6. Autonoom zenuwstelsel

Question 1

Wat zijn de verschillen tussen het somatisch en het autonoom efferent systeem?

Answer 1

Effectors (doelweefsel)
- somatisch: skeletspier (NMJ)
- autonoom: organen
Efferent pad
- somatisch: geen ganglia, ventrale hoorn
- autonoom: preganglionair (ruggenmerg) en postganglionair (ganglion)

Question 2

Wat zijn de verschillen tussen het parasympatische en het orthosympatische zenuwstelsel?

Answer 2

Parasympatisch: D-activiteiten (digestion, defaecation, diuresis)
- laag energieverbruik
- lage hartritme, ademhaling, bloeddruk
Orthosympatisch: E-activiteiten (exercise, excitement, emergency, embarassement)
- fight or flight: antwoord op gevaar
- hoge hartritme, bloeddoorstroming naar spieren, bloeddruk

Question 3

Wat gebeurt er met ß-adrenerge receptoren bij langdurige stimulatie?

Answer 3

GRK: fosforyleert GPCR na ligandbinding
ß-arrestine: loskoppeling GPCR van G-proteïne
endocytose: ß-adrenerge receptor in endosoom -> recycling of afbraak

Question 4

Bespreek ATP-receptoren.

Answer 4

ATP bindt purinerge receptoren:
- P2X type: ligand-geactiveerde ionenkanalen (ATP selectief)
- P2Y type: GPCR (meerdere nucleotiden)
- adenosine receptoren: GPCR
Verschillende responsen mogelijk.

Question 5

Hoe gebeurt de orthosympathische regulatie van een vasculaire spier?

Answer 5

1. ATP via P2X (snel): depolarisatie -> Cav kanalen -> snelle contractie
2. norepinephrine via GPCR (trager): PLC -> Ca uit IC store -> trage contractie
3. neuropeptide Y via Y1 receptor (traagst): inhibitie PKA -> MCLK activatie -> fosforylatie MLC -> langzame contractie

Question 6

Hoe gebeurt de parasympatische regulatie van een vasculaire spier?

Answer 6

1. NO vanuit zenuw en endotheelcellen: vorming cGMP leidt tot relaxatie
2. Ach: activatie eNOS en inductie NO vrijzetting uit endotheelcellen via mAchR
3. VIP via VIP receptor: stimulatie PKA -> MLCK inhibitie -> minder fosforylatie MLC + hyperpolarisatie via Kv en Kca kanalen -> sluiten Cav kanalen -> daling [Ca]i

Question 7

Hoe zit de baro-reflexboog in elkaar?

Answer 7

Afferent: baroreceptoren in sensorische zenuwen van de aortaboog en de carotis sinus
Connecties afferente en efferente weg: interneuronen in medulla (S en PS neuronen)
Inhibitie sympatische neuronen, activatie parasympathische neuronen
Resultaat: lagere hartslag, minder contractiekracht, vasorelaxatie

Question 8

Hoe wordt het hart autonoom bezenuwd?

Answer 8

Orthosympathicus: versnellen hartritme, sterkere contractie (truncus sympathicus)
- neuronen uit T2-4 ruggenmerg
- SA- en AV-knoop, arbeidsmyocard, geleidingsweefsel
-> noradrenaline op ß-receptor
Parasympathicus: vertragen hartritme en prikkelgeleiding, minder contractie (n. vagus)
- SA-knoop en geleidingsweefsel
-> acetylcholine op M2-mAchR