6 stromingen Flashcards
(13 cards)
1
Q
Uitgangspunten Psychodynamische benadering
A
- onbewuste wensen en gevoelens bepalen gedrag
- problemen en ervaringen uit vroege kindertijd belangrijk en bepalend voor ontwikkeling persoonlijkheid
- onbewust gebruik van verschillende manieren en overlevingsmechanismen om om te gaan met angst, stress en conflicten zoals regressie, afweermechanismen en overdracht.
- verdrongen problematiek dmv vrije associatie vanuit onbewuste naar bewustzijn brengen en hier betekenis en erkenning aan geven om tot doorleefd inzicht komen
2
Q
Vormgeven Psychodynamische of psychoanalytische benadering
A
- inzicht verkrijgen in achtergrond en betekenis van psychische problemen die dagelijks functioneren aantasten en client hinderen in relaties zoals erkennen en verwerken onderdrukte emoties; afweermechanismen doorwerken; verbanden leggen tussen vroeger/nu; symbolische betekenis van dromen
- affectregulering en mentalisatie: client leert beangstigende onbekende gevoelens toe te laten, benoemen, begrijpen, hanteren
- langdurige therapieproces
3
Q
uitgangspunten cognitieve gedragstherapie (behaviorisme)
A
- richt zich op waarneembaar gedrag
- behaviorisme: gedrag wordt verklaard door wat in omgeving gebeurt
- problemen ontstaan doordat iemand bepaald gedrag niet heeft geleerd of verkeerd geleerd en worden opgelost door ander gedrag aan te leren
- cognitieve therapie: (irrationele) gedachten beinvloeden gevoel en gedrag meer dan gebeurtenis op zich
- mens is informatieverwerkend systeem, soort computer, met automatische verklaringen en gedachten over wereld en zichzelf
- basis aannames zijn gevormd in kindertijd en worden bevestigd door selectieve waarnemingen en interpretaties
4
Q
vormgeven CGT
A
- duidelijk gestructureerde therapie waarbij problemen helder in kaart worden gebracht
- therapeut betrokken, directief, trainer, relatie met client is samenwerking in veranderen gedachten en gedrag
- metacognitie = client gaat leren denken over zijn denken
- client moet iets afleren of aanleren (klassieke en operante conditionering, model-leren en sociale vaardigheden)
- motivatie client bevordert nieuw gedrag
- experimenteren met nieuw gedrag
voorbeelden therapien: bijhouden/uitdagen van automatische gedachten; bij angst informatie verzamelen; ABC en G-schema’s; neerwaartse pijltechniek - ‘wat is het ergste dat kan gebeuren’.
5
Q
uitgangspunten experientele of clientgerichte benadering (humanistisch)
A
- gaat uit van positieve kracht in de mens zich te ontwikkelen (zelfactualisatie) in een richting die goed is voor hemzelf en anderen
- zelf heeft onvoorwaardelijke acceptatie nodig om zich te ontwikkelen; in kindertijd bij gebrek aan acceptatie ‘false self’ = incongruentie
- gericht op ideaalbeeld en werkelijke zelf dichter bij elkaar te brengen
- gaat niet zozeer om oplossen van problemen, maar om proces waarbij je jezelf wordt. De weg is belangrijker dan het doel.
6
Q
vormgeven exp. of clientgerichte benadering
A
- nadruk op persoonlijk gevoeld contact tussen therapeut en client.
- Geen patient maar cliënt
- Onvoorwaardelijke acceptatie, empathie, congruentie en zelfactualisatie en groei zijn speerpunten in deze therapie. Div vormen
- allerlei gebeurtenissen en situaties tot betekenisvol geheel vormen (Gestalttherapie)
- experientiele therapie: lichamelijke ervaringen betrekken bij beleving; ervaren van psych. en lichamelijk vastzittende pijnlijke zaken
- existentiele benadering: mensen hebben keuzemogelijkheden maar zijn ook beperkt; moeten om leren gaan met 4 thema’s: dood, vrijheid, eenzaamheid en zinloosheid
7
Q
uitgangspunten lichaamsgerichte benadering
A
- lichaam en geest zijn een onlosmakelijke eenheid.
- emotionele pijn zet zich vast in het lichaam, een archief van sporen van verleden
- lich kenmerken, zoals spierspanning, houding en bewegen, hangen samen met gevoel en gedrag en hebben een psychologische betekenis.
- bewustwording v lichaamssensaties en gevoelsmatige betekenis hiervan dragen bij tot versterking van het (lichaams)ego, identiteitsgevoel en autonomie.
8
Q
vormgeven lichaamsgerichte benadering
A
- bewustzijn vergroten van lichaamssignalen en wisselwerking tussen lichaam en geest.
- aandacht wordt via verbale technieken, lich.oefeningen en andere interventies gericht op het lich. aspect van een probleem
- spanningen worden voelbaar en bespreekbaar
- weg open om blokkades los te laten en onderliggend trauma te verwerken
- nu ruimte voor ander gedrag; client wordt lichamelijk, emotioneel en mentaal vrijer.
- vb Interventies en methodes:
- ontspanning
- aarden
- ademhaling
- focussen
- ervaren van contact via aanraking
- emotionele expressie
9
Q
uitgangspunten systeemgerichte benadering
A
- elk mens is onderdeel van verschillende sociale systemen
- onderdelen van systemen staan in wisselwerking tot elkaar; sprake van interactie en wederzijdse beinvloeding
- indiv probleem wordt gezien binnen wisselwerking in sociale systemen
- niet 1 oorzaak voor indiv probleem aan te wijzen; probleem wordt mede in stand gehouden door sociale systeem
- indiv therapie kan best gecombineerd worden met systeem- of netwerkbenadering
- geheel is meer dan som der delen
10
Q
vormgeving systeemgerichte benadering
A
- inzicht verkrijgen interacties tussen individuen binnen hun sociale systemen, zoals gezinnen, werkplekken, of andere gemeenschappen.
- De focus ligt niet alleen op het individu, maar ook op de patronen, rollen en relaties binnen het systeem als geheel.
- doel is om verstoringen in deze patronen te begrijpen en te veranderen, zodat het systeem beter functioneert
11
Q
uitgangspunten oplossingsgerichte en positieve benadering
A
- ontwikkelmogelijkheden en competenties van client staan centraal en niet klacht
- probleemanalyse is ‘inefficiente omweg’
- client is expert, hulpverlener ordent en is motiverende gesprekspartner
- denken vanuit oplossing: wat werkt er
- focus op positieve
12
Q
vormgeven oplossingsgerichte/positieve benadering
A
- oplossingsgerichte benadering heeft elementen van clientgerichte, systeemtherapeutische en CGT benaderingen in zich
- richten op (kleine) zaken die goed gaan
- formuleren SMART doelen
- erkenning geven
- open vragen stellen, bevestigen/doorvragen op waarneming client
13
Q
wat is structuur en richting in psychologie
A
- Structuur verwijst naar de organisatie of opbouw van psychologische processen of systemen, zoals mentale structuren, gedragingen of zelfs therapieën.
- Richting verwijst naar de doelen of de beweging die psychologische processen of therapieën volgen, zoals gedragsverandering, ontwikkeling of het bereiken van bepaalde psychologische doelen.
