Leki przeciwbakteryjne Flashcards

1
Q

pochodne chinoliny

A

chlorchinaldol, kliochinol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

pochodne chinoliny - mechanizm dzialania

A

uszkadzaja DNA i bialka drobnoustrojow

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

pochodne chinoliny - spektrum

A

G+, slabiej grzyby i niektore pierwotniaki (rzesistek pochwowy, pelzak czerwonki); opornosc wtorna nie wystepuje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

pochodne chinoliny - zastosowanie

A
  • zakazenia bakteryjne i grzybicze skory (masc),
  • przewodu pokarmowego (tableki do ssania),
  • drog moczowo-plciowych (globulki dopochwowe)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

pochodne chinoliny - dzialania niepozadane

A

tabletki moga powodowac ciezkie uszkodzenie osrodkowego ukladu nerwowego (SMON), charakteryzujace sie obecnoscia dolegliwosci bolowych, zaburzen czuciowych i ruchowym oraz postepujacym ubytkiem i wzroku i trwala slepota

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

pochodne nitrofuranu

A

nitrofurantoina, furagina, nifuroksazyd, furazolidon, nifurzyd, nitrofural

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

pochodne nitrofuranu - mechanizm dzialania

A

ulegaja w organizmie drobnoustroju redukcji do toksycznych pochodnych (wolne rodniki nitrowe), ktore uszkadzaja DNA i bialka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

pochodne nitrofuranu - spektrum

A

szerokie; G+, G-, niektore grzyby i pierwotniaki (giardia lamblia); opornosc wtorna nie wystepuje

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

pochodne nitrofuranu - wchlaniane z pp

A

nitrofurantoina, furagina (niemal natychmiast wydalana z moczem)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

zastosowanie furaginy

A

pochodna nitrofuranu; leczenie niepowiklanych zakazen prostaty i zakazen niewywolanych przez “trudne” bakterie drog moczowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

zastosowanie nifuroksazydu i furazolidonu

A

pochodne nitrofuranu; zakazenia przewodu pokarmowego (ostre biegunki, salmonelloza, giardioza)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

zastosowanie nitrofuralu

A

pochodna nitrofuranu; wylacznie miejscowo w wyprzeniach bakteryjnych i grzybiczych skory oraz zakazeniach jamy ustnej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

pochodne nitrofuranu - dzialania niepozadne

A

glownie nitrofurantoina;

  • polineuropatia,
  • anemia hemolityczna,
  • zwlokniajace zapalenie pluc,
  • reakcje alergiczne,
  • nudnosci, wymioty, jadlowstet,
  • reakcja disulfiramowa
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

pochodne nitrofuranu - przeciwwskazania

A
  • ciaza,
  • wiek niemowlecy,
  • ciezkie uszkodzenie watroby lub nerek
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

reakcja disulfiramowa

A

pochodne nitrofuranu (np. nifuroksazyd), nitroimidazolu (np. metronidazol), cefalosporyny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

niedozwolone w ciazy

A

pochodne nitrofuranu, pochodne nitroimidazolu (I trymestr), sulfonoamidy (III trymestr), ko-trymoksazol, inhibitry gyrazy, aminoglikozydy, tetracykliny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

pochodne nitroimidazolu

A

metronidazol, tynidazol, nimorazol, ornidazol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

pochodne nitroimidazolu - mechanizm dzialania

A

ulegaja w organizmie drobnoustroju redukcji do toksycznych pochodnych (wolne rodniki nitrowe), ktore uszkadzaja DNA i bialka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

pochodne nitroimidazolu - spektrum

A

bakterie beztlenowe i pierwotniaki o metabolizmie beztlenowym (rzesistek pochwowy, pelzak czerwonki)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

pochodne nitroimidazolu - zastosowanie

A
  • zakazenia drobnoustrojami beztlenowymi i flora mieszana z udzialem beztlenowcow (np. zakazenia w obrebie jamy brzusznej i miednicy mniejszej, zakazenia przyzebia),
  • eradykacja Helicobacter pyroli,
  • leczenie rzekomobloniastego zapalenia jelita grubego, choroby Lesniowskiego-Crohna, colitis ulcerosa,
  • tradziku rozowatego i mieszanych zakazen skory;
  • leki z wyboru w leczeniu rzesistkowicy, giardiazy i amebiazy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

leki z wyboru w leczeniu rzesistkowicy, giardiazy i amebiazy

A

pochodne nitroimidazolu (np. metronidazol)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

pochodne nitroimidazolu - dzialania niepozadne

A
  • dolegliwosci ze strony pp (metaliczny posmak w ustach, nudnosci, wymioty, biegunki, oblozony jezyk, zapalenie trzustki),
  • rzadziej zaburzenia neurologiczne,
  • rzadko zaburzenia hematologiczne,
  • reakcja disulfiramowa;
  • metronidazol barwi mocz na kolor brazowy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

lek barwiacy mocz na brazowo

A

metronidazol, kwas fusfydowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

metaliczny posmak w ustach

A

pochodne nitroimidazolu (np. metronidazol)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

pochodne nitroimidazolu - przeciwwskazania

A

karmienie piersia, I trymestr ciazy, wiek niemowlecy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

leczenie rzekomobloniastego zapalenia jelita grubego

A

pochodne nitroimidazolu (np. metronidazol), wankomycyna jako lek II rzutu, fidaksomycyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

skladniki niezbedne do syntezy tetrahydrofolianu de novo w komorkach bakteryjnych

A

PABA (kwas para-aminobenzoesowy), pterydyna, kwas glumatinowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

sulfonoamidy - mechanizm dzialania

A

kompetycyjne blokowanie syntazy dihydrofolianu (pierwszy etap tworzenia tetrahydrofolianu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

antybiotyki bakteriostatyczne

A

sulfonoamidy, pochodne nitrofuranu, tetracykliny, tigecyklina (antybiotyk z grupy glicylcyklin), makrolidy, oksazolidynony, chloramfenikol, retapamulina, mupirocyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

antybiotyki bakteriobojcze

A

pochodne nitrofuranu w wysokich stezeniach, pochodne nitroimidazolu, B-laktamy, antybiotyki glikopeptydowe, lipopeptydowe, aminoglikozydowe, streptograminy, fosfomycyna, fidaksomycyna, polimyksyny, bacytracyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

sulfonoamidy - spektrum

A

szerokie; G+ (w tym Nocardia), G- (E. coli, Klebsiella, Salmonella, Shigella, Enterobacter) oraz niektore pierwotniaki i grzyby (Pneumocystis jiroveci); bardzo slabo wplywaja na wzrost bakterii beztlenowych; stymuluja wzrost riketsji

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

leki bez opornosci wtornej

A

pochodne chinoliny, pochodne nitrofuranu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

leki o szerokim spektrum dzialania

A
pochodne nitrofuranu
sulfonoamidy
aminopenicyliny
ureidopenicyliny (bardzo szerokie)
cefalosporyny IV i V generacji
karbapenemy (najszersze)
tetracykliny
chloramfenikol
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

sulfonoamidy - podzial

A
  • stosowanie doustnie o krotszym czasie dzialania - SULFIZOKSAZOL, SULFAKARBAMID
  • stosowanie doustnie o dluzszym czasie dzialania - SULFMETOKSAZOL, SULFAPIRYDYNA, SULFADOKSYNA
  • stosowanie miejscowo -
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

leki niwelujace dzialanie sulfonoamidow

A

prokaina i tetrakaina (metabolizowane do PABA)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
36
Q

leki silnie wiazace sie z bialkami osocza

A

sulfonoamidy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
37
Q

leczenie jaglicy

A

sulfonoaminy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
38
Q

sulfonoamidy - dzialania niepozadane

A

-reakcje alergiczne (czesto krzyzowa alergia z diuretykami petlowymi i tiazydowymi, pochodnymi sulfonylomocznika, DIAZOKSYD),
-zmiany skorne (zaczerwienienie, zluszczajace zapalenie skory, fotoksycznosc, zespol Stevensa-Johnsona),
-zaburzenia ze strony przewodu pokarmowego,
-zaburzenia ze strony ukladu moczowego (kamica, krwiomocz),
-zaburzenia hematologiczne (anemia hemolityczna, anemia aplastyczna, granulocytopenia, trombocytopenia),
uszkodzeniu szpiku mozna zapobiegac podajac kwas folinowy lub kwas lewofolinowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
39
Q

zespol Stevensa-Johnsona

A

sulfonoamidy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
40
Q

sulfonoamidy - przeciwwskazania

A

III trymestr ciazy, okres przedporodowy (moga spowodowac kernicterus noworodkow)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
41
Q

kernicterus noworodkow

A

sulfonoamidy w III trymestrze ciazy i w okresie przedporodowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
42
Q

leczenie zakazen beztlenowych

A

pochodne nitroimidazolu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
43
Q

leki mogace powodowac krwiomocz i kamice

A

sulfonoamidy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
44
Q

inhibitory reduktazy dihydrofolianu

A

trimetoprim (hamuje bakteryjna reduktaze), pirymetamina (hamuje reduktaze pierwotniakow)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
45
Q

inhibitory reduktazy dihydrofolianu - mechanizm dzialania

A

blokuja powstawanie tetrahydrofolianu przez zahamowanie reakcji redukcji dihydrofolianu; czesto podawane z sulfonoamidami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
46
Q

trimetoprim + sulmetoksazol

A

ko-trymoksazol (5:1)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
47
Q

ko-trymoksazol - zastosowanie

A

doustnie (w ciezkich zakazeniach moze byc dozylnie) w leczeniu wielu schorzen bakteryjnych:

  • zakazenia drog moczowych,
  • zakazenia Shigella i Salmonella,
  • lek I rzutu w leczeniu Pneumocystis jiroveci
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
48
Q

lek I rzutu w leczeniu Pneumocystis jiroveci

A

ko-trymoksazol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
49
Q

ko-trymoksazol - dzialania niepozadne

A
  • nudnosci i wymioty,
  • wysypka,
  • anemia megaloblastyczna,
  • leukopenia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
50
Q

ko-trymoksazol - przeciwwskazania

A

niewydolnosc nerek lub watroby, nadwrazliwosc na sulfonoamidy, ciaza

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
51
Q

leki nieodpowiednie w niewydolnosci nerek lub watroby

A

ko-trymoksazol, pochodne nitrofuranu,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
52
Q

inhibitory gyrazy

A

syntetyczne pochodne chinolonowe, 3 grupy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
53
Q

antybiotyki wykazujace efekt postantybiotykowy

A

inhibitory gyrazy, antybiotyki aminoglikozydowe, streptograminy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
54
Q

inhibitory gyrazy - mechanizm

A

blokuja topoizomeraze typu II bakterii (gyraze) i bakteryjna topoizomeraze typu IV => zaburzaja replikacje DNA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
55
Q

leki kumulujace sie w tkance gruczolu krokowego

A

inhibitory gyrazy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
56
Q

inhibitory gyrazy - dzialania niepozadane

A
  • dolegliwosci zoladkowo-jelitowe,
  • zaburzenia ze strony OUN (rzadziej),
  • uszkodzenie chrzastek wzrostowych i sciegna,
  • pekanie sciegien (typowo sciegno Achillesa)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
57
Q

inhibitory gyrazy - interakcje

A
  • antybiotyki B-laktamowe nasilaja dzialanie fluorochinolonow
  • NLPZ (z wyjatkiem kwasu acetylosalicylowego) zwiekszaja ryzyko wystapienia drgawek,
  • fluorochinolony zmniejszaja metabolizm teofiliny (ryzyko zatrucia)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
58
Q

inhibitory gyrazy - przeciwwskazania

A

ciaza, >18 lat (z wyjatkiem pacjentow z mukowiscydoza i zakazeniami wywolanymi przez P. aeruginosa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
59
Q

grupa I inhibitorow gyrazy

A

kwas nalidyksowy
kwas pipemidowy
enoksacyna
norfloksacyna (bywa klasyfikowana do grupy II)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
60
Q

grupa I inhibitorow gyrazy - spektrum i zastosowanie

A

waskie spektrum dzialania (glownie Enterobacteriaceae),
leczenie niepowiklanych zakazen drog moczowych
NORFLOKSACYNA - leczenie zapalenia gruczolu krokowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
61
Q

grupa II inhibitorow gyrazy

A

cyprofloksacyna
pefloksacyna
ofloksacyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
62
Q

grupa II inhibitorow gyrazy - spektrum i zastosowanie

A

spektrum szersze niz I grupa na G-, CYPROFLOKSACYNA dziala na P. aeruginosa;
-zakazenia ukladu moczowego (lek II rzutu, zakazenia powiklane),
-przewlekle zapalenie gruczolu krokowego,
-zakazenia w przebiegu mukowiscydozy,
-biegunki podroznych,
-dur brzuszny i salmonellozy,
waglik,
zakazenia kosci i stawow oraz skory i tkanki podskornej wywolane przez wrazliwe G-

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
63
Q

leczenie mukowiscydozy

A

grupa II inhibitorow gyrazy (np. cyprofloksacyna)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
64
Q

grupa III inhibitorow gyrazy

A
lewofloksacyna
moksyfloksacyna
gemifloksacyna
lomefloksacyna
bezyfloksacyna (jedynie miejscowo w zapaleniu spojowek)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
65
Q

grupa III inhibitorow gyrazy - spektrum i zastosowanie

A

spektrum jak w II grupie + gronkowce, paciorkowce, Legionella sp.

  • zaostrzenia przewleklego zapalenia oskrzeli,
  • pozaszpitalne zapalenia pluc,
  • ostre zapalenie zatok przynosowych,
  • niepowiklane zakazenia skory i tkanki podskornej,
  • szpitalne zapalenie pluc (tylko LEWOFLOKSACYNA)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
66
Q

leczenie mukowiscydozy

A

grupa II inhibitorow gyrazy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
67
Q

leczenie chorob prostaty

A

grupa II inhibitorow gyrazy (przewlekle zapalenie) i norflokascyna (zapalenie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
68
Q

podzial antybiotykow B-laktamowych

A

penicyliny
cefalosporyny
karbapenemy
monobaktamy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
69
Q

podzial penicylin

A
naturalne
polsyntetyczne przeciwgronkowcowe
aminopenicyliny
karboksypenicyliny
ureidopenicyliny
CALA GRUPA PENICYLIN WYWOLUJE KRZYZOWA ALERGIE
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
70
Q

penicyliny naturalne - charakterystyka

A
penicylina benzylowa (G) - krotki okres poltrwania, domiesniowa lub dozylna
penicylina prokainowa (G + prokaina) - obecnie nie jest stosowana
penicylina benzatynowa - podawana domiesniowo powoli uwalnia penicyline G, podawana raz na 2-4 tygodnie; stosowana rzadko, w profilaktyce choroby reumatycznej u dzieci
penicylina fenoksymetylowa (penicylina V) - doustna, glownie w plonicy i leczeniu zakazen GDO
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
71
Q

penicyliny naturalne - spektrum

A

waskie; paciorkowce, Neisseria meningitidis, Treponema pallidum, Bacillus anthracis, Listeria monocytogenes, bakterie beztlenowe (Clostriudium sp., Bacteroides sp., z wyjatkiem B. fragilis, ktory wytwarza penicylinaze)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
72
Q

penicyliny naturalne - zastosowanie

A
  • schorzenia paciorkowcowe (angina, roza, ropnie, plonica),
  • zakazenia wywolane przez meningokoki,
  • zakazenia niektorymi bakteriami beztlenowymi,
  • zakazenia waglikiem,
  • duze dawki w leczeniu zatrucia muchomorem sromotnikowym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
73
Q

penicyliny naturalne - dzialania niepozadane

A
  • reakcje uczuleniowe,
  • anemia hemolityczna, maloplytkowosc,
  • drgawki (penicylina G (+) rec. NMDA, (-) rec. GABAa),
  • reakcja Jarischa-Herxheimera,
  • zespol Nicolau,
  • zespol Hoigne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
74
Q

reakcja Jarischa-Herxheimera

A

wstrzasopodobna reakcja po podaniu penicyliny G, wystepujaca najczesciej w trakcie leczenia kretkowic; objawia sie goraczka, dreszczami, spadkiem cisnienia krwi; najczesciej przejsciowa

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
75
Q

zespol Nicolau

A

najczesciej u dzieci na skutek omylkowego wprowadzenia formy domiesniowej leku do naczynia tetniczego, co powoduje wystepowanie zatorow spowodowanych krysztalkami leku; objawia sie niedokrwieniem miejsca wkucia z martwica skory i tkanki podskornej, zatorowoscia tetnic konczyn lub krezki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
76
Q

zespol Hoigne

A

po podaniu penicyiny prokainowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
77
Q

czestosc wystepowania reakcji alergicznych na skutek podawania B-laktamow

A

2%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
78
Q

uczulenie na penicyline - test srodskorny

A

powinien byc poprzedzony testem punktowym; w ramie, przedramie lub okolice miedzylopatkowa wstrzykuje sie 0.1ml TESTARPENU i w drugim miejscu 0.1ml PENICYLINY G;
odczyn dodatni - obecnosc rumienia >1cm i wyrazniej grudki obrzekowej po 30 minutach,
odczyn watpliwy - rumien <1cm, nalezy ponownie ocenic probe po 60 min

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
79
Q

jesli pacjent jest uczulony na penicyliny to rowniez na…

A

karbapenemy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
80
Q

penicyliny polsyntetyczne przeciwgronkowcowe

A
oksacylina
kloksacylina
flukloksacylina
dikloksacylina
OPORNE NA DZIALANIE PENICYLINAZ
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
81
Q

aminopenicyliny

A

amoksycylina i ampicylina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
82
Q

aminopenicyliny - spektrum

A

szerokie; G+, G- niewytwarzajace B-laktamaz

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
83
Q

lek, ktorego wchlanianie jest hamowane przez pokarm

A

ampicylina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
84
Q

aminopenicyliny - zastosowanie

A
  • leczenie zapalenia zatok przynosowych,
  • ucha srodkowego,
  • paciorkowcowego zapalenia gardla,
  • zakazen drog moczowych wywolanych przez enterokoki
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
85
Q

ureidopenicyliny

A

mezlocylina
azlocylina
piperacylina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
86
Q

ureidopenicyliny - spektrum

A

w porownaniu z aminopenicylinami wykazuja zwiekszona aktywnosc wobec paleczek G- oraz enterokokow

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
87
Q

ureidopenicyliny - zastosowanie

A

domiesniowo lub dozylnie w leczeniu ciezkich zakazen szpitalnych wywolanych przez P. aeruginosa lub Klebsiela

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
88
Q

leczenie ciezkich zakazen szpitalnych wywolanych przez P. aeruginosa lub Klebsiela

A

ureidopenicyliny + aminopenicyliny/fluorochinole

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
89
Q

ureidopenicyliny - dzialania niepozadane

A

wieksza toksycznosc niz aminopenicyliny;

  • reakcje miejscowe (bol i zapalenie zyly z zakrzepica),
  • reakcje nadwrazliwosci,
  • dolegliwosci ze strony pp (m.in. cholestaza),
  • hipokaliemia
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
90
Q

karboksypenicyliny

A

karbenicylina

tykarcylina

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
91
Q

karboksypenicyliny - zastosowanie

A

ciezkie zakazenia szpitalne wywolane podatnymi bakteriami (podobne wskazania jak ureidopenicyliny)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
92
Q

karboksypenicyliny - dzialania niepozadane

A
  • reakcje nadwrazliwosci,
  • goraczka,
  • eozynofilia,
  • maloplytkowosc,
  • neutropenia,
  • hipokaliemia,
  • hipomagnezemia,
  • dolegliwosci ze strony przewodu pokarmowego
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
93
Q

inhibitory B-laktamaz

A

kwas klawulanowy
sulbaktam
tazobaktam

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
94
Q

amoksycylina + kwas klawulanowy

A

dodatek kw klawulanowego rozszerza spektrum dzialania amoksycyliny, glownie o bakterie beztlenowe

  • zakazenia GDO (lek II rzutu),
  • pozaszpitalne zapalenie pluc,
  • nawracajace bakteryjne zapalenie gardla,
  • i inne
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
95
Q

tykarcylina + kwas klawulanowy

A

dodatek kw klawulanowego rozszerza spektrum dzialania tykarcyliny o Enterobacteriaceae wytwarzajace B-laktamazy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
96
Q

Unasyn

A

ampicylina + sulbaktam; stosowany pozajelitowo, spektrum jak amoksycylina + kw klawulanowy, bardzo dobra aktywnosc wobec Acinetobacter

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
97
Q

Tazobac

A

piperacylina + tazobaktam; spektrum jak tykarcylina + kwas klawulanowy; czesto w skojarzeniu z aminoglikozydem,

  • leczenie ciezkich zakazen szpitalnych drog oddechowych,
  • drog moczowych,
  • wewnatrzbrzusznych (z wyjatkiem zapalenia trzustki)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
98
Q

cefamycyny

A

cefmetazol
cefotetan
cefoksytyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
99
Q

cefalosporyny - dzialania niepozadane

A
  • uczulenia,
  • podraznienie i bol w miejscu wklucia,
  • nefrotoksycznosc,
  • reakcja disulfiramowa (CEFOTETAN, CEFOMETAZOL, CEFAMANDOL, CEFOPERAZON, MOKSOLAKTAM),
  • hipoprotrombinemia (CEFOTETAN, CEFOMETAZOL, CEFAMANDOL, CEFOPERAZON, MOKSOLAKTAM),
  • dysbakteriozy
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
100
Q

cefalosporyny I generacji

A

G+, mniej G-
CEFAZOLINA stosowana w profilaktyce w chirurgii
CEFRADYNA, CEFALEKSYNA, CEFADROKSYL stosowane w leczeniu pozaszpitalnych zakazen GDO, drog moczowych i tkanki podskornej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
101
Q

cefalosporyny II generacji

A

I generacja + G-
CEFAKLOR, CEFUROKSYM, CEFPROZYL, LORAKARBEF moga byc podawane doustnie
CEFUROKSYM stosowany w ostrym zapaleniu ucha srodkowego i zatok przynosowych, pozaszpitalnym zapaleniu pluc, zaostrzenia POChP, zakazeniach drog moczowych i we wczesnym stadium boreliozy z Lyme

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
102
Q

cefalosporyny III generacji

A

II generacja + “trudne” bakterie G- (Citrobacter, Serratia, Providencial)
CEFTAZYDYM i CEFOPERAZON to jedyne leki z tej grupy aktywne wobec P. aeruginosa
CEFIKSYM, CEFDYNIR, CEFTYBUTEN, CEFPODOKSYM sa podawane doustnie
wiekszosc lekow dobrze penetruje do OUN
CEFTRIAKSON uzyskuje duze stezenia w zolci
CEFOTAKSYM, CEFTRIAKSON stosowane w ciezkich pozaszpitalnych zakazeniach pluc, szpitalnych zapaleniach pluc (poza OIOM-em, gdzie udzial P. aeruginosa i S. aureus jest malo prawdopodobny)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
103
Q

cefalosporyny IV generacji

A

CEFEPIM, CEFPIROM
bardzo szerokie spektrum dzialania; aktywnosc wobec Pseudomonas, Enterobacter, S. aureus, S. pneumoniae, Neisseria i Haemophilus
podawane pozajelitowo, dobrze penetruja do OUN
leczenie ciezkich zakazen szpitalnych wrazliwymi bakteriami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
104
Q

cefalosporyny V generacji

A

CEFTOBIPROL, CEFTAROLINA
bardzo szerokie spektrum dzialania; IV generacja + MRSA i oporne enterokoki
podawane pozajelitowo, dobrze penetruja do OUN
leczenie ciezkich zakazen szpitalnych wrazliwymi bakteriami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
105
Q

karbapenemy

A

imipenem, meropenem, ertapenem, faropenem, doripenem

106
Q

karbapenemy - spektrum

A

wyjatkowo szerokie; G-, G+, beztlenowe

107
Q

karbapenemy - zastosowanie

A

leki II i III rzutu w ciezkich szpitalnych zakazeniach wywolanych szczepami bakterii opornych na inne leki
IMIPENEM jest rozkladany przez dihydropeptydaze w nerkach i wymaga podawania razem z cylastatyna (inhibitorem)

108
Q

karbapenemy - dzialania niepozadane

A

najczesciej po imipenemie
-zaburzenia ze strony pp,
-wysypka,
-miejscowe reakcje po wstrzyknieciu (ertapenem podawany z lidkoaina),
-zwiekszone stezenia imipenemu we krwi u chorych na niewydolnosc nerek moze prowadzic do drgawek
MIEDZY PENICYLINAMI I KARBAPENEMAMI WYSTEPUJE KRZYZOWA ALERGIA

109
Q

monobaktamy

A

aztreonam

110
Q

monobaktamy - spektrum

A

waskie, G-; nieaktywny wobec G+ i beztlenowych

111
Q

monobaktamy - dzialania niepozadane

A

malo nasilone
-wysypki skorne,
-przejsciowe podwyzszenie stezenia aminotransferaz we krwi,
-nudnosci i wymioty,
-przejsciowa eozynofilia,
rzadziej maloplytkowosc, leukopenia i uposledzenie krzepniecia

112
Q

antybiotyki glikopeptydowe

A

wankomycyna

teikoplanina

113
Q

antybiotyki glikopeptydowe - mechanizm

A

hamuja budowe sciany bakterii

114
Q

wankomycyna - spektrum

A

G+, tlenowe i beztlenowe

115
Q

teikoplanina - spektrum

A

jak wankomycyna, ale duzo slabiej dziala na gronkowce koagulazoujemne

116
Q

wankomycyna - zastosowanie

A

lek II rzutu w leczeniu rzekomobloniastego zapalenia jelita grubego

117
Q

antybiotyki glikopeptydowe - dzialania niepozadane

A

znacznie czesciej po wankomycynie

  • zapalenie zyly w miejscu podania,
  • goraczka,
  • dreszcze,
  • osutka,
  • przy szybkim wlewie zaczerwienienie skory gornej polowy ciala (red man syndrome), skurcz oskrzeli i bolesny skurcz miesni klatki piersiowej i grzbietu,
  • ototoksyczna i nefrotoksyczna
118
Q

red man syndrom

A

przy szybkim wlewie WANKOMYCYNY zaczerwienienie skory gornej polowy ciala

119
Q

antybiotyki lipopeptydowe

A

daptomycyna

120
Q

daptomycyna - mechanizm

A

laczy sie z blona bakterii i powoduje wzrost jej przepuszczalnosci dla jonow potasu

121
Q

daptomycyna - spektrum

A

G+ ziarenkowce

122
Q

daptomycyna - zastosowanie

A

ciezkie zakazenia skory i tkanki podskornej oraz zapalenie wsierdzia wywolane przez S. aureus; inaktywowana przez surfaktant, nie nadaje sie do leczenia zakazen pluc

123
Q

daptomycyna - dzialania niepozadane

A
  • dolegliwosci ze strony ukladu pokarmowego,
  • osutka,
  • swiad skory,
  • zapalanie zyly w miejscu podania,
  • niedokrwistosc,
  • spadek CT
124
Q

antybiotyki lipoglikopeptydowe

A

telawancyna
dalbawancyna
oritawancyna

125
Q

telewancyna - zastosowanie

A

leczenie ciezkich zakazen skory i tkanki podskornej wywolanych przez wielooporne szczepy bakterii

126
Q

aminoglikozydy

A
tobramycyna
streptomycyna
gentamycyna
neomycyna
kanamycyna
paromomycyna
netylmycyna
amikacyna 
sepamycyna (nowszy antybiotyk)
127
Q

aminoglikozydy - mechanizm

A

nieodwracalne inhibitory syntezy bialek w bakteriach; lacza sie z podjednostka 30S rybosomu i hamuja translacje; silny efekt postantybiotykowy;
opornosc wobec nich polega na wytwarzaniu enzymow dolaczajacych do czasteczki leku rozne grupy funkcyjne, co zaburza wiazanie z rybosomem;
praktycznie nie wchlaniaja sie po podaniu doustnym

128
Q

aminoglikozydy - spektrum

A

tlenowe bakterie G-, nie dzialaja na beztlenowe

najwieksza skutecznosc wobec P. aeruginosa wykazuje TOBRAMYCYNA

129
Q

streptomycyna - zastosowanie

A
  • lek II rzutu w leczeniu gruzlicy (dziala na pratki pozakomorkowe, ciezkie postaci choroby)
  • leczenie dzumy, tularemii, brucellozy
130
Q

aminoglikozydy - zastosowanie

A

toksyczne, powinny byc stosowane jedynie w leczeniu ciezkich zakazen tlenowymi paleczkami G-

131
Q

aminoglikozydy - dzialania niepozadane

A
  • ototoksycznosc (zwykle nieodwracalna),
  • nefrotoksycznosc (zwykle odwracalna),
  • nasilenie blokady nerwowo-miesniowej (nasilenie dzialania srodkow zwiotczajacych,
  • uczulenie (zwykle streptomycyna)
132
Q

odwrocenie nasilenia blokady nerwowo-miesniowej powodowanej przez aminoglikozydy

A

glukonian wapnia

neostygmina

133
Q

aminoglikozydy - przeciwwskazania

A

ciaza

134
Q

gentamycyna

A

modelowy lek z grupy aminoglikozydow o podobnej charakterystyce to SISOMYCYNA

135
Q

neomycyna
kanamycyna
paromomycyna

A

aminoglikozydy; oczyszczanie przewodu pokarmowego, miejscowo do oka i ucha

136
Q

netylmycyna

A

aminoglikozyd; dodatek grupy etylowej zmniejsza podatnosc netylmycyny na rozklad i modyfikacje - szczepy oporne na genatymycyne i tobramycyne bywaja zwalczane przez netylmycyne

137
Q

amikacyna

A

aminoglikozyd; polsyntetyczna pochodona kanamycyny, mniej toksyczna, aktywna wobec opornych szczepow M. tuberculosis

138
Q

sepamycyna

A

nowszy aminoglikozyd podobny do amikacyny, wieksza aktywnosc wobec szczepow opornych

139
Q

spektynomycyna

A

podobna do strukturalnie aminoglikozydow, podobny mechanizm i spektrum;
stosowana domiesniowo jedynie w leczeniu rzezaczki u pacjentow uczulonych na penicyliny; bol w miejscu iniekcji

140
Q

leczenie gruzlicy

A

streptomycyna

141
Q

tetracykliny

A
tetracyklina
doksycyklina
oksytetracyklina
minocyklina
metacyklina
demeklocyklina
142
Q

tetracykliny - mechnizm

A

odwracalnie wiaza sie z podjednostka 30S rybosomu i blokuja elongacje lancucha; bakteriostatyczne

143
Q

tetracykliny - spektrum

A

szerokie; G+, G-, beztlenowe, riketsje, chlamydie, mikoplazmy, niektore pierwotniaki; Proteus i Pseudomonas pierwotnie oporne

144
Q

tetracykliny - klasyfikacja

A
  • krotko dzialajace (t 1/2=6-8h) - TETRACYKLINA, OKSYTETRACYKLINA,
  • posredni czas dzialania (t 1/2=12h) - DEMEKLOCYKLINA, METACYKLINA,
  • dlugo dzialajace (t 1/2=16-18h) - DOKSYCYKLINA, MINOCYKLINA
145
Q

tetracykliny - wchlanianie

A

najlepiej wchlania sie DOKSYCYKLINA i MINOCYKLINA,
hamowane przez pokarm (zwlasza mleko)
wydalane z zolcia i moczem

146
Q

tetracyklina - zastosowanie

A

tradzik pospolity

147
Q

doksycyklina - zastosowanie

A
tradzik pospolity
bolrelioza
riketsjoza
leptospiroza
choroba papuzia
taluremia
waglik
niektore biegunki
atypowe zapalenia pluc
zaostrzenia przewleklego zapalenia oskrzeli
kilka, rzezaczka, chlamydie (nie I rzutu)
zakazenia pratkami atypowymi
profilaktyka malarii
148
Q

demeklocyklina - zastosowanie

A

hamuje dzialanie wazoproesyny w nerkach

149
Q

tetracykliny - dzialania niepozadane

A
zaburzenia zoladkowo-jelitowe
dysbakteriozy
u dzieci uszkodzenia nasady kosci dlugich, niedorozwoj szkliwa i jego przebarwienia
uszkodenie watroby
uszkodzenie nerek
zaburzenia blednikowe
fotosensytyzacja
150
Q

tetracykliny - przeciwskazania

A

ciaza
karmienie piersia
wiek <12 lat

151
Q

tygecyklina

A

antybiotyk z grupy glicylcyklin; podobne dzialnie jak tetracykliny, ale mocniejszy

szerokie spektrum: gronkowce (takze oporne), Enterobacteriaceae, Acinetobacter, bakterie beztlenowe, riketsje, chlamydie, mikoplazmy, Legionella pneumophila, Mycobacterium

leczenie zakazen skory i tkanki podskornej i zakazen w obrebie jamy brzusnej (z wyjatkiem trzustki)

152
Q

makrolidy

A

erytromycyna
roksytromycyna
klarytromycyna
spiramycyna

153
Q

makrolidy - mechanizm

A

lacza sie z podjednotska 50S rybosomu i hamuja synteze bialek; bakteriostatyczne

154
Q

makorlidy - spektrum

A

G+, mikoplazmy, chlamydie, Helicobacter pylori, Listeria sp., niektore pratki atypowe, Legionella pneumophila, niektore G- (Bordatella pertusis, Neisseria sp., Bartonella sp.), Treponema pallidum, Borrelia burgdorferi, Campylobacter sp.
KLARYTROMYCYNA Toxoplasma gondii i M. leprae

155
Q

makrolidy - zastosowanie

A

zakazenia GDO
zakazenia pozaszpitalnie u chorych nadwrazliwych na B-laktamy
leczenie i profilaktyka krztusca, blonicy
eradykacja Helicobacter pyroli
zakazenia pratkami atypowymi
leczenie legionellozy

156
Q

spiramycyna - zastosowanie

A

leczenie toksoplazmowy u kobiet ciezarnych

157
Q

makrolidy - dzialania niepozadane

A

nudnosci, wymioty (erytromycyna podobna do motyliny), biegunka
ERYTROMYCYNA moze powodowac cholestaze, zapalenie watroby, zaczerwienienie skory, goraczke, eozynofilie

silnie hamuja aktywnosc enzymow cytochromu P450 i moga wchodzic w liczne interakcje

158
Q

leki hamujace aktywnosc enzymow cytochromu P450

A

makrolidy, ketolidy, streptograminy, ansamycyny

159
Q

azytromycyna

A

antybiotyk azalidowy podobny do makrolidow

penetruje do wiekszosci tkanek i silnie kumuluje sie wewnatrz makrofagow; wolno uwalniany z tkanek, z makrofagami wedruje do miejsca infekcji

mozna stosowac raz dziennie i prowadzic terapie krotko (3 dni)

160
Q

telitromycyna

cetromycyna

A

ketolidy, podobne do makrolidow

stosowane w ostrym zapaleniu zatok, zaostrzeniu przewleklego zapalenia oskrzeli, pozaszpitalnych zapaleniach pluc wywolanych przez S. pneumoniae, H. influenzae, M. catarrhalis, M. pneumoniae, C. pneumoniae

moga powodowac zaburzenia widzenia, dolegliwosci ze strony pp, uszkodzenia watroby

hamuja CYP3A4 i moga wydluzac odstep QTc

161
Q

linkozamidy

A

linkomycyna

klindamycyna

162
Q

linkozamidy - spektrum

A

tlenowe G+ i bakterie beztlenowe (Bacteroides); pierwotnie oporne G- i enterokoki

163
Q

klindamycyna

A

linkozamid; dobrze przenika do tkanek (wyjatek OUN), szczegolnie do ropni i kosci

stosowana ogolnie i miejscowo w leczeniu zakazen skory i tkanki podskornej paciorkowcami, gronkowcami oraz bakteriami beztlenowymi lub flora mieszana, nawracajacych zakazeniach gardla oraz zakazen kosci i szpiku wywolanych S. aureus

KLINDAMYCYNA + PRYMACHINA moze byc alternatywa dla ko-trymoksazolu w leczeniu zakazenia Pneumocystis jiroveci u pacjentow z AIDS
KLINDAMYCYNA + PIRYMETAMINA leczenie toksoplazmowy u pacjentow z AIDS

164
Q

linkozamidy - dzialania niepozadane

A

dysbakteriozy

KLINDAMYCYNA rzekomobloniaste zapalenie jelit

165
Q

oksazolidynony

A

linezolid

eperzolid

166
Q

oksazolidynony - mechanizm

A

lacza sie z podjednotska 50S rybosomu w innym miejscu niz makrolidy, linkosamidy i streptograminy i hamuja synteze bialek; bakteriostatyczne (dla paciorkowcow bakteriobojcze)

167
Q

oksazolidynony - spektrum

A

G+

168
Q

oksazolidynony - zastosowanie

A

zakazenia szpitalne wywolane przez wielooporne szczepy bakterii: VRE, MRSA lub S. pneumoniae oporne na penicyline; nie powinny byc stosowane dluzej niz 4 tygodnie

169
Q

oksazolidynony - dzialania niepozadane

A

zaburzenia hematologiczne (mielosupresja)
nudnosci i wymioty
kwasica mleczanowa
neuropatia obwodowa i wzrokowa

170
Q

leki stosowane w profilaktyce w zabiegach w obrebie jamy brzusznej i miednicy mniejszej

A

cefazolina

171
Q

leki stosowane w profilaktyce w zabiegach neurochirurgii

A

wankomycyna z gentamycyna

172
Q

leki stosowane w zapaleniu gardla

A

penicylina G, fenoksymetylopenicylina lub makrolidy lub cefuroksym

173
Q

leki stosowane w zapaleniu ucha srodkowego

A

amoksycylina lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub cefuroksym, lub ko-trymoksazol

174
Q

leki stosowane w ostrym zapaleniu zatok

A

amoksycylina lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub cefuroksym, lub ko-trymoksazol, lub klarytromycyna

175
Q

leki stosowane w przewleklym zapaleniu zatok

A

amoksycylina + kwas klawulanowy lub cefuroksym + metronidazol

176
Q

leki stosowane w zakazeniu zebopochodnym

A

amoksycylina + kwas klawulanowy lub ampicylina + sublaktam, lub klindamycyna, lub penicyliny + metronidazol

177
Q

leki stosowane w ostrym zapaleniu oskrzeli

A

leczenie objawowe oraz makrolidy lub tetracykliny lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub ko-trymoksazol

178
Q

leki stosowane w zaostrzeniu przewleklego zapalenia oskrzeli

A

to zalezy

amoksycylina + kwas klawulanowy lub tetracykliny, lub makrolidy, lub flurochinolony, lub ceftazydym

179
Q

leki stosowane w ostrym pozaszpitalnym zapaleniu pluc

A

amoksyclina lub makrolid, lub amokscylina + makrolid lub fluorochinolony, lub cefuroksym, lub ceftriakson, cefuroksym + makrolid, lub ceftriakson + makrolid

180
Q

leki stosowane w atypowym zapaleniu pluc

A

makrolid

181
Q

leki stosowane w zakazeniu drog moczowych

A

ko-trymoksazol lub fluorochinolony, lub amoksycylina + kwas klawulanowy, lub cefuroksym

182
Q

leki stosowane w zapaleniu prostaty

A

fluorochinolon lub ko-trymoksazol, lub fluorochinolon + aminoglikozyd (leczenie do 2 miesiecy)

183
Q

leki stosowane w ostrym odmiedniczkowym zapaleniu nerek

A

fluorochinolony lub ko-trymoksazol, lub amoksycylina + kwas klawulanowy

w ciezszych przypadkach ceftriakson lub aminoglikozyd + ampicylina

184
Q

leki stosowane w ostrym zapaleniu wsierdzia

A

ampicylina + sublaktam (ewentualnie amoksycylina + kwas klawulanowy) razem z gentamycyna lub wankomycyna + gankomycyna + cyprofloksacyna, lub wankomycyna + gentamycyna + ryfampicyna

185
Q

streptograminy

A

chinuprystyna (streptogramina A)
dalfoprystyna (streptogramina B)
stosowane razem w stosunku 30:70

186
Q

streptograminy - mechanizm

A

lacza sie z rybosomem bakteryjnym hamujac synteze bialek; bakteriobojcze z wyjaktiem Enterococcus faecium; wywoluja efekt postantybiotykowy

silnie hamuje CYP3A4

187
Q

steptograminy - spektrum

A

tlenowe G+ paleczki, S. pneumoniae, Enterobacteriaceae, P. areuginosa, Legionella sp., H. influeanze, C. perfringens, chlamydie i mikoplazmy (z wyjaktkiem M. hominis)

188
Q

steptograminy - zastosowanie

A

leczenie zakazen wieloopornymi szczepami bakterii

189
Q

leki stosowanie do leczenia zakazen wieloopornymi szczepami bakterii

A

streptograminy, telewancyna (leczenie ciezkich zakazen skory i tkanki podskornej), oksazolidynony

190
Q

chloramfenikol - mechanizm

A

laczy sie odwracalnie z podjednostka 50S rybosomu bakterii i hamuje synteze bialek

191
Q

chloramfenikol - spektrum

A

szerokie; tlenowe i beztlenowe G+ i G-, riketsje; bakteriostatyczny (bakteriobojczy dla H. influenzae)

192
Q

chloramfenikol - zastosowanie

A

toksyczny, stosowany w szczegolnie uzasadnionych wypadkach; miejscowo w zakazeniach oczu i ucha oraz na skore

193
Q

chloramfenikol - dzialania niepozadane

A

nudnosci i wymioty, biegunka
grzybicze zakazenia jamy ustnej i drog moczowo-plciowych
uszkodzenia szpiku kostnego (przy podawaniu duzych dawek moze wystapic odwracalne uposledzenie erytropoezy lub nieodwracalne uszkodzenie szpiku z ciezka, zagrazajaca zyciu anemia aplastyczna i agranulocytoza
zespol szarego noworodka

194
Q

zespol szarego noworodka

A

na skutek duzych dawek chloramfenikolu u noworodkow lek kumuluje sie w organizmie (wymioty, wiotkosc, hipotermia, zapasc krazeniowa i szare zabarwienie skory)

195
Q

retapamulina - mechanizm

A

laczy sie z podjednostka 50S rybosomu bakterii i hamuje synteze bialek

196
Q

retapamulina - spektrum

A

bakteriostatyczna glownie wobec G+

197
Q

retapamulina - zastosowanie

A

miejscowo na skore w leczeniu liszajca i ran zakazonych wrazliwymi szczepami bakterii

198
Q

retampulina - dzialania niepozadane

A

podraznienie skory

199
Q

fosfomycyna - mechanizm

A

analog fosfoenolopirogronianu hamujacy transferaze fosfoenolopriogronianowa, ktora bierze udzial w syntezie sciany bakterii

200
Q

fosfomycyna - spektrum

A

G+, G-; bakteriobojczy

201
Q

fosfomycyna - zastosowanie

A

leczenie i profilaktyka niepowiklanych zakazen drog moczowych

202
Q

fosfomycyna - dzialania niepozadane

A

nudnosci i wymioty
zgaga
biegunka
bole i zawroty glowy

203
Q

kwas fusfydowy - mechanizm

A

antybiotyk o budowie steroidowej hamujacy synteze bialek w bakteriach

204
Q

antybiotyk o budowie steroidowej

A

kwas fusfydowy

205
Q

kwas fusfydowy - zastosowanie

A

bakteriostatyczny, stosowany ogolnie glownie w zakazeniach S. aureus, Corynebacterium sp., Clostridium sp., dobrze penetruje do kosci (leczenie osteomyelitis), miejscowo w leczeniu zapalenia spojowek

206
Q

kwas fusfydowy - dzialania niepozadane

A

barwi mocz na brazowo
biegunka
zaburzenia czynnosci watroby (zoltaczka)
wysypka

207
Q

antybiotyk powodujacy zoltaczke

A

kwas fusfydowy, ansamycyny (zoltaczka cholestatyczna)

208
Q

fuzafungina - mechanizm

A

zaburza funkcjonowanie blony bakterii

209
Q

fuzafungina - spektrum

A

bakteriostatyczna i grzybostatyczna (Candida albicans); hamuje adhezje H. influenzae do nablonka drog oddechowych; lekkie dzialanie przeciwwzapalne i immunostymulujace

210
Q

fuzafungina - zastosowanie

A

wylacznie miejscowo, w postaci aerozolu, w leczeniu zakazen GDO

211
Q

fuzafungina - dzialania niepozadane

A

pieczenie sluzowki gardla, napady kichania, rzadziej skurcz oskrzeli

212
Q

fidaksomycyna - mechanizm

A

hamuje synteze RNA bakterii

213
Q

fidaksomycyna - spektrum

A

bakteriobojcza wobec C. difficile

214
Q

fidaksomycyna - zastosowanie

A

leczenie rzekomobloniastego zapalenia jelit

215
Q

fidaksomycyna - dzialania niepozadane

A

nudnosci
wymioty
zaparcia

216
Q

polimyksyny - mechanizm

A

peptydy zmieniajace strukture i zaburzajace funkcje blon bakteryjnych

217
Q

polimyksyny - spektrum

A

bakteriobojcze na G- (takze P. aeruginosa)

218
Q

polimyksyny - zastosowanie

A

KOLISTYMETAT SODOWY
nie wchlaniaja sie z pp
miejscowo na skore, do ucha oraz do worka spojowkowego
po podaniu dozylnym wydalane w niezmienionej postaci przez nerki => leczenie powiklanych zakazen drog moczowych wywolanych przez bakterie G- odporne na inne antybiotyki
leczenie zapalenia pluc wywolanych przez P. aeruginosa u pacjentow z mukowiscydoza

219
Q

polimyksyny - dzialania niepozadane

A

po podaniu miejscowym brak
po podaniu doustnym nudnosci, wymioty, biegunka
po podaniu dozylnym ciezkie uszkodzenie nerek oraz zaburzenia ze strony osrodkowego i obwodowoego ukladu nerwowego (blok nerwowo-miesniowy)
uwalnianie histaminy

220
Q

mupirocyna - mechanizm, spektrum, zastosowanie

A

uposledzenie syntezy bialek w bakteriach; bakteriostatyczna; bakterie G+; zastosowanie jedynie miejscowo (leczenie nosicielstwa S. aureus)

221
Q

bacytracyna - mechanizm

A

hamuje synteze sciany bakterii

222
Q

bacytracyna - spektrum

A

bakteriobojcza wobec G+

223
Q

bacytracyna - zastosowanie

A

prawie wylacznie miejscowo na skore, do oka i na blony sluzowe
w roztworach moze sluzyc do plukania jam ciala, stawow lub przemywan ran
w ciezkich zakazeniach S. aureus moze byc podawana domiesniowo
doustnie tylko w leczeniu zakazenia C. difficile

224
Q

bacytracyna - dzialania niepozadane

A

uszkodzenie nerek przy zastosowaniu domiesniowym

225
Q

gramidycyna - mechanizm, spektrum, zastosowanie

A

mieszanina peptydow destabilizujacych blone bakterii;
dziala na G+ i Mycobacterium sp. i Neisseria sp.;
stosowana jedynie miejscowo (zastosowanie ogolne powoduje hemolize) w leczeniu zakazen skory i blon sluzowych

226
Q

antybiotyki stosowane miejscowo

A

mupirocyna, bacytracyna, gramicydyna, nitrofural, sulfacetamid, mafenid, sulfadiazyna, aminoglikozydy, klindamycyna, bezyfloksacyna, chloramfenikol, kwas fusfydowy, retapamulina, fuzafungina, polimyksyny

227
Q

cykloseryna - charakterystyka

A

analog D-alaniny hamujacy enzymy niezbedne do syntezy peptydoglikanu sciany bakterii;
bakteriobojcza na G+ i G-;
stosowana wylacznie do leczenia zakazen Mycobacterium tuberculosis opornych na leki I rzutu

moze powodowac zaburzenia ze strony OUN (drgawki, drzenia miesniowe, reakcje psychotyczne, bole glowy, neuropatia) => PIRYDOKSYNA zmniejsza czestosc zaburzen neurologicznych

228
Q

ansamycyny

A

ryfampicyna
ryfabutyna
ryfapentyna
ryfaksymina

229
Q

ansamycyny - mechanizm

A

hamuja synteze RNA w bakteriach

230
Q

ansamycyny - zastosowanie

A

leczenie gruzlicy, tradu
silne inhibitory enzymow cytochromu P450
RYFABUTYNA leczenie zakazen pratkami atypowymi u pacjentow AIDS; mniejsza zdolnosc do indukcji, wskazania u pacjentow stosujacych wiele lekow metabolizowych przez cytochrom P450

231
Q

ansamycyny - dzialania niepozadane

A
zaczerwienienie skory
maloplytkowosc
zaburzenia ze strony pp
rzekomobloniaste zapalenie jelit
zoltaczka cholestatyczna
zapalenie watroby
RYFAMPICYNA barwi na pomaranczowo-czerwono mocz, pot, lzy i sperme
RYFAKSYMINA dekontaminacja jelit w czasie spiaczki watrobowej
232
Q

antybiotyk bakteriobojczy dla C. difficile

A

fidaksomycyna

233
Q

antybiotyki dzialajace glownie na G-

A

polimyksyny, monobaktamy, aminoglikozydy

234
Q

kolistyna

A

polimyksyna E

235
Q

antybiotyki wywolujace blok nerwowo-miesniowy

A

polimyksyny

236
Q

antybiotyk powodujacy hemolize po podaniu ogolnym

A

gramicydyna

237
Q

antybiotyk w leczeniu liszajca

A

retapamulina

238
Q

antybiotyk stosowany w postaci aerozolu

A

fuzafungina

239
Q

leczenie zakazen pratkami atypowymi

A
doksycylina
makrolidy (klarytromycyna)
azytromycyna
fluorochinolony
ryfabutyna (ansamycyna)
240
Q

lek, ktory barwi na pomaranczowo-czerwono mocz, pot, lzy i sperme

A

ryfampicyna (ansamycyna)

241
Q

cechy pratkow

A

pierwotnie oporne na wiele antybiotykow
dziela sie powoli lub nie dziela sie w ogole
bytuja wewnatrz komorek
otoczka bardzo trudna do penetracji lekow
niezwykle skuteczne mechanizmy rozwoju opornosci na leki

242
Q

leki I wyboru w leczeniu gruzlicy

A
izoniazyd
rifampicyna (ansamycyna)
pyrazynamid
etambutol (jedyny bakteriostatyczny)
streptomycyna (aminoglikozyd)
243
Q

leki II wyboru w leczeniu gruzlicy

A
etionamid
kapreomycyna (aminoglikozyd)
cykloseryna
kwas para-aminobenzoesowy
kanamycyna (aminoglikozyd)
amikacyna (aminoglikozyd)
fluorochinolony
ryfabutyna (ansamycyna)
ryfapentyna (ansamycyna)
klofazymina 
klarytomycyna (makrolid)
244
Q

leki bakteriobojcze w leczeniu gruzlicy

A

ryfampicyna
izoniazyd
pyryzynamid
streptomycyna

etionamid
fluorochinolony
kapreomycyna

245
Q

leki bakteriostatyczne w leczeniu gruzlicy

A

etambutol

kwas para-aminobenzoesowy
cykloseryna

246
Q

izoniazyd - mechanizm

A

strukturalnie podobny do pirydoksyny;
bakteriobojczy dla pratkow dzielacych sie, slabo dziala na pratki atypowe;
nieodwracalnie hamuje enzymy uczestniczace w syntezie kwasu mykolowego

247
Q

izoniazyd - dzialania niepozadane

A

reakcje immunologiczne (m.in. polekowy toczen trzewny)
hepatotoksycznosc
neurotoksycznosc

neuropatia (a takze anemia) rozwija sie z powodu wzglednego niedoboru pirydoksyny
IZONIAZYD ZWIEKSZA WYDALANIE PIRYDOKSYNY

248
Q

leki zwiekszajace wydalanie pirydoksyny

A

izoniazyd

249
Q

etambutol - dzialania niepozadane

A

pozagalkowe zapalenie nerwu wzrokowego (zaburzenie ostrosci widzenia, slepota na kolor zielony i czerwony)

250
Q

lek powodujacy pozagalkowe zapalenie nerwu wzrokowego (zaburzenie ostrosci widzenia, slepota na kolor zielony i czerwony)

A

etambutol

251
Q

pyrazynamid - dzialania niepozadane

A

hepatotoksycznosc
hiperurykemia (moze wywolac dne moczanowa)
goraczka
dolegliwosci zoladkowo-jelitowe

252
Q

etionamid

A

strukturalnie podobny do izoniazydu;

moze powodowac podraznienie zoladka, neuropatie, uszkodzenie watroby

253
Q

nowe leki przeciwgruzlicze

A

delamanid

bedakilina

254
Q

delamanid

A

nowy lek przeciwgruzliczy; hamuje synteze elementow sciany komorkowej bakterii, ale nie wykazuje opornosci krzyzowej z zadnym z obecnie stosowanych lekow;
wskazany do stosowania w skojarzonym leczeniu wielolekoopornej gruzlicy pluc u doroslych pacjentow, gdy nie da sie zastosowac innego schematu leczenia

dzialania np: przedluzenie QTc, dolegliwosci dyspeptyczne, bole i zawroty glowy, bezsennosc, hipokaliemia, retikulocytoza

255
Q

bedakilina

A

nowy lek przeciwgruzliczy; wybiorczo hamuje syntetaze ATP pratkow; dziala bakteriobojczo na dzielace sie i NIEREPLIKUJACE pratki, takze wewnatrzkomorkowe;
wskazany do stosowania w skojarzonym leczeniu wielolekoopornej gruzlicy pluc u doroslych pacjentow, gdy nie da sie zastosowac innego schematu leczenia

256
Q

kapreomycyna

A

wykazuja aktywnosc wobec szczepow Mycobacterium opornych na amikacyna i streptomycyne, stosowany domiesniowo

257
Q

inne leki stosowane w leczeniu gruzlicy

A
cyprofloksacyna
lewofloksacyna
gatifloksacyna
moksyfloksacyna
^fluorochinolony wykazujace aktywnosc wobec pratkow atypowych

linezolid - lek III rzutu

258
Q

fazy leczenia gruzlicy

A

faza wstepna - etambutol + izoniazyd + ryfampicyna + pyrazynamid przez 2 miesiace
faza kontynuacji - izoniazyd + ryfampicyna przez 4 miesiace

259
Q

profilaktyczne leczenie gruzlicy

A

izoniazyd 6-9 miesiecy lub ryfampicyna 4 miesiace lub oba leki 3 miesiace
u zakazonych HIV izoniazyd 9-12 miesiecy

260
Q

leczenie tradu

A

dapson (lub inne sulfony hamujace synteze dihydrofolianu) + ryfampicyna
w czasie leczenia moze wystapic rumien guzowaty => leczenie gks i talidomidem
w leczeniu tradu opornego na sulfony => klofazymina