TEORIA - Przyzębie

Question 1

Co zaliczamy do przyzębia?

Answer 1

• dziąsło
• ozębna
• kość wyrostka zębodołowego
• cement

Question 2

Jak dzielimy dziąsło?

Answer 2

dziąsło dzielimy na :

• dziąsło wolne
• dziąsło właściwe

Question 3

Dziąsło wolne ma od 0,5 - 2,0 mm

Gdzie znajduje się dziąsło wolne?

Answer 3

• otacza ono część przyszyjkową szkliwa
• rowek dziąsłowy oddziela dziąsło wolne od powierzchni zęba

Question 4

Gdzie znajduje się dziąsło właściwe?

Answer 4

• przylega ono kości wyrostka zębodołowego
• rozciąga się ono od brzegu dziąsła wolnego do granicy śluzówkowo-dziąsłowej

Question 5

Jak dziąsło właściwe połoczone jest z kością i cementem korzenia?

Answer 5

Za pomocą wiązek włókienek kolagenowych

Question 6

Jaki nabłonek pokrywa dziąsło właściwe?

Answer 6

nabłonek zrogowaciały

Question 7

Jakie typy nabłonka wyróżniamy w dziąśle?

Answer 7

1. nabłonek łączący, nie ulegający rogowaceniu
2. nabłonek wewnętrzny - szczeliny dziąsłowej
3. nabłonek zewnętrzny - nabłonek dziąsłowy jamy ustnej

Question 8

Scharakteryzuj nabłonek łączący, nie rogowaciejący

Answer 8

• tworzy przyczep nabłonkowy Gottlieba
• tworzy połączenie szkliwa z tkanką łączną dziąsła - hemidesmosomy
• tworzą go 3-4 pokłady komórek, z wiekiem jest ich 10-20
• stanowi bariere dla mikroorganizmów
• otacza ząb mankietem 1-2 mm
• rozdzielenie złącza powoduje powstanie kieszonki zębowej

Question 9

Scharakteryzuj nabłonek wewnętrzny - nabłonek szczeliny dziąsłowej

Answer 9

• nabłonek wielowarstwowy płaski nierogowaciejący
• zawiera płyn, jego ilość jest zmienna
• może rogowacieć mimo że niby jest nierogowaciejący
• ma stanowi rodzaj półprzepuszczalnej błony- przepuszcza toksyny

Question 10

Scharakteryzuj nabłonek zewnętrzny - nabłonek dziąsłowy

Answer 10

• okrywa dziąsło właściwe i wolne od zewnątrz
• nabłonek wielowarstwowy płaski rogowaciejący
• brak warstwy jasnej!

Question 11

W jakich sytuacjach zmienia się ilość płynu w nabłonku wewnętrznym dziąsła ?

Answer 11

• produkcja płynu nasila się przy szczotkowaniu zębów, jedzeniu szortskich pokarmów
• ilość płynu rośnie przy stanach zapalnych

Płyn zawiera markery zapalenia przyzębia i chorób ogólnoustrojowych.

Question 12

Jak powstaje przyczep nabłonkowy?

Answer 12

1. Gdy szkliwo już jest dojrzałe - przed erupcją - ameloblasty wytwarzają blaszkę podstawną wewnętrzną na powierzchni zęba - tzw pierwotne złącza nabłonkowe
2. pierwotne złącze nabłonkowe łączy się z nabłonkiem jamy ustnej
3. Erupcja - korona rozdziela nabłonek jamy ustnej
4. nabłonek łączący postaje ze zredukowanego nabłonka szkliwotwórczego

Question 13

Jakie znaczenie kliniczne ma przyczep nabłonkowy?

Answer 13

• łatwo się odbudowuje po uszkodzeniu , ok 1-6 dni
• stanowi źródło nowych komórek, także wokół implantów - odtwarza się po ok 2 tyg

Question 14

Co stanowi blaszkę właściwą błony śluzowej?

Answer 14

• tkanka łączna zwarta - posiada liczne zakończenia nerwowe
• liczne długie brodawki z naczyniami krwionośnymi

Question 15

Jakie komponenty histologiczne składają się na blaszkę właściwą błony śluzowej?

Answer 15

• włókna kolagenowe , głównie typ I: młode, nieusieciowane włókna, zapas kolagenu dla regeneracji
• bogatokomórkowa tkanka łączna luźna - fibroblasty, mastocyty, makrofagi, limfocyty
• istota międzykomórkowa-glikozaimnoglikany, proteoglikany, glikoproteiny

Question 16

Jakie typy połączeń-więzadeł tworzą wiązki włókien kolagenowych?

Answer 16

• więzadła dziąsłowe
• więzadła międzyzebowe
• więzadła grupy wyrostka zębodołowego

Question 17

Jak dziąsło może łączyć się z zębem?

Answer 17

• przyczep nabłonkowy = nabłonek łączący Gottlieba
• przyczep łącznotkankowy - umocowanie dziąsła do cementu korzeniowego i wyrostka zebodołowego o długości ok 1 mm

Question 18

Co to jest ozębna?

Answer 18

JEst to tkanka łąćzna wypełniająca szczelinę między cementem a kością wyrostka zebodołowego

Question 19

Scharakteryzuj ozębną

Answer 19

• tkanka łączna zwarta, regularnie utkana - tworzy więzadła zęba
• tkanka łaczna wiotka, bogata w komórki, naczynia, nerwy
• grubość ozębnej to ok 0,3 mm ( grubsza w okolicy szyjki)
• z wiekiem się zwęża

Question 20

Jakie typy komórek występują w ozębnej?

Answer 20

• komórki tkanki łącznej: fibroblasty, komórki cemento-osteogenne, osteoklasty, makrofagi
• komórki napływowe -mastocyty, plazmocyty, leukocyty
• komorki nabłonkowe Malasseza - okołowierzchołkowa część ozębnej, otoczone własną błoną, są pozostałością po pochewce Hertwiga

Question 21

Co stanowi macierz ozębnej?

Answer 21

• istota podstawowa - GAG, proteoglikany
• włókna kolagenowe, siateczkowe
• włókna oksytalanowe

Question 22

JAkiego typu włókna dominują w ozębnej ?

Answer 22

Dominują włókna kolagenu typu I tworzące pęczki

Question 23

JAk ułożone są włókna kolagenu w więzadłach?

Answer 23

w więzadłach ułożone są równolegle

Question 24

Jak nazywają się włókna ozębnej zakotwiczone w kości zębodołu i cemencie ?

Answer 24

włókna Sharpeya

Question 25

Na czym polega odnowa aparatu więzadłowego?

Answer 25

Polega na szybkiej wymianie kolagenu w ozębnej. Włókna kolagenu są rozkładane i ponownie łączone.

Question 26

Jaka witamina jest niezbędna do prawidłowej, wewnątrzkomórkowej syntezy kolagenu?

Answer 26

witamina C

Question 27

Jakie funkcje pełni ozębna?

Answer 27

• formującą - cementoblasty, osteoblasty, fibroblasty
• podporową - utrzymuje położenie zęba wobec otaczających go tkanek
• ochronna - dzięki więzadłom i przyeczepom nabłonkowym chroni przed uciskiem tkanki
• resorbcyjna - kość, cement, włókna
• czuciowa i odżywcza - prowadzi nerwy i naczynia krwionośne

Question 28

Gdzie znajduje się cement? (poza Castoramą)

Answer 28

pokrywa cały korzeń zęba, najszerzej w okolicy wierzchołka

Question 29

Jak się nazywa pierwszy powstający typ cementu?

Answer 29

jest to tzw. cement pierwotny, cement bezkomórkowy;

wytwarzany jest podczas powstawania korzenia zęba, przed erupcją

Question 30

W co przekształcają się cementoblasty tracące aktywność?

Answer 30

W cementocyty, które zostają następnie zamurowane wewnątrz zmineralizowanego cementu - powstaje wtedy cement wtórny, komórkowy

Question 31

Jak długo wytwarzany jest cement wtórny?

Answer 31

Cement wtórny, inaczej cement komórkowy, wytwarzany jest w ciągu życia zęba, dopóki ten jest żywy

Question 32

Z czego składa się cement?

Answer 32

• nieorganiczne sole mineralne ok 65%
• organiczna istota podstawowa - ok 23%
• woda - ok 12%

Question 33

Jakie substancje zaliczamy do składników organicznych istoty podstawowej cementu?

Answer 33

• kolagen typu I ok 90%
• białka niekolagenowe laminina, fibronektyna, proteoglikany

Question 34

Scharakteryzuj cementoblasty

Answer 34

• wydzielają organiczną macierz
• mają liczne wypustki
• wytwarzają włókna kolagenowe
• wytwarzają bezpostaciową substancję podst.

Question 35

Wymień funkcje cementu

Answer 35

• stabilizacyjna - utzrymuje ząb w miejscu, włókna Sharpeya kotwiczą w powierzchownej warstwie cementu
• ochronna - otacza zębinę korzeniową i chroni ją przed szkodliwymi czynnikami
• naprawczą - precement i cementoblasty chronią i odbudowują leżące niżej warstwy cementu

Question 36

Z jakich warstw składa się kość zębodołu?

Answer 36

1. ozębna
2. kość zbita
3. kość gąbczasta
4. płytka sitowata

Question 37

Kiedy formuje się kość wyrostka zebodołowego?

Answer 37

W trakcie procesu wyrzynania zębów

Question 38

Co się dzieje z kością wyrostka zebodołowego w razie utraty zeba?

Answer 38

Ulega ona zanikowi, po usunięciu zęba zanika wyrostek zebodołowy strony przeciwnej