1_Sport, þunglyndi, háþrýstingur

Question 1

hversu lengi hvíla frá íþróttum eftir veikindi?

Answer 1

jafn lengi og veikindi stóðu yfir

Question 2

hvað er macrotrauma og microtrauma?

Answer 2

einn ákv áverki og endurteknir smááverkar

Question 3

hvað er severs disease?

Answer 3

calcaneal apophysitis (bólga í kringum vaxtarplötur í hæl)
(stelpur 8-10 ára og strákar 10-12 ára)

Question 4

hvernig prófar maður fyrir severs disease?

Answer 4

að kreista hliðar hælsins veldur verk

Question 5

áhþættir fyrir severs disease? (4)

Answer 5

1) fótbolti og fimleikar
2) yfirþyngd
3) stuttir/stífir kálfavöðvar
4) innskeifir fætur

Question 6

meðferð við severs disease? (7)

Answer 6

1) minnka æfingar (þarf ekki að hætta)
2) ekki ganga berfættur
3) mjúkt hælinnlegg
4) teygjur á kálfavöðva (nema valdi verk)
5) kæla
6) innlegg fyrir innskeifa
7) teipa ökkla á æfingum

Question 7

complicationir severs?

Answer 7

engar

Question 8

hver er algengasta orsök verkja í hnjám hjá börnum

og unglingum í íþróttum?

Answer 8

Osgood-Schlatter

Question 9

hvað er Osgood-Schlatter?

Answer 9

bólga í tuberositas tibia

Question 10

einkenni Osgood-Schlatter? (4)

Answer 10

1) annað eða bæði hné
2) verkur og eymsli við æfingar neðan við eða í kring um hnéskel
3) bólga/hnúður á tuberositas tibia
4) verkur við að spenna quadriceps

Question 11

orsök Osgood-Schlatter? (3)

Answer 11

1) tog quadriceps veldur togi á patellar sinum (mest hlaup og hopp)
2) ofnotkun á sininni togar í beinhlutann á festunni og veldur bólgu
3) við síendurtekið tog og healing -> nýmyndun beins -> stundum hnúður

Question 12

meðferð við Osgood-Schlatter? (6)

Answer 12

1) æfingaálag minna þannig að valdi ekki verkjum
2) minnka hlaup og hopp
3) kæla
4) hnéstuðningur á æfingar
5) Varir oft í 1-2 ár, minnka álag þar til verkjalaus í 2-4 mánuði
6) stundum hækjur+aðgerð

Question 13

Hvað er Perthes?

Answer 13

aseptisk nekrosa í caput femoris epiphysunni

Question 14

hversu oft er perthes beggja vegna?

Answer 14

15% tilvika

Question 15

hvaða aldur fær perthes?

Answer 15

4-12 ára

Question 16

hvernig presenterar perthes? (3)

Answer 16

1) haltrar
2) verkur í hné!, nára eða læri
3) oft undanfarnar vikur

Question 17

meðferð við perthes? (4)

Answer 17

1) hlífa liðnum
2) sjúkraþjálfun+NSAID
3) stundum aðgerð
4) gengur yfir á 1-3 árum

Question 18

hvað er í female athlete triad?

Answer 18

1) átröskun
2) tíðastopp
3) beinþynning

Question 19

hvað heitir ónóg inntaka mv mikla hreyfingu?

Answer 19

RED-S (relative energy deficieny in sport)

Question 20

hugsa um RED-S í tengslum við..? (6)

Answer 20

1) beinbrot
2) þyngdarbreytingar
3) átraskanir
4) tíðastopp
5) hjartsláttartruflanir
6) þunglyndi

Question 21

meðferð við RED-S? (3)

Answer 21

1) draga úr æfingum
2) auka ckal inntöku
3) kalk+D-vít daglega, og járn

Question 22

spurningar við höfuðáverka í fótbolta? (5)

Answer 22

1) hvaða velli erum við á
2) hvaða hálfleikur er
3) hver skoraði síðast
4) hvenær spilaðirðu síðast leik
5) unnum við síðasta leik?

Question 23

má spila áfram ef grunur um heilahristing?

Answer 23

nei

Question 24

comorbid þunglyndi og vkíði kemur upp hjá hvaða % af hg sjúkl?

Answer 24

25%

Question 25

hvaða % af þunglyndum sjúkl hafa marktækan kvíða?

Answer 25

85%

Question 26

hvaða % af sjúkl með kvíða hafa þunglyndi?

Answer 26

90%

Question 27

hversu mörg % með þungl og kvíða leita ekki hjálpar

Answer 27

40%

Question 28

afleiðingar þegar þungl og kvíði fara saman? (5)

Answer 28

1) alvarlegra
2) meiri sjálfsvígshætta
3) meira hamlandi
4) meira resistant f meðferð
5) meiri skerðing á félagslífi og vinnu

Question 29

algengustu kvíðaraskanir? (4)

Answer 29

1) PTSD
2) Félagsfælni
3) GAD
4) OCD

Question 30

almenn, vitsmuna og andleg einkenni sem geta fylgt þunglyndi og kvíða? (4)

Answer 30

1) þreyta/orkuleysi
2) óróleiki og eirðarleysi
3) einbeitingarskerðing, hugsar hægt, truflast auðveldlega, lélegt minni, óákveðni
4) ódæmigerð reiði

Question 31

líkamleg einkenni sem geta fylgt þunglyndi og kvíða? (10)

Answer 31

1) vövðabólga
2) höfuðverkur
3) þurr munnur
4) ógleði
5) niðurgangur
6) hjartsláttartruflanir og tachycardia
7) andstuttur, hyperventilerar
8) svimi
9) minni kynlöngun
10) erfiðleikar við þvaglát

Question 32

hver er fyrsta spurning með kvíða og þunglyndi?

Answer 32

er ákveðin utanaðkomandi orsök

Question 33

F hvað stendur SIGE CAPS?

Answer 33

1) Sleep changes
2) Interest loss
3) Guilt
4) Concentration difficulties
5) Appetite loss
6) Psychomotor (eirðarleysi)
7) Suicidal hugmyndir

Question 34

hvernig eru spurningarnar í GAD7?

Answer 34

hversu oft á sl 2 vikum?

1) verið spenntur, kvíðinn, hengdur upp á þráð?
2) ekki tekist að hafa stjórn á áhyggjum
3) haft of miklar áhyggjur af ýmsum hlutum
4) átt erfitt með að slaka á
5) verið svo eirðarlaus að erfitt að sitja kyrr
6) orðið pirraður af minnsta tilefni
7) verið hræddur að eitthvað hræðilegt gæti gerst

4 er minniháttar, 5-9 er vægt, 10-14 er miðlungs, 15-21 er mikið

Question 35

skilgr á langvinnri lungnateppu?

Answer 35

1) FEV1/FVC <0,7
2) Teppa sem er ekki afturkræf eftir berkjuvíkkandi lyf
3) FEV<80%

Question 36

hvað á að gera ef maður mælilr bþ > 140/90?

Answer 36

1) mæla aftur og lægri gildir

2) ef áfram yfir 140/90 þá fá ambulant bþ mælingu til að staðfesta

Question 37

hvað telst ambulant háþrýstingur?

Answer 37

1) >135/85 þegar vakandi

2) >120/70 sofandi

Question 38

step 1 hþ meðferð fyrir undir 55 ára?

Answer 38

ACE/ARB

Question 39

step 1 hþ meðferð fyrir yfir 55 ára?

Answer 39

Calcium blokker eða diuretic (thiazide)

Question 40

step 2 í hþ meðferð fyrir alla?

Answer 40

ACE/ARB+ Calcium blokki

Question 41

step 4 í hþ meðferð fyrir alla?

Answer 41

4. lyfið Spironolactone

Question 42

hvaða hþ meðferð getur valdið aukinni sykursýki?

Answer 42

Beta blokker + thiazide

Question 43

háþrýstingsmeðferð hjá svörtum?

Answer 43

sama og >55 ára

Question 44

step 3 í hþ meðferð fyrir alla?

Answer 44

ACE/ARB+ Calcium blokki + Thiazide

Question 45

afleiðingar að taka bþ lyf fyrir svefn í staðinn fyrir á morgnana?

Answer 45

betri bþ stjórn og helmingsfækkun í hjarta og æða dauðum og uppákomum

Question 46

aukaverkanir ACE hamla? (2)

Answer 46

1) hósti

2) nýrnabilun

Question 47

aukaverkanir beta blokka? (8)

Answer 47

1) wheeze
2) kaldir útlimir
3) þreyta
4) minnkað þol
5) martraðir
6) getuleysi
7) hjartablokk
8) sykursýki

Question 48

aukaverkanir calcium antagonista? (4)

Answer 48

1) höfuðverkur
2) roði
3) ökklabjúgur
4) tachycardia

Question 49

aukaverkanir diuretics? (6)

Answer 49

1) getuleysi
2) útbrot
3) hypoNa
4) hypoK
5) sykursýki
6) þvagsýrugigt