A: Pijnmedicatie

Question 1

Leverbeschadiging is de belangrijkste bijwerking van paracetamol, vanaf welke dosis treedt dit op?

Answer 1

150mg/kg/dag

Question 2

Risicofactoren voor ontwikkelen van leverbeschadiging bij paracetamolgebruik zijn..

Answer 2

pre-existente leverbeschadiging, alcoholisme (NAPQI > glutathion), slechte voedingstoestand

Question 3

Wat is het antidotum bij paracetamol intoxicatie?

Answer 3

N-acetylcysteïne

Question 4

Waar berust de werking (pijnstillend, koortswerend en ontstekingsremmend) van NSAIDs (ibuprofen, diclofenac en naproxen) op?

Answer 4

Remming van prostaglandinesynthese door remming COX

Question 5

Wat zijn de belangrijkste bijwerkingen van NSAIDs (x4)?

Answer 5

Ulcus pepticum, nierfalen, trombocytopathie en verergering hartfalen door water en zout retentie

Question 6

Wat is de preventieve maatregel tegen ulcus pepticum bij NSAID gebruik?

Answer 6

PPI

Question 7

Welke midden verhogen de kans op gastro-intestinale bloedingen bij NSAID gebruik?

Answer 7

Coumarines, trombocytenaggregatieremmers, steroïden, SSRI

Question 8

Wat verhoogt de kans op hartfalen bij NSAID gebruik (x3)?

Answer 8

RAS-remmers, diuretica, nierfalen

Question 9

Wat zijn opioïdreceptoren?

Answer 9

u-receptor, k-receptor, g-receptor

Question 10

Wat zijn effecten ten gevolge van binding aan opioïdreceptor?

Answer 10

Analgesie, ademdepressie, miosis, obstipatie, euforie, dysforie, sedatie, afhankelijkheid (werkingsmechanisme is ook verantwoordelijk voor bijwerkingen)

Question 11

Wat is het antidotum voor opiaten?

Answer 11

Naloxon: competitieve antagonist voor alle opiaatreceptoren (voorkomt effect van alle opioïden, ook lichaamseigen)

Question 12

Fentanyl heeft een … werking dan morfine en is verkrijgbaar in …. vorm

Answer 12

sterkere analgetische werking / nasale, transdermale en buccale toedieningsvorm

Question 13

Tramadol heeft een … effect en relatief … bijwerkingen. Tevens … het de heropname van serotonine/noradrenaline

Answer 13

zwak / veel (duizeligheid, deler, misselijkheid). Remt de heropname van serotonine en noradrenaline (cave: icm met SSRI verhoogde kans op serotonerg syndroom)

Question 14

Welk metaboliet activeert codeine?

Answer 14

Codeine is afhankelijk van CYP2D6, werking van dit enzym wisselt sterk (10% vd bevolking heeft dt enzym niet) waardoor het effect bij individuele patiënten niet goed te voorspellen is

Question 15

Welke patiënten lopen groter risico op afhankelijkheid van opiaten?

Answer 15

VG met middelenmisbruik (roken, alcohol, cannabis) en snel werkende opiaten (fentanyl neusspray)

Question 16

Wat zijn de belangrijkste bijwerkingen van opiaten?

Answer 16

obstipatie (laxantia), ademdepressie (afname diepte en frequentie van de ademhaling en bronchoconstrictie. risicofactor: zuurstof geven bij COPD pt > respiratoire drive is afhankelijk van pO2) en afhankelijkheid

Question 17

Welke stoffen die vrijkomen ten gevolge van weefselbeschadiging prikkelen de nociceptoren?

Answer 17

Histamine, serotonine en brandykinine

Question 18

Welke stoffen verhogen de gevoeligheid van sensorische zenuwuiteinden voor serotonine, bradykinine en histamine?

Answer 18

Prostaglandines

Question 19

Wat is de aanbevolen dosering van paracetamol?

Answer 19

3-4 dd 500-1000mg (gedurende max. 1 maand)

Question 20

Wat is de aanbevolen dosering van naproxen?

Answer 20

2dd 250-500mg

Question 21

Wat is de aanbevolen dosering van ibuprofen?

Answer 21

3-4 dd 400-600mg

Question 22

Wat is de aanbevolen dosering van diclofenac?

Answer 22

2-3 dd 25-50mg

Question 23

Wat is de aanbevolen dosering van tramadol?

Answer 23

1-2 dd 50mg, zo nodig elke 3-5dgn verhogen tot max 1-4dd 100mg

Question 24

Wat is de aanbevolen dosering van morfine?

Answer 24

2 dd 10-30mg
- Bij >70jaar of <50kg: 2dd 10mg

Question 25

Wat is de aanbevolen dosering van Fentanyl (pleister)?

Answer 25

Start met 12ug/uur, na 3dgn vervangen pleister

Question 26

Wat is de maximale dosis paracetamol in geval van pre-existente leverbeschadiging, alcoholisme en slechte voedingstoestand?

Answer 26

2g per dag §

Question 27

Aanbevolen om PPI toe te voegen aan NSAID indien (x3):

Answer 27

Ulcus peticum in VG, >70jr, onbehandelde H-pylori infectie in het kader van ulcuslijden

Question 28

Overwegen om PPI toe te voegen indien (x10):

Answer 28

Leeftijd 60-70 jaar, gebruik anticoagulantia, invaliderende RA, DM, Hartfalen, hoge doseringen NSAID, corticosteroïdengebruik, spironolacton, SSRI | Bij 2 of meer risicofactoren, preventief PPI starten

Question 29

u-receptoren zijn verantwoordelijk voor (x4):

Answer 29

(supraspinale )analgesie, ademhalingsdepressie, euforie, fysieke afhankelijkheid

Question 30

k-receptoren zijn verantwoordelijk voor (x5):

Answer 30

analgesie, miosis, sedatie, dysforie en psychomimetische effecten (bewustzijnsverandering)

Question 31

Alle opiaat-agonisten activeren de ...-receptor - Morfine is voor ... receptoren een agonist - Fentanyl is voor ... receptoren een agonist

Answer 31

u-receptor - alle - u

Question 32

Fentanyl is wel/niet in hoge mate lipofiel

Answer 32

wel

Question 33

Transdermale toediening van fentanyl kent een ... afgifte. Effectief na ... gedurende .. uur.

Answer 33

gereguleerde - 6-12 uur - 72

Question 34

Oxycodon kan worden voorgeschreven als: - Langwerkend - Kortwerkend

Answer 34

- Oxycontin - Oxynorm

Question 35

Door toename tonus van gladde spiercellen en afnemen van motiliteit kunnen opiaten zorgen voor obstipatie. Om ontlasting makkelijker te maken - middelen die feces zacht maken > ? - middelen die darm prikkelen > ? - overig > ?

Answer 35

- mooicolon, lactulose (krampen), magnesiumhydroxide (veel interacties en cave hypermagnesiëmie bij nierinsuff) - bisacodyl - klysma

Question 36

Welke medicatie zorgen voor verhoogde kans op obstipatie bij opioid-gebruik (x4)?

Answer 36

Anticholinergica (oxybutynine) Antidepressiva Diuretica Calciumantagonisten

Question 37

Wat is de oorzaak van verhoogde kans ontwikkelen ulcus pepticum bij NSAID gebruik?

Answer 37

COX-1 remming > zorgt normaliter voor gastroprotectie

Question 38

Geeft acetylsalicylzuur in lage dosis ook een verhoogde kans op nierfunctieverlies?

Answer 38

Nee. Bij een lage dosis (80mg) geen nierfunctieverlies

Question 39

Waarom is er een verhoogde kans op gastro-intestinale bijwerkingen bij gelijktijdig gebruik van SSRI's en NSAID?

Answer 39

SSRI zorgt voor verminderde werking trombocyten

Question 40

Welke COX is verantwoordelijk voor gastroprotectie?

Answer 40

COX 1

Question 41

Welke NSAIDs zijn het meest COX2 selectief?

Answer 41

Etoricoxib, celecoxib, referoxib (van de markt gehaald ivm ernstige cardiovasculaire bijwerkingen die tot sterfte leiden)

Question 42

Welke bijwerking op een klassiek NSAID doet zich niet voor bij een COX-2 selectief NSAID?

Answer 42

Trombocytopathie