Alarmsignalen baby & peuter Flashcards
(40 cards)
1
Q
vertraagde ontwikkeling
A
- motorische mijlpalen
- grote spreiding van bereiken & groter bij ouder worden
- later = kan alarmerend zijn maar zonder andere alarmsignalen is volledig normaal
- veel variant gedrag = ook kijken naar kwaliteit van onderzoek
- vaak voorbijgaand - voorbeeld stappen
- gemiddeld vanaf 12m
- pas alarmsignaal na 18m
2
Q
kenmerken van motorische ontwikkeling
A
- kenmerken
- voldoende variatie
- toenemde complexiteit
- toenemend aanpassingsvermogen - fundamenteel motorische vaardigheden
- 2-6j
- locomotie
- fijne motoriek
- evenwicht - dynamische syteem theorie
- alle bewegingen passen hier in
- kind, omgeving & taak
- meer overlap = succesvollere beweging
3
Q
onderdelen van dynamische systeem theorie
A
- kind
- genetirsch
- karakter & interesse
- groei & gezondheid
- cognitie & aanpassingsvermogen
- variatie in beweging - taak
- coördinatie & kract
- uithouding
- soepelheid & snelheid - omgeving
4
Q
variatie van beweging
A
- variatie van beweging
- meer variatie nodig voor grotere bewegingsrepetoire
- hogere variatie = meer kans om oplossing te vinden
- geen onderliggende pathologie
- gevoel dat kind alles aangeleerd moet krijgen - voorbeeld 1
- kinderen die nooit in buiklig lagen
- niet dwars door doorgang - voorbeeld 2
- nooit omrollen = geen training dissociatie romp
- niet middenlijn verlaten
- geen training van LWP verplaating
- voorbreiding voor kruipen
5
Q
oorzaken van vertraagde ontwikkeling
A
= factoren die leiden tot minder motoriek van kind
- pathologische factoren = hypotonie & hypermobiliteit
- geen bewegingen tegen zwaartekracht
- geen training van posutrale controle
- normaal geen head-lagg meer na 4m
- komen vaak samen voor
- hypermobiliteit = zelden door syndroom - externe factoren
- onder-stimulatie
- beperkte bewegingsruimte
- te hoge druk van omgeving = vaak bij late stappers - interne factoren
- verminderd exploratie gedrag van kind
- cognitief probleem
- visueel probleem
- gehoor probleem
6
Q
atypisch motorisch gedrag
A
- kwalitatief
- houdings- & bewegingspatronen op vaste momenten
- functioneel motorisch gedrag ontwikkelen - voorbeelden
- poepschuiven
- teenlopen
- zonder andere alarmsignalen = deel van variatie van bewegingen
7
Q
symmertische bewegen
A
- 0-3m = assymetrisch
- door zwaartekracht = hoofd niet kunnen oprichten dus naar 1 kant gedraaid
- door ATNR assymetrische tonische nekreflex - 4-9m = symmetrisch
- stabiliteit ontwikkelen = training rompspieren door puppy-houding & benen oprichten
- organisatie naar middelijn
- meer gevarieerde motoriek = ledematen loskopelen van stabiele romp - 10m = functioneel assymetrisch = begin van kruipen
8
Q
pathologie van assymetrie
A
- in assymetrische houding blijven na 4m
- moeite om hoofd & ledematen op middelijn te brengen
- geen training van posturale controle - oorzaken voor 4m
- prenataal = malposotionering in baarmoeder
–> gebrek aan beweging aan 1 kant
- postnataal intern = benigne hypotonie
- postnataal extern = positionering
–> altijd stimuli aan zelfde kant vb: licht - oorzaken na 4m
- congenitale musculaire torticollis = verkorting van sternoleidomastiodeus
- neuromusculaire aandoening = langdurige ANTR
- structurele aandoeningen
9
Q
gevolgen van assymetrie
A
- gevolgen
- 1 kant meer gebruiken
- lang op 1 kant van hoofd liggen = secundaire plagiocephalie = afvlakking van hoofd - alarmsignaal
- indien na manuele handeling & positionering voorkeurskant blijft
- geen voorbijgaande fase - gevolg
- belemmering van ander motorisch gedrag
- symmetrie proberen bekomen door activaties & uitlokking
10
Q
poepschuivers
A
- normaal kind
- in buiklig trainen stabiliteit & kracht
- ook ervaring met rotatie, dissociatie & gewichtsverplaatsing
- kruipen op 10m - hypotone/hypermobiele kinderen
- meestal op rug
- heffen van benen = goede heupflexoren
- goede zitters = weinig op buikliggen
- verkiezen exploratie in zithouding
11
Q
nadeel van poepschuiven
A
- alarmsignaal
- indien er geen gekende hypotonie of hypermobiliteit is
- variant andere ontwikkeling belemmerd - nadelen
- moeilijker transport = meer energie & geen trapjes kunnen doen
–> vaak gefrustreerd kind
- geen dissociatie van BL & OL = geen ontwikkeling van functionele assymetrie
- geen training van gekruisde motoriek voor stappen
12
Q
oorzaken van poepschuivers
A
- interne factoren
- hypotonie & hypermobiliteit
- weinig exploratie gedrag & teruggetrokken - externe factoren
- positionering = veel in zit & weinig in ruglig
- stimulatie
- gladde vloeren
13
Q
tenenlopers
A
- normaal kind
- eerste stapjes op 15maand
- ontwikkeling van voetafrol & armzwaai tussen 15-18m
–> veel teenlopers in deze fase
- 6m maturatie tijd = in deze periode wordt veel door de vingers gezien - looppatroon in eerste 6m
- kapstokarmen
- assymetrie
- geen voetafrol
- tenenlopen - oorzaken
- hypotonie = slechte proximale stabiliteit
- overgevoeligheid = zo min mogelijk contact met grond
- opgewonden of spanningen
- loopwagentjes = geen training van proximale stabiliteit & met tippen grond moeten aanraken
14
Q
onderliggende pathologie bij tenenlopers
A
- onderliggende patholgie
- CP = extensie patroon
- ASS = overgevoeligheid
- alle kinderen met sensorische problemen
- neuromusculaire aandoeningen vb: duchenne
- orthopedisch probleem
- bindweefsel aandoening = EDS - interventie
- onderliggende pathologie zo vroeg mogelijk behandelen
- preventie van secundaire problemen
15
Q
algemeen diagnose van pathologische tenenloper
A
- op zoek naar
- context van kind = inhiberende & faciliterende factoren
- alarmsignalen
- hulpvraag - alarmsignalen
- continu of voor meer dan 50% van de tijd
- assymetrisch
- niet-voorbijgaand
16
Q
flowchart pathologische tenenloper
A
= weegschaal vullen met alarmsignalen
- duur?
- 100% = pathologisch
- af en toe = volgende vraag - benen?
- unilateraal = pathologisch
- bilateraal = volgende vraag - duur?
- 2+ maanden = pathologisch
- 2- maanden = volgende vraag - alarmsignalen?
- ja = pathologisch
- nee = volgende vraag - ICF = beperkingen op stoornis, activiteit & participatie bevragen
17
Q
vragen anamnese van tenenloper 1
A
- anamnese
- hoe verloep zwangerschap = link met neonatale complicaties vooral voor CP
- familiale voorgeschiedenis = vaak familiaal voorkomen & afh van aantasting in familie kan geruststellen of alarmsignaal zijn - stappen
- wanneer beginnen (tenen)lopen?
- sinds begin aanwezig?
- hoeveel procent van de tijd loopt kind op de tenen = 50+ is alarm
- uni of bilateraal = unilateraal is alarm
- toename bij snelheid = spasticiteit van CP is snelheidsafhankelijk
18
Q
vragen anamnese van tenenloper 2
A
- sensoriek
- verschil tussen blote voeten & schouden = sensorische problemen
- pijn = mijdingsgedrag door pijn op hiel
- struikelen = instabiliteit bij NMA, CP of Syndroom van Ehlers-Danlos - ICF
- activiteiten die kind niet kan?
- kruipt het kind nog = bij veel tenenlopen is dat te vermoeiend - gedrag
- gedragsproblemen = link met ASS
- onzeker of stress
- wat verwacht je = hulpvraag
19
Q
klinisch onderzoek van tenenloper
A
- inspectie
- vanaf binnenlopen = meest spontane motoriek
- anamnese met moeder = kind laten spelen & observeren - kwalitatief onderzoek
- posturale controle = oprichtingsreacties
- variatie van bewegingen = normaal heel hoog
- compensatoire bewegingen vb: stijve armen - ICF
- stoornis niveau
- activiteiten niveau
- participatie niveau = aan ouders vragen
20
Q
testen stoornissen in functie van tenenloper
A
- mobiliteit
- knie, enkel & heup
- testen door BFO & functionele testen - tonus
- OL = gastrocnemius & hamstrings
- romp = proximale instabiliteit met teken van gowers & houding - kracht
- tibialis anterior
- hamstrings
- quadriceps
- gastrocnemius
- funcitoneel testen - andere
- pijn & inflammatie
- hyperlaxiteit = instabiliteit voet
21
Q
testen van stoornissen in activiteit
A
- stappatroon
- dorsiflexie & achteruitstappen = actieve dorsiflexie
- hielcontact & voetafrol
- overstrekking knie
- verbreed gangpatroon & coördinatie
- overdreven endo- of exorotatie - functionele tests
- opkomen van stand/iets oprapen = gowers
- hurkzit = mobiliteit kuiten & kracht OL
- op 1 been staan, opstapje & oneffen oppervlak = enkel stabiliteit
- met bal spelen
- stappen met voorwerpen
- lange afstanden = uithouding
- STS
22
Q
therapie van tenenloper
A
- alarmsignalen = doorverwijzen naar neuroloog of orthopedist
- geen alarmsignalen = doorverwijzing
- geen hinder of verkortingen = follow-up
- verkortingen van gastrocnemius = stevige schoenen & stretchen
–> hurkzit spelletje
- instabiliteit & veel vallen = sterive schoenen & versterkende oefeningen
- tekenen van stress of opwinding = in gesprek gaan & relaxatie
23
Q
belang van vroegtijdig doorverzwijzing
A
- ontwikkelingsprobleem
- significant trager of afwijkend ontwikkeld
- gevolgen voor algemene ontwikkeling
- vroegtijdige opsporing & interventie zal minder belemmering veroorzaken
- van groot belang bij jonge kinderen - onderdelen van interventie
- ontwikkelingstraject beïnvloeden
- potentieel optimaliseren
- compensatiestrategiën aanpakken vb: poepschuiven
24
Q
opsporen van ontwikkelingsprobleem
A
- vroeg stadium
- ernstige ontwikkelingstoornissen
- door aanzienlijke vertraging - hoge risico’s
- vervolg programma van neonaten op 4 & 10m
- 4m blijven vastzitten in assymetrie
- 10m variatie van motoriek wordt verwachit = houding & verplaatsing
- zelfde leeftijden met veel consultaties - kleuterklas
- begin van fijne motoriek
- gemiste alarmsignalen bij jonge kinderen worden opgemerkt
- laattijdigere interventie = minder goede therapie
25
vroegtijdig opsporen
1. screenings
- door kind & gezin
- doorheen de tijd ≠ 1 moment opname zoals bij kine
--> veel factoren kunnen beïnvloeden vb: honger & wenen
2. tools
- observatie schalen
- checklists
- vaak onnodige bezorgdheid & overidentificatie
3. verloop
- vermoeden door ouders, arts, kind & gezin
- uitvoerige diagnose & onderzoek door mutlidiciplinair team
26
risicofactoren van ontwikkelingsproblemen
1. interne risicofactoren
- laag geboortegewicht = prematuriteit & dysmaturiteit
- geboorte letsel
- slechtziend of slechthorend
- chronische ziekte
2. externe risicofactoren
- lage socio-economische status
- lage opleiding ouders
- slechte huisvestiging
- gebrek aan toegang van diensten
27
algemene alarmsignalen
1. kwantiteit
- ontwikkelingsregressie
- persisteren van babyreflexen
- abnormale groei van schedelomtrek of gespannen fontanel
3. kwaliteit
- stereotype houdingen/bewegingen die niet voorbijgaan
- uitgesproken lage of hoge tonus
- verwaarlozen lidmaat = plexus letsel of hemiplegisch hersenletsel
2. sensoriek
- geen of onvoldoende reactie op geluid of licht
- constant strabisme = scheelkijken
28
ontwikkeling na 2j
1. kwaniteit
- motorische mijlpalen bereikt
- breder bewegingsrepetoire = exploratie van bewegingscombinaties
- vorming van motorische grondpatronen
2. veranderingen
- locomotie verbeteren
- manipulatieve vaardigheden verbeteren
- automatisatie van bewegingen
- meer geleidelijke veranderingen
3. uniek
- afh van omgeving, taak, instressie
- apparte vaardigheden tot hoger niveau brengen
- hoge heterogeniteit tussen kinderen
29
soft-neurologicals signs
1. inhoud
- afwijkende responsen
- bewegingen die niet leeftijdsadequaat zijn
- niet te snelle conclusie trekken = enkel bevestiging van diagnose
3. pathologiën
- verstandelijke beperking
- leerstoornissen
- ADHD
- ASS
- DCD
2. vorbeelden
- tics
- lichte tremor
- dysmetrie
- synkinesieën
30
tics
1. kenmerken
- niet-ritmisch & niet-doelgericht
- toename bij inspanning & emotie
- niet bij slapen
- ontstaan plots
3. prevalentie
- vooral jongens
- 10-25% bij kindertijd heeft enkelvoudige tics
- 90% verdwijnt spontaan voor adolescentie
31
enkelvoudige tics
1. motorische tics
- oogknipperen
- grimassen
- hoofd/schouder- & rompbewegingen
2. vocale tics
- snuiven
- kuchten
- keelschrapen
32
bewegingsangst
1. angsten
- hoogtevrees bij springen of balanceren
- afwenden van hoofd bij balvangen
- gevoel van te kleine motorische competentie/te hoog vaardigheidsniveau
- faalangst
- eerdere slechtere ervaringen
2. rol van coach als kine
33
vragen voor anamnese objectief
1. zwangerschap & geboorte
- link met aangeborden afwijkingen
- neonatale complicaties
2. motorische mijlpalen
- minder variatie
- later mijlpalen
2. andere
- familiale voorgeschiedenis
- eerder therapie
- ontwikkeling op verschillende vlakken
34
vragen voor anamnese motoriek
1. zelfredzaamheid
- aankleden
- tandenpoetsen
- eten
2. fijne motoriek
- knutselen
- schrijven & kleuren
3. grove motoriek
- fietsen
- zwemmen
- leeftijden
4. hobby's
- activiteiten & participatie
- activiteiten die kinderen van hun leeftijd wel al kunnen
35
vragen voor anamnese sociaal
1. school
- of ze dit tof vinden
- bezig zijn met taken & opdrachten = aandacht
--> ASS of cognitieve beperking
- turnles
2. emotioneel
- goed voelen
- vrienden = sociale vaardigheden
- stress = vertrouwen in eigen kunnen
3. andere
- slapen = ASS of cogntieve beperking
- tactiele afweer bij wassen of nagels knippen = ASS
4. ouders
- waarom ongerust
- hulpvraag
36
alarmsignalen op 3 jaar
1. grof motorisch
- houdt niet van klimmen en heeft angst van hoogte
- valt veel
2. fijn motorisch
- neemt geen kleine dingetjes (kruimels) op met een pincetgreep
- stapelt nog geen 3 blokjes
- tekent geen verticale lijn
3. zelfredzaamheid
- trekt nog geen kledingstuk uit
- gebruikt geen lepel of vork om te eten, blijft de handen gebruiken
4. cognitief
- kan geen 6 lichaamsdelen aanduiden op een pop
- er is beperkte communicatie, ook op taalgebied
- is onduidelijk in vraagstelling en toont frustratie bij weigering
5. spelen
- speelt niet met andere kinderen
- doet geen doe-alsof spelletjes
- mijdt motorisch gebonden speelgoed
37
alarmsignalen op 4 jaar
1. grof motorisch
- kan niet vloeiend hardlopen & hinkelen
- kan geen bal wegschoppen
- kan geen ballon opvangen
- kan niet enkele seconden op één been staan
- kan niet fietsen op een driewieler
- kan niet alternerend de trap oplopen met gebruik van de armleuning
2. fijnmotorisch
- houdt een potlood vast met een immature pengreep
- kleurt en knutselt niet graag
- kan geen poppetje tekenen
- kan geen toren van 9 blokken bouwen
3. zelfredzaamheid
- eet nog niet met mes, vork en lepel
- trekt nog geen kledingstuk aan
5. spelen
- wilt geen speelgoed met anderen delen
- speelt niet met lego’s of kleine blokken
- kan geen liedjes nazingen
38
alarmsignalen op 5 jaar
1. grof motorisch
- durft geen sportraam opklimmen
- kan geen 5 seconden op één been staan
- kan geen koprol maken
- kan niet huppelen
- kan geen bal gericht gooien en opvangen
2. fijn motorisch
- knutselt of puzzelt niet graag
- kan de naam niet schrijven
- wisselt voortdurend van voorkeurhand
3. zelfstandigheid
- kan zich zonder hulp niet aankleden
- heeft hulp nodig bij ADL-activiteiten
- heeft moeite om met een bestek te eten
3. cognitief
- kan zich niet concentreren
- praat nog niet vloeiend
- stelt geen vragen naar “hoeveel”, ”wanneer”, ”waarom”
39
alarmsignalen op 6 jaar
1. grof motorisch locomotorie
- kan geen 10 seconden op één been staan
- slaagt er niet in om over een balk van 10 cm te stappen
- kan geen 10 zijwaartse sprongen maken met beide voeten samen
- kan geen rechte koprol maken
2. grofmotorisch met voorwerpen
- kan geen bal 15x stuiteren met voorkeurshand
- kan geen bal vlot opvangen
- kan nog niet fietsen
2. fijn motorisch
- wisselt nog steeds van hand
- houdt niet van knutseltaakjes
- heeft moeite met het aanleren van letters
2. zelfredzaamheid
- klan zijn vlees nog niet snijden
- heeft moeite met kleine knoopjes open en dicht te maken
- heeft moeite met ADL-activiteiten
40
alarmsignalen op 9 jaar
1. grof motorisch locometrie
- kan geen 30 seconden op één been staan
- kan niet in ritme huppelen en terzelfdertijd in de handen klappen
- vindt geen aansluiting in een sportclub
1. grof motorisch met voorwerpen
- kan nog niet dribbelen met de bal
- kan geen tennisbal opvangen met één hand
- kan geen touwtjespringen
- kan niet over een balk van 7cm stappen
2. fijn motorisch
- heeft problemen met op tempo leesbaar te schrijven
- kan geen veters strikken
3. zelfredzaamheid
- knoeit met eten
- kan zich niet op tijd aankleden
