antas ng wika Flashcards
(28 cards)
madalas gamitin ng isang tao ay nagpapakilala kung sa anong uri siya
ng lipunan nabibilang o kung sino-sino ang kanyang nakakasama at labis na nakaiimpluwensya sa
kanya.
g antas ng wika
madalas gamitin ng isang tao ay nagpapakilala kung sa anong uri siya
ng lipunan nabibilang o kung sino-sino ang kanyang nakakasama at labis na nakaiimpluwensya sa
kanya.
antas ng wika
madalas gamitin ng isang tao ay nagpapakilala kung sa anong uri siya
ng lipunan nabibilang o kung sino-sino ang kanyang nakakasama at labis na nakaiimpluwensya sa
kanya.
antas ng wika
Ito ay ginagamit ng pangkalahatan lalo na ng mga nakapag-aral, dalubhasa at
manunulat. Maaari itong gamitin sa pang-araw-araw na pakikipag-usap, sa mga pormal na
transaksyon at sa pagtuturo ng mga guro. Maaari itong pambansa o pampanitikan
Pormal
Ito ang mga salitang madalas gamitin sa pakikipag-usap sa mga kakilala o
kaibigan.
Impormal
halimbawa ng impormal
- mga salitang katutubo o ginagamit sa partikular na pook.
- mga karaniwang salita na ginagamit sa mga pagkakataong impormal at kadalasang pinaiikli
- balbal (slang/sward/street language): Ito ay hindi istandard na wika at mabilis magpalit.
- Bawal (taboo)
Kaisipang nangingibabaw at mas pinahahalagahan ang wika ng iba kaysa sa
sariling wika.
Kolonyalismo
Mas sosyal, intelihente o matalino, mayaman at makapangyarihan ka kapag Ingles
o dayuhang wika ang gamit mo. Itinuturing na wikang bakya, mababa, mangmang at
pangmahirap ang wikang sarili.
Elitismo
Iba ang persepsyon ng mga Pilipino sa konsepto ng macho. Ikinakabit ang macho
sa brusko, matikas, may abs at nakikipagsuntukan. Nakakabit naman ang hindi macho sa
iyakin, tigasin (tigasaing, tigalaba, tigaplantsa, atbp.), at umiiwas sa pag-inom ng alak at
paninigarilyo.
Machismo
Laging babae ang naiisip nang karamihan kapag naririnig ang pokpok, kalapati,
malandi, mang-aagaw, katulong, madaldal at iba pang negatibong salitang pwede namang
katangian ng lalaki.
Feminismo
Kung magpaparami tayo ng kung ano ang mas maraming pang-uri sa pisikal
na katangian ng tao, mas marami tayong naiisip na negatibo lalo na pagdating sa
abnormalidad. Mula ulo hanggang paa: kulot (kaya pilit nagpapaunat ang mga Pilipino), kirat,
duling, sarat, pandak (may technology na para magpatangkad), sakang at iba pa. Napakarami
sa wikang Filipino kaya tuloy nagiging mababa o bakya ang tingin sa wika.
Abnormalidad
Ikinakabit sa Ilokano ang kuripot, sa Igorot ang namumugot,
sa Kapampangan ang mayabang, sa Panggalatok ang agkatok o syokoy-anak ng dagat at iba
pa. Ang mga ito ay negatibong salitang nagpapababa sa wika at identidad ng Pilipino
Kabilang sa norm (stereotype).
Ito ang barayti ng Filipinong ginagamit sa libangan, gaya ng sa TV, yaong ginagamit sa tahanan
at mga ginagamit sa tabloid at iba pang lathalain para sa masa. Ang mga ito ay modernisado bagama’t
hindi intelektwalisado.
Popularly Modernized Language (PML)
apag ang teksto na para sa mataas na karunungan ay isinulat sa Filipino sa agham at
teknolohiya, negosyo at kalakalan at industriya, ang mga teksto sa matataas na propesyon tulad ng
medisina, inhinyerya, akawntansi, ang Filipino na ginagamit sa mga tekstong ito ay maituturing na ________.
Intelectually Modernized Language (IML)
Ang halimbawa nito ay ang ginamit na salin ni
Peralejo sa Kodigo Sibil o ang Filipino ni Salustiano Tengonciang sa kemistri
IML
Ang pagpaksa ng mga ideya sa pinakamataas na lebel ng diskurso sa akademya
intelektwalisasyon
PARAAN NG PAGLIKHA NG WIKA
ung mga pagti-text, akronym, etc, ganun
1.) Wer u bin w8ng 4 u sins 8am.m hir at d park. Pls cam asap. FYI, db u prmsd na ull nevr
be l8 enmor Kainis u tlga.Paslmt u lutv kta
2.) Y u d tx knna pa? cold n ako, wa answer. Txbk ka pls m worid na e. f l k n lud, col k nlang
d2 haus sa lndlyn ko. B hir w8ng 4 yor col
Pagti-text
Tinatawag din itong Enggalog
1.) Where you na?
2.) Let’s make kamay the kanin na.
3.) You make me antay there coz I’ll make sundo pa my sister
5.) Pinagsasama ang dalawa o higit pang salita upang makabuo ng isang bagong salita
5.1. tosilog - tosino,sinangag,itlog
5.2. telepantasya - telebisyon at pantasya
5.3 Fil-Am - Filipino-American
Halo-halong wika
1.) ASAP - as soon as possible
2.) SOP - standard operating procedure
3.) HTTP - hypertext transfer protocol
4.) PEAC - Private Education Assistance Committee
5.) AWOL - absence without leave
Akronim
Mga salitang hindi na ginagamit sa kasalukuyan o tinatawag ding arkayk.
1.) kusing - pinakamaliit na halaga ng pera
2.) kalupi - pitaka
3.) minindal - merienda
4.) karsonsilyo - salawal o panloob na kasuotang panlalaki
Patay na salita
Mga salitang espisipiko lamang ang gamit sa partikular na grupo o propesyon
1.) Para sa IT
1.1. CPU - central processing unit
1.2 Web 2.0 - aplikasyon sa internet tungo sa mas mabilis na pagkatuto
(specialized)
Jargon
Mga salitang ginagamit upang hindi masakit pakinggan o tonong sekswal at
pangit sa pandinig ng tao
6.1. sexual organ - pribadong kaangkinan (private parts)
6.2. kubeta - rest room , powder room, o wash room
Eupemismo
Mga salitang nalikha mula sa ngalan ng isang tao. Dala ng salitang nalikha ang
katangian o partikular na pagkakakilanlan sa pinaghanguang pangalan.
7.1. Ubians 7.4. Rizalista
7.2. Noranians 7.5. Melason
7.3. Kathniel
(GALING SA PANGALAN)
Eponyms
