antibiotica Flashcards
(44 cards)
3 verkregen resistentiemechanismen tegen beta-lactam antibiotica
- afname permeabiliteit (mutaties eiwitten porines)
- verandering aangrijpingspunt (puntmutatie transpeptidase PBP)
- afbraak (beta lactamase)
wat is een post-antibiotisch effect? (concentratie afhankelijke middelen)
hoelang het duurt voor bacteriën weer terug groeien na geven van antibiotica
wat zijn aangrijpingspunten van antibiotica
- celwandsynthese
- eiwitsynthese (ribosomen)
- nucleïnezuursynthese
- celmembraan (perforatie)
wat is selectieve toxiciteit?
dat de stof alleen toxisch is voor het pathogeen en niet voor de patiënt
welke antibiotica klassen horen bij de verschillende aangrijpingspunten?
- celwandsynthese: beta-lactam, glycopeptides
- eiwitsynthese: maccroliden, tetracyclinen, aminoglycosiden
- nucleïnezuursynthese: fluoroquinolonen, sulfanomiden
- celmembraan: polymyxinen
wat is een goede omschrijving van een synergetisch effect?
Het totale effect van twee stoffen samen is groter dan de individuele effecten bij elkaar opgeteld (1+1=3)
welke groepen resistentiemechanismen zijn er?
- effluxpompen (inactivatie middel)
- afbraak antibiotica (inactivatie middel)
- target aanpassen (verandering aangrijpingspunt)
- celwand/membraan aanpassen (verandering opname middel)
- metabolisme stilleggen (verandering aangrijpingspunt)
wat is farmacokinetiek?
de factoren die te maken hebben met het antibiotica ten opzichte van de mens (toediening, beschikbaarheid, verdeling, uitscheiding, bijwerkingen, dosering)
wat is een gebonden fractie en een vrije fractie?
gebonden: deeltjes die binden aan albumine in bloed
vrije: deeltjes die het weefsel in kunnen en daar iets doen voor de infectie
wat is de halfwaardetijd? (t1/2)
de tijd die het duurt om 50% van het middel uit te scheiden. (afhankelijk van nieren en lever)
wat is het verschil tussen therapeutische breedte en breed spectrum antibiotica?
therapeutische breedte: de concentratie waarin het antibiotica werkzaam is maar niet toxisch voor de patiënt.
breed spectrum: werkt tegen veel verschillende bacteriën
wat is farmacodynamiek?
de factoren die te maken hebben met het antibiotica ten opzichte van de bacterie (aangrijpingspunt, doding of remming, synergie, antagonisme, resistentie, post-antibiotisch effect)
wat is het verschil tussen tijdsduurafhankelijk en concentratieafhankelijk? (farmacodynamiek)
tijdsduur: de concentratie moet voor een specifieke tijd boven de MIC waarde aanwezig zijn, hogere concentraties geeft geen groter effect
concentratie afhankelijk: een hogere concentratie geeft een snellere doding
wat is antibiogram?
schema van gevoeligheid van de bacterie voor een antibioticum (resistentie test)
wat is intrinsieke resistentie?
natuurlijke resistentie (bijvoorbeeld buitenmembraan)
wat is het antibiotica resistoom
reservoir van resistentiegenen
welke morfologische veranderingen kan een bacterie maken en wat voor invloed heeft het?
- metabolisme stillleggen: AB wordt niet meer opgenomen, permeabiliteit verlaagd
- biofilm vorming: als deze dik genoeg is wordt de binnenkant resistent omdat het AB er niet bij kan komen. buitenkant is nog wel gevoelig
welke antibiotica vallen onder de beta-lactam groep?
penicilinen, cefalosporinen, monobactam en carbapenem
waarom zijn gram negative bacteriën van nature resistent tegen beta-lactam AB?
ze hebben een buitenmembraan waar het AB niet goed doorheen kan. het kan alleen door specifieke porinen
hoe kunnen genen voor beta-lactamase verkregen worden?
plasmiden, chromosomaal of transposons
waarom hebben gram negatieven maar weinig beta-lactamase nodig?
het enzym gaat in de periplasmatische ruimte zitten
welke ambler klassen voor beta-lactamases zijn er? (indeling op sequentie)
A-D
A,C en D zijn serine-beta-lactamases met serine in de active site
B zijn metallo-enzymen met zink ionen in de active site
indeling voor beta-lactamases op functie
1: cefalosporinen (ambler C)
2: serine-beta-lactamases (ambler A,D). kunnen enkele carbapenems inactiveren. remming met clavulaanzuur is soms effectief
3: metallo-beta-lactamases (ambler B). carbapenemase. clavulaanzuur geen effect
wat zijn ESBLs?
extended spectrum beta lactamases. kunnen cefalosporinen en penicillines hydrolyseren. remming is mogelijk met clavulaanzuur. belangrijke enzymen zijn TEM, SHV, CTX-M