Antidiabetica

Question 1

DM type 1

Answer 1

Absoluut insulinetekort door auto-immuundestructie van de betacellen in de pancreas
Wordt altijd met insuline behandeld

Question 2

DM type 2

Answer 2

Relatief tekort aan insuline door toegenomen insulineresistentie in lever-, spier- en vetweefsel en een zekere mate van disfunctie van de betacellen van de eilandjes van Langerhans

Question 3

Volgorde behandeling DM 2

Answer 3

Metformine
Sulfonylureumderivaat (tolbutamide, glimepiride, gliclazide (1e keus))
Insuline

Question 4

Werking metformine

Answer 4

Remming glucoseproductie in lever
Verhoging perifere gevoeligheid voor insuline
Hierdoor kan het geen hypoglykemie veroorzaken

Question 5

Indicatie + dosering metformine

Answer 5

1e keus bij DM2 waarbij voedingsadvies en stimulering lichaamsbeweging niet goed werkt
GFR 45-60: 3dd500mg, max 2000mg/dag
GFR 30-45: 2dd500mg
GFR 15-30: max 500mg/dag
GFR < 15: stoppen met metformine (ook stoppen bij bv contrast)

Question 6

Bijwerkingen metformine

Answer 6

Maag-darmklachten: misselijkheid, braken, diarree

Lactaatacidose bij stapeling van metformine bij bv nierfunctiestoornissen

Question 7

Contraindicaties metformine

Answer 7

Nier- of leverinsufficiëntie
Hartfalen
Ernstige hypoxemie (ernstige COPD, sepsis)
Onderzoeken waarbij jodiumhoudende contrastvloeistoffen worden gebruikt
Electieve operaties onder algehele anesthesie (dag van onderzoek/operatie stoppen en 48u erna continueren)

Question 8

Werking SU-derivaten

Answer 8

Stimuleren onafhankelijk van de glucoseconcentraties de afgifte van insuline uit de betacellen
Kortwerkende: tolbutamide, gliclazide)
Langwerkende: glibenclamide, glimepiride)
1e keus is gliclazide, omdat kans op hypoglykemie het kleinst is

Question 9

Bijwerkingen SU-derivaten

Answer 9

Hypoglykemie (vnl bij langwerkende en verminderde nierfunctie)
Verhoogd risico bij ouderen, lever- of nierfunctiestoornis, ongewone lichamelijke belasting, onregelmatige voeding, verminderde intake

Question 10

Verschijnselen hypoglykemie

Answer 10

Bij waarde < 4 mmol/L stimulatie adrenerge systeem: tachycardie, zweten, onrust, tremoren
Wanneer energievoorziening van hersencellen tekortschiet: neuroglycopene verschijnselen (dysartrie, dubbelzien, hoofdpijn, concentratiestoornissen, verwardheid)

Question 11

Behandeling hypoglykemie

Answer 11

Lichte verschijnselen: toediening koolhydraten of glucose per os
Verlaagd bewustzijn: glucose-oplossing iv of 1mg glucagon subcutaan of intramusculair

Question 12

Interacties SU-derivaten en insuline

Answer 12

Betablokkers: kunnen beginsymptomen van hypoglykemie maskeren, kunnen herstel van glucosespiegel na hypoglykemie vertragen

Question 13

SGLT2-remmers

Answer 13

Blokkeren selectief en reversibel de natriumglucose-transporter 2 in de nieren –> remming renale glucose reabsorptie –> uitscheiding glucose in urine –> verlaging bloedglucose gehalte
Alleen wanneer metformine, SU-derivaten en insuline ontoereikend zijn
Bijwerkingen: euglycemische diabetische ketoacidose

Question 14

Soorten insuline

Answer 14

Kortwerkend: humuline regular –> piekwerking 2-3u na injectie, werkingsduur 6-8u, 30min voor maaltijd spuiten
Snelwerkend: Aspart (novorapid) –> snelle resorptie door subcutane toediening, piekwerking 45-90min na toediening, werkingsduur 4-5u, inspuiten direct voor, tijdens of na de maaltijd
Langwerkend: Glargine (Lantus) –> werkinsduur ca 24u, inspuiten tussen avondeten en net voor slapen

Question 15

Bijwerkingen insuline

Answer 15

Hypoglykemie door overdosering, te laat of te weinig eten, alcohol en lichamelijke inspanning
Verhoogd risico bij verminderde nierfunctie