Ars longa - Wprowadzenie1 Flashcards

Question

Przedstawienie symboliczne

Answer 1

zawiera motywy, które mają ukryty sens. W przeciwieństwie do alegorii rozumianej jednoznacznie – symbol nie jest jednoznaczny, a jego odczytanie zależy od kontekstu, w którym go przedstawiono. Z tego powodu paw w scenie mitologicznej będzie atrybutem Hery, w sztuce wczesnochrześcijańskiej będzie oznaczał nieśmiertelność duszy (gdyż wierzono, że jego mięso się nie psuje), a w dziełach nowoczesnych i współczesnych – pychę i próżność

Answer 2

jest to dzieło ukazujące świat zwierząt prawdziwych lub fantastycznych.

Answer 3

jest to pokazanie postaci zazwyczaj z mitologii greckiego lub rzymskiego antyku, ale w szerszym znaczeniu dotyczy też mitów z innych obszarów kulturowych

Answer 4

jest to kompozycja, w której abstrakcyjne pojęcia lub idee zostały przedstawione pod postacią ludzką, czyli upersonifikowane, zwierzęcą albo też w formie grupy figur, których atrybuty, zachowania, pozy i gesty oznaczają określoną sytuację. Alegoria ma zawsze stały umowny sens.

Answer 5

jest to obraz życia codziennego różnych grup społecznych, a także wydarzeń związanych z obrzędami, zwyczajami i życiem towarzyskim. Odmianą scen rodzajowych są charakterystyczne dla rokoka fêtes galantes, czyli zabawy w plenerze dam i kawalerów ubranych w stroje dworskie, oraz fêtes châmpetres, czyli zabawy dam i kawalerów przebranych w stroje pasterskie.

Answer 6

ukazuje tematy lub symbole zaczerpnięte ze Starego lub Nowego Testamentu, a także z apokryfów i żywotów świętych.

Answer 7

zalicza się do sztuki abstrakcyjnej (niefiguratywnej, nieprzedstawiającej). Mogłoby się wydawać, że są one pozbawione treści, przemawiają bowiem tylko językiem form. Taki pogląd nie ma jednak poparcia w rzeczywistości. Po pierwsze, dzieło abstrakcyjne niekiedy odbiorcy nie kojarzy się z niczym znanym, ale dla artysty punktem wyjścia była konkretna sytuacja, która została głęboko przetworzona. Po drugie, treścią takiego dzieła nie musi być otaczający świat, ale twórca wyraża np. gwałtowne uczucia, których doznawał. Z tego powodu treść jest pojęciem szerszym niż temat.

Answer 8

- określić gatunek, jaki reprezentuje dzieło (jeśli można je zakwalifikować do konkretnego gatunku), - sprecyzować, co ono przedstawia, zaczynając od rzeczy najbardziej istotnych, a następnie przechodząc do szczegółów, - rozpoznać temat (jeśli mamy do czynienia z dziełem figuratywnym) i posługując się jakimkolwiek słownikiem symboli, wyjaśnić znaczenie poszczególnych elementów, przedmiotów czy barw (jeśli opisujemy dzieło symboliczne).

Answer 9

technika malarstwa ściennego, polegająca na malowaniu na mokrym tynku (pokrytym kilkoma warstwami zaprawy) farbami z pigmentów odpornych na alkaliczne działanie wapna, rozprowadzonymi wodą deszczową

Answer 10

technika malarstwa ściennego polegająca na malowaniu na suchym tynku barwnikami zmieszanymi z wodą

Answer 11

nazwa twórczości artystycznej, bazującej na umieszczaniu np. obrazów, podpisów, rysunków w przestrzeni publicznej lub prywatnej za pomocą różnych technik, najczęściej malowania sprayem

Answer 12

dekoracja w postaci ornamentu lub obrazu, wykonana z drobnych, o różnej kolorystyce, fakturze i kształcie kamyczków, kawałków szkła lub ceramiki

Answer 13

powstaje na chłonnym papierze z zastosowaniem farb rozpuszczanych w wodzie,

Answer 14

powstaje z pigmentów rozpuszczonych w wodzie z dodatkiem oleju i spoiwa pochodzenia naturalnego, łączącego wodę z olejem (np. kazeina lub białko jajka).

Answer 15

powstaje na różnych, najczęściej szorstkich podłożach, z zastosowaniem pigmentów stopionych w formę sztyftu,

Answer 16

powstaje na rozpiętym na ramie płótnie lub na desce z zastosowaniem pigmentów rozpuszczonych w oleju

Answer 17

może powstawać na różnych podłożach i w zależności od nich pigment jest rozprowadzany w różnych rozpuszczalnikach

Answer 18

technika druku wklęsłego, polegająca na ryciu rysunku na płycie miedzianej, wypełnieniu go farbą i odbiciu na papierze; też: odbitka wykonana tą techniką

Answer 19

Polega na wykonaniu metalowej formy drukowej z rysunkiem uzyskanym za pomocą trawienia. W tym celu płytę miedzianą lub cynkową pokrywa się werniksem akwafortowym znajdującym się w kwasie w postaci nieroztworzonej, a następnie wykonuje się rysunek stalową igłą odsłaniając powierzchnię metalu[2]. Potem przez zanurzenie płyty w kwasie następuje wytrawienie wgłębnego rysunku na płycie. W celu pogłębienia kresek w partiach ciemnych rysunku proces ten powtarza się kilkakrotnie. Po ostatnim trawieniu i usunięciu werniksu w płytę wciera się farbę drukową, która zatrzymuje się tylko w wytrawionych zagłębieniach. Wciśnięta w wytrawione zagłębienia płyty farba przeniesiona zostaje w prasie wklęsłodrukowej na papier

Answer 20

Wykonanie formy drukowej w tej metodzie polega na: 1. pokryciu płyty metalowej sproszkowaną kalafonią lub pyłem asfaltowym, które podgrzane topią się i przylegają do niej, 2. naniesieniu obrazu poprzez zasłonięcie wybranych fragmentów powierzchni metalu werniksem, 3. następnie trawieniu odsłoniętego metalu kwasem azotowym.

Answer 21

technika graficzna wklęsła ryta, także nazwa odbitki wykonanej tą metodą; rysunek żłobi się na płycie z hartowanej stali; twardość płyty nie pozwala na uzyskanie swobodnej kreski i grafik musi ograniczyć się do cięć prostych, kratkowanych lub punktowanych

Answer 22

technika graficzna druku wklęsłego, w której formę drukową tworzy się za pomocą stalowej igły na wypolerowanej płycie miedzianej, cynkowej lub mosiężnej. Igła, zagłębiając się w powierzchnię płyty, pozostawia rowek oraz wystający wiórek metalowy, zatrzymujące farbę

Answer 23

technika graficzna polegająca na wycięciu rysunku w drewnianym klocku, pokryciu farbą i odbiciu na papierze

Answer 24

podobny jest do drzeworytu z tą różnicą, że rysunek zamiast w drewnie żłobi się w linoleum. Jest ono łatwe do obróbki i odporne na uszkodzenia, a rycie możliwe we wszystkich kierunkach

Answer 25

W klasycznej litografii rysunek nanosi się zatłuszczającą kredką lub tuszem litograficznym na kamień – gładko wypolerowany lub przetarty ostrym piaskiem, co daje efekt gruboziarnistej faktury na odbitce. Po wykonaniu rysunku powierzchnia kamienia jest zakwaszana słabym roztworem kwasu azotowego i gumy arabskiej. Dzięki temu niezarysowane partie zostają uodpornione na zatłuszczenie farbą – stają się oleofobowe, a zarazem pozostają hydrofilne, czyli przyjmujące wodę. Wtedy właśnie rysunek zwilża się wodą, po czym nanosi się na niego farbę drukową, którą przyjmują tylko oleofilowe – niewytrawione, zatłuszczone wcześniej kredką lub tuszem – fragmenty. Odbitki wykonuje się przykładając zwilżony papier do kamienia stanowiącego matrycę i odbijając na prasie litograficznej, która ze względu na kruchość kamienia skonstruowana jest inaczej niż prasa używana w technikach metalowych

Answer 26

technika graficzna druku wypukłego, w której podłożem jest płyta cynkowa

Answer 27

jest techniką druku płaskiego, w której formą drukową, matrycą jest siatka (sito) z nałożonym szablonem. Odbitkę wykonuje się, przetłaczając farbę na podłoże przez nieosłonięte oczka siatki

Answer 28

jest kategorią formy, która odnosi się do wszystkich dyscyplin sztuki. To taki sposób powiązania ze sobą elementów formalnych dzieła, żeby organizowały one pewną całość zgodną z założeniem twórcy. Niektóre cechy kompozycyjne mogą być charakterystyczne dla danego kierunku czy epoki. Nazywa się je wówczas schematem kompozycyjnym. Gdy artysta powtarza w dziele te same lub zbliżone formy (np. linie pionowe), można użyć określenia kompozycja rytmiczna. Może być także symetryczna lub dążąca do symetrii, jeżeli uda się w niej narysować niewidzialne osie, po obu stronach których powtarzają się podobne elementy, lub asymetryczna – gdy nie ma takiej tendencji. Opisując kompozycję dzieła, zwłaszcza rzeźbiarskiego, bierze się pod uwagę także wyważenie kompozycyjne poszczególnych elementów, czyli tektonikę, lub jego brak – atektonikę, pozorną niestabilność dzieła. Ponadto – czy kompozycja jest zwarta, czy też ażurowa, luźna, rozczłonkowana. Jeżeli dzieło przedstawia postacie (dotyczy to sztuki figuratywnej), można, w zależności od liczby przedstawionych osób, użyć określeń: kompozycja jednopostaciowa, dwupostaciowa lub wielopostaciowa. W dziele sztuki może istnieć też centrum lub dominanta kompozycyjna. Należy określić, czy istnieje wyraźne centrum i co je stanowi, a także czy jest ono zarazem środkiem geometrycznym, czy też jest tożsame z centrum treściowym obrazu.

Answer 29

Jeżeli dominują wyraźnie kierunki poziome, rozbudowane wszerz, decyduje to o kompozycji horyzontalnej. Jeśli w obrazie przeważają kierunki pionowe, mowa jest wówczas o kompozycji wertykalnej, a gdy w dziele uwagę zwracają przede wszystkim skosy – jest to kompozycja diagonalna.

Answer 30

jeśli jest to malowidło ścienne bądź ścienna dekoracja rzeźbiarska. Mówimy wtedy o kompozycji zewnętrznej dzieła. Kompozycja wewnętrzna może być zamknięta – wszystkie jej ważne elementy ograniczone są wtedy ramami dzieła, lub otwarta – gdy istotne elementy dzieła wychodzą poza jego ramy.

Answer 31

Kompozycja może być dynamiczna – gdy w układzie form przeważają skosy lub łuki sprawiające wrażenie ruchu, albo statyczna – kiedy istnieje przewaga pionów i poziomów dających poczucie spokoju.

Answer 32

- określić kształt pola obrazowego, inaczej zwany formatem dzieła, w dziełach malarskich, graficznych i reliefowych (kompozycja zewnętrzna), - zauważyć podziały kompozycyjne i schematy porządkujące kompozycję, także wprowadzające rozgraniczenia występujące w jej obrębie (horyzontalna, wertykalna, diagonalna), - zauważyć, czy w dziele występuje dominanta kompozycyjna, określić, co ją stanowi, - określić, czy kompozycja jest otwarta, czy zamknięta (a gdy występują obie te cechy, w których częściach obrazu się pojawiają), - podać, czy jest to kompozycja dynamiczna, statyczna czy też zrównoważona, i co o tym świadczy, - określić – jeśli występują postacie – czy jest jedno-, dwu- czy może wielopostaciowe, oraz w jaki sposób są one ujęte (np. frontalnie, z profilu, w trzech czwartych, w całej postaci, w popiersiu).

Answer 33

W dziełach, które mają być iluzją rzeczywistości, środkiem ukazania przestrzeni są różne rodzaje perspektywy, ale również światłocień, czyli odpowiednie rozmieszczenie świateł i cieni w celu spotęgowania efektu trójwymiarowości przedmiotów i postaci (światłocień istnieje tylko w dziełach malarskich i graficznych). Tymi sposobami budowane są plany kompozycyjne.

Answer 34

W zależności od ich liczby można mówić o kompozycji dwuplanowej lub wieloplanowej. Pamiętać jednak należy, że sztuka – zwłaszcza nowoczesna – świadomie rezygnuje z naśladowania rzeczywistości, ponieważ inne są jej cele. Dzieła, w których nie stworzono iluzji głębi, są jednoplanowe.

Answer 35

w której linie biegnące od oka widza w głąb obrazu zbiegają się w jednym lub w dwóch punktach na linii horyzontu. Przedmioty na bliskim planie są większe, a w miarę zbliżania się do linii horyzontu proporcjonalnie się zmniejszają. W perspektywie linearnej w zależności od położenia oka względem płaszczyzny obrazu wyróżnia się perspektywę żabią, z lotu ptaka, boczną i ukośną.

Answer 36

uzyskana poprzez kontrast barw ciepłych i chłodnych, ponieważ barwy ciepłe zdają się przybliżać obiekty, chłodne zaś oddalać je od oka patrzącego.

Answer 37

W obrazach oraz kolorowych rycinach przedstawiających rozległe widoki może być wykorzystana perspektywa powietrzna, dzięki której dalsze plany ukazane są mniej wyraźnie i w sinobłękitnej tonacji.

Answer 38

W sztuce dawnej próbowano pokazać przestrzeń za pomocą perspektywy kulisowej, którą rozpoznać można po tym, że obiekty znajdujące się dalej od widza są przysłonięte obiektami umieszczonymi na pierwszym planie.

Answer 39

W sztuce średniowiecznej często występowała perspektywa intuicyjna, gdyż istniało kilka różnych punktów zbiegu linii w obrazie. W sztuce nowoczesnej artyści niekiedy stosowali kilka linii zbiegu (dla każdego przedmiotu inne), ale czynili to w sposób świadomy, nazywając to perspektywą wielokierunkową (z wielu punktów widzenia)

Answer 40

Rysunek światłocieniowy to taki, w którym uwzględniono jedynie różnice tonalne wynikające z oświetlenia przedmiotu, a nie wzięto pod uwagę różnic walorowych, to znaczy stopni jasności barw poszczególnych elementów. Niekiedy światło jest rozproszone (refleksy światła są równomiernie rozłożone na malowanych przedmiotach), ale może też być kierowane punktowo na pewne partie, np. wydobywa i podkreśla motyw dominujący. W niektórych przypadkach z kategorią światła w malarstwie i grafice wiąże się pojęcie luminizmu, czyli prymatu gry światła i cienia nad innymi czynnikami budowy obrazu. Niekiedy światło powoduje ostre kontrasty, jest wyraziste i modeluje formy głęboko, ale innym razem tylko je lekko podkreśla. W obrazie oraz grafice światła i cienie mogą być rozłożone konsekwentnie względem źródła światła, ale czasem brakuje konsekwencji, co jest spowodowane istnieniem kilku źródeł światła równocześnie lub świadomym zamierzeniem artysty. Niekiedy kierunek padania światła podkreślony jest formą (np. duktem pędzla), ale może też być niezależny. W sztuce nowoczesnej i współczesnej nie zawsze występuje tradycyjny modelunek światłocieniowy, za to czyste barwy emanują wewnętrznym światłem – wówczas mówi się o syntezie światła i koloru.

Answer 41

Opisując dzieło malarskie i graficzne, można wziąć pod uwagę to, czy źródło światła jest widoczne na obrazie, czy też pada spoza niego, ponadto czy jest naturalne (słońce, księżyc), czy sztuczne (np. lampa, latarnia, pochodnia), określone czy nieokreślone (w sytuacji, kiedy trudno zdefiniować źródło). Ponadto światło w obrazie może mieć charakter ponadnaturalny (mistyczny), czyli promieniować od postaci otoczonych kultem.

Answer 42

W dziełach rzeźbiarskich nie występuje modelunek światłocieniowy. Wyjątek stanowi rzeźba polichromowana, czyli pomalowana farbami, w której zaznaczono różnice tonalne w partiach światła i cienia. Światło odgrywa jednak istotną rolę w odbiorze dzieła. Ponieważ rzeźba jest przestrzenna, światło może na jej powierzchni operować w różny sposób, zmieniając siłę oddziaływania w zależności od: kąta padania, swojego źródła, a w przypadku światła naturalnego – także pory dnia.

Answer 43

- określić, czy rzeźba otwiera się na otaczającą przestrzeń, dotyczy to zwłaszcza kompozycji ażurowych, luźnych, rozczłonkowanych, czy zamyka się na nią – w kompozycji zwartej, - zauważyć, czy w reliefie plany zostały wyodrębnione poprzez zróżnicowanie wypukłości form względem tła, czy zastosowano perspektywę linearną czy też kulisową, - opisać, jaką rolę odgrywa światło w odbiorze dzieła

Answer 44

- zauważyć, czy obraz malowany jest płasko, czy też zastosowano różne środki iluzji przestrzeni, - określić, jeśli w dziele widoczny jest horyzont, na jakiej wysokości przebiega jego linia (obniżona, podwyższona, dzieli obraz na pół) i czy jest wyraźnie zaznaczona, - zauważyć, czy występuje jakiś rodzaj perspektywy, a jeśli tak, to jaki, - określić, czy w obrazie występuje światłocień, gdzie jest źródło światła (w obrębie obrazu czy poza nim) oraz jaki ma charakter (naturalne, sztuczne, mistyczne), - rozpoznać, czy światła i cienie rozkładają się w sposób konsekwentny wobec źródła światła, - określić, czy światło jest rozproszone (równomiernie rozłożone), czy kierowane punktowo na określoną część obrazu, - określić wyrazistość (głębokość) modelunku światłocieniowego.

Answer 45

Kolor, zamiennie nazywany barwą, jest jedną z podstawowych jakości zmysłowych odbieranych przez siatkówkę oka, dlatego w sztukach wizualnych stanowi jedną z najważniejszych cech dzieła. Barwy tradycyjnie dzieli się na trzy podstawowe grupy – skale barwne: chromatyczne, w tym podstawowe i pochodne, barwy ziemi i achromatyczne (obojętne, neutralne). Z kolorem wiąże się pojęcie koloryzmu, czyli prymatu gry barwnej nad innymi czynnikami budowy obrazu. Artyści w różny sposób operowali kolorem. Mając świadomość, że każdy kolor oddziałuje silniej, jeśli jest skontrastowany z innymi plamami barwnymi, najczęściej stosowali szeroką gamę barwną, która obejmuje barwy chłodne i ciepłe, podczas gdy wąska – tylko jedne lub tylko drugie. Zespół barw nadających ogólny ton kompozycji malarskiej lub graficznej nazywa się kolorytem obrazu. Najczęściej w obrazach stosowano szeroką gamę barwną, ale dominowały barwy, które nadawały dziełu określony ton w taki sposób, że można powiedzieć, iż obraz jest np. w kolorycie zielonkawym lub błękitnym. Z kategorią kolorystyki wiążą się też pojęcia dominanty barwnej, czyli najistotniejszej barwy lub barw w obrazie, które szczególnie przyciągają uwagę patrzącego, oraz akcentu barwnego – niewielkiej plamy barwnej odbiegającej temperaturą bądź walorem od przeważającej tonacji obrazu. Barwy w obrazie mogą być nasycone (dźwięczne) lub stonowane, mogą przeważać barwy czyste lub złamane. Barwa w obrazie istnieje tylko w określonym kształcie, który ogólnie nazywa się plamą barwną. Zestawienie różnych plam barwnych może powodować wrażenie harmonii barw lub zaistnienie kontrastów barwnych. Jednym z nich jest kontrast walorowy. Plamy barwne mogą być jednowalorowe lub zróżnicowane walorowo. Zdarzają się rozległe, obejmujące większą część przedmiotu lub jego element – nazywamy je wówczas syntetycznymi – a także drobne punkty, co z kolei nazywane jest pointylizmem. Z kategorią kolorystyki wiąże się pojęcie koloru lokalnego, czyli takiego, w którym określony element obrazu w świetle i cieniu jest tej samej barwy, ale ulega ściemnieniu lub rozjaśnieniu, oraz pojęcie autonomii kolorystycznej świateł i cieni, kiedy ten sam element ma inną barwę w świetle, a inną w cieniu. Jeśli plama barwna jest nieznacznie zabarwiona tonami sąsiadujących kolorów, mówimy o refleksie barwnym.

Answer 46

czyli przezroczyste lub półprzezroczyste warstwy farby rozpuszczonej w specjalnym werniksie, których zadaniem była m.in. zmiana tonu barwy w danej części obrazu, a nawet sprowadzenie całej kolorystyki do jednego tonu.

Answer 47

barwy otrzymane z rozszczepienia światła białego

Answer 48

barwy składające się z mieszaniny barw prostych w dowolnych proporcjach, czyli z mieszaniny fal elektromagnetycznych o różnych długościach z zakresu promieniowania widzialnego.

Answer 49

wszystkie barwy nie posiadające dominanty barwnej, a więc kolory: biały, czarny, oraz wszystkie stopnie szarości.

Answer 50

wszystkie kolory, w których można wyróżnić dominantę, choćby niewielką, jakiejś barwy.

Answer 51

to zestaw trzech barw, których nie można uzyskać poprzez mieszanie innych (czerwona, niebieska, żółta)

Answer 52

to zestaw trzech barw,uzyskanych z połączenia parami barw podstawowych (fioletowy, pomarańczowy, zielony)

Answer 53

to zestaw sześciu barw: trzech podstawowych i trzech pochodnych

Answer 54

uzyskujemy dodając do każdej z farb o barwie podstawowej i pochodnej odrobinę farby o barwie dopełniającej

Answer 55

to pary barw dopełniające się do achromatyczności. Najczęściej są przedstawiane jako barwy leżące naprzeciwko siebie w kole barw

Answer 56

to zakres barw od purpury po żółcień, dające wrażenie ciepła i postrzegane w obrazach, jako charakterystyczne dla planów bliższych.

Answer 57

to zakres barw od fioletu po zieleń, dające wrażenie zimna i postrzegane jako barwy dalszego planu

Answer 58

te, które mają bardzo silne napigmentowanie. Kolor wysoce chromatyczny jest jaskrawy i czysty. Im bardziej dany kolor przypomina barwy neutralne (biel, czerń, szarości) tym niższa jest jego chromatyczność (barwy stonowane)

Answer 59

Walorem określa się stopień jasności barwy (barwy mogą występować w walorach jasnych i ciemnych). Najmocniejszy kontrast walorowy powstaje zatem poprzez zestawienie czerni i bieli.

Answer 60

Jeśli artysta chce, aby jakaś barwa mocno się uwydatniła, stosuje kontrast dopełnieniowy, który polega na zestawieniu dwóch plam barwnych leżących po przeciwnej stronie koła barw. Zatem dla czerwieni będzie to kolor zielony, dla fioletu – żółcień, dla błękitu – oranż. W obrazie i grafice także występują kontrasty temperaturowe, czyli zestawienia barw chłodnych i ciepłych.

Answer 61

Jedną z zasad estetycznych, stosowanych od czasów impresjonizmu, był dywizjonizm, czyli wprowadzanie do obrazu drobnych plam barw podstawowych, które z daleka stapiały się w pożądany ton.

Answer 62

Niektórzy artyści stosowali zasadę repetycji barw, oznaczającą powtarzanie się tych samych barw w różnych punktach obrazu, co daje wrażenie pewnego rytmu plam barwnych i wewnętrznej spójności kolorystycznej dzieła.

Answer 63

- stwierdzić, czy obraz jest wielobarwny, czy też monochromatyczny, - określić ogólny koloryt obrazu, a także stopień intensywności barw (barwy nasycone, stonowane, mieszane), - wskazać przeważającą skalę barwną (barwy chromatyczne, barwy ziemi, barwy achromatyczne), - rozpoznać gamę szeroką lub wąską i uzasadnić wybór, wskazując konkretne elementy, - określić, które barwy są dominujące, i wskazać ewentualne akcenty barwne, - stwierdzić, czy występuje czystość barw (tylko podstawowe i pochodne), czy ich złamanie (barwami dopełniającymi), - wymienić kilka dominujących barw (można się posłużyć nazwami tworzyw i pigmentów, jak: siena, umbra, zieleń chromowa, lub różnicować je poprzez porównania z naturą, np. zieleń wiosenna, czerwień malinowa, żółcień cytrynowa), - określić, czy kolorystyka obrazu jest zharmonizowana, czy opiera się na zasadzie kontrastu, - zidentyfikować istniejące rodzaje zestawień kontrastowych (walorowe, dopełnieniowe, temperaturowe) i wskazać konkretne miejsca, gdzie przede wszystkim są zauważalne, - określić, czy plany barwne są zróżnicowane według tradycyjnych reguł perspektywy barwnej (bliżej ciepłe tony, dalej chłodniejsze, na trzecim planie najchłodniejsze), - stwierdzić, czy występuje kolor lokalny, czy istnieje autonomia kolorystyczna świateł i cieni, - zauważyć, czy któryś ton pojawia się w różnych miejscach (repetycja barw), - określić, czy plama barwna nakładana jest płasko, czy modelowana światłocieniowo, a może składa się z drobnych punktów czystych barw (pointylizm), - zauważyć, czy występuje dywizjonizm

Answer 64

W sensie dosłownym fakturą nazywa się to, co można wyczuć dotykiem. Pojęcie faktura stosuje się także do określenia sposobu nakładania farby, a to ostatnie może nie być wyczuwalne dotykiem, ale daje się rozpoznać wzrokowo. Faktura zależna jest od użytego materiału i techniki. Jeśli farba nakładana jest grubo pędzlem lub szpachlą, mówimy o fakturze impastowej. Obrazy, które cechuje staranne wykończenie i wygładzenie powierzchni, określa się terminem fini (fr.). Przeciwieństwem ich są dzieła, w których widoczny jest efekt niedokończenia (wł. non finito).

Answer 65

Dzieła plastyczne mają swoją warstwę treściową i formalną. Pod pojęciem treści dzieła sztuki kryje się to, co jest przedstawione, czyli jego tematyka, ale także ukryte znaczenie i przesłanie, a pod pojęciem formy – jak to zostało zrobione oraz za pomocą jakich środków artystycznych uzyskano ostateczny efekt. środki artystyczne składają się na strukturę formalną dzieł sztuk plastycznych. Jednakże każde z nich przemawia do widza nieco innym językiem. Oznacza to, że artysta, korzystając z bogatego języka sztuki, wybiera i podkreśla te środki, które wyróżniają daną pracę spośród wielu innych. A zatem każde dzieło charakteryzuje się właściwymi artyście (a często też stylowi i epoce, w której powstało) środkami. Trzeba więc na koniec przedstawić cechy, które identyfikują dane dzieło

Answer 66

- jest ona gładka (np. wypolerowana), - jest zróżnicowana, - dzieło ma fakturę jednorodną, czy występują kontrasty faktur: gładkiej i zróżnicowanej, - tworzą się kontrasty światła i cienia na powierzchni, - widoczne są ślady narzędzia, którym dzieło zostało wykonane, - dzieło jest dokładnie wykończone, czy artysta – żeby osiągnąć efekt artystyczny – celowo nie dokończył całej pracy lub jej części.

Answer 67

- dukt (dotknięcie) pędzla – czy jest wyrazisty, czy obraz jest gładko malowany, - czy występuje faktura impastowa (nałożenie farby pędzlem lub szpachlą o wyrazistej wypukłości), - stopień staranności wykończenia.

Answer 68

- stosunek do natury (dzieło wiernie naśladuje naturę, przetwarza ją, np. deformując, bądź stanowi daleką analogię do rzeczywistości); ponadto idealizm lub realizm przedstawienia, - relację między linią a plamą barwną (czy podstawą jest rysunek dopełniony kolorem, czy obraz konstruowany jest plamami barwnymi), - które z wymienionych środków formalnych są najważniejsze dla danego dzieła (np. obrazy Petera Paula Rubensa przemawiają znakomitą kolorystyką i dynamizmem ujęcia, podczas gdy najważniejszymi środkami wyrazu w obrazach Vincenta van Gogha są ostre zestawienia kolorystyczne, wyrazisty dukt pędzla i bogata faktura).

Answer 69

może zaistnieć zarówno w treści dzieła sztuki, jak i w formie. Zdarza się, że barwy kryją symboliczne znaczenie, a niekiedy redukcja form i sprowadzenie ich do najprostszych znaków ma charakter symboliczny. Dotyczy to zarówno sztuki dawnej, jak i nowoczesnej. Gdy chcemy w najprostszy sposób przedstawić człowieka lub drzewo, wystarczy kilka umownych znaków, kilka plam barwnych, które charakteryzują tę postać albo przedmiot, aby przekaz był oczywisty. W historii sztuki wyróżnia się syntetyzm, czyli rezygnację z wiernego odtwarzania rzeczywistości i świadome uproszczenie elementów w celu oddania istoty rzeczy.

Answer 70

Ich badaniem zajmuje się ikonologia. Jej najwybitniejszy przedstawiciel – Erwin Panofsky – uważał, że interpretacja dzieła musi się opierać na wiedzy o historycznych przemianach sztuki. Dzieło powinno się więc rozpatrywać najpierw jako układ form (styl właściwy dla ośrodka jego powstania, grupy artystów lub twórcy), następnie należy rozważyć, jaki jest to typ ikonograficzny, a wreszcie – jaka jest jego zależność historyczno-kulturowa, to znaczy, jakie idee i czynniki miały wpływ na treść i formę dzieła.

Answer 71

Zarówno wykorzystane środki artystyczne, jak i powtarzające się wątki tematyczne oraz treściowe, składają się na pojęcie stylu, czyli zespołu cech charakterystycznych dla danego zjawiska. Styl czasem wiele mówi o twórczości danego artysty, ale także może mieć znaczenie bardziej powszechne, charakteryzując twórczość grupy artystów lub krąg kulturowy. Kiedyś nawet o epokach, takich jak renesans czy barok, mówiono, że to są style. Należy pamiętać, że na charakter sztuki mają wpływ idee towarzyszące powstawaniu dzieł, czyli kontekst kulturowy, kategorie estetyczne, które obowiązują w danym ośrodku i czasie, np. piękno, tragizm, patos, jak również osobowość twórców i lokalne tradycje artystyczne. Postrzeganie historii sztuki jako nauki, której kluczowym zadaniem jest przyporządkowanie poszczególnych dzieł do określonych stylów artystycznych, było znamienne dla badaczy w XIX stuleciu. Jeśli usiłuje się połączyć dzieło z konkretnym stylem, trzeba wtedy pamiętać, że pojęcie to może tylko do pewnego stopnia być przydatne w analizie pojedynczego dzieła. Każde z nich reprezentuje niektóre cechy stylu, ale ma też pewną liczbę cech odrębnych. Dlatego renesansu czy baroku na ogół nie postrzega się już jako stylów, lecz uznaje za okresy w sztuce, w których odnajduje się bogactwo nurtów i indywidualnych postaw artystycznych.

Answer 72

- zbieranie okazów, ich porządkowanie i systematyzowanie, - edukowanie i wychowywanie (tworzenie możliwości obcowania z dziełami sztuki i poznawania ich), - kształtowanie wrażliwości na piękno

Answer 73

- zasięg zbiorów – wyróżniamy muzea narodowe, posiadające zbiory reprezentatywne dla sztuki całego narodu, a także świata, oraz muzea okręgowe, w których mieszczą się zbiory reprezentatywne dla danego regionu, - funkcję, np.: muzea sanktuaria, muzea jako składnice, muzea rezydencje, - typ eksponatów, np.: muzea architektury, muzea archeologiczne, muzea sztuki, muzea techniki, - instytucję, która powołała muzeum i je prowadzi, np. muzea w gestii ministra kultury, muzea samorządowe, muzea gminne, muzea powiatowe, diecezjalne.

Answer 74

Instytucje powołane do gromadzenia obiektów posiadających wartość historyczną lub artystyczną, badania ich oraz opieki nad nimi to muzea. W dużych placówkach pewna część zbiorów jest udostępniana publiczności w postaci wystaw stałych lub czasowych, a pozostałe dzieła są przechowywane w specjalnie do tego przygotowanych magazynach. Nazwa pochodzi od greckiego słowa museion, czyli miejsca (także w świątyni) poświęconego muzom, greckim bóstwom opiekującym się poszczególnymi dyscyplinami sztuki Muzea sztuki najczęściej gromadzą zbiory z wielu dyscyplin. Dzieła są uporządkowane i prezentowane w poszczególnych galeriach (np. galeria malarstwa nowoczesnego, galeria sztuki starożytnej). Niektóre muzea specjalizują się w wybranych dziedzinach i prezentują dorobek tylko w ich obrębie. Nazywamy je wówczas galeriami. Znakomitymi przykładami tego typu instytucji są znajdująca się w Londynie Galeria Narodowa (National Gallery) i Pinakoteka w Monachium (Niemcy)

Ars longa - Wprowadzenie1 Flashcards

(98 cards)