Bab 10

Question 1

Apakah peranan Bobohizan/ Bobolian/ Babalian?

Answer 1

-mengurus soal adat
-mengurus pantang larang

Question 2

(Sarawak)
ketua kaum Iban?

Answer 2

Tuai Rumah

Question 3

(srwk)
Pemimpin Kayan?

Answer 3

Kelunan Maren/ Hipun Uma

Question 4

(Srwk)
Pemimpin kaum Kelabit?

Answer 4

Laih Rayeh

Question 5

(srwk)
Pemimpin Kenyah

Answer 5

Peran Lepo

Question 6

Senaraikan 5 contoh masyarakat bumiputera Sarawak.

Answer 6

Iban, Melanau, Melayu, Bidayuh, Orang Ulu

Question 7

Senaraikan 5 contoh masyarakat bumiputera Sabah.

Answer 7

Kadazandusun, Bajau/Sama, Murut, Suluk, Orang Sungai

Question 8

Apakah peranan Ketua Bebas dalam sistem pemerintahan di Sabah?

Answer 8

• menegakkan kekuasaan
• menjalankan undang sendiri

Question 9

Abad apa yang Chu-Po muncul?

Answer 9

abad ketiga

Question 10

Pelabuhan Chu Po mengeksportkan besi ke kerajaan ?

Answer 10

Funan & Champa

Question 11

Apakah bukti yang menunjukkan Santubung muncul sebagai kerajaan yang mempunyai pelabuhan di lembah sungai Sarawak?

Answer 11

Penemuan peralatan tembikar zaman Dinasti T’ang dan Sung

Question 12

Kegiatan ekonomi masyarakat Murut (Sabah)?

Answer 12

-mengutip hasil hutan
-mengutip sarang burung
-menanam padi

Question 13

Kegiatan yang dilaksanakan di pesisir pantai? (srwk)

Answer 13

-perdagangan
-menangkap ikan
-membuat perahu
-perusahaan sagu

Question 14

Jelaskan kepimpinan kesukuan di Sarawak.

Answer 14

-dilaksanakan di pedalaman
-setiap kaum mempunyai ketua yg bebas
-berbeza dgn kws muara sg.

Question 15

Nyatakan 3 barangan kraf tangan yg dihasilkan oleh masyarakat Sarawak

Answer 15

-Basong
-Sintung Duduk
-Lanji
-Terendak

Question 16

Namakan 3 contoh hasil kraf tangan masyarakat di Sabah

Answer 16

-wakid
-tayen
-buan

Question 17

Apakah fungsi rumah panjang di Sarawak?

Answer 17

-tempat tinggal
-tempat berinteraksi
-tempat mengadakan acara-acara perayaan

Question 18

Apakah kaum Sarawak yg membina rumah panjang?

Answer 18

-Orang Ulu
-Iban
-Bidayuh

Question 19

Mengapakah rumah panjang Sarawak dibina? (tujuan)

Answer 19

-tujuan keselamatan
-tujuan pertahanan
-utk mewujudkan kerjasama dlm kalangan penduduk

Question 20

Seni bina rumah ini ialah bulat dan berbentuk kon dengan puncaknya dihiasai dengan lambang burung kenyalang.

Apakah fungsi rumah tersebut?

Answer 20

-tempat menyimpan tengkorak & senjata
-pusat ritual, mesyuarat & majlis sosial

Question 21

Maksud “dusun”?

Answer 21

petani pedalaman

Question 22

Apakah maksud ‘Murut’?

Answer 22

orang bukit/ orang dari pedalaman pergunungan yg terpencil

Question 23

Apakah kegunaan pua kumbu?

Answer 23

Pua kumbu digunakan dlm pbg majlis kelahiran, perkahwinan & kematian

Question 24

Bilakah terendak (penutup kepala) digunakan?

Answer 24

-semasa kerja harian & adat tertentu
-cth: Pesta Kaul

Question 25

Nyatakan perayaan yg disambut oleh masyarakat di Sarawak & Sabah.

Answer 25

-Pesta Kaamatan
-Pesta Regata Lepa
-Gawai Dayak
-Pesta Kaul
-Pesta Babulang

Question 26

Mengapakah perayaan Gawai Dayak disambut oleh masyarakat Sarawak?

Answer 26

-bagi berterima kasih kpd petara/Tuhan

Question 27

Apakah keunikan Gawai Dayak?

Answer 27

-acara Kumang & Keling Gawa (pemilihan ratu cantik & Jejaka tampan)

Question 28

Mengapakah pesta Makan Tahun diadakan?

Answer 28

-sbg tanda kesyukuran atas hasil yg diperoleh oleh petani

Question 29

Jelaskan bentuk muka bumi di Sarawak.

Answer 29

-Pesisir pantai
-Lembah sungai
-Pedalaman

Question 30

Jelaskan sistem kepimpinan kesukuan di SABAH. (4m)

Answer 30

-Masyarakat pedalaman bebas drp kawalan kuasa luar.
-Kaum Kadazandusun, Murut & Orang Sungai mempunyai bentuk kepimpinan sama
-Mempunyai ketua dikenali sbg Orang Tua
-Bobohizan/ Bobolian/ Babalian mengurus soal adat & pantang larang

Question 31

Jelaskan perayaan Pesta Kaamatan. (4m)

Answer 31

-diraikan oleh penduduk Kadazandusun dan Murut
-Perayaan ini merupakan simbol kesyukuran (utk meraikan semangat padi)
-Dijalankan oleh Bobohizan/Bobolian
-Tujuan: penduduk berharap agar tahun hadapan mereka akan mendapat lebih banyak hasil tuaian padi
-Acara yang diadakan: Unduk Ngadau (pertandingan ratu cantik)

Question 32

Jelaskan perayaan Gawai Dayak. (4m)

Answer 32

-Dirayakan oleh kaum Iban, Bidayuh dan Orang Ulu
-Masyarakat Iban mengadakan upacara Miring
-Upacara ini dilakukan untuk menyatakan rasa terima kasih kepada petara
atau tuhan
-Acara Kumang dan Keling Gawai dilakukan (pemilihan ratu cantik & jejaka tampan)

Question 33

Jelaskan tentang Tarian Ngajat.

Answer 33

-ditarikan oleh Kaum Iban & Orang Ulu
-Terdapat pbg jenis tarian Ngajat spt Ngajat Indu & Ngajat Lesung
-sbg pemberi semangat kpd para pejuang yang akan berperang.

Question 34

Jelaskan tentang Tarian Sumazau.

Answer 34

-ditarikan semasa Pesta Kaamatan & majlis keramaian
-ditarikan oleh kaum Kadazandusun
-perkataan ‘sazau’ yg merujuk kpd pergerakan tangan penari spt seekor burung helang.
-terdapat variasi tarian mengikut kws spt di Penampang/ Papar

Question 35

Jelaskan tentang Tarian Magunatip.

Answer 35

-ditarikan oleh kaum Murut di kws pedalaman.
-Menggunakan 2 batang buluh
-ditarikan semasa majlis keramaian

Question 36

Jelaskan tentang (Tarian) Bermukun.

Answer 36

-merupakan acara bergendang
-keunikan: gendang dipalukan oleh wanita & penarinya hanya lelaki
-biasa ditarikan semasa majlis perkahwinan
-para pemukul berbalas pantun semasa bermukun

Question 37

Apakah kepentingan sungai? (6)

Answer 37

-kegunaan harian
-pengangkutan
-petempatan
-sumber rezeki
-perdagangan
-kegiatan rekreasi

Question 38

Jelaskan tiga keistimewaan sungai kepada masyarakat di Sarawak dan Sabah? (6m)

Answer 38

F1: kegunaan harian
H1: -sg. menjadi sumber bekalan air utk minum, mandi, etc.
F2: petempatan
H2: -sg. menjadi kws petempatan yg dikenali sbg kampung air
F3: kegiatan rekreasi
H3: sg. menjadi tempat kegiatan rekreasi spt pesta regata

Question 39

Jelaskan sistem kepimpinan lembah sungai (ketua bebas) di Sabah.

Answer 39

-diketuai oleh ketua bebas
-terdiri drp Syarif Osman & Datu Kurunding
-peranan: -menegakkan kekuasaan
-menjalankan undang sendiri
-mentadbir wilayah kws muara
sungai