Beroepsgeheim

Question 1

Recht op privacy is opgenomen in verschillende Belgische wetten. Maar waar ook nog?

Answer 1

In alle belangrijke mensenrechtverdragen.

Question 2

Welke vier componenten zijn er in het recht op privacy?

Answer 2

1. Recht op isolement en rust
2. Recht op fysieke en morele integriteit
3. Recht op uitbouwen van menselijke contacten
4. Recht op geheimhouding van informatie mbt de persoon

Question 3

Door welke wetgeving wordt het recht op informationele privacy beschermd in België?

Answer 3

• Wet betreffende rechten van de patiënt
• Wet tot bescherming van persoonlijke levenssfeer tov verwerking van persoonsgegevens (8 dec 1992)
• Vastlegging van principe van beroepsgeheim in artikel 458(+bis) in het strafwetboek

Question 4

Wat is het individueel belang van beroepsgeheim?

Answer 4

De toegankelijkheid tot gezondheidszorg is hoger doordat de patiënt geen schrik moet hebben voor bekendmaking. BB krijgt alle noodzakelijke informatie waardoor er sneller en effectiever kan behandeld worden. > goed voor gezondheid van individu

Question 5

Wat is het maatschappelijk belang van beroepsgeheim?

Answer 5

De volksgezondheid in de samenleving wordt erdoor beschermd. Zonder garantie op geheimhouding zouden bvb mensen met een besmettelijke ziekte geen hulp durven zoeken. Brengt hiermee niet enkel zijn eigen gezondheid in gevaar, ook die van de samenleving.

Question 6

Waar staat beroepsgeheim in het strafwetboek? Welke sancties staan erop?

Answer 6

Artikel 458
1-3 jaar gevangenisstraf
en/of
100-1000 euro geldboete

Question 7

Verklaar: “alle personen die uit hoofde van hun staat of beroep kennis dragen van geheimen die hun zijn toevertrouwd”

Answer 7

Personen die hun functie niet kunnen vervullen als ze niet in alle vertrouwelijkheid kunnen werken en principiële geheimhouding kunnen garanderen.
Ze hebben met andere woorden vertrouwelijk informatie nodig om hun taak te kunnen uitoefenen.

Question 8

Vallen studenten en stagiairs onder beroepsgeheim?

Answer 8

Ja, vanuit hun semi-professionele staat

Question 9

Vallen vrijwilligers onder beroepsgeheim?

Answer 9

Ja, indien ze:
- in een georganiseerd groepsverband werken
EN
- een hulpverlenende taak als vertrouwensfiguur uitoefenen

Question 10

Valt ondersteunend personeel (poetshulp, receptionist…) onder beroepsgeheim?

Answer 10

Discussie rond.
Zij hebben door de arbeidsovereenkomstenwet wel discretieplicht over persoonlijke of vertrouwelijke aangelegenheden tijdens de uitoefening van zijn beroepsarbeid.
Schending hiervan is niet strafrechtelijk maar kan wel burgerrechtelijk, arbeidsrechtelijk of tuchtrechtelijk

Question 11

Welke gegevens vallen onder het toepassingsgebied van artikel 458?

Answer 11

• Wat de patiënt uitdrukkelijk meedeelt als vertrouwelijk
• Wat aan vv wordt meegedeeld (door derden of in dossier) in het kader van verzorging of behandeling
• Wat vv vaststelt tijdens verzorging of behandeling
• Alle aantekeningen over wat de patiënt meedeelt

Algemeen: alle informatie die met in het kader van de beroepsuitoefeninng heeft vernomen

Question 12

Wanneer schend je het beroepsgeheim?

Answer 12

Als uit het verhaal de identiteit van de betrokkene blijkt of kan afgeleid worden.

Geen details vermelden als: naam, behandelende arts, kamernummer…

Question 13

Waar moet je als vroedvrouw goed op letten in het kader van beroepsgeheim?

Answer 13

Vroedvrouwen worden vaak in de privésfeer aangesproken over problemen gelinkt met haar beroep. Rechtsleer raadt aan om zo voorzichtig mogelijk om te springen met beroepsgeheim.

Question 14

Tegenover wie geldt de geheimhoudingsplicht?

Answer 14

Iedereen die buiten de verhouding patient-BB valt.
Wel uitzonderingen

Question 15

Is er soms geheimhoudingsplicht tegenover de patient zelf?

Answer 15

Ja, bij het uitoefenen van zijn recht om niet te weten of bij een therapeutische exceptie.

Question 16

Welke uitzonderingen bestaan er in de geheimhoudingsplicht bij familie?

Answer 16

• Handelingsonbekwame patienten
• Wilsonbekwame patienten
• Toestemming van patient

Anders altijd van uitgaan dat ze GEEN recht op informatie hebben

Question 17

Is er geheimhoudingsplicht als het over minderjarigen gaat tov de ouders/voogd?

Answer 17

Kinderrechtenverdrag: recht op bescherming van het privéleven van de minderjarige, ook ten aanzien van de ouders

Situatie moet individueel bekeken worden. BB kan minderjarige oordeelsbekwaam achten. Dan wel geheimhoudingsplicht.
In noodsituaties kan de info alsnog met de ouders gedeeld worden.

Question 18

Is er geheimhoudingsplicht als het over personen met een beschermingsstatuur gaat tov de wettelijke vertegenwoordiger?

Answer 18

Personen met bescherming zijn volledig handelsonbekwaam. Wettelijke vertegenwoordiger heeft recht op informatie om beslissingen te nemen.

Question 19

Hoe is de geheimhoudingsplicht geregeld bij wilsonbekwame patiënten tegenover familie?

Answer 19

In deze volgorde:
1. Door de patient benoemde vertegenwoordiger heeft voorrang
2. Familie waarvan is nagegaan dat de patient dit zou gewenst hebben

Als patient vooraf uitdrukkelijk heeft geweigerd om het aan bepaalde familie mee te delen moet dit gerespecteerd worden.

Question 20

Wat al patient in bijzijn van familie een vraag stelt aan BB? Hoe zit het met beroepsgeheim?

Answer 20

Dat is stilzwijgende toestemming om de informatie te delen met de aanwezige familie.

Question 21

Mogen andere zorgverstrekkers vertrouwelijke info krijgen over de patiënt?

Answer 21

Ja, om een optimale hulpverlening te garanderen

Question 22

Wat is gedeeld beroepsgeheim en onder welke voorwaarden moet het gebeuren?

Answer 22

Wanneer geheime informatie binnen een team verspreid wordt:
- Enkel voor betrokken BB
- De BB moeten op dezelfde wijze gebonden zijn door het beroepsgeheim
- Enkel de noodzakelijke gegevens (need to know >< nice to know)
- Impliciete toestemming (geen verzet) van patient is nodig

Question 23

Wanneer moet je het beroepsgeheim niet naleven?

Answer 23

• In rechte of parlementaire onderzoekscommissie een getuigenis afleggen (wel bij politie of parket!)
• In het geval dat de wet, het decreet of de ordonnantie je verplicht of toelaat te spreken

Question 24

Welke reglementering is er rond beroepsgeheim als je opgeroepen wordt voor een rechtbank of parlementaire onderzoekscommissie?

Answer 24

Geen zwijgplicht, maar zwijgrecht. Mag maar moet niet schenden.

Als het over info gaat die niet valt onder beroepsgeheim heb je zoals elke burger spreekplicht.

Question 25

Welke uitzondering is er over zwijgplicht tov politie en parket?

Answer 25

Als er een opname volgt uit een ongeval op openbare weg dat gerealiseerd werd via het noodnummer.

Question 26

In welke gevallen verplicht de wet je om het beroepsgeheim te schenden?

Answer 26

• Aangifte van besmettelijke ziekten
  Sommige ziekten moeten meteen gemeld worden aan de gezondheidsinspectie
• Kennisgeving en aangifte van geboorte
• Kennisgeving van het overlijden van een patiënt
  In ziekenhuis is dat de taak van de ziekenhuisdirectie

Question 27

Welke wet omvat de hulpverleningsplicht? Wie heeft die plicht? Wanneer is het strafbaar?

Answer 27

Artikel 422bis strafwetboek (wettekst)

Plicht voor elke burger. Er wordt gekeken naar bekwaamheid en middelen van elk individu.

Strafbaar:
1. Verzuimen hulp te bieden
2. Aan een persoon die in groot gevaar verkeerd

Question 28

Wat als je patiënt dader is van een misdrijf? Beroepsgeheim doorbreken?

Answer 28

Neen, je mag geen aangifte doen TENZIJ er dreigend gevaar is voor herhaling

Question 29

Wat als je patiënt slachtoffer is van een misdrijf? Beroepsgeheim doorbreken?

Answer 29

Ja:
- Als het enigzins zinvolle hulpverlening is (soms meer gebaat met zwijgen)
- Als het door gedeeld beroepsgeheim geraadpleegd is bij het team
- In overleg met de patiënt

Question 30

Waarom werd artikel 458bis later toegevoegd aan het strafwetboek? Wat zeggen critici?

Answer 30

Bevat een nieuwe uitzondering om bepaalde misdrijven te melden aan het parket. Je krijgt hierbij spreekrecht.

Critici vergelijken met artikel 422bis waarin wel spreekplicht volgt. Vinden de nieuwe aanvulling dus weinig zinnig.

Question 31

Wat houdt artikel 458bis in?

Answer 31

Beroepsgeheim mag je doorbreken onder deze voorwaarden:
Zie wettekst

Question 32

Welke uitzondering bestaat er op het beroepsgeheim in het kader van een casusoverleg?

Answer 32

Wettekst art 458ter
Overleg mag uitsluitend worden georganiseerd met oog op:
- bescherming van de fysieke en psychische integriteit van een persoon of derden
- ter voorkoming van terroristische misdrijven
- ter voorkoming van misdrijven in het raam van een criminele organisatie

Casusoverleg bij dreigend geweld realiseert spreekrecht, geen spreekplicht.

Question 33

Wat is een noodtoestand in vorm van excuus?

Answer 33

Een wettig excuus om een misdrijf te plegen.
Het plegen van een strafbaar feit is het enige middel om een ander, belangrijker belangen te beschermen tegen ernstig kwaad.

Question 34

Leg uit: recht van verdediging

Answer 34

BB mag het stilzwijgen verbreken in de mate dat hij zichzelf in rechte moet verdedigen.

Question 35

Er is discussie in de rechtsleer over toestemming van de patiënt betreffende beroepsgeheim. Leg uit.

Answer 35

Sommige rechtsleer is van oordeel dat na expliciete toestemming van de patiënt de BB van zijn geheimhoudingsplicht kan ontslaan worden. Anderen vinden dat geen geldige reden.

Question 36

Wat is een overtreding van beroepsgeheim? Wat niet?

Answer 36

Opzettelijk bekendmaken van toevertrouwde geheimen.

Bekendmaking door onzorgvuldig handelen is geen schending.

Question 37

Naar welke rechtbank moet je gaan voor een schending van beroepsgeheim?

Answer 37

Correctionele voor je straf en mogelijks ook burgerrechtbank voor schadevergoeding