BIOSINTEZA AMINOKISELINA Flashcards
(32 cards)
Koja je glavna uloga aminokiselina tj. čemu služe?
Polazni materijal za sintezu proteina i drugih bioloških molekula s dušikom kao što su:
- hormoni
- nukleotidi
- neurotransmiteri
- prostetičke skupine (porfirin)
Na koji se način dušik ugrađuje u aminokiseline?
- putem glutamata i glutamina
Koja je uloga glutamata u biosintezi aminokiselina?
Glutamat nam služi kao donor alfa-aminoskupine koja se prenosi transaminacijom s glutamata
Sintetiziraza se iz alfa-ketoglutarata i amonijaka reduktivnim aminiranjem djelovanjem glutamat-dehidrogenaze
Koja se zanimljivost javlja u reduktivnom aminiranju koje je katalizirano glutamat-dehidrogenazom?
Pojavljuje se jedna iznimka u metabolizmu, a to je da se koriste NADPH I NADH istovremeno (zbog toga je moguća i povratna reakcija gdje nam se glutamat vraća u alfa-ketoglutarat (oslobađanje dušika u obliku amonijaka i regeneracija alfa-ketoglutarata))
Koja je uloga glutamina u biosintezi aminokiselina?
- predstavlja spremište za dušik odnosno veže amonijak (čije su visoke koncentracije toksične)
- donor je amino skupine za sintezu bočnih ogranaka različitih molekula, pa i drugih aminokiselina (histidin, triptofan itd)
- hidrolizom aminoskupine bočnog ogranka glutamina oslobađa se ponovno amonijak i prenosi na aktivirani supstrat
(- bitan enzim: glutamin-sintetaza)
Od čega se grade ugljikove okosnice aminokiselina?
Od međuprodukata glikolize, put pentoza-fosfata i ciklusa limunske kiseline
Koliko ima biosintetskih obitelji aminokiselina? (Samo ih nabroji)
Ima ih 6.
- Glutamatna obitelj
- Aspartatna obitelj
- Piruvatna obitelj
- Aromatska obitelj
- Serinska obitelj
- Histidinska obitelj
Ukratko opišite grananje glutamatne obitelji i navedite njezine specifičnosti ukoliko iste postoje?
Polazišna komponentna je: alfa-ketoglutarat iz kojeg nastaje glutamat, a iz njega nastaje: arginin, prolin, glutamin
- riječ je o: reduktivnom aminiranju
Ukratko opišite grananje piruvatne obitelji i navedite njezine specifičnosti ukoliko iste postoje?
Polazišna komponentna je: piruvat, a iz njega nastaju: valin, alanin, leucin
* specifičnost: alanin nastaje reakcijom transaminacije
piruvat + glutamat –> alanin + alfa-ketoglutarat
Ukratko opišite grananje aspartatne obitelji i navedite njezine specifičnosti ukoliko iste postoje?
polazišna komponentna je: oksaloacetat iz koje nastaje ASPARTAT (reakcijama transaminacije također nastao), a iz njega nastaje:
- asparagin (*nastanak analogan nastanku glutamina iz glutamata, a takvu reakciju kod sisavaca provodi asparagin-sintetaza)
- metionin
- treonin –> izoleucin
- lizin
Koja je uloga asparagin-sintetaze i gdje se ona spominje?
To je enzim koji katalizira pretvorbu ASPARTATA u ASPARAGIN (to je analogno pretvorbi glutamata u glutamin)
- ovaj enzim proizvodi amonijak iz glutamina i prenosi ga na aktivirani aspartat
Ukratko opišite grananje serinske obitelji i navedite njezine specifičnosti ukoliko iste postoje?
Polazišna komponenta je: 3-fosfoglicerat (međuprodukt glikolize), a iz njega nastaje SERIN koji je preteča za cistein i glicin
- za sintezu cisteina mora se dogoditi zamjena kisika sumporom
- za sintezu glicina potrebno je skraćivanje bočnog lanca
(serin —> formaldehid + glicin) - nastali formaldehid tj metilensku skupinu serin prenosi na tetrahidroflat koji nakon reakcije s metilenskom skupinom postaje: N5, N10- metilentetrahidrofolat
Koju su sastavnice tetrahidrofolata i koja je njegova fiziološka uloga?
Sastoji se od:
- pteridina
- p-aminobezoat
- glutamat (jedan ili više)
*uloga: prenositelj jedinica s jednim C-atomom u različitim metaboličkim putevima i različitog oksidacijskog stanja (sve osim CO2 - njega prenosi biotin)
Tko je donor metilne skupine u većini metiliranja?
S-adenozilmetionin (SAM) - prokomentirati slajd u prezi
Ukratko opišite grananje aromatske obitelji i navedite njezine specifičnosti ukoliko iste postoje?
Početne komponente su: fosfoenolpiruvat + eritroza-4-fosfat iz kojih nastaju aromatske aminokiseline:
- fenilalanin –> tirozin
- tirozin
- triptofan
Što je glifozat?
ili cidokor ili roundup je herbicid koji djeluje kao nekompetitivni infibitor enzima koji sudjeluje u jednom koraku biosintetskog puta aromatskih aminokiselina (samo kod biljaka)
Koja aminokiselina služi kao preteča histaminu?
Histidin
Koja aminokiselina služi kao preteča tiroksinu?
Tirozin.
Koje aminokiseline služe kao preteče adeninu i citozinu?
Adenin:
- glicin
- glutamin
- aspartat
Citozin:
- aspartat
- glutamin
Koja aminokiselina služi kao preteča serotoninu?
Triptofan.
Koja aminokiselina služi kao preteča nikotinamidnom dijelu NAD+?
Triptofan.
Koja aminokiselina služi kao preteča sfingozinu?
Serin.
Što je porfirin?
Prostetička skupina velike heterocikličke organske strukture koja je izgrašena od 4 modificirana pirolna prstena povezana metinskim (=CH2) mostovima, u njegovoj strukturi imamo i hem:
Fe2+ povezan s 4 dušikova atoma pirolnih prstenova.
