Bloed en bloedcellen

Question 1

Wat doet bloed?

Answer 1

Transporteren moleculen en cellen voor de homeostase.

Question 2

Hoe kan het interne milieu veranderen?

Answer 2

Interne verandering pH of temperatuur
Prikkels, beschadiging of micro-organismen van buitenaf
Interne voedingstoffen en afvalstoffen concentraties
Interne communicatie

Question 3

Waarmee wordt een bloedvat afgedekt?

Answer 3

Eén cellaag endotheel, om grote vaten spierlagen voor transport.

Question 4

Wat voor soort vaten zijn er en wat zijn hun eigenschappen?

Answer 4

Arteriën: gespierde wand om druk door te kunnen geven
Venen: Kleppen die de terugstroom van bloed verhinderen
Capillairen: hebben een 1 laag dikke cellaag waardoor stofwisseling plaats kan vinden
Continue cappilairen: kleine gaatjes voor kleine stoffen
Gefenestreerde capillairen: hebben dunnere gedeelten
Sinusoïdale capillairen: grote gaten (beenmerg/lever)

Question 5

Waaruit bestaat bloed?

Answer 5

Bloedplasma: 92% water en 8% plasma eiwitten (fibrinogeen, albumine, globuline) + moleculen en zouten
Cellen: (witte- rode bloedcellen + bloedplaatjes)

Question 6

Wat is serum?

Answer 6

Serum = plasma - stollingsfactoren

Question 7

Wat is de hematocriet bij mannen en vrouwen?

Answer 7

Hematocriet: hoeveelheid bloedcellen
Vrouw: 0,4 - 0,5
Man: 0,45 - 0,55

Question 8

Welke vorm hebben rodebloedcellen en hoezo?

Answer 8

Een biconcave (bolvormige) vorm.
Vergroting oppervlakte
Makkelijk door capillairen verplaatsen

Question 9

Wat is de Latijnse benaming voor rode bloedcellen?

Answer 9

Erytrocyten

Question 10

Hoe ontstaat de biconcave vorm van erytrocyten?

Answer 10

Door membraanskelet bestaande uit bindingen van spectrine met ankyrine.

Question 11

Waaruit bestaan bloedcellen vooral en wat is de functie hiervan?

Answer 11

Hemaglobine, binding O2
(CO2 vergiftiging: binding hemaglobine aan CO2 die niet meer breekt > gebrek aan O2 transport)

Question 12

Wat is de functie van albumine?

Answer 12

Constant houden osmotische druk in cappilairen.

Question 13

Waaruit bestaan de globulinen fracties?

Answer 13

Alfa-globuline: enzymen-inhibitoren en transporteiwitten
Beta-globuline: transferrine (vervoert ijzer) en LDL (cholesterol)
Gamma-globuline: immunoglobulinen (antistoffen)

Question 14

Wat is elektroferese in het bloed?

Answer 14

Scheiding eiwitten door verschil in ladingen

Question 15

Wat houden de letters in bij de bloedgroepen?

Answer 15

Bloedgroep A heeft antigeen A
Bloedgroep B heeft antigeen B
Bloedgroep AB heeft antigenen A en B
O heeft geen antigenen, wel antilichamen voor antigeen A en B

Question 16

Welke bloedgroep kan aan welke bloedgroep doneren?

Answer 16

A doneert A en AB
B doneert B en AB
O kan alleen O ontvangen (universele donor)
AB doneert AB (universele ontvanger)
Bij donatie alleen erytrocyten!

Question 17

Wat zijn trombocyten en wat is hun functie?

Answer 17

Bloedplaatjes, bloedstolling

Question 18

Hoe ontstaan trombocyten?

Answer 18

Door megakaryocyten in het beenmerg.
Afsnoering van cytoplasma van membraan megakarocyt.

Question 19

Hoe verloopt bloedstolling?

Answer 19

Schade bloedvat: schade opmerken en uitscheiden stoffen endotheel
Bloedplaatjes hechten aan beschadigde deel (plug)
Activatie stollingscascade: omzetting protrombine in trombine > fibrinogeen omgezet naar fibrine > netwerk fibrinedraden (bevorderen herstel en tegenhouden bacteriën) = succesvolle bloedstolling

Question 20

Wat zijn leukocyten?

Answer 20

Witte bloedcellen

Question 21

Wat voor soorten witte bloedcellen zijn er?

Answer 21

Eosinofiele granulocyten
Neutrofiele granulocyten
Basofiele granulocyten
Lymfocyten (B- en T-cellen)
Monocyten

Question 22

Waarvoor zijn neutrofiele granulocyten verantwoordelijk?

Answer 22

Acute reactie ontstekingsprikkel voor fagocyteren en doden bacteriën door:
Collagenase (door bindweefsel heen gaan)
Lysozym (doorknippen celwand bacterie)
Lactoferrine (binding groeifactor bacterie: bacterie barst)

Question 23

Waarvoor zijn eosinofiele granulocyten verantwoordelijk?

Answer 23

Bestrijding parasitaire infecties, allergische reacties, remming ontstekingen en internalisatie Ag-Ab (antigeen-antilchaam) complexen

Question 24

Waarvoor zijn basofiele granulocyten verantwoordelijk?

Answer 24

In gang zetten IgE-respons > vorming histamine > vasodilatatie

Stimulatie activiteit neutrofiele en eosinofiele granulocyten via chemotaxis

Question 25

Waarvoor zijn lymfocyten verantwoordelijk?

Answer 25

B-cel: produceren antistoffen (vooraal aanwezig in beenmerg)
T-cel: Opruimen afwijkende cellen zoals geïnfecteerde of tumorcellen

Twee vormen:
Klein en inactief:
Recirculatie via bloed- en lymfevaten

Groot en actief:
Via lymfeklier naar plaats van ontsteking

Question 26

Waarvoor zijn monocyten verantwoordelijk?

Answer 26

Pathogenen fagocyteren en doden met enzymen of radicalen micro-organismen bij acute en chronische ontstekingen

Question 27

Welke vormen monocyt zijn er?

Answer 27

Macrofaag: Fagocytose pathogenen opnemen
Dendritische cel: Stimulatie naïeve T-cellen als APC (antigeen presenterende cel)

Question 28

Is bloed bindweefsel?

Answer 28

Ja, het bevat de 4 componenten:
Cellen
Vezels (fibrinogeen)
Amorfe tussenstof (eiwitten/stollingsfactoren)
Weefselvloeistof (plasma)

Question 29

Waar worden bloedcellen gevormd?

Answer 29

Beenmerg, ijzer essentieel

Question 30

Waar komt ijzer vandaan in het lichaam?

Answer 30

10% uit voedsel, de rest door recycling.

Question 31

Wat gebeurt er na de vorming van T-cellen?

Answer 31

Controle door thymus > kunnen ze binden aan HLA? > herkennen ze lichaamseigen cellen en laten ze deze heel? > vrijgegeven aan bloed

Question 32

Waar komen de bloedcellen vandaan voor en maanden na de geboorte?

Answer 32

Prenatale: dooierzak
Daarna: lever
Maanden na: beenmerg

Begin femur tibia, ribben.
Hogere leeftijd: sternum, vertebrae en pelvis

Question 33

Wat is de levensduur van erytrocyten?

Answer 33

120 dagen. 240.000 per seconde gemaakt

Question 34

Wat zijn hematopoietische stamcellen?

Answer 34

Hier komen bloedcellen uit, lijken op kleine lymfocyten maar kunnen delen.
Pluripotent (kunnen differentiëren tot meerdere bloedcellen)
Lage delingsfrequentie hoge delingscapaciteit
Lange termijn herstel bevorderen na transplantaties

Question 35

Wat houdt leukemie in?

Answer 35

Kwaadaardige ontsporing bloedcelvorming.
Ongecontroleerde proliferatie (groei en deling)
Verminderde celdood
Verstoring > mindere functionaliteit

Genetische aandoening