Bólgusvörun og lyf

Question 1

Bólgusvörun

almennt

Answer 1

Mjög fullkomið varnarkerfi
Getur orðið ofsvörun eða svörun leiðir til skemmda
Meðfætt og áunnið

Question 2

Meðfædd svörun

Æðasvörun

Answer 2

Æðavíkkun sem veldur auknu blóðflæði
Hægir á blóðflæði
Æðagegndræpi eykst svo vökvi lekur úr æðum
Bjúgmyndun
Í vökvanum eru margskonar boðefni
–kompliment kerfi, storkukerfi, fibrinolytiskt kerfi, kinin kerti

Question 3

Meðfædd svörun

Frumusvörun

Answer 3

Frumur í vefjum
–t.d. mastfrumur
Frumur í blóðrás
–fjölkjarnafrumur (neutrophilar, eosinophilar, basophilar)
–einkjarnafrumur (monocytar ogmacrophagar)

Question 4

Sértæk ónæmissvörun

Answer 4

Mótefnabundið
Frumubundið

Eitilfrumur
B-frumur: mótefnaframleiðsla
T-frumur: frumubundið ónæmi
Cytokine svörun
--Th1: IFN-gamma, IL-12
--Th17: IL-17, IL-22, IL-23
--Th2: IL-4, IL-5, IL-13

Question 5

Th1 svörun

Answer 5

Innanfrumusýklar
Berklar
Sarcoidosis
Höfnun eftir líffæraígræðslu

Ræsir macrophaga
Dregur úr Th2 svörun

Question 6

Th17 svörun

Answer 6

Sjálfsofnæmissjúkdómar
MS
Liðagigt
Psoriasis
Sykursýki
Crohn's disease
Uveitis

Mikilvægt í þekjufrumum og slímhúðum til að verjast bakteríum og sveppum

Question 7

Th2 svörun

Answer 7

Astmi
Ofnæmi
Utanfrumusýklar

Hvetja B-frumur til skiptingar
Hvetja eosinophila
Draga úr Th1 svörun

Question 8

Efni sem miðla bólgusvörun

Answer 8

Histamín
Eicosanoids
Cytokine

Question 9

Histamín

Answer 9

Miðlar bólgusvörun
Frá mastfrumum, basophilum, eosinophilum
Veldur samdrætti í sléttum vöðvum
Æðavíkkandi
Hluti af meðfædda æðasvari
H1, H2 og H3 viðtakar

Question 10

Eicosanoids

Answer 10

Miðla bólgusvörun
Mynduð úr fosfólípíðum
Prostaglandín
Thromboxanes
Leukotrienes

Question 11

Prostaglandín/Thromboxanes

Answer 11

Myndast með cycloxygenasa
--COX1 og COX2
PGI2: æðavíkkun
TxA2: kekkjun blóðflagna, æðasamdráttur
PGE2: hiti, æðavíkkun

Question 12

Leukotriene

Answer 12

Myndast með 5-lipooxygenasa
Draga inn neutrophila og macrophaga
Valda samdrætti sléttra vöðvafruma

Question 13

Cytokine

Answer 13

Peptíð, losuð frá frumum ónæmiskerfisins og fleiri frumugerðum
Yfir 50 tegundum
Interleukin
Chemokines
CSF
Interferon
Sum er bólguhvetjandi (TNF-alfa, IL-1)
Önnur eru bólguhamlandi (IL-10)

Question 14

Interleukin-1

Answer 14

Snemmkomið
Framleitt af macrophögum, monocytum, fibroblöstum og dendritic frumum
Bólguhvetjandi
Valda hita, hyperalgesiu*, æðavíkkn og hækkuðum blóðþrýstingi

*aukið næmi fyrir sársauka

Question 15

Interferón

Answer 15

IFN-alfa, beta, gamma
Antiviral áhrif
Valda hita
Antitumor áhrif

Question 16

TNF-alfa

Answer 16

Snemmkomið
--hluti af acute phase reaction
Framleitt af macrophögum og fleiri frumugerðum
Bólgu- og hitahvetjandi
Talið eiga þátt í mörgum sjúkdómsferlum
Magnarupp bólguferli

Question 17

Interleukin-2

Answer 17

Hluti af Th2 svörun
Hvetur fjölgun og þroskun Th0 fruma í T-virknifrumur
Myndað af eitilfrumum
Mörg lyf hamla
Til sem lyf við malignant melanoma og nýrnakrabbameini
Lyf gegn IL-2 olli straumhvörfum í líffæraígræðsluaðgerðum

Question 18

Flokkun bólgueyðandi lyfja

Answer 18

Parasetamól
Bólgueyðandi verkjalyf
Histamínhamlar
Leukotriene hamlar
Barksterar
Ónæmisbælandi lyf
Ónæmisbælandi líftæknilyf