Budowa histologiczna oraz obraz zmian patologicznych raka płuca Flashcards
(82 cards)
1
Q
Jaki procent złośliwych guzów nabłonkowych płuc wywodzi się z oskrzeli lub miąższu płuc?
A
99%
2
Q
Jaki procent złośliwych guzów nabłonkowych płuc wywodzi się z nabłonka tchawicy?
A
0,5%
3
Q
Jakie wyróżnia się główne podtypy raka płuca?
A
- gruczolakorak
- rak płaskonabłonkowy
- rak drobnokomórkowy
- rak wielkokomórkowy
4
Q
Z nowotworów łagodnych, nabłonkowe to:
A
- Brodawczak płaskonabłonkowy
2. Gruczolak wielopostaciowy (łagodny guz mieszany)
5
Q
Z nowotworów łagodnych, mazenchymalne to:
A
- Hamartoma
- Tłuszczak
- Nerwiakowłókniak
- Mięśniak gładkokomórkowy
- Mięśniak zarodkowy ziarnistokomórkowy
- Przybłoniak
6
Q
Z nowotworów złośliwych, nabłonkowe to:
A
1.Rak oskrzela
2.Rakowiak
3.Rak z gruczołów oskrzelowych
Rak śluzowo-nabłonkowy
Rak gruczołowo-torbielowaty (cylindroma)
7
Q
Z nowotworów złośliwych nabłonkowe/mezenchymalne to:
A
- Płucne guzy typu blastoma
2. Mięsakorak
8
Q
Z nowotworów złośliwych rozrosty o układu chłonnego to:
A
- Chłoniaki nieziarnicze
2. Ziarnica złosliwa
9
Q
Który podtyp raka płuca jest najczęstszy?
A
Gruczolakorak
10
Q
Ile procent stanowi gruczolakorak?
A
1/3
11
Q
Który rak jest najczęstszy u osób niepalących?
A
Gruczolakorak
12
Q
Gdzie najczęściej lokalizuje się gruczolakorak?
A
Obwodowo
13
Q
U jakiej części pacjentów gruczolakorak lokalizuje się centralnie?
A
1/4
14
Q
Jak wygląda gruczolakorak radiologicznie?
A
Nieregularne granice lub spikularne wypustki.
Tendencje do naciekania otaczającego miąższu.
Często wokół guza stwierdza się włóknienie.
15
Q
Który z podtypów gruczolakoraka wygląda i zachowuje się innaczej?
A
rak oskrzelikowo-pęcherzykowy
16
Q
Jakie cechy ma rak oskrzelikowo-pęcherzykowy?
A
- wzrasta wzdłuż ścian oskrzelików i pęcherzyków nie uszkadzając ich
- w TK wygląda jak lity guzek lub obszar zacienień matowej szyby
- W postaci rozsianej wygląda jak zagęszczenia pęcherzykowe przypominające zapalenie płuc lub rozlane, obustronne zacienienia guzkowe.
- czasami widoczne jest włókniste pasmo łączące guz z powierzchnią opłucnej
- postać rozlana może obejmować kilka płatów, również obustronnie i może być nie do odróżnienia od zapalenia płuc.
- może być obecny objaw “angiogram TK”
17
Q
Który tym jest drugim co do częstości rakiem płuca?
A
Rak płaskonabłonkowy
18
Q
Jaką część stanowi rak płaskonabłonkowy?
A
1/4
19
Q
Z czego najczęściej wywodzi się rak płaskonabłonkowy?
A
Z oskrzela głównego lub płatowego.
20
Q
Jak wygląda makroskopowo rak płaskonabłonkowy?
A
Polipowata zmiana wrastająca do światła oskrzela przy jednoczesnym naciekaniu jego ściany.
21
Q
Co najczęściej stwierdza się w obrazie radiologicznym raka płaskonabłonkowego?
A
Guz wnęki z lub bez obszaru niedodmy czy zapalenia płuc.
22
Q
Jaką część stanowi rak drobnokomórkowy?
A
1/4
23
Q
Jaką część stanowi rak wielkokomórkowy?
A
15%
24
Q
Jakie jest 5-letnie przeżycie dla poszczególnych podtypów raka płuca?
A
- Gruczolakorak - 17%
- Rak płaskonabłonkowy - 15%
- Rak drobnokomórkowy - 5%
- Rak wielkokomórkowy - 11%
25
Co występuje często w dużych guzach raka płaskonabłonkowego?
martwica, która gdy zostaje usunięta do światła oskrzela pozostawia jamę o grubych, nieregularnych ścianach
26
Czym różni się leczenie poszczególnych podtypów raka płuca?
Gruczolakorak, rak płaskonabłonkowy, rak wielkokomórkowy: I-IIIa = operacyjnie, IV = XRT/Chth
Rak drobnokomórkowy: Chth
27
Co jest charakterystyczne histologicznie dla raka płaskonabłonkowego?
Charakteryczne dla dobrze zróżnicowanego raka płaskonabłonkowego jes tworzenie pereł keratynowych i międzykomórkowych mostków.
28
Gdzie zwykle rośnie rak drobnokomórkowy?
W obrębie oskrzela głównego lub płatowego.
29
Który podtyp raka płuca jest najbardziej złośliwy?
Rak drobnokomórkowy.
30
Z czego wywodzi się rak drobnokomórkowy?
z komórek neuroendokrynnych Kulczyckiego dróg oddechowych
31
Jak innaczej mówi się na raka drobnokomórkowego?
Rak z komórek Kulczyckiego, KCC-3.
32
Czym różni się KCC-3 od KCC-1 i 2.
Ma zwykle mniejszą komponentę wrastającą do światła oskrzela i nacieka ścianę oskrzela już we wczesnym stadium.
33
W jakich postaciach (topograficznie) najczęściej występuje rak drobnokomórkowy?
W postaci guza wnęki lub śródpiersia.
34
Jak szybko w raku drobnokomórkowym rozpoznawane są przerzuty?
Najczęściej w momencie rozpoznania.
35
Jak histologicznie różnicuje się raka drobnokomórkowego od rakowiaka?
Na podstawie cech obecności mitoz.
36
Jak innaczej bywa określany rak wielkokomórkowy?
Rak niedrobnokomórkowy
37
Gdzie najczęściej lokalizuje się rak wielkokomórkowy?
W obwodowych częściach płuc.
38
Jakie morfologiczne cechy ma rak wielkokomórkowy?
Lity guz, często w momencie rozpoznania ma duże rozmiary.
39
Jaki jest ogólny odsetek przeżycia w raku płuca?
10-15%
40
Jakie są, poza paleniem tytoniu, czynniki ryzyka rozwoju raka płuca?
1. azbest
2. przebyta ziarnica złośliwa
3. narażenie na działanie radonu
4. zakarzenia wirusowe
5. rozlane lub ogniskowe włóknienie śródmiąższowe płuc
41
W ilu procentach przypadków rak płuca jest związany z paleniem?
87%
42
Ile razy częstszy jest rak płuca u palaczy?
10-30x
43
Które podtypy raka płuca są najbardziej związane z paleniem u mężczyzn a które u kobiet?
men: rak drobnokomórkowy i płaskonabłonkowy
kobiety: zbliżone ryzyko dla wszystkich podtypów.
44
Kto jest, wśród palaczy papierosów, szczególnie narażony na rozwój raka płuca?
młodzi dorośli z chorobami płuc przebiegającymi z rozedmą
45
Wystąpienie jakich chorób zwiększa ryzyko narażenie na azbest?
1. rak płuca
2. złośliwy międzybłoniak opłucnej
3. rak przełyku
4. rak żołądka
46
Jak późno od początku narażenia na azbest najczęściej pojawia się rak płuca?
zwykle po ponad 35 latach
47
Ile razy wzrasta ryzyko raka płuca przy narażeniu na azbest a ile przy narażeniu na azbest i paleniu?
sam azbest: 4x
| azbest + palenie: 40-50x
48
Ile razy większe, i po ilu latach od leczenia, ryzyko zachorowania na raka płuca mają osoby z przebytą ziarnicą złośliwą śródpiesia leczoną radio- i chemioterapią?
8x w czasie 10 lat po leczeniu.
49
Jaka jest korelacja pomiędzy rakiem płuca a radonem?
radon - większe ryzyko raka drobnokomórkowego 20 lub więcej lat od ekspozycji.
50
Któremu podtypowi raka płuca sprzyja chorowanie na rozlane włóknienie śródmiąższowe w przebiegu twardziny?
raka oskrzelikowo-pęcherzykowego. Gruczolakoraki występują również częściej u pacjentów z śródmiąższowym włóknieniem płuc w przebiegu reumatoidalnego zapalenia stawów
51
Jakie są dwa najczęstsze radiologiczne objawy raka płuca?
1. pojedynczy guzek płuca (o śr.2mm-3cm) lub zmiana guzowata (o śr.>3cm).
2. guz wnęki z obecnością lub bez cech niedrożności oskrzela.
52
Dla którego podtypu charakterystyczne jest znaczne powiększenie węzłów chłonnych śródpiersia z jego poszerzeniem o policyklicznych zarysach?
raka drobnokomórkowego
53
Co to jest objaw "drowned lung"?
Zwiększenie objętości płata lub całego płuca widoczne na radiogramie jako przemieszczenie odpowiednio szczeliny międzypłatowej lub przemieszczenie śródpiersia.
54
Co to jest objaw litery S inaczej zwany objawem Goldena?
Gdy guz będący przyczyną niedodmy płatowej widoczny jest w postaci uwypuklenia na zarysie niedodmowego płata.
55
Jakie są inne cechy radiologiczne niedodmy, które powinny sugerować niedrożność oskrzela spowodowaną guzem?
1. widoczna "amputacja" oskrzela głównego lub płatowego
2. guz wnęki
3. połączona niedodma płata środkowego i dolnego płuca prawego
4. niedodma lub cień utrzymujące się dłużej niż 3-4 tygodnie
56
Rzadki objaw niedrożności oskrzela w przebiegu raka płuca to...
torbiel śluzowa (mucocele) powstała w wyniku poszerzenia oskrzela segmentowego dystalnie do poziomu niedrożności w wyniku nagromadzenia w nim śluzu. Objaw taki można porównać do palców rękawiczki.
57
Co określa się jako "wieniec promienisty"?
wypustki wokół obwodowego guzka płuca
58
Gdzie oprócz guzków złośliwych można jeszcze zobaczyć objaw "wieńca promienistego"?
w przypadku ziarniniaków
59
Czym różnią się ściany jam w zmianach o charakterze złośliwym od ścian w jamach o charakterze zapalnym?
W złośliwych są grubsze i nieregularne.
60
Na który podtyp raka płuca wskazuje obecność objawu bronchogramu powietrznego lub pęcherzykowatych przejaśnień lub zacienień litych z objawem matowej szyby w obrębie guza?
Na gruczolakoraka a zwłaszcza na typ oskrzelikowo-pęcherzykowy.
61
Jaki charakter mają najczęściej zmiany >3cm u osób powyżej 35r.ż.?
złośliwy
62
Ile wynosi zazwyczaj czas podwojenia objętości w przypadku zmian złośliwych w płucach (odpowiadające zwiększeniu średnicy o 25%)?
od 1 miesiąca (niektóre przypadki raka płaskonabłonkowego i wielkokomórkowego) do 4 lat (niektóre przypadki raka oskrzelikowo-pęcherzykowego)
63
Jak innaczej nazywa się Guz Pancoasta?
guz bruzdy bocznej (górnej?)
64
Gdzie zlokalizowany jest Guz Pancoasta?
w szczycie płuca, powyżej poziomu tętnicy podobojczykowej
65
Jakiego podtypu rakiem jest najczęściej guz Pancoasta?
płaskonabłonkowy lub gruczolakorak
66
Jakie są objawy kliniczne guza Pancoasta?
1. bóle ręki
2. zanik mięśni związany z naciekaniem splotu ramiennego
3. zespół Hornera spowodowany naciekaniem splotu gwiaździstego
4. ból barku spowodowany naciekaniem ściany klatki piersiowej.
67
Jakie radiologicznie widoczne zmiany w szczytach płuca powinny skłonić do poszerzenia diagnostyki o TK lub MR?
1. pogrubienie opłucnej szczytu ponad 5mm
2. asymetryczne pogrubienie opłucnej szczytów płuc >5mm
3. narastanie zmian w porównaniu z badaniami poprzednimi
4. cechy destrukcji kostnej żeber lub trzonów kręgów.
68
Jaka jest najlepsza metoda to określenia położenia guza względem tętnicy podobojczykowej, splotu ramiennego i kanału kręgowego?
MR
69
Co to jest objaw "angiogram TK"?
Objaw występujący np.w rosianej postaci raka oskrzelikowo-pęcherzykowego, chłoniaku czy lipidowym zapaleniu płuc. Po podaniu kontrastu między wypełnionym śluzem produkowanym przez komórki neo a miąższem płucnym, mającym niską densyjność, widoczne są ulegające wzmocnieniu odgałęzienia tętnic płucnych.
70
Co stanowi najczęstszą przyczynę zespołu żyły głównej górnej?
rak płuca
71
W przebiegu czego często występuje zespół żyły głównej górnej?
raka drobnokomórkowego i chłoniaków
72
Które badania są lepsze do oceny destrukcji których części ściany klatki piersiowej?
TK - do oceny nacieku części kostnych
| MR - do oceny nacieku tk.tłuszczowej i mięśni klatki piersiowej, zwłaszcza w przypadku guza bruzdy górnej.
73
Jak może objawiać się naciek na nerw przeponowy?
Uniesieniem i porażeniem kopuły przepony.
74
Jak po łacinie nazywa się rozsiew nowotworu drogą naczyń chłonnych?
lymphangiosis carcinomatosa
75
Jaka jest różnica radiologiczna pomiędzy szczerzeniem się guza płuca drogą naczyń chłonnych do węzłów chłonnych wnęki lub śródpiersia (1) a rozsiewem krwiopochodnym do naczyń włosowatych płuc z wtórnym zajęciem układu chłonnego (2)?
1 - powoduje jednostronne powiększenie węzłów chłonnych z towarzyszącymi zmianami w zrębie płuc
2 - powoduje powstanie obustronnych zmian śródmiąższowych
76
Co sugerują cechy jednostronnego lub asymetrycznegog rozsiewu drogami chłonnymi?
guz pierwotny płuca
77
Co jest głównym czynnikiem ograniczającym zastosowanie TK jako badania przesiewowego zamiast badania rtg?
wysoka cena
78
Czym jest FDG, wykorzystywany w badaniach PET?
jest to pochodna glukozy, która wychwytywana jest przez aktywne metabolicznie komórki ale nie jest dalej przetwarzana tylko w nich gromadzona. Komórki złośliwe będą miały wyższy poziom metabolizmu dlatego wychwycą więcej FDG.
79
Jaka jest wiarygodna wielkość guza przy której można wiarygodnie rozpoznać raka płuca używając PET z FDG?
średnica 1cm
80
Do czego poza oceny guzów można użyć PET-TK z FDG?
Do różnicowania łagodnej i złośliwej limfadenopatii.
81
Do czego służy igła Wanga?
Do biopsji przezostrogowej w trakcie bronchoskopii.
82
Co świadczy o przerzutach/nacieku opłucnej?
jej pogrubienie, płyn może ale nie musi o tym świadczyć
