ch.8: over afrikaans

Question 1

waar wordt afrikaans gesproken?

Answer 1

Zuid-Afrika

Question 2

Hoe noemt het Surinaams in het Surinaams en waarom is het informele taal?

Answer 2

Sranan(tongo) – slaventaal, wordt vooral gesproken, zelden neergeschreven, in formele context: gebruik van andere talen

Question 3

Wat is het verschil tussen meervoudsvorming in het Afrikaans en het Nederlands?

Answer 3

Afrikaans: -e, -s – Nederlands: -en, -s

Question 4

Waarom zijn er nog zoveel verschillen tussen Afrikaans en Nederlands?

Answer 4

Omdat het Afrikaans ook veel andere invloeden heeft.

Question 5

Hoe vormt het Afrikaans een ontkenning?

Answer 5

Dubbele negatie: ek ga nooit nie slaap nie

Question 6

Welke talen hebben invloed gehad op het Afrikaans en hoe komt het?

Answer 6

Nederlands, Engels, Portugees + inheemse talen: Bantoe, Khoisan, Maleis + Ned: verversingspost, Eng: reizen + oorlog, Portugees: reizen, Maleis: ingevoerde slaven + inheemse volkeren

Question 7

het allerbeste

Answer 7

crème de la crème

Question 8

het belangrijkste onderdeel

Answer 8

pièce de la résistance

Question 9

eigentijds

Answer 9

contemporain

Question 10

opvallend

Answer 10

saillant

Question 11

op en top, volbloed

Answer 11

pur sang

Question 12

terloops

Answer 12

en passant

Question 13

het totaal van bv toneelstukken, liederen, composities, etc dat een kunstenaar of gezelschap kan uitvoeren

Answer 13

repertoire

Question 14

berucht, alom bekend

Answer 14

notoir

Question 15

minachting

Answer 15

dedain

Question 16

mislukkeling

Answer 16

echec

Question 17

redenvoering

Answer 17

discours

Question 18

wrok

Answer 18

rancune

Question 19

een techniek waarbij men een ongewenste of gevaarlijke situatie probeert te isoleren door er een beschermende kring rond te leggen.

Answer 19

cordon sanitaire

Question 20

in het openbaar, voor iedereen om te horen en te zien

Answer 20

en plain public

Question 21

sentimenteel, huilerig, jammerend

Answer 21

larmoyant

Question 22

iemand die door zijn gedurfde gedrag anderen van zijn groep in verlegenheid of diskrediet brengt

Answer 22

enfant terrible

Question 23

voorloper

Answer 23

avant la lettre

Question 24

ouder persoon die hoog gezag heeft op een bepaald gebied

Answer 24

éminence grise

Question 25

voldongen feit, gebeurtenis die niet meer te veranderen is

Answer 25

fait accompli

Question 26

taalkundig

Answer 26

linguïstisch

Question 27

bon ton, geaccepteerd

Answer 27

salonfärig

Question 28

hoe dan ook

Answer 28

überhaupt

Question 29

flair, bezieling, enthousiasme

Answer 29

schwung

Question 30

complete onzin

Answer 30

quatsch

Question 31

beklemmend, onbehaaglijk

Answer 31

unheimlich

Question 32

dominante, toonaangevende cultuur

Answer 32

leitkultuur

Question 33

de pijn vh zijn, een diepe droefheid om het leven zoals het is

Answer 33

weltschmerz

Question 34

wat is afrikaans?

Answer 34

zustertaal vh nederlands met het 17de eeuwse hollands als moeder

Question 35

welke 3 bevolkingsgroepen waren in Zuid-Afrika aanwezig?

Answer 35

san (jager-verzamelaars) khoi (herders bantoe (landbouwers

Question 36

tijdslijn afrika (kolonisatie)

Answer 36

1652: contacten met Portugese en Nederlandse schepen voor handel: Khoi waren niet in staat om ze te blijven bevoorraden -> VOC: verversingsstation op de Kaap Goede Hoop start kolonisering) Engeland verovert de kolonie -> kolonie terug Nederlands -> kolonie officieel van VK -> Kaapkolonie + Natal + Oranje-Vrijstaat + Transvaal = Unie van Zuid-Afrika -> einde kolonisatie

Question 37

welke talen hebben invloed gehad op het Afrikaans

Answer 37

Portugees, Nederlands en Engels hebben een invloed gehad op het Afrikaans door kolonisatie (NL en ENG het meest), de inheemse talen door contact en Maleis omdat ze er kwamen werken voor de Nederlanders.

Question 38

khoisan woord

Answer 38

gogga = insect

Question 39

maleis woord

Answer 39

piesang = banaan

Question 40

portugees woord

Answer 40

mielie = maïs

Question 41

bantoetalen woord

Answer 41

kaia = hut

Question 42

engels woord

Answer 42

brekfis = ontbijt

Question 43

wat zijn leenwoorden

Answer 43

woorden die een taal heeft overgenomen uit een andere taal.

Question 44

waarom gebruiken we leenwoorden?

Answer 44

- Geen equivalent in de taal (zebra) - Het is ergens anders ontstaan (computer) - Om aan te tonen dat je bij een bepaalde groep hoort (jongerentaal) - Omdat het beter klinkt (accountant -> boekhouder) - Om zo veel mogelijk mensen te bereiken (verkeersborden: stop) - Om te variëren in woordenschat - Om aan te tonen dat een bepaald woord iets extra uitdrukt. - Omdat het historisch zo gegroeid is.

Question 45

wat is een leenvertaling?

Answer 45

elementen uit de uitlenende taal worden stuk voor stuk letterlijk vertaald (afleidingen en samenstellingen.)

Question 46

wat is taalpurisme?

Answer 46

het bewust uit de taal weren van woorden en uitdrukkingen die door de spraakmakende gemeente als ongewenst beschouwd worden.

Question 47

mv afrikaans

Answer 47

+e of +s

Question 48

genitief

Answer 48

se

Question 49

letters weglaten?

Answer 49

midden ve woord of op het einde

Question 50

wat is een neologisme?

Answer 50

nieuwe woorden in een taal: strokiesboeke (stripboek)

Question 51

wat zijn bastaardwoorden?

Answer 51

= leenwoorden waarvan de spelling aaan de nieuwe taal is aangepast. (danksy)

Question 52

betrekkelijke vnw afrikaans

Answer 52

die/dat -> wat

Question 53

lidwoorden afrikaans

Answer 53

die

Question 54

ww afrikaans

Answer 54

enkel stam vt: het + ge + stam

Question 55

verkleinwoorden afrikaans

Answer 55

+tjie

Question 56

ontkenning afrikaans

Answer 56

dubbele negatie

Question 57

orthografisch afrikaans

Answer 57

schrift: tendens tot vereenvoudiging: y = ei en ij, ou = au en ou, fonetische spelling.

Question 58

fonologisch afrikaans

Answer 58

klank: z -> s, ch -> g of gg, v tussen 2 klinkers = w, ieuw wordt een monoftong (nieuws -> nuus), medeklinkerclusters worden vereenvoudigd. Fonomen worden uitgestoten.

Question 59

morfologisch afrikaans

Answer 59

woordvorming: - werkwoorden worden bijna niet vervoegd - verkleinwoorden eindigen op jie’ - nv zijn er niet, en mv is bijna altijd +s. - 1 lidwoord, 1 betrekkelijk vnw - de genitief wordt gevormd door se

Question 60

syntactisch afrikaans

Answer 60

zinsopbouw: dubbele negatie, nevenschikking en reduplucatie. OVT wordt meestal vervangen door OTT, enkel modale ww hebben een OVT.

Question 61

nederlands in de wereld

Answer 61

24 miljoen mensen spreken Nederlands: in België, Nederland, Nieuw-Zeeland, Suriname, Canada, etc.

Question 62

standaardnederlands

Answer 62

splitst zich af in Belgisch-Nederlands, Nederlands-Nederlands en Surinaams-Nederlands. Ze is vastgelegd door de Nederlandse taalunie: woordenschat tussen deze vormen kan verschillen.

Question 63

surinaams

Answer 63

Sranan(tongo): informele taal (vooral gesproken): weinig prestige (slaventaal) -> andere talen in formele contexten.

Question 64

lingua franca

Answer 64

gemeenschappelijke taal tussen 2 mensen met verschillende moedertalen (niet de moedertaal).

Question 65

pidgin

Answer 65

= eenvoudige taal tussen 2 mensen die geen gemeenschappelijke taal spreken. Wordt steeds complexer -> creolentaal: volwaardige taal.

Question 66

convergentietaal

Answer 66

= meerdere talen die samenkomen om een nieuwe taal te vormen (creolentalen)

Question 67

divergentietaal

Answer 67

moedertaal splitst zich op in dochtertalen

Question 68

frans-vlaams (tijdslijn)

Answer 68

- Eind 17de eeuw: Louis XIV verovert Frans-Vlaamse Westoek - 1713: grens Frans-Vlaanderen en Zuid-Nederlanden: contact blijft. - 1853: Nederlands onderwijs verboden -< geen Nederlandse invloeden meer: geen algemeen Nederlands -> Frans-Vlaams ontstaat (vooral door de oudere generatie gesproken) -> bedreigde taalvariant - Wordt nu terug onderwezen en plaatselijke verenigingen proberen het terug te laten opleven.