chapter 8 ritmes in wakker zijn en slapen

Question 1

wat is de biologische klok?

Answer 1

dit reguleert verschillende lichaamsfuncties en is endogeen ( gestuurd van binnenuit )

Question 2

wat is het endogeen circadiaans ritme?

Answer 2

is de regeling van het dagelijkse ritme

Question 3

wat is het endogeen circannual ritme?

Answer 3

regeling van het jaarlijkse ritme

Question 4

wat is een zeitgeber?

Answer 4

factoren die zorgen voor de reset van circadiaans ritme, belangrijkste is licht

Question 5

wat is een jetlag?

Answer 5

een verstoring van het circadiane ritme als gevolg van het veranderen van tijdzones

Question 6

wat is het verschil tussen phase delay en phase advance?

Answer 6

bij phase delay ( westen ) gaat de klok vooruit en ga je later slapen
bij phase advance ( oosten ) gaat klok achteruit en moet je eerder opstaan

Question 7

wat is het gevolg van een langere stijging in cortisol?

Answer 7

dit kan neuronen in de hippocampus beschadigen en verkleinen, waardoor je aan geheugenverlies kan leiden

Question 8

wat is de suprachiasmaticus nucleus? (SCN)

Answer 8

dit is een deel van de hypothalamus, zorgt voor de belangrijkste controle over circadiane ritmes van slaap en temperatuur

Question 9

wat is de tractus retinohypothalamus?

Answer 9

dit is een zenuwbaan die vanaf ganglioncellen in netvlies door de oogzenuw naar het SCN loopt

Question 10

hoe komt licht bij de SCN?

Answer 10

axonen veranderen de ‘instellingen’ van het SCN door input van ganglioncellen met hun eigen fotopigment ( menalopsine ). ze reageren op gemiddelde hoeveelheid licht, waardoor het ook werkt bij blinden.

Question 11

welke genen spelen een rol bij het circadiaan ritme en wat stimuleren ze?

Answer 11

Period ( PER ) en Timeless ( TIM )
de proteinen stimuleren slaap en inactiviteit

Question 12

wat doet de pijnappelklier?

Answer 12

dit wordt gecontroleerd door SCN en geeft melatonine af in de avond.

Question 13

wat is melatonine?

Answer 13

een hormoon dat slaperigheid veroorzaakt. melatonine helpt ook bij het beheersen van de puberteit en bij lichamelijke aanpassingen aan seizoenswisselingen

Question 14

wat zijn onderbrekingen van bewustzijn?

Answer 14

coma
vegetatieve staat (alleen reactie op pijnprikkel, geen bewustzijn )
minimale staat van bewustzijn ( korte periodes tussendoor van zinvolle acties en beperkte spraak )
hersendood ( geen hersenactiviteit )

Question 15

wat is polisomnografie?

Answer 15

hier wordt slaap mee gemeten, een combinatie van EEG, oogbewegingsmetingen EOG en spierbeweging EMG

Question 16

wat zijn alfagolven?

Answer 16

deze zijn kenmerkend voor ontspannen waakzaamheid

Question 17

wat is kenmerkend voor fase 1 van slaap?

Answer 17

EEG laat onregelmatige lage spanningsgolven zien

Question 18

wat is kenmerkend voor fase 2 van slaap?

Answer 18

kenmerkend zijn sleep spindles ( hoge hersengolven tijdens uitbarsting ) en K-complex ( scherpe golf met hoge amplitude ).

Question 19

wat gebeurd er als er een sleep spindle en K-complex op hetzelfde moment is?

Answer 19

dit is een teken dat de thalamus een signaal tegenhoudt ( deze weerhoud om naar de cortex te gaan )

Question 20

wat is kenmerkend voor fase 3 en 4 van slaap?

Answer 20

dit worden samen de trage golfslaap genoemd. er zijn langzame golven

Question 21

wat is de slow-wave sleep?

Answer 21

dit is de diepe slaap, waarbij de input naar cerebrale cortex is geremd. vaak langzame golven die indiceren dat neuronale activiteit goed is gesynchroniseerd

Question 22

wat zijn kenmerken van de REM slaap?

Answer 22

verhoogde neurale activiteit
posturele spieren ontspannen ( zoals in diepe slaap )
REM combineert aspecten van diepe en lichte slaap

Question 23

wat voor invloed heeft de frequentie van wakker worden tijdens slaap?

Answer 23

dit correleert met verlies van cellen in de hypothalamus en met een neiging tot cognitieve achteruitgang

Question 24

wat is de reticulaire formatie? (RF)

Answer 24

dit is een netwerk van neuronen die betrokken is bij de regulatie van waak-toestand ( arousel ), alertheid en slaap-waakcycli

Question 25

wat is de pontomesencephalon?

Answer 25

dit is deel van de RF die zorgt voor corticale opwinding

Question 26

waarom is het moeilijker om in slaap te vallen dan om wakker te worden?

Answer 26

omdat wanneer de ionen in een staat zijn die opwinding stimuleert, ze een stabiele concentratie aanhouden

Question 27

wat is de locus coeruleus en hoe zorgt dit voor ''gain''?

Answer 27

dit is een kleine structuur in de pons die meestal inactief is, maar zorgt voor uitbarstingen van impulsen in respons op belangrijke gebeurtenissen. gain ontstaat doordat LC veel noradrenaline vrijlaat

Question 28

welke neuronen van de hypothalamus bevorderen waakzaamheid?

Answer 28

histamine ( opwinding en alertheid ) orexine ( waakzaamheid ) acethylcholine of GABA

Question 29

hoe ontstaat slaap?

Answer 29

er is een verminderde sensorische input naar cerebrale cortex. neuronen in thalamus worden gehyperpolariseerd waardoor ze minder reageren op stimuli en dus minder info doorsturen naar cortex.

Question 30

hoe kunnen we bewusteloos blijven?

Answer 30

dit komt door inhibitie. axonen die GABA afgeven worden tijdens slaap actiever waardoor connecties tussen hersengebieden zwakker worden.

Question 31

wat zijn de hersenactiviteiten in de REM slaap?

Answer 31

verhoogde activiteit in de pons, limische systeem en cortex. verminderde activiteit in primaire visuele cortex, motorische cortex en dorsolaterale prefrontale cortex

Question 32

wat zijn PGO golven?

Answer 32

dit zijn hoge-amplitude elektrische potentialen die REM slaap kenmerken

Question 33

wat is ventrale medulla?

Answer 33

een gebied in de hersenstam die slaap reguleert.

Question 34

waar is acethylcholine belangrijk voor?

Answer 34

zowel waakzaamheid als REM slaap

Question 35

wat verstoort de REM slaap?

Answer 35

serotonine en noradrenaline

Question 36

wat gebeurt er wanneer iemand zijn circadiane ritme phase-delayed is?

Answer 36

moeite met in slaap vallen op gewoonlijke tijd, alsof hypothalamus denkt dat het nog niet laat genoeg is

Question 37

wat gebeurd er wanneer iemand phase-advanced is?

Answer 37

dan valt iemand makkelijk in slaap maar word vroeg wakker

Question 38

wat is slaap apneu?

Answer 38

dit zijn periodes van circa 1 minuut waarin iemand niet ademt in zijn slaap, waardoor ze wakker worden

Question 39

wat is narcolepsie?

Answer 39

dit is een aandoening gekenmerkt door frequente periodes van slaperigheid gedurende de dag.

Question 40

wat is een REM gedragsstoornis?

Answer 40

dit is wanneer je hevig beweegt tijdens REM slaap en handelt vanuit dromen.

Question 41

wat is een inadequate inhibitoire transmissie?

Answer 41

de remmende signalen zijn te zwak, waardoor het zenuwstelsel overgestimuleerd word. ( mogelijke oorzaak van REM gedragsstoornis )

Question 42

wat zijn Night terrors?

Answer 42

dit is een intense angst waardoor iemand gillend wakker wordt

Question 43

wat is de activatie-synthese hypothese?

Answer 43

droom representeert poging om vervormde informatie te begrijpen

Question 44

wat is de neurocognitieve hypothese?

Answer 44

dromen zijn spontane hersenactiviteit gelinkt aan recente herinneringen

Question 45

wat is het hippocampus effect?

Answer 45

paired associates leren en reproduceren ( consolidatie )