College 1 Flashcards
(41 cards)
Wat is klinische forensische psychologie?
Wetenschap die zich bezighoudt met:
- Afwijkend (antisociaal) gedrag
- Persoonlijkheid
- Cognities
- Preventie en interventie
- Diagnostiek
- Snijvlak met de andere takken van psychologie (medische, biologische, ontwikkelings, sociale).
huis van bewaring
cellencomplex waar personen geen gevangenisstraf ondergaan maar wel in hechtenis zitten → bvb. als ze verdacht worden van iets
Zorginstellingen: van licht naar zwaar beveiligd.
- Forensisch psychiatrische poliklinieken deeltijdbehandeling.
- Forensische woonbegeleiding (F-RIBW) - Niveau 1.
- Forensisch psychiatrische afdelingen (FPA) - Niveau 2.
- Forensisch psychiatrische klinieken (FPK) - Niveau 3.
- Forensische verslavingszorg klinieken (FVK).
- Forensisch Psychiatrische centra (FPC) - TBS kliniek - Niveau 4.
op welke leeftijf start criminele carriere vaak?
op jonge leeftijd.
Hoe eerder de fout in, hoe hardnekkiger de problemen.
Blijvende problematiek: moeite krijgen van een baan.
Hippocrates (460-377 v. Christus):
Was een medisch deskundige die optrad in een rechtszaak met eengeestesziekte (iemand d ie een delict had gepleegd, maar had ook een geestesziekte). De rechter vroeg advies aan Hippocrates bij de rechtspraak van die persoon.
Middeleeuwen (ca. 500-1500):
- Onder curatele* van familie
-Machtiging voor opsluiting
Onder curatele* van familie
de persoon zelf werd niet verantwoordelijk geacht voor zijn of haar daden, maar de familie wel. De familie moest een boete betalen of kreeg een straf als die persoon zich misdroeg.
- Toen al was er sprake van gehele of verminderde ontoerekeningsvatbaarheid
Machtiging voor opsluiting
de familie had in die tijd de bevoegdheid om de ‘onnozele’ persoon op te sluiten of te boeien zodat hij zichzelf of anderen geen kwaad meer kon doen.
* Als een persoon onder curatele wordt gesteld, wordt deze persoon handelingsonbekwaam
Voor De Verlichting:
drie nieuwe manieren waarop men naar deze mensen keek:
- 15e eeuw: dolhuizen
- Bezeten: heksenvervolging
- Johannes Wier (1515-1518)
dolhuizen
= een soort instelling waarin mensen die doorgedraaid waren in werden ‘verzorgd’ → is niet helemaal verzorgd zoals wij dat nu denken.
- Je kunt dit zien als de eerste voorbode van de forensische zorg/psychiatrie.
Bezeten: heksenvervolging
men dachten dat mensen bezeten waren van de duivel. Men ging met deze mensen op bedevaartstocht waarbij deze mensen in een cel worden gestopt voor een paar dagen totdat deze genezen was. Maar er zijn ook zeer extreme verhalen van duiveluitdrijving, zoals een gat in schedel boren, brandstapel, etc.
Johannes Wier (1515-1588):
Was een van de eerste wetenschappers die dacht aan een meer natuurlijke oorzaak voor het antisociale gedrag. Een neurologische, meer natuurlijke of biologische oorzaak.
- Dit markeert het ontstaan van de forensische wetenschap.
Een omkeer in gedachten: de Verlichting
–> 18e eeuw
Franse Revolutie - het verlichte denken (= ieder mens van ons heeft een vrije wil,
alles wat we doen kiezen we zelf voor).
a. Alles wat we doen, doen we met een keuze. Voor de wet in die tijd was iedereen gelijk;
kind, volwassene, iemand met een geestesziekte
Een omkeer in gedachten: de Verlichting
–> 1810
Code Pénal (Frankrijk).
Dankzij de Code Pénal moest de rechter zich meer aan bepaalde regels houden. Daarvoor had de rechter veel meer macht en kon hij beslissen wat hij maar wilde. Het nieuwe Wetboek was toen wel heel streng, met weinig uitzonderingen voor bepaalde situaties.
Een omkeer in gedachten: de Verlichting
–>1809 in Nederland
: Crimineel Wetboek
Een omkeer in gedachten: de Verlichting
–>1811 in Nederland
Code Pénal
Een omkeer in gedachten: de Verlichting
–>1886
invoering Wetboek van Strafrecht
Pinel: ‘manie sans délire’
19e eeuw
Gemoedstoestand zonder aantasting van het verstand. Door een bepaalde gemoedstoestand (bipolaire stoornis, persoonlijkheidsstoornis) kun je een
delict plegen, maar hoeft je verstand niet noodzakelijk aangetast te zijn.
- Vroeger ging men er namelijk vanuit dat de ‘onnozelen’, dat al die mensen die met een
geestesziekte een delict pleegden sowieso ook een bepaalde aantasting van het verstand
hadden (een soort mentale beperking).
a. Vroeger dacht men dat het plegen van een delict altijd gepaard ging met een lage
intelligentie.
Steeds meer rechtszaken waarin de dader niet gestraft werd op grond van de geestelijke toestand.
(1841, 1883, 1993)
1841: eerste Krankzinnigenwet: toezicht en verbetering.
1883: Nieuwe Krankzinnigenwet,
later in 1993: Wet Bijzondere Opnemingen in Psychiatrische Ziekenhuizen (BOPZ).
Vier verklaringen van psychische stoornissen: (die niet perse allemaal waar zijn)
- erfelijkheid
- degeneratie
- evolutie
- neurologische verklaringen
Vier verklaringen van psychische stoornissen: (die niet perse allemaal waar zijn) –> erfelijkheid
- Psychologische kenmerken kunnen overgeërfd worden van voorouders.
- Maar het is natuurlijk niet zo dat er een ‘moordgen’ of ‘psychopathiegen’ is.
- Erfelijkheid van crimineel gedrag.
- Immoreel gedrag af te leiden uit uiterlijke kenmerken: hoog voorhoofd, diepliggende ogen, doorlopende wenkbrauw.
- Maar dit is niet waar, deze uiterlijke kenmerken komen ook in de normale populatie evenveel voor.
→ Dit was wel een eerste systematische analyse waarbij werd gekeken of er kenmerken waren die bijdragen tot crimineel gedrag. Voorloper van de criminologie
Vier verklaringen van psychische stoornissen: (die niet perse allemaal waar zijn) –> degeneratie
elke genenpool verzwakt, immoraliteit verslecht steeds, verslechtering van bepaalde
kenmerken met elke generatie.
- Deze verklaring klopt niet.
Vier verklaringen van psychische stoornissen: (die niet perse allemaal waar zijn) –> Evolutie (Darwinistische verklaring):
Moraliteit is geëvolueerd uit de menselijke historie, het is een kenmerk van beschaving. Immoreel gedrag is een terugval in de evolutie.
- Moraliteit is een stap in de menselijke evolutie, terwijl immoraliteit duidt op devolutie of stilstand.
- Ook deze verklaring klopt niet.
Vier verklaringen van psychische stoornissen: (die niet perse allemaal waar zijn) –> neurologische verklaringen (kunnen wel aangehouden worden)
Phineas Gage, kreeg door een ongeluk een staaf door zijn hoofd waardoor een groot deel van de frontale cortex was geraakt. Bepaalde stukken in zijn hersenen konden sommige functies overnemen (plasticiteit van de hersenen).
Maar er was natuurlijk wel een beschadiging die ervoor zorgde dat Gage impulsiever was, hij sneller uit zijn slof schoot, etc. Er heeft dus toch een flinke gedragsverandering plaatsgevonden (welke dus ook kan leiden tot mogelijk crimineel gedrag).
- Iets in je hersenen bepaalt trauma, of een bepaalde stoornis kan dus leiden tot crimineel gedrag.
- Deze verklaring klopt wel en kunnen we aanhouden.
