Ćw 1 Flashcards
(33 cards)
Co to jest prawo?
✓ zbiór norm postępowania
✓ źródłem pochodzenia jest państwo
✓ zabezpieczone możliwością użycia przymusu ze strony państwa
✓ określa zachowania istotne dla funkcjonowania społeczeństwa i
gospodarki
✓ instrument osiągania celów formułowanych przez władze publiczne
Podstawowym elementem składowym prawa są
normy prawne
normy prawne:
✓ zbiór norm postępowania
✓ zabezpieczone możliwością użycia przymusu
✓ ustanawiane przez państwo w sposób jednostronny i władczy
✓ zawarte w aktach prawnych
✓ określają zachowania istotne dla państwa, społeczeństwa, gospodarki
inne rodzaje norm niż prawne
-społeczne
-moralne
-religijne
-obyczajowe
Czym się różnią normy prawne od norm etycznych lub norm społecznych?
Normy prawne są formalne, ustanawiane przez państwo i sankcjonowane przymusem prawnym. Normy etyczne wynikają z indywidualnych przekonań moralnych i dotyczą tego, co jest dobre lub złe. Normy społeczne opierają się na tradycjach i zwyczajach, regulując zachowania akceptowane w danej grupie, bez formalnych sankcji.
Norma prawna to
generalna i abstrakcyjna
reguła postępowania
wskazująca adresatom norm, jak powinni się zachować w okolicznościach
określonych daną normą
dyrektywy zachownia
indywidualne i konkretne zwarate w wyrokach sądowych i decyzjach administracyjnych, konkretyzują zachowania
Struktura normy prawnej:
✓ hipoteza – określa adresatów normy oraz okoliczności, w jakich na ona
zastosowanie, np.:„[Każdy] Kto…”,
✓ dyspozycja – wskazuje zachowanie, które może polegać na działaniu lub
wstrzymaniu się od określonych działań, np. dyspozycja - „popełnia
określony czyn”
✓ sankcja – reakcja władzy publicznej na naruszenie dyspozycji, np.
„podlega karze…
różne rodzaje sankcji
karne, administracyjne
po co są sankcje?
Sankcje są po to, by wymuszać przestrzeganie norm i utrzymywać porządek społeczny.
rodzaje norm
✓ nakazujące
✓ zakazujące
✓ uprawniające
✓ wolnościowe
✓ kompetencyjne
✓ ustrojowe
✓ bezwzględnie obowiązująca
✓ dyspozytywna
✓ semidyspozytywne (semiimperatywne)
normy bezwzględnie obowiązujące
muszą być przestrzegane bez możliwości zmiany ich treści
normy dyspozytywne
stosuje się je, gdy strony nie ustalą innych warunków w umowie; pozwalają na modyfikację (jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej)
normy Semidyspozytywne (semiimperatywne)
umożliwiają zmiany w granicach określonych przez prawo, np. zastrzeżenie wymagalności gdy musi być spełniony warunek
Czym jest wykładnia prawa?
Zespół czynności zmierzających do ustalenia prawidłowego znaczenia
przepisu prawnego
Różne rodzaje wykładni:
✓ językowa (literalna)
✓ systemowa
✓ funkcjonalna(celowościowa)
(dynamiczna lub prokonstytucyjna)
prawo prywatne
dotyczy relacji między równorzędnymi podmiotami, chroniąc interesy indywidualne (np. prawo cywilne, handlowe)
prawo publiczne
reguluje relacje między jednostką a państwem, chroniąc interes publiczny (np. prawo podatkowe, karne, administracyjne)
Co to są akty normatywne?
✓ Dokumenty ustanowione przez władze publiczną zawierające przepisy
prawne
(przepisy prawne = zdania zawarte w akcie normatywnym)
✓ Służą ustanawianiu obowiązującego prawa
✓ Stanowią źródło informacji o obowiązujących przepisach
✓ Ustanawiane przez organy władzy publicznej wyposażone w
odpowiednie kompetencje
-w konstytucji ŹRÓDŁA PRAWA
System aktów normatywnych ma charakter
hierarchiczny
co oznacza charakter hierarchiczny źródeł prawa
✓ Hierarchia źródeł prawa wiąże się z hierarchią organów władzy
publicznej, które ustanawiają akty normatywne
✓ Norma niższego rzędu nie może być sprzeczna z normą wyższego rzędu
hierarchia źródeł prawa
Konstytucja
RP
ustawy
umowy międzynarodowe
rozporządzenia
akty prawa miejscowego
KONSTYTUCJA RP data, co to
z dnia 2 kwietnia 1997 r. – podstawa
ustroju społecznego, gospodarczego i organizacji państwa oraz praw i
wolności obywateli
Jakie są w Polsce obowiązujące źródła prawa?
Konstytucja, ustawy, ratyfikowane umowy międzynarodowe oraz
rozporządzenia.
na terenie organów, które ustanowiły: akty prawa miejscowego.
