Definities Strafrecht

Question 1

Definitie straf volgens Hof van Cassatie

Answer 1

straf is een leed door de wet bepaald en door de rechterlijke macht opgelegd als een sanctie wegens een gepleegd misdrijf

Question 2

Materieel strafrecht

Answer 2

Het geheel aan rechtsregels die bepaalde gedragingen strafbaar stellen en sanctioneren. Wanneerbaar gedrag + waarneembaar gedrag dat je niet hebt gesteld = verzuim (gedrag dat niet niet hebt gesteld maar wel had moeten stellen is strafbar)
Hierbij staan twee begrippen centraal :
- misdrijf (wat straffen? de omschrijving van de strafbare gedragingen of onthoudingen)
- strafrechtelijke sanctie (hoe straffen? de bepaling van de straf).
Het gaat over welke voorwaarden iemand strafrechtelijk verantwoordelijk kan worden gesteld en welke omstandigheden verantwoordelijkheid kunnen uitsluiten/ beperken. de belangrijkste bronnen van MS is het Strafwetboek + het is gericht op de burger. Bepaalt wat strafbaar is en wat niet.

Question 3

Verzuim

Answer 3

het gedrag dat je niet hebt gesteld terwijl je het wel had moeten stellen

Question 4

Formeel strafrecht

Answer 4

Ook wel strafprocesrecht of kan worden omschreven als het geheel der rechtsregels betreffende de vaststelling, de opsporing, vervolging en berechting van personen die ervan verdacht worden een misdrijf te hebben gepleegd. Het geeft aan welke procedure gevolgd moet worden als iemand het MS heeft overtreden terwijl het MS bepaalt wat wel en niet strafbaar is. Strafprocesrecht is een geheel van de procedurele spelregels. De bron is het Wetboek van Strafvordering.
= Procedurele spelregels

Question 5

Strafrecht ruime betekenis

Answer 5

-Geheel van regels (die publiekelijk worden afgekeurd) die moeten gekend zijn en zijn te lezen
-Schuldstrafrecht: er moet schuld zijn (maakt verschil wie straf verdient)
-Geheel van regels opgesteld door heersende gemeenschap (politiek = vertegenwoordigers), diegenen waarop wij gestemd hebben)
-Gedraging (is zowel handeling als verzuim = misdrijf)
-Gedraging is strafbaar (legaliteitsprincipe: moet in de wet staan om dat gedrag te kunnen straffen)
-Gedraging wordt gesanctioneerd = De opsomming van alles hierboven  de strafrechtketen

Question 6

Nullum crimen sine culpa

Answer 6

schuld maakt het verschil tussen wie straf verdient en wie niet

Question 7

Sanctierecht

Answer 7

extra leed op leggen

Question 8

Oude-talio-wet

Answer 8

‘oog om oog, tand om tand’, voorloper van strafrecht, mensen herstelden schade onderling

Question 9

Verbod op eigenrichting

Answer 9

je mag zelf geen beslissingen meer nemen of wraak nemen

Question 10

Normcomform

Answer 10

wie doet wat er verwacht wordt

Question 11

Maatschappelijke verdrag of sociaal contract

Answer 11

je staat je eigenrichting af, een regels-beheerste SL, onderlinge afspraken met mensen te maken om samenleven om de collectieve beslissing om zich aan regels te houden het meest fundamentele is. staat krijgt legitimiteit/vertrouw van de bewoners, dat de staat het juiste gaat doen, staat krijgt van ons toestemming om in te grijpen bij een misdrijf.

Question 12

Natuurtoestan

Answer 12

chaos & willekeer

Question 13

Proportionaliteitsbeginsel

Answer 13

de straffen moeten in verhouding zijn met de ernst van het misdrijf

Question 13

Magna Carta

Answer 13

• legaliteitsprincipe
• proportinaliteitsbeginsel
• subsidiariteitsbeginsel

Question 14

Legaliteitsbeginsel

Answer 14

misdrijven en straffen moeten op voorhand in de wet zijn vastgelegd en de rechter dient de wet

Question 15

Subsidiairiteitsbgeinsel

Answer 15

gedragingen kunnen enkel strafbaar worden gesteld wanneer bestraffing echt noodzakelijk is

Question 16

Nulla poena sine lege

Answer 16

geen straf zonder wet

Question 17

Vergelding

Answer 17

leedtoevoeging; straf/sanctie opleggen die pijn doet, gedachte dat straf het onrecht moet vergoeden

Question 18

Preventie

Answer 18

straffen zodat het in de toekomst niet meer gebeurd, toekomstig delinquent gedrag afwijzen

Question 19

Herstel/verzoening

Answer 19

conflictoplossing tussen dader en SO

Question 20

Metafysische vergelding

Answer 20

een misdrijf is een schending van superieure orde (goddelijke/juridische) en moet daarom van elk misdrijf vergolden worden.

Question 21

Preventie bestraffing

Answer 21

bestraffing gelinkt om toekomstig delinquent gedrag te vermijden

Question 22

Algelene preventie

Answer 22

voorkomen van criminaliteit bij andere potentiële delinquenten op niveau van de samenleving doordat het publiek weet dat misdrijven gesanctioneerd worden

Question 23

Speciale(individuele) preventie

Answer 23

Dit betreft het vermijden van recidive bij reeds gekende delinquenten. Ook hier worden verschillende mechanismen verondersteld

Question 24

Re-integratie

Answer 24

de gedetineerde voor wie detentie schade zoveel mogelijk vermeden moet worden en die moet voorbereid worden op de terugkeer naar de samenleving door het aanbieden van gepaste activiteiten en diensten (cf. vandaag: responsabilisering; weer controle, zinvol je tijd besteden, werk zoeken, detentie plan opmaken) – maar als we kijk naar de verschillende profielen dan hebben zij het hier moeilijk mee

Question 25

Rehabilitatie

Answer 25

De samenleving moet stappen ondernemen en open staan voor de terugkeer van een gedetineerde maar wat dan met de structurele belemmering

Question 26

Herstelgericht werken

Answer 26

dat we het perspectief van de dader, het slachtoffer, de omgeving en de maatschappij respectvol met elkaar in verbinding brengen om polarisering te voorkomen

Question 27

Ambtshalve vaststelling

Answer 27

politie ziet het dat er iets gebeurd is bv. politie ziet u iets stelen

Question 28

Staande magistratuur

Answer 28

Openbaar Ministerie, parket (PdK)

Question 29

Zittende mangistratuur

Answer 29

rechters

Question 30

Opsporingsonderzoek (OO)

Answer 30

stellen niet alle onderzoeksdaden die de onderzoeksrechter kan (vooral ernstige zaken) voorberechtenis. parket doet een voorbereidend onderzoek samen met de politie.

Question 31

Fase 1: onderzoek

Answer 31

wat gaan we vragen, welke straf verdient die voor gepleegde feiten, OR onderzoekt alleen de feiten en deelt mening wat er moet gebeuren met de dader, DAARNA ALTIJD TERUG NAAR OM

Question 32

Fase 2: vordering/eis

Answer 32

(gekeken naar wat we gaan vragen/ eisen van de dader dat er gebeurd door de rechter/OM) OM vraagt een vordering aan de rechter voor de beklaagde. OM vertegenwoordigd de maatschappij bv. OM vraagt 18 – 60 maanden voor celstraffen aan de rechter voor reuzegommers. door het misdrijf dat iemand pleegde, het OM een vordering kan instellen in naam vd maatschappij (sociaal contract) om de pleger van dit misdrijf te sanctioneren door middel van een straf/ maatregel

Question 33

Fase 3: berechting

Answer 33

een proces vindt meestal plaats op een politierechtbank bij een overtreding of op een correctionele rechtbank bij een wanbedrijf. Misdaden, zoals moord, worden voor het hof van assisen gebracht.

Question 34

Fase 4: uitvoering

Answer 34

straf moet worden uitgevoerd

Question 35

Burgerlijke partij stellen

Answer 35

zich aanstellen als burgerlijke partij, kan ook OM zijn ipv SO.

Question 36

Buitenvervolging

Answer 36

er is geen gevolg, kan pas op het einde na heel het onderzoek

Question 37

Vpv

Answer 37

politie kiezen vereenvoudingd PV (niet naar het OM)

Question 38

In beroep gaan

Answer 38

zaak bij correctionele RB en dan in beroep: hof van beroep (zaak helemaal opnieuw) = nog is op beroep: Hof van Cassatie (eindbeslissing)

Question 39

Overtreding

Answer 39

* Lichtste vorm van een misdrijf * Vaak in politierechtbanken die zich uitspreekt over overtredingen * Bv. van overtredingen zijn nachtlawaai, openbare dronkenschap, inbreuken op het verkeersreglement.

Question 40

Wanbedrijf

Answer 40

* Zwaardere vorm dan overtreding * Hieraan zijn zwaardere straffen aan verbonden * Uitspraken gebeuren in correctionele rechtbank * Bv. slagen & verwondingen, diefstal, …

Question 41

Misdaad

Answer 41

* Ernstige misdrijven * Uitspraken in Hof van Assisen * Bv. moord, aanranding eerbaarheid van minderjarige

Question 42

Het strafprocesrecht/formeel strafrecht

Answer 42

gaat om het geheel van rechtsregels die gevolgd moeten worden bij de vaststelling, de opsporing, vervolging en berechting van personen die ervan verdacht worden een misdrijf te hebben gepleegd.

Question 43

Gerechtelijk ondrezoek

Answer 43

onderzoeksrechter wordt op vraag van het parket ingeschakeld om complexere zaken uit te diepen waarvoor specifieke onderzoeksmaatregelen noodzakelijk zijn, zoals huiszoekingen of het afluisteren van telefoons, of als een slachtoffer zich burgerlijke partij stelt

Question 44

Seponeren

Answer 44

De zaak wordt dan (voorlopig) zonder gevolg geklasseerd, een minnelijke schikking voorstellen in het geval van een kleiner misdrijf waarbij de dader bekend is en de feiten duidelijk zijn

Question 45

In verdenking stellen

Answer 45

oordeelt dat tegen een verdachte ernstige aanwijzingen van schuld bestaan

Question 46

Voorlopige hechtenis

Answer 46

een feit heeft gepleegd dat strafbaar is met een gevangenisstraf van een jaar of meer. , kan ook electronisch toezicht inhouden.

Question 47

Onderzoeksgerechten

Answer 47

Raadkamer & Kamer van inbeschuldigingstelling

Question 48

Vonnis

Answer 48

de rechtbank kan tot verschillende uitspraken komen.

Question 49

Veroordeling opschorten

Answer 49

hij acht de schuld van de beklaagde bewezen, maar spreekt geen veroordeling uit.

Question 50

Veroordelen met uitstel

Answer 50

hij veroordeelt wel, maar beveelt dat de uitvoering van de veroordeling (geheel of gedeeltelijk) wordt uitgesteld

Question 51

Probatie opschorting of probatie uitstel

Answer 51

opschorting als uitstel kunnen onder bepaalde voorwaarden worden toegekend

Question 52

Ontoerekeningsvatbaar

Answer 52

beslist de rechtbank tot zijn internering. Een geïnterneerde kan vrijgesteld worden op proef

Question 53

Cassatieberoep

Answer 53

als de rechter de wet verkeerd heeft toegepast of als er procedurefouten zijn gemaakt

Question 54

Omschrijving misdrijf

Answer 54

een misdrijf is een gedraging waarbij een wettelijk geboden/verboden gedrag wordt geschonden en waarop de wet een straf voorziet. Het bevat enkele 3 elementen (menselijke gedraging, strafbaar gesteld door de wetgever & waarop de wet een straf voorziet). Alles dat strafbaar is.

Question 55

Misdaad

Answer 55

zwaarste misdrijf. Dit zijn de misdrijven die bestraft worden met criminele straffen. Dat betekent opsluiting of hechtenis van vijf jaar of meer en de geldboetes van minstens €26.

Question 56

Wanbedrijven

Answer 56

middencategorie; . Dat zijn misdrijven die bestraft worden met correctionele straffen. Correctionele gevangenisstraffen zijn gevangenisstraffen van minstens acht dagen tot maximum vijf jaar en de correctionele geldboete van minstens €26.

Question 57

Overtredingen

Answer 57

Lichtste misdijven, Dit zijn de misdrijven die bestraft worden met politiestraffen. Een politiegevangenisstraf is minimum 1 dag en maximum 7 dagen. De politiegeldboete bedraagt minstens €1 en maximaal €25.

Question 58

Denaturatie

Answer 58

aannemen van verzachtende omstandigheden/ strafverminderende verschoningsgrond waardoor

Question 59

Correctionalisering

Answer 59

voor een als misdaad omschreven misdrijf slechts correctionele straffen nodig zijn

Question 60

Contraventionalisering

Answer 60

voor een als wanbedrijf omschreven misdrijf slechts politiestraffen nodig zijn

Question 61

Concrete definitie misdrijf

Answer 61

een delictstypische gedraging, die wederrechtelijk is, aan schuld te wijten en die door de wetgever – alle omstandigheden in acht genomen – als strafwaardig wordt beschouwd.

Question 62

Delicttypische gedraging

Answer 62

misdrijfomschrijving/ delictsinhoud, gedraging warbij je constitutieve bestanddelen die de wetgever voor een specifiek misdrijf noodzakelijk vindt, voorhanden zijn (ook materieel & moreel element)

Question 63

Materieel element

Answer 63

Uiterlijke waarneembare verschijningsvorm vh misdrijf. De gedraging waardoor de strafwet wordt overtreden

Question 64

Moreel element

Answer 64

Schuldvorm waarmee de gedraging wordt gesteld. Vooral als het met opzet is, de onachtzaamheid & de afwezigheid van 1 vd schulduitsluitingsgronden. bv. bedriegelijk

Question 65

Schuld

Answer 65

dat als iemand een strafbare gedraging heeft gesteld, men die persoon dat kan verwijten en dus strafrechtelijk verantwoordelijk kan stellen

Question 66

Opzet

Answer 66

betekent dat de dader de verboden handeling OF onthouding wetens en willens heeft gesteld, en zich zeer goed bewust was van de strafbaarheid van zijn gedraging

Question 67

Onachtzaamheid/fout

Answer 67

De dader stelt een gedraging die negatieve gevolgen heeft, zonder dat de dader die negatieve gevolgen gewild heeft

Question 68

Wederrechtelijkheid

Answer 68

De dader niet het recht had om zich zo te gedragen

Question 69

Rechtvaardigingsgronden

Answer 69

feit zijn wederrechtelijkheid verliest, het gedrag dat mag gesteld worden; ik had het recht om dit te doen (geldt niet voor iedereen)

Question 70

Kastijdingsrecht

Answer 70

pedagogische tik

Question 71

Schulduitsluitingsgrond

Answer 71

ontoelaatbaar tegenover iemand die “er niet aan kon doen” dat hij verkeerd deed. zijn dus omstandigheden die de mogelijkheid van het schuldverwijt (als voorwaarde voor strafbaarheid) ontkrachten, hetzij wegens het ontbreken van psychofysische vaardigheden tot non-conform gedrag, hetzij wegens incidentele omstandigheden (omstandigheden buiten de wil van de “dader”) die een gepast gebruik van deze vaardigheden op dergelijk indringende wijze hebben verhinderd of verstoord, dat de redelijkheid gebiedt het schuldverwijt achterwege te laten

Question 72

Internering

Answer 72

maatregel, FPC's ..., 3 voorwaarden: 1) Het gepleegde feit is een misdaad of wanbedrijf dat de fysieke of psychische integriteit van derden aantast of bedreigt 2) Op het ogenblik van de beslissing lijdt de persoon aan een geestesstoornis die zijn oordeelsvermogen of de controle over zijn daden tenietdoet of ernstig aantast 3) Het gevaar bestaat dat hij als gevolg van zijn geestesstoornis, eventueel in samenhang met andere risicofactoren, opnieuw misdrijven zal plegen, zoals hierboven bij 1) vermeld.

Question 73

Veroordeling

Answer 73

naar de gevangenis

Question 74

Strafwaardigheid

Answer 74

beslissende kenmerk waardoor strafrechtelijk onrecht zich onderscheidt van burgerrechtelijk onrecht

Question 74

Toerekeningsvatbaar

Answer 74

op moment van de feiten goed weten wat je doet

Question 75

Strafuitsluitende verschoningsgronden

Answer 75

Zijn gronden waarbij de wetgever het niet opportuun acht om nog een straf uit te spreken

Question 76

Strafverminderende verschoningsgronden

Answer 76

Hebben enkel vermindering van de straf tot gevolg. Voorbeelden zijn uitlokking of provocatie bij doodslag en slagen en verwondingen.

Question 77

Verzachtende omstandigheden

Answer 77

een lagere dan de wettelijk bepaalde minimumstraf op leggen. Deze factoren heten verzachtende omstandigheden

Question 78

Verzwarende omstandigheden

Answer 78

Hierdoor kan een straf worden opgelegd die het maximum, bepaald voor het basismisdrijf, overtreft, of waardoor de minimumstraf, bepaald voor het basismisdrijf wordt opgetrokken

Question 79

Geïnterneerden

Answer 79

personen die criminele feiten plegen, doch niet toerekeningsvatbaar en dus niet strafrechtelijk schuldig zijn voor hun daden omwille van psychische problemen.

Question 80

Annexen

Answer 80

psychiatrische afdelingen binnen de gevangenis waar de geïnterneerden zouden verblijven

Question 81

Artikel 71 SW

Answer 81

ontoerekeningsvatbaar op moment van de feiten: iemand op het ogenblik van de feiten leed aan een geestesstoornis die het oordeels- of controlevermogen tenietdeed, maar op het ogenblik van de berechting niet meer lijdt aan een geestesstoornis die zijn oordeelsvermogen of de controle over zijn daden ernstig aantast

Question 82

Beveiligingsgedachte

Answer 82

de maatschappij beschermen

Question 83

Behandelingsgedachte

Answer 83

interneringsmaatregel opgelegd om de betrokken persoon een gepaste behandeling te geven

Question 84

High risk groep

Answer 84

stelt een hoger gevaar op recidive, de focus ligt bij deze groep op beveiligen in plaats van behandelen en de plaats van deze beveiliging vereist een gesloten setting. Deze personen blijven noodgedwongen in de gevangenis zitten

Question 85

Medium risk groep

Answer 85

bij deze geïnterneerden is er ook nog steeds een vorm van gevaarlijkheid en risico op recidive, maar men stelt hier dat de zwaarte van het delict niet opweegt tegen de pathologie en dus wijst dit erop dat ze wel goed behandelbaar zijn. Deze groep wordt dan wel binnen het reguliere zorgcircuit aanvaard.

Question 86

Low risk groep

Answer 86

maar zij vormen geen bijzonder probleem inzake de gevaarlijkheid. Men stelt dat zij qua problematiek gelijklopen met de mensen die verblijven in een psychiatrisch ziekenhuis. Primair is hun geestelijke gezondheidsproblematiek, secundair hun gevaarlijkheid. Naar verluid zou twee derde van de geïnterneerden in ons land low risk zijn.