Deontologie Flashcards
(32 cards)
Mag je commissaris zijn waar de vrouw van je broer bestuurder is?
Hoewel niet expliciet verboden bij wet (geen familielid), zou dit zijn onafhankelijkheid in schijn wel in het gedrang brengen. Het derde zal obv. vrouw van bloedverwant in 2e graad, heel snel het vermoeden krijgen dat de commissaris niet meer onafhankelijk is.
De bedrijfsrevisor mag geen enkele revisorale opdracht aanvaarden in een onderneming waar hijzelf, zijn echtgenoot, een bloed- of aanverwant tot in de tweede graad één van de volgende posities bekleedt: voornaamste aandeelhouder van de vennootschap of eigenaar van de onderneming, bestuurder, zaakvoerder, afgevaardigde voor het dagelijks bestuur, lid van het directiecomité van de vennootschap of op een betekenisvolle wijze bijdraagt tot het houden van de boeken of tot het opstellen van de jaarrekening of andere boekhoudkundige staten die het voorwerp zijn van een verklaring.
1. Bloedverwanten tot de eerste graad zijn: vader, moeder en kinderen;
2. Bloedverwanten tot de tweede graad zijn: grootouders, kleinkinderen, broers en zussen.
3. Bloedverwanten tot de derde graad zijn: overgrootouders en achterkleinkinderen, tantes en nonkels, neven en nichten (= kinderen van broers of zussen).
Op welke gebieden moet er onafhankelijkheid zijn?
Zowel juridisch als in geesteshouding als in schijn.
- Onafhankelijkheid qua geesteshouding: een geesteshouding waarbij alleen rekening wordt gehouden met de overwegingen die voor de toevertrouwde taak van belang zijn bij de te nemen beslissingen in het kader van de uitvoering van de revisorale opdracht
=> feitelijke onafhankelijkheid waarbij de revisor enkel feiten in acht neemt om tot een objectief oordeel te komen - Onafhankelijkheid in schijn: het vermijden van situaties en feiten die dermate van belang zijn dat zij een redelijk denkende en geïnformeerde derde ertoe kunnen brengen het vermogen van de bedrijfsrevisor om objectief te handelen, in twijfel te trekken
=> een 3e oordeelt ook dat de revisor onafhankelijk handelt (bv. u ontvangt een geldsom van de klant, u staat hierboven en laat dit absoluut geen invloed hebben op het finale oordeel, echter een 3e zal dit niet zo aanzien, en zal toch een vermoeden hebben dat u mogelijks niet meer onafhankelijk bent. U bent dus niet meer onafhankelijk in schijn, ook al bent u wel nog onafhankelijk qua geesteshouding).
Kan je lening afsluiten / belegging plaatsen / aandelen kopen van een bank waar je com bent?
Lening => geen probleem, tegen marktvoorwaarden. Zou wel vreemd zijn mocht je plots een renteloze lening krijgen als de marktvoorwaarden 10% interest zijn (dit zou in strijd zijn met het verbod om bovenop het honoraria nog bijkomende vergoedingen te ontvangen);
Beleggingen plaatsen => de bank is enkel een agent. U kan zelf beleggingen plaatsen, maar uiteraard met inbegrip van de regels mbt onafhankelijkheid (u kan niet beleggen in aandelen waar u commissaris bent). Ik denk niet je het discretionair beleid aan de bank mag toevertrouwen.
Aandelen kopen van de bank => Nee
Noteer dat bij de meeste auditkantoren intern de regels scherper gesteld worden (e.g. geen rekening hebben bij…)
Mag fiscaal advies verleend worden door de commissaris? Zoja hoever is de rijkweidte? Mag je je klant verdedigen bij de fiscus en waarom?
Fiscaal advies blijft in het algemeen toegelaten zowel bij OOBs als bij niet-OOBs.
- OOBs: fiscaal advies is enkel toegelaten, wanneer dit niet van materieel belang is en geen rechtstreeks effect heeft op de jaarrekening;
- niet-OOBs: fiscaal advies is toegestaan, voor zover dit geen afbreuk doet aan de algemeen toepasselijke principes op het vlak van de onafhankelijkheid van de commissaris
De commissaris mag de onderneming niet vertegenwoordigen of bijstaan in geschillen, dus dit is niet mogelijk.
Note - aanwezigheid bij fiscale controle mag evt wel (blijven respecteren van ‘niet in de plaats treden’). Vanaf voor de rechtbank -> niet meer gaan.
Stel: je hebt je commissarisverslag al afgeleverd en twee dagen voor de AVA belt een Algerijnse partner u op om te melden dat men heel wat wettelijke opdrachten heeft verricht bij de Algerijnse dochtervennootschap waarvan jij bij de moeder een commissarismandaat heeft van 50 kEUR. Extra werken waren goed voor 80 kEUR. Wat doe je?
Opletten, in deze vraag zitten 3 belangrijke elementen
1. Het zijn wettelijke opdrachten => hier is nergens een verbod voor, “one-to-one” regel is niet van toepassing op wettelijke opdrachten.
Maar stel, andere vraag: ipv wettelijke opdrachten zijn het allemaal AUPs
2. Het is gefactureerd door uw Algerijnse partner
1e vraag: behoort deze Algerijnse partner tot uw eigen bedrijf of tot uw netwerk?
- Eigen bedrijf: “one-to-one” regel bekijken, “one-to-one” regel is worldwide, dus mogelijks een probleem;
- Netwerk: “one-to-one” regel is niet van toepassing op leden van het netwerk, dus no worries.
Maar stel, andere vraag: ipv wettelijke opdrachten zijn het verboden opdrachten
3. Bij verboden opdrachten tot het gefactureerde bedrag er niet toe, 1 EUR is voldoende.
=> maar is enkel van toepassing op de EU dochter. Dus is hier geen probleem.
Heel vermoedelijk doen ze u paniekeren met het bedrag (groter dan commissarismandaat), of met verboden diensten.
Alles goed op een rij’tje zetten.
Wat zijn de onverenigbare activiteiten met het beroep van bedrijfsrevisor?
Algemeen verbod om werkzaamheden uit te oefenen die onverenigbaar zijn met de waardigheid en de onafhankelijkheid van zijn functie
1. Verbod om de functie van minister of staatssecretaris te bekleden;
2. Werknemer (behalve bij een andere bedrijfsrevisor en in het onderwijs);
3. Handelsactiviteit (behalve mandaat van bestuurder in burgerlijke vennootschappen met handelsvorm)
Voor de laatstetwee kan uitzondering bekomen worden van College van Toezicht.
De commissaris heeft fraude ontdekt en gerapporteerd aan de RvB. De RvB is bereid de jaarrekening aan te passen. Nu moet je uw commissarisverslag tekenen. Wat ga je doen? Teken je? Stopt het daar?
De commissaris is van zijn meldingsplicht ontheven, indien na dialoog met TCWG de gepaste gevolgen zijn gegeven om de ontstane onwettige toestand te herstellen.
De reden hiervoor is dat het de vennootschap onverantwoorde schade zou toebrengen om reeds opgeloste en verholpen fraude alsnog te vermelden.
Beroepsgeheim, is dat altijd geldend? Zijn er momenten dat je kan afwijken van het beroepsgeheim?
Volgende uitzonderingen zijn van toepassing op het beroepsgeheim:
1. de mededeling van een attest of van een bevestiging verricht met de schriftelijke toestemming van de onderneming waarbij zij hun taak uitoefenen;
2. raadpleging door een bedrijfsrevisor in het kader van een opvolging in een revisorale opdracht, van de werkdocumenten van zijn voorganger;
3. het contact van een bedrijfsrevisor met een andere bedrijfsrevisor wanneer de eerste ertoe wordt gebracht om het werk of de attestering van de tweede in het gedrang te brengen behalve in geval van verzet van de persoon die de opdracht aan de eerste bedrijfsrevisor heeft toevertrouwd;
4. het contact tussen de bedrijfsrevisor en het Instituut, zijn organen en in het bijzonder het College;
5. de uitwisseling tussen beroepsbeoefenaars in het kader van fusies, splitsingen, gelijkgestelde verrichtingen, inbrengen van een algemeenheid, …;
6. de mededeling van vertrouwelijke informatie aan de Bank, de FSMA en, in voorkomend geval, de Europese Centrale Bank, voor de uitvoering van hun respectieve opdrachten;
7. uitwisseling tussen groepsauditor en component auditor in het kader van een groepsaudit.
Tijdens een opsporingsonderzoek is de revisor gebonden aan het beroepsgeheim, tijdens een gerechtelijk onderzoek heeft de revisor het recht op te spreken en recht op verdediging (niet gebonden aan beroepsgeheim).
- Opsporingsonderzoek
- revisor kan noch als verdachte, noch als getuige worden gedwongen tot verhoor : beroepsgeheim is van toepassing. - Gerechtelijk onderzoek
- getuige in rechte: revisor kan spreken of zwijgen maar indien spreken ineens alles, niet selectief. (ongeacht beroepsgeheim)
- rechten van verdediging: niet gebonden aan beroepsgeheim
- huizoeking: documenten onder beroepsgeheim kunnen niet in beslag worden genomen tenzij revsior zelf vedachte: best verzetten
Wat doe je als uw klant uw factuur niet wil betalen? Wat doe je als je klant voor de rechtbank wordt veroordeeld tot het betalen van de facturen en toch doet die dat niet?
De Raad heeft een uitspraak moeten doen over het geval van een commissaris die beslist had alle controlewerkzaamheden op te schorten omdat de vennootschap zijn ereloon niet uitbetaalde. De confrater had aan de directeur van de vennootschap medegedeeld dat hij geen enkele controle meer zou uitvoeren tot het saldo van de hem verschuldigde honoraria zou aangezuiverd zijn. Aangezien hieraan geen gevolg werd gegeven en de jaarrekening van het lopende boekjaar hem niet was voorgelegd, heeft de confrater geen enkele prestatie meer verricht.
De Raad heeft dergelijke houding niet kunnen aanvaarden. De niet-betaling van honoraria mag op zichzelf geen belemmering betekenen voor de uitvoering van de opdracht. In een dergelijk geval zou de commissaris de algemene vergadering moeten inlichten, deze desgevallend samenroepen of zijn ontslag aanbieden na een aangepast verslag te hebben opgesteld.
Commentaar; op mondeling examen suggestie om wel te kaderen dat je - voor je gewoon verder doet en uw verslag zou tekenen - toch eens de telefoon pakt en de klant wijst op de betaalverplichting.
Bottom line idd -> werk verder zetten
Noem de 7 verboden activiteiten van een CR
Verboden niet-controlediensten
1. Deelnemen aan de besluitvorming van de vennootschap (of lid zijn Raad van Bestuur);
2. Boekhouding, of opstelling jaarrekening;
3. Ontwikkelen IT systemen, of interne controle omgeving die verband houden met financiële overzichten;
4. Waarderingsdiensten (oa. actuariële diensten of ondersteuningsdiensten bij rechtsgeschillen);
5. Interne auditfuncties;
6. De venootschap vertegenwoordigen, onderhandelen in naam van, of optreden als belangenbehartiger van de vennootschap (bv. bij een geschil)
7. Assistentie bij aanwering, zoektocht naar, controle van referenties, … van leidinggevend personeel.
Dit mag niet tussen het begin van het boekjaar onder controle, en het uitbrengen van het controleverslag.
Voor het ontwikkelen van IT systemen of interne controle is dit ook verboden het boekjaar voorafgaand aan de controle.
Mag je de vennootschap waar je commissaris bent overgaan tot waardering van vennootschap.
Neen
Wat doe je als je klant uw benoeming nog niet heeft gepubliceerd? Wat als je uw cr-verslag moet ondertekenen en dit nog steeds niet gebeurd is?
De publicatie van de benoeming van de commissaris is enkel van toepassing om deze tegenwerpelijk te maken aan derden.
Deze heeft geen invloed op de opdracht tov. de Algemene vergadering.
Het betreft hierbij wel een inbreuk op het WVV (Art. 2:8 § 1. 5° b) ) dat dient vermeld te worden in het 2e deel van het verslag.
Je zit bij het audit comité en de algemeen/financieel directeur wordt even naar buiten gestuurd. Audit comité wil van u weten of hij zijn werk wel goed doet. Hoe reageer je?
De taak van de commissaris is verslag uit te brengen over de jaarrekening en jaarverslag.
Aan het auditcomité wordt ook verslag uitgebracht over de interne controle (tekortkomingen), over de audit aanpak, materialiteit, … (alle zaken die de audit aanbelangen).
Het kan absoluut niet de bedoeling zijn om een uitspraak te doen en / of oordeel te vellen over een individu. De commissaris dient zich te onthouden van enige commentaar.
Wat doet een auditcomité? Wie zit daar in? Wat is de taak van de commissaris tov het auditcomité?
Taken auditcomité
1. het bestuursorgaan inlichten over de resultaten van de wettelijke controle op de jaarrekening, en hoe deze bijgedragen heeft tot de integriteit van de financiële verslaggeving.
2. monitoren van het proces van financiële verslaggeving, en het maken van aanbevelingen;
3. monitoren van de interne controleomgeving;
4. monitoren van de externe audit + vragen en aanbevelingen aan de commissaris;
5. de onafhankelijkheid van de commissaris beoordelen en monitoren;
6. aanbevelingen doen aan het bestuursorgaan wat betreft de aanstelling van de commissaris.
Auditcomité: het auditcomité moet collectief deskundig zijn op het vlak van de activiteiten van de betrokken instelling, alsook inzake boekhouding en audit, en minstens één lid van het auditcomité beschikt over deskundigheid op het gebied van boekhouding en/of audit.
A. Je beste vriendin heeft een onderneming en vraagt aan jou om commissaris te worden van haar vennootschap. Doe je dit?
B. Een derde partij (onbekend) vraagt je om commissaris te worden; welke stappen onderneem je.
Hoewel niet expliciet verboden bij wet (geen familielid), zou dit zijn onafhankelijkheid in schijn wel in het gedrang brengen. Een derde zal obv. de vriendschapsrelatie heel snel het vermoeden krijgen dat de commissaris niet meer onafhankelijk is.
De bedrijfsrevisor mag geen enkele revisorale opdracht aanvaarden in een onderneming waar hijzelf, zijn echtgenoot, een bloed- of aanverwant tot in de tweede graad één van de volgende posities bekleedt: voornaamste aandeelhouder van de vennootschap of eigenaar van de onderneming, bestuurder, zaakvoerder, afgevaardigde voor het dagelijks bestuur, lid van het directiecomité van de vennootschap of op een betekenisvolle wijze bijdraagt tot het houden van de boeken of tot het opstellen van de jaarrekening of andere boekhoudkundige staten die het voorwerp zijn van een verklaring.
1. Bloedverwanten tot de eerste graad zijn: vader, moeder en kinderen;
2. Bloedverwanten tot de tweede graad zijn: grootouders, kleinkinderen, broers en zussen.
3. Bloedverwanten tot de derde graad zijn: overgrootouders en achterkleinkinderen, tantes en nonkels, neven en nichten (= kinderen van broers of zussen).
- Opdrachtaanvaardering
- in kaart brengen risicoprofiel;
- KYC check (UBOs, …);
- COI check (verboden diensten?);
Enkele vragen op basis van een case waarbij je zelf de reflex moest maken dat de one-2-one regel was overschreden:
a. Wat is je reactie als je vaststelt dat de one-2-one regel is overschreden?
b. Hoe ga je dit oplossen?
c. Kan je afwijken van de one-2-one regel zo ja, wat zijn de voorwaarden? “
Wanneer een niet-controledienst niet verboden is, mag deze dienst in principe worden verleend door de commissaris, voor zover de voorwaarden betreffende de onafhankelijkheid van de commissaris in acht worden genomen en de “one-to-one”-regel (= 100%) niet wordt overschreden.
Van het verbod kan enkel worden afgeweken in elk van de volgende gevallen:
1. na een gunstige beslissing van het auditcomité van de gecontroleerde vennootschap of van haar moedervennootschap (BE/EU of OESO);
2. bij oprichting van een college van commissarissen (Dit geval geldt enkel indien de vennootschap niet krachtens de wet verplicht is om een auditcomité op te richten.);
3. als op verzoek van de commissaris het College van toezicht op de bedrijfsrevisoren bij wijze van uitzondering toestaat dat de commissaris voor een periode van maximaal twee boekjaren wordt vrijgesteld van het verbod.
De vermelding van één van bovenvermelde afwijkingen en de verantwoording ervan wordt opgenomen in de toelichting bij de geconsolideerde jaarrekening of, bij gebrek aan geconsolideerde jaarrekening, in de toelichting bij de jaarrekening. Ingeval de vennootschap deze informatie niet vermeldt in de toelichting bij de jaarrekening, neemt de commissaris deze informatie zelf op in zijn controleverslag
Beroepsethiek: de politie wil een huiszoeking uitvoeren in uw kantoor:
a. Wat is je reactie?
b. Mag je documenten meegeven in het kader van een huiszoeking?
c. Wat mag/moet je zeggen tegen een onderzoeksrechter?
Enkel mogelijk met huiszoekingsbevel;
2. Nee, documenten die vallen onder het beroepsgeheim mogen niet meegegeven worden. Tijdens opsporingsonderzoek met de gerechtelijke politie zich hier aan houden. Tijdens een gerechtelijk onderzoek dient de bedrijfsrevisor zich hier ook tegen te verzetten, maar kan een huiszoekingsbevel met inbeslagneming van stukken niet verhinderen (hij wordt dus gedwongen deze documenten af te staan).
3. In het PV laten opnemen dat alle documenten vallen onder beroepsgeheim, en voorbehoud laten opnenem.
Situatieschets waarbij je op een vrijgezellenfeest bent en enkele van je vrienden stellen voor om naar het casino te gaan
Wat is je reactie?
Bepaalde beroepen mogen casino’s niet betreden. Bv. deurwaarders, notarissen, leden van de politiediensten, etc…
De wetgever sluit deze beroepen uit ‘gelet op de aard van hun maatschappelijke functie en de noodzaak om te allen tijde hun financiële en professionele onafhankelijkheid ten aanzien van derden veilig te stellen’.
Zo kunnen situaties van belangenvermenging vermeden worden - denk maar aan een gokschuld waarmee mensen tijdens hun job gechanteerd zouden kunnen worden.
Een (stagiaire) bedrijfsrevisor valt hier ook onder.
Ik lees niet specifiek in de wet dat revisoren hier ook onder vallen. Zou hier eerder inderdaad de paraplu opentrekken van het bewaken van onafhankelijkheid t.a.v. iedere klant.
Antwoord zou m.i. bijgevolg kunnen zijn; Je bent geen voorstander van het voorstel, maar gaat mee naar binnen maar neemt niet deel uit principe.
Welke acties kan een commissaris ondernemen wanneer een cliënt de neerlegging en publicatie van het commissarisverslag weigert?
3 opties
1. Klacht tegen de bestuurders;
2. Burgerrechtelijk vlak een klacht;
3. Procedure in kort geding voor de ondernemingsrechtbank die de vennootschap, onder dwangsom, verplicht het commissarisverslag neer te leggen met de jaarrekening.
Enkel optie 3 houdt een effectieve verplichting in.
Ter info; ICCI advies maakt hier ook de link naar verslag-niet bevinding.
Verder lees ik wel niet dat de 3e optie een effectieve verplichting is, wel deontologisch aangewezen.
Een klant heeft een ‘spaarkas’ en wil hiermee een concurrent overkopen. Hij legt dit voor aan jou als commissaris, hoe reageer je hierop?
Eerst vragen ter verduidelijking wat mn bedoelt met “spaarkas” in de vraagstelling
- Zwarte kas waar niemand weet van heeft => big issue, CFI
- Gelden die correct verwerkt staan in de boekhouding. => geen advies geven aan uw klant, wat u in de plaats zou stellen van het bestuursorgaan.
Als uw klant zelf een beslissing neemt, en u een boekhoudkundige verwerking voorstelt, kan u waar nodig wel reeds uw feedback geven op de voorgestelde boeking. In het kader van de audit zal dit anders wel post factum moeten nagekeken worden.
Note - Due dilligence werkzaamheden mag, waardering van de overname niet
Je klant is target in een overname en de door de overnemer aangewezen bedrijfsrevisor contacteert je voor bijkomende info. hoe reageer je hierop?
Beroepsgeheim. Verboden inzage te geven in werkdocumenten of te antwoorden op inhoudelijke vragen.
U mag verwijzen naar gepubliceerde jaarrekeningen en commissarisverslag.
U kan op vraag van uw klant ook bepaalde attestaties doen over informatie aangeleverd door de klant zelf (e.g. - we hebben de voorraad gecontroleerd vorig boekjaar)
Er moet een geconsolideerde jaarrekening worden gemaakt over de case, maar klant kan dat niet en vraagt aan ons om dit te doen => hoe reageer je? En wat als ze een nieuwe holding in NL erboven gaan zetten en daar dan de consolidatie uitvoeren, dit kan toch en je mag dan daar aan factureren.
En mag ik belastingsdiensten aanbieden aan het bedrijf?
En wat als het een beursgenoteerd bedrijf betreft?
Voeren van de boekhouding, of opstellen van (geconsolideerde) FS is een verboden dienst, zowel voor de commissaris, als voor zijn netwerk, voor de Europese moeder, de gecontroleerde entiteit en de dochterentiteiten.
Belastingdiensten mogen voor niet OOBs, verboden voor OOBs (doch uitzonderingen mogelijk indien niet materieel en goedkeuring door AC)
Hoe zit het met de benoemingsprocedure van een commissaris? Hoe lang kan die aan de slag blijven (onderscheid maken tussen OOB en niet-OOB en dan specifiek OOB uiteenzetten).
Niet OOB: onbeperkt
OOB: externe rotatie 9 jaar (cooling off 4 jaar), interne rotatie 6 jaar (cooling off 3 jaar), 18 jaar mogelijk mits openbare aanbesteding, 24 jaar mits CvC
Op voorstel van het AC (enkel bij OOB) stelt de Raad van Bestuur 1 of meerdere kandidaten voor aan de OR (enkel indien OR) die deze accepteert, en dan al dan niet benoemd worden door de AV.
OR moet 3 maand op voorhand de kandidaat of kandidaten kunnen accepteren (ook bij herbenoeming).
Houding bij due dilligence
Aangaande de draagwijdte van het beroepsgeheim in het kader van de eventuele informatieverstrekking door de commissaris van een vennootschap aan een bedrijfsrevisor belast met een acquisitieaudit, herinnert de Raad van het IBR eraan dat dergelijke informatieverstrekking onder bedrijfsrevisoren niet kan worden beschouwd als één van de in artikel 86 van de wet van 7 december 2016 beoogde uitzonderingen op het beroepsgeheim.
De uitzondering voorzien in voornoemd artikel 86 heeft enkel betrekking op de attesten of bevestigingen en niet op de raadpleging van werkdocumenten.
Onder “attest” of “bevestiging” verstaat men elke verklaring van een bedrijfsrevisor waarin deze de informatie die op voorhand meegedeeld wordt door de gecontroleerde entiteit, bevestigt naar de bestemmelingen van de informatie toe. Bijgevolg zou een attest of een bevestiging zich niet kunnen uitbreiden tot de mededeling door de bedrijfsrevisor zelf van informatie gedekt door het beroepsgeheim.
De Raad is bijgevolg van mening dat het raadplegen van werkdocumenten in het kader van een acquisitieaudit niet toegestaan is.
