Eðlileg fæðing -ÞSt, 27. apríl

Question 1

4 atriði sem einkenna partus normales?

Answer 1

• Hefst spontant
• Á vikum 37-42
• Engin inngrip (nema episiotomia)
• Höfuðstaða

Question 2

Hvað heita 3 stig fæðingar?

Answer 2

1. Útvíkkun
2. Útfærsla (stundum ranglega nefnt rembinsstig)
3. Fæðing fylgju

Question 3

Útvíkkunarstigi fæðingar er skipt í latent og aktífan fasa. Hvernig lýsir latent fasinn sér?

Answer 3

Hinn dæmigerði latent fasi = konan er alveg viss um að hún er að byrja í fæðingu, það er komið eitthvða nýtt, svo sem meiri kraftur, meiri dreifing etc. En leghálsinn ekki farinn að taka breytingum.

Question 4

En hvernig lýsir aktífi fasinn í útvíkkun sér?

Answer 4

Aktífur fasi = hríðarnar orðnar reglulegar. Sumir vilja að leghálsinn sé opinn 4 cm eða 6 cm en það er ekki aðalskilgreiningin.
Hann klárast svo þegar útvíkkun er lokið.

Question 5

Útfærslustiginu er svo skipt í passífan og aktífan fasa. Hver er munurinn á þeim tveimur

Answer 5

Í aktífa hluta úrfærslustigsins er rembingsþörf.

Alvöru rembingsþörf = maður “lætur” konuna ekkert rembast það kemur bara sjálfkrafa. Sóttin sér um þetta sjálf, samdráttur legsins er margfalt kröfugri en sjálfviljugur rembingur konunnar.

Question 6

Hvernig breytingar verða á leghálsinum í útvíkuninni?

Answer 6

Collagen turnover og remodelling (endurröðun), fysiologískur frumudauði

Þetta eru hraðar breytingar m.v. aðra vefi líkamans. Getur gerst á örfáum mínútum í sumum tilvikum.

Question 7

En bandvefur og vöðvar í leginu, hvernig miðar það að því að koma barninu út?

Answer 7

Efst í fundus legsins eru contracilir vöðar sem þrýsta barninu út og bandvefurinn niðri þynnist og gefur eftir og hleypir barninu út.

Hlutfallslega meiri bandvefur og minni sléttvöðvavefur eftir því sem neðar dregur

Question 8

Hvenær er fæðing byrjuð?

Answer 8

Reglulegir sársaukafullir legsamdrættir, fleiri en 3 á 10 mín og hver varir meira en 45 sek.

og amk eitt af eftirfarandi:

• Leghálsbreyting: vel þynntur og opinn meira en 2cm
• Farið vatn
• Teiknblæðing

Question 9

Hvað er teiknblæðing?

Answer 9

Þá ýrir blóð úr leghálsinum þegar þessar breytingar á leghálsinum eru allar að byrja. Kallast “bloody show” á ensku. Yfirleitt pínulítið og ekkert hjá sumum.

Question 10

Hver er tilgangurinn með innri og ytri snúningi?

Answer 10

Innri snúningu: kollur barnsins er að laga sig að sem bestri stöðu innan grindarinnar.
Ytri snúningu: Miðast að því að koma öxlunum í sem hagstæðasta stöðu fyrir að komast út.

Question 11

Hver er langalgengasta staðan á barninu fyrir fæðingu?

Answer 11

Fyrsta hvirfilsstaða = bak barnsins til vinstri.

Question 12

Hver er ideal hraðinn fyrir útvíkkun?

Answer 12

1cm/klst. Sættum okkur alveg við að hver cm taki 2 klst.

Question 13

En hvað er miðað við að útfærslustig fæðingarinnnar taki langan tíma?

Answer 13

Miðað við 1 klst hjá fjölbyrjum og 2 klst hjá frumbyrjum.

Eða jafnvel 2 klst og svo 3 klst. Þetta er umdeilt og viðmiðin eru að breytast.

Question 14

En við hvaða tímalengd er miðað við fyrir fæðingu fylgjunnar?

Answer 14

Oftast innan við 20 mín.

Ef hún er ekki komin eftir 20 min þá er það yfirleitt því hún er föst. Fylgja er sótt ef ekki komin eftir 60-90 mín.

Question 15

Tvær ábendingar fyrir ebbunni (episiotomiu)?

Answer 15

• Til að flýta fæðingu (barn þreytt og slappt => getur sparað nokkrar hríðar)
• Getur varið anal hringvöðvann

Question 16

Hvar er klippt í ebbu?

Answer 16

Medial lateral dexter = á ská til hægri.

Líka hægt að gera á ská til vinstri en síður klippt í miðlínu.

Question 17

Hvað er syntocinon og hvenær er það gefið?

Answer 17

synthetískt oxytocin sem eykru samdrátt í leginu og dregur þannig úr blæðingarhættu.
Allar konur fá þetta í vöðva, á 3. stigi fæðingarinnar.

Question 18

Eftir fæðingu þá er tvennt sem er mikilvægt að fygljast með, hvað er það?

Answer 18

• Fylgjast með þvaglátum. (þurfa að geta tæmt þvagblöðruna, ef ekki þá þvagleggur)
• Hætta á atóníu í legi í nokkrar klst eftir fæðingu.

Question 19

Hver stór hluti kvenna vilja epidural fyrir fæðingu (frumbyrjur og svo í heild)?

Answer 19

Um 60% frumbyrja vilja epidural og 40-50% kvenna allt í allt.

Question 20

Staðdeyfing í spöng í fæðingu, er það alltaf málið?

Answer 20

Ef nægur tími til að þenja spöngina hægt og rólega þá finna þær ekkert svo mikið fyrir því. =>staðdeyfing í spöng óþarfi.

Question 21

Fylgikvillar epidural, vægir vs alvarlegri?

Answer 21

Algengari og meinlausari complicationir = spinal höfuðverkur.
Blæðingar og sýkingar = alvarlegri complicationir = sjaldgjæfara.

Question 22

Lengir epidural fæðingu?

Answer 22

Epidural að lengja fæðingu => ekki rétt.
Átti að lama grindarbotnsvöðvana og seinka fæðingunni.
Í langdregnu erfiðu fæðingunum er verið að nota epiduralinn.

Question 23

Áður fyrr var stundum verið að gefa petidine og phenergan sem verkjastillingu í fæðingu, hvernig gekk það?

Answer 23

Pethidine og pheneragan = það eina sem hægt var að nota á konur í gamla daga áður en epidurallinn kom. En þá lenti maður í því að börnin yrðu slöpp. Oft verið að gefa naloxone. Barninu eftir fæðngu eða konunni fyrir (ef fæðingin hraðaðist).

Sem sagt ekki ideal verkjastilling í fæðingu.

Question 24

Hvaða verkjastilling er algengust í fæðingu?

Answer 24

Notum langmest epiduralinn. Glaðloftið (N2O) er eldgamalt en ágætis verkjastilling.