Embryogenese hart- en vaatstelsel

Question 1

einde 3e week

Answer 1

vorming hartbuis (pompt vanaf 4e week en is eerste functionele orgaan) en primitief vaatstelsel

Question 2

aanmaak bloedcellen

Answer 2

dooierzak, later overgenomen door placenta en AGM, daarna lever en de milt
Na 3 maanden ook in beenmerg, maand na geboorte alleen nog beenmerg

Question 3

ontwikkeling bloedvatenstelsel

Answer 3

Dooierzak; extra-embryonaal mesoderm eromheen vormt bloedeilandjes; hierin worden bloed(stam)cellen en bloedvaten gevormd

Question 4

bloedeilandjes

Answer 4

groepjes gedifferentieerde mesodermcellen (hemangioblasten)
- perifieer gelegen hemangioblasten differentieren tot endotheelcellen
- centraal gelegen hemangioblasten zullen bloedcellen vormen

Question 5

vasculogenese

Answer 5

ontstaan van bloedvaatjes via de vorming van bloedeilandjes, hieruit ontstaan endotheelblaasjes die vervolgens fuseren tot vaatjes (dit proces is vooral helemaal in het begin)

Question 6

angiogenese

Answer 6

nieuwe vaten uit andere vaten: spreiding vanuit bestaande vaatjes

Question 7

Vorming vat

Answer 7

Endotheelcellen worden gestimuleerd door VEGF > cel deelt > holte > verbinding met andere cellen > vaten

Question 8

Zuurstoftekort

Answer 8

Signaalmoleculen uitgezonden > angiogenese.

Question 9

VEGF

Answer 9

Delta-like 4 expressie aangezet > Notch receptoren activeren aanliggende cellen –> regularen VEGF down en daardoor is er alleen uitgroei bij de tip

Question 10

mutanten zonder VEGF

Answer 10

Geen vorming van bloedeilandjes en dus geen bloedvaten

Question 11

Onderscheid in endotheelcellen tussen arterieel en veneus

Answer 11

Ephrin B2 en Eph-4
Arterien in feite eerst

Question 12

Prox1

Answer 12

Angioblasten vormen lymfevaten in aanwezigheid van deze transcriptiefactor

Question 13

mutanten zonder Prox1

Answer 13

opgezwollen door ophoping van vocht door ontbreking van lymfevaten

Question 14

belangrijkste vaten in vroege embryo

Answer 14

• primitieve navelstreng; hechtsteel
• arterieel systeem met dorsale aorta, verbonden met het hart via kieuwboogarterien en ventrale aorta
• veneus systeem met vena cardinalis anterior, communis en posterior

Question 15

bloedvatenstelsel rond dooierzak

Answer 15

vena vitellina en a. vitellina

Question 16

a. /v. umbilicalis

Answer 16

vormen na de geboorte ligamenten in de buikwand

Question 17

naar dooierzak

Answer 17

v./a. vitellinae –> hieruit ontstaan later de v. portae en a. mesenterica superior
- vormen uiteindelijk 1 v. mesenterica

Question 18

naar placenta

Answer 18

v./a. umbilicalis

Question 19

ductus venosus

Answer 19

ontstaat in de lever en vormt een tijdelijke verbinding tussen de v. umbilicalis en v. cava –> zuurstofrijk bloed van placenta hoeft niet door veneuze vaatbed van de lever
- vormt na geboorte lig. venosum

Question 20

uteroplacentaire circulatie

Answer 20

in de eerste 8 weken verloopt de ontwikkeling onder lage O2 concentratie
- dit komt na 9e week op gang > bloed in v. umbilicalis is relatief zuurstofrijk

Question 21

ontwikkeling hart

Answer 21

buis kromt en vormt uithollingen > linker en rechter buis naast elkaar; ingang liggen craniaal

Question 22

hartafwijkingen

Answer 22

oorsprong in verstoringen bij de transformatie van buis naar parallel systeem
- atrium- en ventrikel defecten
- persisterende truncus arteriosus

Question 23

persisterende truncus arteriosus

Answer 23

verstoorde opsplitsing: aorta en truncus pulmonalis zijn niet gescheiden, kan door verkeerde aansluiting

Question 24

ductus arteriosus

Answer 24

Deze ductus is een bloedvat dat de grote lichaamsslagader verbindt met de longslagader.
-rechter ventrikel kan zo pompfunctie trainen
- wordt na geboorte ligamentum arteriosum
- persistenterende ductus arteriosus = niet gesloten

Question 25

foramen ovale

Answer 25

bloed uit rechteratrium kan meteen naar linkeratrium en vanaf daar naar linkerventrikel

Question 26

ontstaan hartbuis

Answer 26

aan einde 3 week, tijdens gastrulatie in viscerale mesoderm anterior van oropharyngeale membraan voordat paraxiale en intermediaire mesoderm wordt aangelegd.

Question 27

cardiogeen mesoderm

Answer 27

hart aanleg, draait 180 graden tijdens de kopplooi vorming en komt ventraal van de voordarm te liggen - embryonale pericardholte ontstaat ook gelijk; is noodzakelijk voor pompfunctie

Question 28

lagen primaire hartbuis

Answer 28

- endocard (binnen) - endocardgelei, cardiac jelly (tussenin) - myocard (buitenkant)

Question 29

veneuze pool

Answer 29

instroom van het hart aan caudale zijde, bloed gaat er wel craniaal uit; groeit sterk en bolt tot kromme buis --> veneuze pool komt dorsocraniaal

Question 30

kromming en specialisatie van hartbuis

Answer 30

- IFT: instroomkanaal - ERA en ELA: rechter en linker embryonale atria - AVC: atrioventriculaire kanaal - ELV en ERV: linker en rechter embryonale ventrikels - OFT: uitstroomkanaal

Question 31

atrioventriculaire kanaal

Answer 31

moet worden gesplitst zodat het LA aansluit op LV en rechts ook - outflow tract moet ook gesplitst woredn

Question 32

endocard kussens

Answer 32

mitralis en tricuspidaliskleppen ontstaan hieruit; na fusie is het AV kanaal opgesplitst in links en rechts

Question 33

endocard richels

Answer 33

groeien uit tot spiraalvormig septum --> 2 uitstroomkanalen; truncus pulmonalis en semilunaris - als dit niet goed splitst --> oneerlijke verdeling of geen opsplitising - neurale lijst probleem = problemen aan septum spirale

Question 34

endocard kussens en endocard richels

Answer 34

hartskelet, AV kleppen en semilunaire kleppen

Question 35

vorming van atrium septum

Answer 35

septum primum (links) groeit deels naar binnen met een gat = ostium primum - ostium secundum ontstaat in septum primum - rechts van septum primum komt septum secundum met foramen ovale (bloed van LA naar RA)

Question 36

veranderingen na de geboorte

Answer 36

- foramen ovale gaat dicht door lagere druk in rechter arterie - ductus arteriosus sluit snel onder invloed van zuurstof - ductus venosus sluit 3-7 dagen na geboorte en vormt lig. venosum - v. umbilicalis wordt lig. hepatis teres - a. umbilicalis wordt lig. umbilicalis medialis

Question 37

veranderingen na de geboorte

Answer 37

- foramen ovale gaat dicht door lagere druk in rechter arterie - ductus arteriosus sluit snel onder invloed van zuurstof - ductus venosus sluit 3-7 dagen na geboorte en vormt lig. venosum - v. umbilicalis wordt lig. hepatis teres - a. umbilicalis wordt lig. umbilicalis medialis

Question 38

placentale bloedsomloop

Answer 38

via a. umbilicalis gaat bloed naar placenta > boompjes met vaatjes wisselen stoffen uit met moederlijk bloed > zuurstofrijk bloed via v. umbilicalis naar foetus; verdwijnt na geboorte