Endocrino Flashcards
(30 cards)
1
Q
Hypofysaire dwerggroei
A
- recessief erfelijk, Duitse herder
- cyste hypofyse voorkwab
- Er bestaan DNA tests voor
- Symptomen: slechte groei
- Diagnose: GH stimulatietesten
2
Q
Acromegalie
A
= hypersomatotropisme
- = progressieve groei skelet en weke delen
- Hond: teef - gelinkt aan de cyclus
- Kat: kater - diabetes. Bepalen van IGF-1. Kat komt aan (itt afvallen bij DM)
- Diagnose: klinische symptomen, IGF1, CT-scan (kat), luteale fase oestrus (hond)
- Behandeling: hond: stop progestativa en/of OVHX, kat: hypofysectomie, irradiatie, behandelen DM
3
Q
Centrale diabetes insipidus
A
- Onderaan in de DDx voor PU/PD
- Verworven
- Tekort aan ADH: 3 bevindingen: USG < 1.006, geen nieraandoening, toename urinedensiteit na ADH
- Positieve respons op vasopressine
- Behandeling: levenslange vasopressine in de conjunctivaalzak
4
Q
DM verschillen hond en kat
A
Hond: type 1 (absoluut), kat: type 2 (relatief)
Hond: lenscataract, kat: plantigrade gang
Caninsuline, Prozinc
Levenslang vs kans op remissie
Gelinkt aan de cyclus vs risicofactoren (leeftijd, ras, obesitas)
5
Q
DM diagnose
A
- hyperglycemie EN glucosurie
- Bloedglucose > 10mmol/L (hond), > 14mmol/L (kat)
- Fructosaminebepaling = gemiddelde [ ] bloedglucose over aantal weken (hond 2-3, kat 1-2) Geen invloed bij stress. Niet betrouwbaar bij hyperthyroidie
6
Q
Behandeling DM hond -4-
A
- OVHX: zorgt voor betere regulering, vermijden van ketoacidose
- Insuline: Caninsuline (40IU/ml) GEEN HUMANE insuline, 2x per dag (12u ertussen), liefst net na de maaltijd
- Voeding: obesitas aanpakken, speciaal diabetes voer, regelmaat, GEEN tussendoortjes
- Regelmatige leefgewoontes
7
Q
Opvolging DM - 7 -
A
- Symptomen verbeteren
- Bloedglucose 1-malige meting
- Fructosamine
- Bloedglucose curve
- Gewichtscontrole
- Continue glucosemeting
8
Q
Complicaties behandeling DM
A
- hypoglycemie
- Cushing
- Ketoacidose
9
Q
Problemen bij regulatie - 4 -
A
- Technische problemen (eigenaar)
- Onvoldoende opvolging (DA)
- Dosis of frequentie van de toediening insuline niet aangepast
- Insulineresistentie
10
Q
Ketoacidose
A
- 75% overleefd, maar is levensbedreigend
- Anorexie, braken, dehydratatie met of zonder typische symptomen van DM
- Hyperglycemie, azotemie, hypoK, metabole acidose, ketonurie
- Behandeling: infuustherapie, insulinetherapie, onderliggende oorzaak aanpakken
- Intensieve monitoring vereist
11
Q
DM behandeling kat
A
- Insuline
- Dieet: obesitas aanpakken
- vezels
- eiwitrijk
- KHD arm
12
Q
Insulinoma
A
- Honden middelbare leeftijd
- hypoglycemie
- Insuline producerende tumor (hyperinsulinemie)
- Symptomen: zwakte, tremoren, ataxie, collaps, epilepsie
- Diagnose = hypoglycemie icm hyperinsulinemie
- Diagnose: echo/CT pancreas
- Behandeling: chirurgie
- Prognose = gereserveerd, 40% metas tijdens chirurgie
13
Q
Voeding insulinoma
A
- Vermijd suiker
- Laag in KHD
- laag - matig eiwit
- matig - hoog vet
- 3-6 maaltijd/dag
- Bij symptomen van hypoglycemie kleine maaltijd aanbieden
14
Q
Addison symptomen - 9 -
A
- lethargie
- zwakte
- anorexie
- abdominale pijn
- beven
- diarree
- braken
- apathie
- soms PU/PD
15
Q
Addison lab -6-
A
- Laag Na
- Hoog K
- Azotemie
- hypoglycemie
- niet regeneratieve anemie
- evt. milde hypercalcemie
16
Q
Diagnose Addison
A
- ACTH stimulatietest: basale cortisol meten, vervolgens injectie ACTH, na 1-2 uur nieuwe meting doen. Dier met Addison reageert niet
17
Q
DDX Addison
A
- AKI
- Acute gastroenteritis
- Acute pancreatitis
18
Q
Behandeling Addison
A
- Initieel: infuustherapie, glucocorticoiden
- Mineralocorticoïden en glucocorticoiden per os: zycortal (DOCP) icm prednisolone of fludrocortisone acetaat
- Levenslange therapie
19
Q
Cushing - symptomen (10)
A
- PU/PD
- PF
- abdominale distensie
- spieratrofie
- huidverandering
- verminderd uithoudingsvermogen
- hijgen
- warmte intolerantie
- anoestrus
- testikelatrofie
20
Q
Cushing - diagnose
A
- Anamnese, signalement, kliniek
- Bloed: alkalisch fosfatase STIJGT, gestegen ALT, matige hyperglycemie, lipemie
- Dan pas endocriene testen: LDDST, UCCR, echo, plasma ACTH
21
Q
LDDST
A
= low dose dexamethasone suppresion test
- Geen enkele test = 100%
- Bloedstaal op T0, vervolgens 0,01 mg/kg dexamethasone IV, dan bloedstalen op T4 en T8.
- Bij een normale hond zakt de cortisol curve, bij een hond met cushing blijft de waarde hoog.
- Nadeel: test duurt 8 uur
22
Q
UCCR
A
= urinaire cortisol/creatinine ratio
- Urine stalen THUIS verzamelen (nuchtere ochtenurine)
- Test = erg gevoelig aan STRESS
- Drie opeenvolgende dagen urine verzamelen
- Na het 2de staal: dexamethasone po om de 8u (3x)
- Dexamethasone omdat dit niet interfereert met ACTH
- Stalen in koelkast bewaren
- Diagnose obv gemiddelde ratio eerste 2 dagen = screening
- < 1010^6 geen Cushing; > 1010^6 wel Cushing
- Differentiatie ratio: > 10 en op de 3de dag minder dan 50% van gemiddelde van eerste 2 dagen = hypofysetumor
- Ratio > 10 en op de 3de dag > 50%: bijnierschorstumor of niet-suppresieve dexamethasone resistente hypofysetumor
23
Q
ACTH bepaling
A
- NIET hetzelfde als ACTH stimulatie test
- = enkel voor lokalisatie (Cushing is al vastgesteld)
- Gekoelde EDTA buis, onmiddellijk gekoeld afcentrifugeren en plasma diepvriezen, plasma bevroren naar lab transporteren
- Hypofysetumor: ACTH hoog
- Bijnierschorstumor: ACTH laag
24
Q
Vetoryl - trilostane
A
- behandeling van Cushing
- ’s morgens samen met voedsel
- korte werkingsduur (2-6 uur)
- Dagelijks en levenslang
- Eetlust en wateropname controleren
- Reversiebel: inhibitie van enzym in cortisolpathway, de tumor blijft bestaan
- Startdosis: 0,5-2,5 mg/kg (= lager dan op bijsluiter)
- Stop 5 dagen voor geplande narcose
- Opvolging: 1-2 weken na opstart behandeling, daarna 3-4 maandelijks, QOL vragenlijst, elektrolyten
25
Feline hyperaldosteronisme
- Aldosteron: natrium behouden en K uitscheiden
- Bij hyperaldosteronisme wordt dit nog meer: patiënten uitgesproken hypoK en/of hyperNa OF zeer hoge bloeddruk, met spierzwakte. In acute situaties: retina loslating
- Uni- of bilateraal
- Diagnose: aldosteron meten
- Vaak icm CKD
26
Primaire hypothyroidie
- hond
- symptomen: suf, dermato (droge huid, alopecie), gewichtstoename
- Niet regeneratieve anemie, toename cholesterol en TG
- Laag T4 en hoog TSH = primaire hypo T4
27
Laag T4
- hypothyroidie
- Cushing (hyperadrenocorticisme)
- Medicatie: glucocorticoiden, NSAIDS, anti-epileptica
- Terminale ziekte
- Windhonden & sharpei standaard laag
28
Hypothyroidie - behandeling
- L thyroxine
- Follow up na 1-2 maanden
- Spectaculaire verbetering, tenzij foute diagnose
- Respons op behandeling: geleidelijke toename alertheid en activiteit binnen een week, verlies van oud haar en keratine, vaak jeuk, verbetering uithoudingsvermogen, verlies overtollig gewicht.
- Meeste klinische symptomen verdwijnen binnen 2 maanden
- Prognose: zeer goed
29
Hyperthyroidie kat - therapie
- schildklierremmers (methimazole): dagelijks & levenslang, neveneffecten mogelijk (anorexie, braken, automutilatie, leverproblemen)
- thyroidectomie (moeilijk, weinig ervaring, altijd eerst medicatie)
- dieet Y/D (1/4 lust het niet)
- radioactief jodium
30
Hypercalcemie -7-
1. Labfout is mogelijk
2. Paraneoplastisch: maligne lymfoom, adenocarcinoom anaalzak, andere kwaadaardige tumoren
3. CKD
4. Primaire hyperparathyroidie
5. Addison
6. Hypervitaminose D
7. Osteomyelitis
