fiela se kind Flashcards
(135 cards)
1
Q
superior
A
meerderwaardig
2
Q
above
A
verhewe
3
Q
comfortable, convenient
A
gemaklik
4
Q
personality
A
persoonlikheid
5
Q
law
A
wet
6
Q
strength, power
A
krag
7
Q
separate
A
afsonderlike
8
Q
determine / set
A
bepaal
9
Q
facilities
A
geriewe
10
Q
time the drama covers
A
vertelde tyd
11
Q
time the drama takes to act
A
verteltyd
12
Q
disappearance
A
verdwyning
13
Q
appear
A
opdaag / verskyn
14
Q
attempt
A
poging
15
Q
society
A
samelewing
16
Q
those in charge
A
dié in beheer
17
Q
fatal
A
noodlottig
18
Q
neglected
A
verwaarloos
19
Q
circumstances
A
omstandighede
20
Q
rise above
A
oorwin
21
Q
italics
A
skuinsgedruk
22
Q
give
A
gee / lewer
23
Q
commentary
A
kommentaar
24
Q
gestures
A
gebare
25
force
forseer / dwing
26
aural
ouditief
27
stage directions
toneelaanwysings
28
act
bedryf
29
course (of the drama)
verloop
30
scene
toneel
31
exposition
eksposisie / uiteensetting
32
develop
ontwikkel
33
suffers
ly
34
confess
bely
35
complicate, tangle
verwikkel
36
cause
aanlei / oorsaak
37
explosion
uitbarsting / ontploffing
38
conclusion
afloop, denouement (same in afrikaans and english)
39
valley
kloof
40
fits, suits
pas
41
lie (to tell a lie)
jok / lieg
42
service (n)
diens
43
dependent
afhanklik
44
farm (verb)
boer
45
function (verb)
fungeer
46
almost
amper
47
barren
dor
48
allow
toelaat
49
shy
skugter
50
be lacking / missing
ontbreek
51
subservient
onderdanig
52
apparition
gestalte
53
dies
sterf
54
religion
geloof / godsdiens
55
openings
ooptes
56
steadfast
standvastig
57
acclimatize
aanpas
58
hardworking
fluks
59
drives / chases out
uitdryf
60
weakling
swakkeling
61
violent
gewelddadig
62
uncivilized
onbeskaafd
63
brushy, bushy, rough
ruig
64
exploit
uitbuit
65
beam
balk
66
beat (v)
slaan
67
spacious, broad
ruim
68
sosiale konteks
apartheid was nog nie wet nie maar daar was tekens van dit
69
tekens van apartheid in die drama
1. mense van kleur het anders behandel
2. wit mense was meerderwaardig as anderskleurings, sonder om klas aan te merk
3. verskeie apartheidwswette wat later gewettig geword het, word aangespreek in die drama, b.v. afsonderlike geriewe (fiela deur)
70
vertelde tyd
1865-1882 (17 years)
tydspronge verminder tyd
71
verteltyd
2 uur
72
hoeveel bedrywe is daar
3
73
hoeveel hoofperiodes is daar
3
74
periode 1
lukas se verdwyning tot benjamin weggeneem word
75
periode 2
benjamin se transformasie na lukas en fiela se pogings om hom te probeer terugkry
76
periode 3
lukas as volwasse man en sy pogings om sy plek in die samelewing te vind
77
is die drama heeltemal kronologies?
nee, daar is tydspronge
78
hoeveel tydspronge is daar
3
79
tydsprong 1
9 jaar:
lukas se verdwyning (3 jaar oud)
TOT
die sensusmanne by fiela se huis (12 jaar oud)
80
tydsprong 2
13 maande
vanaf sensusmanne benjamin kom wegneem het
81
tydsprong 3
7 jaar
periode 2 en 3
82
temas
1. mense se soeke na identiteit
2. rasverskille
3. klasverskille
4. mens se magteloosheid teenoor die in beheer
83
boodskappe
1. moenie mense op grond van klas of ras stereotipeer nie
2. die mens se besluite of woorde kan noodlottige gevolge vir mekaar hê
3. die mens kan sy moeilike omstandighede oorwin
84
verteller
monoloë: fiela en elias
gedagtespraak: stem-op-band, alomteenwoordig
85
funksie van stem-op-band
1. gee inligting
2. wys gedagtes en gevoelens van karakters
3. verduidelik tydsverlope
86
tipe teks in a drama
hoofteks
neweteks
87
hoofteks
direkte woorde
88
neweteks
toneelaanwysings in skuinsgedrukte letters
89
toneelaanwysings lewer kommentaar oor...
- inleiding
- ruimte
> agtergrond
> beligting
> dekor
- karakter
> beweging
> op en af die verhoog
> gebare
> kleredrag
- ouditiewe inligting / klankeffekte
90
elemente in die drama
1. eksposisie / uiteensetting
2. motoriese moment
3. ontwikkelingsfase / verwikkeling
4. krisisfase
5. klimaks (hoogtepunt)
6. afloop / ontknoping (denouement)
91
eksposisie
- begin van drama
- gehoor word ingelig oor die plek, tyd, omstandighede, karakters en verhoudings
92
motoriese moment
die een gebeurtenis wat aanleiding gee tot al die ander gebeure
93
ontwikkelingsfase
gebeura na die motoriese moment
94
krisisfase
- breekpunt
- uitbarsting
- wending
- innerlike en uiterlike konflik
95
klimaks
- hoogtepunt
- veroorsaak deur motoriese moment
96
ontknoping
- einde
- konflik opgelos
97
hoeveel ruimtes is daar
3
98
ruimtes
1. lange kloof
2. die see en knysna
3. knysnabos
99
karakters in lange kloof
komoetie gesin:
- fiela
- selling
- benjamin (hoofkarakter)
- david
- tollie
- kittie
- emma
100
karakters by die see en knysna
(leave the sea for now)
- die lange en die dikke
- magistraat: mister goldsbury
101
karakters in die knysnabos
van rooyen gesin:
- elias
- barta
- nina
- willem
- kristoffel
- lukas
tante:
- malie
- anna
- gertjie
- sofie
boswagter: meneer kapp
102
lange kloof omgewing
- oop, ruim
- droog, dor, hard
- warm
103
knysnabos omgewing
- vrugbaar
- plantryk
- paradysagtig: amper soos die hemel, maar is hel
- donker, ruig: gevaarlik
104
waar woon die komoeties
wolwekraal - grond dat fiela in die lange kloof het
105
watter ras is die komoeties
bruin
106
wat doen fiela om geld te maak
boer met volstruise, verkoop hulle vere
107
hoe fungeer die komoetie gesin
- liefde
- versorging
- geloof, hulle is gelowig
- trots
- fiela leer kinders lees, skryf en somme
- almal werk hard, fluks
- het geld, besit grond
- kinders word streng grootmaak
- matriargale
108
hoe verwys die omgewing en mense in die lange kloof
oopheid en lig van ruimte
VERWYS
karakter se geluk en tevredenheid
109
wie woon in die knysnabos (algemeen)
boswerkers / houtkappers
110
hoe gelyk die boswerkers
- arm
- agterlik
111
wie woon in die knysnabos (spesifiek)
van rooyens
112
watter ras is die van rooyens
wit
113
hoe fungeer die van rooyen gesin
- kinders is onversorg
- elias mishandel kinders
- elias is lui, geen trots nie
- kinders moet vir elias werk
- almal is ongeletterd
- godsdiens ontbreek
- patriargale
114
hoe verwys die omgewing van die knysnabos na die mense wat daar bywoon
donkerte van die bos
VERWYS NA
die karakters se ongelukkigheid en sukkelbestaan
115
die see en knysna
add later
116
watter soort werk doen die van rooyens
- maak balke
- word deur houtkappers uit te buit
117
hoe is die kinders deur elias mishandel
- nina: word geslaan, gedwing om te werk
- willem en kristoffel: werk
118
hoe is taal in die drama gebruik
beeld die karakters se emosies en mentaliteit uit
119
hoe sit lukas/benjamin in die verhaal
tussen twee werelde
buitestaander, pas nerens nie
120
hoe was benjamin wanneer hy by die komoeties bywoon
- hou van kleins af van die water, bou bootjies
121
hoe was lukas wanneer hy by die van rooyens bywoon
- mishandel
- verwaarloos
- moet hard werk
- verlief op nina (GAGS VIOLENTLY THE FREAK)
122
fiela komoetie
- goeie ma, aartsmoeder (image of), sorg vir man en kinders
- matriarg, neem al besluite
- standvastig
- bruin vrou
- werk baie hard
- geletterd
- trots
- godsdienstig
- goeie besigheidsvrou (vere en grond)
- stabiele faktor
123
selling komoetie
- pa
- afhanklik van fiela, ondersteun haar, haar krag, sy vra vir hom raad
- goeie man
- sieklik, swak (nadat hy in die tronk was)
- baie lief vir benjamin
- godsdienstig
- sien dinge altyd eerste (sensitief)
124
elias van rooyen
- pa
- swakkeling
- lui
- leuenaar
- sien kinders as "hande" wat vir hom kan werk
- maak planne en praat maar doen niks
- gewelddadig
- onbeskaafd
- dryf nina en lukas uit die huis uit
125
barta van rooyen
- kontras met fiela
- ma van verlore kind
- skugter, praat min
- onderdanig
- "gestalte"
- tragiese
- onseker
- laat toe dat elias kinders mishandel
- jok in die hof wanneer die sensusman dit vir haar beveel
> bang vir hof / dorp / prosedures; doen sy wat hulle vir haar se
> sy bepaal die verloop van die drama > krisispunt en klimaks; oorsaak van lukas se identiteitskrisis
- skuldgevoel: lieg en ly later fisies ook
> bely teenoor elias dat lukas nie haar kind is nie
126
nina van rooyen
- buitestaander
- voel gemaklik in die bos, lief vir die bos, haar geheime is daar
- vrye gees
- pa forseer haar om soos 'n seun in die bos te werk > konflik
- jongste kind
- word mishandel
- sterk persoonlikheid > staan op teen elias, nie bang vir hom nie
- fill in rest later
127
hoekom is nina en lukas dieselfde
hulle is albei BUITESTAANDERS
lukas pas nie aan in die bos nie (kind van die ooptes) en nina gesin verstaan haar nie (word gedwing om in die dorp te werk - vreemde plek)
128
dawid komoetie
- mooi
- ondersteun fiela, maar sterf vroeg
129
tollie komoetie
- alkoholis
- in die tronk (het iemand met 'n mes dronk gesteek)
- kan deel van wolwekraal erf (inherit) AS hy die drank los
130
kittie komoetie
- oudste dogter
- na aan lukas (close to)
131
emma komoetie
- jongste dogter
132
petrus zondagh
- wit man
- bly in die lange kloof
- simpatie met komoeties
- beskermheer vir komoeties
- help hulle om volstruise uit te voer na Australie
133
willem van rooyen
- oudste seun
134
kristoffel van rooyen
tweede seun
135
