Filo 1 Flashcards
(115 cards)
1
Q
Antropomorfisme
A
Menselijke eigenschappen toekennen aan niet- menselijke wezens
2
Q
Apathie
A
Vrij zijn van alle passies en affecten (ziel)
3
Q
Categorieen leer
A
1 categorieen =Predicaten
Aristoteles: logisch en ontogisch
Wezenlijke en niet wezenlijke eigenschappen bv vorm tegenover smaak
Groen zijn to boom zijn
4
Q
Dialectiek
A
Kritische vragen stellen om tot juiste meningen te komen
Kunst vh converseren , kennis verkrijgen
5
Q
Dualisme
A
Twee dingen betreffend, 2 onherleidbare principes
6
Q
Jaar 1000
A
Start middeleeuws wijsgerig denken
7
Q
Scholastiek
A
Logisch-didactische aanpak, doctrinaire autoriteiten, steeds terugkerend systeem van begrippen
8
Q
Logica invloed
A
Zorgt voor verfijningen in de scholastiek
9
Q
Logica
A
Redeneerkunde maar ook taalanalyse
10
Q
Anselmus van canterbury
A
11e eeuw
Aartsbischop
Godsbewijs
11
Q
Godsbewijs van Anselmus
A
Wie god denkt, verbind god met existentie
Want als hij nietbestaat kun je hem ook niet denken
Tegenargument: het mooiste eiland
Het hoogstdenkbare (god) moet bestaan insluiten
God = perfect wezen… god bestaat als god bestaat
Thomas van aquino : kritiek = cirkelredenering
12
Q
Universalieen kwestie
A
De mens, de boom
13
Q
Abelard oplossing universalienkwestie
A
Soortnaam is afgerond geheel
14
Q
Augustinus & wil
A
De wil is het beginsel van menselijke werkzaamheid. Zonde = tegen de wil van god ingaan
15
Q
Abelard & wil
A
Het gaat om de instemming
16
Q
Plato zijn
A
Het zijn is het volste Idee
17
Q
Thomas van Aquino
A
Systematisch
God is eerste beweger
Late middeleeuwen
Ziel is sterfelijk
Zintuigen
Mensenrechten
18
Q
Eros
A
Strevennaar het schone/ geluk
19
Q
Esthetica
A
Leer vd zintuiglijke waarneming
20
Q
Ethiek
A
Juist handelen/ moraalwetenschap
21
Q
Filosofie
A
Kennis vh denken. Denken over het denken
22
Q
Ontologie
A
Zijnsleer
23
Q
Wijsgerige antropologie
A
Filo vraag naar het wezen van de mens. Wat maakt de mens specifiek tot mens
24
Q
A prior
A
Voorafgaand aan de zintuiglijke waarneming
25
Archai
Begin / bron
26
Doxa
Algemeen geloof, algemeen aanvaardbare opvatting
27
Dualisme
2 dingen
Lichaam en ziel
Goed en kwaad
28
Episteme
Kennis of wetenschap, overtuiging
Tegenhanger van doxa
29
Idee
| Wat is Idee
Onveranderbaar normen en vormen van de werkelijkheid in gods geest
30
Ideeenleer plato
Plato
Essenties bestaan in transcedente wereld
Aanschouwenvan Ideeen is kennis opdoen
31
Inductie
Heenleiden
Hoeft niet waar te zijn
Toekomst voorspellen vanuit eerdere ervaring
Socrates heeft waarschijnlijk een baard
32
Maieutiek
Vroedvrouw . Socrates
Al vragend inzichten opwekken
Kennis is al aanwezig , hoeft alleen maar ter wereld gebracht te worden . Socrates verleent hulp hierbij
33
Retoriek
Aantrekkelijk en overtuigend taalgebruik
Overtuigen van wil om het goede te doen
34
Sofisten
Rondreizende leraren
35
Transcedent
Overstijgend naar andere werkelijkheid
36
Bewijs uit het ongerijmde
Bewijs uit wiskunde . Oets kan waar zijn door het tegenovergestelde te bewijzen
Stelling is waar of onwaar
37
Potentia
Vermogen kracht
38
Empirie
Ervaring
| Kennis komt voort uit ervaring
39
Hupokeimenon
Ten grondslag liggen
40
Organon
Werktuig
Methode
Aristoteles
Uit de logica
41
Ousia
Plato
Zijn
Wezen
De Idee
42
Perapatetische school
Lyceumvan aristoteles
43
Premisse
Stelling in de logica
Premise+ premise = conclusie
Alle mensen zijn sterfelijk, socrates is een mens dus socrates is sterfelijk ( deductie)
44
Syllogisme
Redenering
| Geldige gevolgtrekking
45
Teleologie
Onderzoek naar het einddoel
46
Retorica
Fraai en overtuigend taalgebruik
47
Antropologie
Leer over aard vd mens
48
Humanisme in renaissance
1Moet praktisch zijn . Voor alledag
2 Studie om mens tot beschaafd wezen te maken
49
Petrarca
Mensen zijn door taal en verstand met elkaar verbonden- retoriek
3 deling van menselijke ziel: verstand herinnering en wil
50
Apatheia
Apathie
51
Ataraxia
Ideaal van zielsrust
| Vrijheid van zorgen
52
Emanatie
Opwellen uitstromen
Uit het goddelijke ( komt de wereld)
53
Epicurisme
Onbekommerd genieten vh goede des levens
54
Eschatologie
Leer vd laatste dingen
55
Gnosis
Leerstellingen omtrent god die tot verlossing leiden
56
Hermeneutisch
Uitleg
57
Immanent
Transcedent
58
Logos
Rede begrip
In stoa: perfecte kosmische orde
59
Manicheisme
Religieuze stroming
Goed tegen kwaad. Geen god
60
Sceptisisme
Onderzoeken, onthouden van oordeel
| Ook wel pyrrhonisme
61
Stoa
Praktische levenswijsheid en indiv ethiek
62
Seneca
Niet laten leiden door emoties
Stoa
In harmonie met de natuur
63
Plato
Ideeënleer
Staatsman
Onsterfelijke ziel
Lichaam als kerker vd ziel
64
Aristoteles ziel
3
Planten
Dieren
Mensen
Onsterfelijk
65
Metafysica
Onderzoekt de aard vd werkelijkheid
66
Grot
Plato
Stadia om tot hoogste kennis te komen ( ontwikkeling )
Padaia = opvoeding
Dingen alleen kenbaar door het licht vd zon
Wereldziel
Lichaam als kerker vd ziel
67
Aristoteles methode
Verschijnselen
Kosmos is ultieme werkelijkheid
Kennis door waarneming
1e onbewogen beweger
68
Deductie
Van algemeen naar bijzonder
Wiskunde
Premise+premise= conclusie
Socrates is sterfelijk
69
Aristoteles Zijn
Categorieën (10)
70
Copernicaanse wending
Zon is middelpunt
Wiskunde
Experiment
71
Onsterfelijkheid vd ziel 3 houdingen
1. Wijsgerig bewijs:thomas v aquino
2. Wijsgerig bewijs onmogelijk maar geloof hierin: scotus
3. Oplossing in filo: aristoteles
71
Zielbij avveroisten
Individuele ziel isniet onsterfelijk
Aristoteles: ziel is onsterfelijk
72
Accident
Een toevallige niet wezenlijke eigenschap
Een hond zonder staart is nog steeds een hond
73
Contigentie
Toevallige eigenschap
Thomas van aquino
Waar maar nietnoodzakelijk
Bv alle zwanen zijn zwart
Voorkomen
Dat wat ook anders had kunnen zijn
Tegenovergestelde is noodzakelijkheid
74
Dialectiek
Kunst vh converseren
Techniek om kennis te verkrijgen
75
Pantheisme
Alles is god of goddelijk
Natuur en god zijn 1
76
Sematiek
Betekenis van taal
77
Ens inquantum ens
Zijnde qua zijnde
78
Esse
Zijn
79
Essentie
Uitdrukking van het wezen. Niet meteen bestaansrecht
Wat maakt een hond tot hond
80
Existentia
Concrete bestaan
81
Formeel
Werkt bepalend
82
Materieel
Wordt bepaald
83
Radicale contingentie
Noodzakelijkheid
84
Significatie
Eigenschap van een term
| Betekenis
85
Substantie
Kan op zichzelf bestaan zonder drager
86
Zijnshierarchie
God is het hoigste zijnde
| Thomas van Aquino
87
Terministische logica
Logica van aristoteles
88
Humanisme in moderne tijd
Strijd voor maatschappelijke waardes op grond vd menselijke natuur
89
Nominalisme
Begrippen zijn slechts namen
Stroming
Kennistheoretisch
Individuele dingen zijn werkelijk ( de boom ipv boomheid )
90
Res ipsa
Ding op zichzelf
91
Tertium comparationis
3e deel vd vergelijking
92
Topoi
Logische gemeenplaatsen
Aristoteles
Predicaten die aan alle onderwerpen gemeen zijn
93
Verisimilitudo
Waarschijnlijkheid
| Geen absolute waarheid
94
Platos filo
1. grot
2. ideeen
3. breuk met mythologie
4. leren is herinneren
5. Onbewogen beweger
6. Onsterfelijke ziel
7. Wereldziel
8. Socratisch gesprek
9. Mimesis
10. Ingeboren herinneringen
95
Aristo filo
1aarde als middelpunt
2. Waarneming
3. Breuk met plato dualisme
4. Categeorieen
5. Onbewogen beweger
6. Sterfelijke ziel
7. Dialectische methode
96
Augustinus filo
1 mens kanniet op eigen kracht tot ware kennis komen
| 2. Openstellen voor god
97
Axioma
Stelling die bewezen is
98
Hylemorfisme
Vormverandering
Van eikel naar boom
Aristoteles
99
Act
Aristoteles: aanduiding dat iets werkelijk is of zich verwerkelijkt heeft vanuit zijn mogelijkheid
100
Augustinus
Neoplatonisme
Kwaad komt voort uit ongehoorzaamheid vd mens
God heeft hele geschiedenis nodig om zijn Staats gods te verwezenlijken
Lot
101
Thomas van aquino 2
Aristoteles
Verstand
Bedtaansniveaus
102
Dunamis
Aristoteles
| Geschiktheid om iets te worden
103
1e verwerkelijking van lichaam
Aristoteles
Ziel
Lichaam is in potentie levend . Heeft dus een vorm of verwerkelijking nodig om ook in act levend te worden.ziel is doeloorzaak van lichaam
104
Anselmus hoogstdenkbare
Kan in verstand bestaan
Moet ook onafhankelijk bestaan ander is het niet het hoogst denk bare
Bewijs uit ongerijmde
105
Anselmus geloofswaarheid
Inzicht volgt op geloof
| Geloofswaarheden moeten geopenbaard worden
106
Thomas
| Kentheoretisch primast
Zonder het zijn is er geen kennis mogelijk
107
Drogreden
Lijkt logisch maar klopt niet
| Aristoteles
108
Mythen voorfilosofisch waarom?
Verklaring voor het waarom van dingen . Verklaren en te weten . Mythe is niet kritisch.
Mythe is voorfilo omdat zij niet ter discussie stond
109
Hylemorfisme van plato
Materie en vorm
Alle concrete dingen bestaan uit beiden
Kunnen niet van elkaar worden losgemaakt.
110
Vegrippenparen air
Act en dunamis
| Werkelijkheid en potentie
111
Nominalisten
Universalia zijn begrippen die slechts in de geest bestaan. Kunnen niet werkelijk zijn
112
Realisten
Begrippen bestaan onafhankelijk in de realiteit
113
Existentie 2
Thomas
| Concreet actueel bestaan
114
Thomas zijnsanalogie
Betekenissen zijn niet precies hetzelfde , wel verbonden maar ook meerduidig
God is , teddybeer is
