functionele neuroanatomie

Question 1

Snijvlakken schedel boven onder achter voor

Answer 1

boven: superior
onder: inferior
voor: anterior
achter: posterior

Question 2

snijvlakken hersenen (bij MRI)
dwars/breedte
lengte
horizontaal

Answer 2

dwars: coronaal
lengte: sagittaal
horizontaal: axiaal

Question 3

Meninges (viezen)

Answer 3

pai mater (dicht op hersenen)
arachnoid mater (middelste vlies)
dura mater (bovenste vlies)

Question 4

hersen delen
(lizard, zoogdier, mens)

Answer 4

lizard: hersenstam+ cerebellum- vechten/vluchten-automatische piloot
zoogdier: + lymbisch systeem -emoties, geheugen, gewoontes-beslissingen
mens: +neocortex -taal/abstracte gedachten/voorstellingen - beredeneringen, rationalisaties

Question 5

delen in de hersen

Answer 5

voor boven: frontaal
midden achter bovenop: parietaal
achter(hoofd): occipitaal
zijkant naar midden: temporaal
achter onder: cerebellum

Question 6

Witte stof in de hersenen functie

Answer 6

Latijn: substantia alba) is het deel van het centraal zenuwstelsel dat de axonen, de gemyeliniseerde uitlopers (neurieten) van zenuwcellen bevat. Deze axonen verbinden de verschillende hersengebieden met grijze stof met elkaar en geleiden de zenuwimpulsen tussen neuronen.

Question 7

grijze stof hersenen functie

Answer 7

De grijze stof of substantia grisea is het deel van het centrale zenuwstelsel dat de cellichamen van de zenuwcellen, de dendrieten en de korte axonen bevat.

Question 8

limbisch systeem bestaat uit

Answer 8

hypocampus
thalamus
corpus callosum
gyrus cingularis

Question 9

limbisch systeem functie

Answer 9

Latijn limbus = rand of zoom) is een groep structuren in de grote hersenen die betrokken zijn bij emotie, motivatie, genot en het emotioneel geheugen. Het is (evolutionair gezien) een van de oudste delen van de hersenen maar bevat ook enkele nieuwere structuren.

Question 10

reticulaire formatie
DRAS
ARAS

Answer 10

DRAS: decenderend reticulair activatie systeem: banen naar ruggemerg/lichaam ——vitale functies
ARAS: acenderend reticulair activatie systeem: banen naar grote hersenen—-arousal/bewustzijn

Question 11

Arousal

Answer 11

is de activatietoestand van het centrale en autonome zenuwstelsel.

Question 12

cirkel van willis

Answer 12

Arteria cerebri media loopt als het ware rechtdoor vanuit de arteria carotis, daardoor in dat gebied de meeste CVA’s. Hier is als het ware een cirkel van samengekomen arterien in de hersenen
arteria carotis

Question 13

wernicke

Answer 13

Wernicke-encefalopathie: door vitamine B1-gebruik, met name bij overmatig
alcoholgebruik i.c.m. slechte voeding  binnen enkele uren verwardheid,
bewustzijnsdaling, oogbewegingsstoornissen en ataxie. OOK ernstige vegetatieve
ontregeling  hartritmestoornissen  levensbedreigend !

Question 14

hippocampus

Answer 14

Hippocampus: werkgeheugen / “24-uurs geheugen”
Aan het eind van de dag zit de hippocampus “vol”  selectie van informatie  opslaan
in het lange termijn geheugen gebeurt ’S NACHTS  aanleg geheugensporen =
consolidatie.
OOK sequentiering: aanbrengen van volgorde in het geheugen EN chronologisch rangschikken van herinneringen

Question 15

Korsakov

Answer 15

M. Korsakov: chronologie (volgorde) van het geheugen is weg. Ook desorientatie in tijd
en confabulaties.
OOK retrieval: info komt dan uit het lange termijngeheugen
OOK indexering van info in het geheugen  je weet dat je iets wel of niet wee

Question 16

limbisch systeem

Answer 16

Limbisch systeem: betrokken bij emoties.
Toetsing van waarnemingen, beslissingen en handelingen op de sociale en fysieke
beloningswaarde.
OOK: consolideren van nieuwe informatie in het lange termijngeheugen
Verschillende onderdelen, o.a.basale ganglia

Question 17

Amygdala

Answer 17

Amygdala (in temporaalkwab): legt verbanden met inkomende informatie 
verwerking van walging en regulatie van angst  veel verbindingen met prefrontale
cortex  onmiddellijke / reflexieve reactie  emotionele respons  stress-reactie
(ECHTER: amygdala kan situatie foutief beoordelen !

Question 18

Nucleus accumbens

Answer 18

Nucleus accumbens (onderdeel van basale kernen): in ventrale striatum  onderdeel
van mesolimbisch systeem  dopaminerg  projecties naar limbisch systeem frontaal
 rol bij verlangen / motivatie / bevrediging (“WILLEN” ).
Nucleus accumbens speelt rol bij seksualiteit, ook bij (gok)verslavingsgedra

Question 19

formatio reticularis

Answer 19

Formatio reticularis: bevindt zich in de hersenstam.

Bewustzijnsniveau / arousal / vitale functies

Question 20

hersenzenuwen

Answer 20

Hersenzenuwen: 12 in totaal
De hersenzenuwen ontspringen rechtstreeks uit de hersenen.
Bedoeling om globaal een idee te krijgen.

Question 21

Neuron

Answer 21

Neuron: opbouw is heel belangrijk voor later begrip van werking van zenuwstelsel en
medicatie.

Question 22

dendriet

Answer 22

Dendrieten (meerdere per neuron): zorgen voor TOEVOER van informatie.

Question 23

axon

Answer 23

Axon (slechts 1 per neuron !!) = grote uitloper; zorgt voor AFVOER van informatie 
axon gaat over in presynaps

Question 24

GABA

Answer 24

GABA is een REMMENDE stof, de belangrijkste inhiberende neurotransmitter  30%
van de synaptische transmissie in de hersenen verloopt via GABA !!
Hoogste concentratie van GABA-receptoren bevindt zich in het nigrostriatale systeem
EN de grijze stof
Chloor is negatief geladen  gaat de cel binnen  cel wordt negatief geladen  dus
geremd.
Op GABA ook ANDERE receptoren (benzodiazepinen, zolpidem, barbituraten, alcohol,
baclofen: zijn GABA-agonisten)  geeft dezelfde effecten !!
Het naar binnen laten van chloor is het enige wat de GABA-receptor kan.
Een vitamine B1-tekort VERMINDERT de effectiviteit van GABA

Question 25

Dopaminerge banen

Answer 25

Dopaminerge banen: 4 in totaal
Dopamine wordt gemaakt in de substantia nigra en het tegmentale gebied
1.Mesocorticaal: denkprocessen
2.Nigrostriataal: motoriek
3.Tubero-infundibulair:
4.Mesolimbishc: naar emotionele gebied  bij ontregeling wanen en hallucinaties
Dopanmine (en ook serotonine) is een monoamine

Question 26

dopamine

Answer 26

Dopamine:
Cocaïne stimuleert de dopaminesynthese heel sterk
Medicatie: Requip = dopamine-agonist  ook heel sterke stimulator van de
dopaminesynthese  daardoor groot risico op bijwerkingen !
Plaatje RECHTS: synthese van dopamine
Dopamine kan de bloedhersenbarriere NIET passeren, daarom geef je de voorloper: Ldopa. Dopamine EN L-dopa zijn ZWART van kleur (substantia nigra = zwarte
substantie)

Question 27

serotonerge banen

Answer 27

Serotonerge banen:
Raphe kernen: deze zijn de serotonine-fabrieken
Raphe = middellijn.
Mensen hebben van alles 2 (behalve van de primitieve tractus digestivus): soms zijn
deze beide gebleven (armen, benen enz.), soms zijn ze vergroeid (2 neuzen tot 1 neus
enz.).
Wanneer een orgaan niet goed is vergroeid, blijft de raphe open  spina bifida, VSD
Raphe buikhuid: gepigmenteerd lijntje
OOK op de hersenstam zit een middellijn

Question 28

serotonine

Answer 28

Serotonine:
Serotonine REMT de substantia nigra  SSRI’s geven parkinsonisme als bijwerking Tryptofaan uit de voeding: bijv. chocolade. Er is 1,5 KILO chocolade PER DAG nodig om
een depressie te behandelen.

Question 29

Noradrenerge banen

Answer 29

Noradrenerge banen:
Locus caeruleus (blauwe kern): hier wordt noradrenaline aangemaakt.
De locus caeruleus wordt ook geremd door serotonine.

Question 30

Noradrenaline

Answer 30

Noradrenaline is een catecholamine, sterk opwekkende werking en activerend.
Op intensive care geef je noradrenaline bij hypotensie bijvoorbeeld bij een shock.

Question 31

acethylcholine functie

Answer 31

zowel centraal als perifeer

Question 32

onderverdeling acethylcholine receptoren

Answer 32

Acetylcholinereceptoren zijn onder te verdelen in muscarinereceptoren en
nicotinereceptoren.
Aan de hand van deze twee typen acetylcholinereceptoren kun je de verschillende
bijwerkingen van anticholinerge medicatie verklaren (anti-cholinerge effecten)

Question 33

balans dopamine acethylcholine

Answer 33

Balans tussen dopamine en acetylcholine. Goed om te beseffen wanneer de hoeveelheid
dopamine toeneemt, dit als gevolg heeft dat de hoeveelheid acetylcholine afneemt. En
andersom. Met deze balans kun je veel medicatie-effecten en bijwerkingen verklaren.

Question 34

glutamaat

Answer 34

Glutamaat: is betrokken bij het aanpassen van de verbindingen tussen twee neuronen,
 DUS belangrijk voor leren en geheugen = long tem potentiation EN synaptogenese
Glutamaat = excitatoir
GABA = inhiberend
GABA en glutamaat zijn beide aminozuren

Question 35

glutamaatreceptoren

Answer 35

Glutamaatreceptoren:
NMDA-receptor wordt geactiveerd wanneer glutamaat en glycine zich er aan binden.
Wanneer de NMDA-receptor geactiveerd is, komen er positieve ionen binnen door de
celmembraan.
NMDA: met name calcium naar binnen.
Synaptische plasticiteit en geheugenfunctie.
NMDA-receptor antagonisten: stoffen die als anestheticum worden gebruikt: ketamine,
methadon, dextromethorphan.