Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

Z - Teratologie & Toxicologie > Geneesmiddelen en zwangerschap > Flashcards

Geneesmiddelen en zwangerschap Flashcards

(61 cards)

Start Studying
1
Q

Hoe komt het dat er een gebrek is aan wetenschappelijk onderzoek over geneesmiddelengebruik tijdens de zws of lactatie?

A
  • Geneesmiddelen worden nooit concreet getest in deze situaties
  • Alleen dierenstudies
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hoeveel % van de zwangeren neemt geneesmiddelen tijdens de zws?

A

80% minstens 1 geneesmiddel

Vaak 3 à 4 geneesmiddelen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Hoeveel % van de zwangeren neemt zelfs een potentieel teratogeen middel?

A

7%

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Geef enkele voorbeelden van potentieel teratogene geneesmiddelen

A
  • NSAID’s
  • Misoprostol (Cytotec)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hoe worden geneesmiddelen tijdens zws dan als veilig bestempeld?

A

Op basis van klinische praktijk & vanuit dierenproeven

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

DES

Waarvoor is DES de afkorting?

A

= Diethylstilbestrol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

DES

Wat is Diethylstilbestrol?

A

= synthetisch oestrogeen, voorgeschreven aan zwangeren ter preventie van miskraam en vroeggeboorte

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

DES

Welk algemeen teratogeen effect heeft Diethylstilbestrol?

A

Endocriene verstoorder > aanleg reproductieve organen bij meisjes verstoort

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

DES

Welke teratogene effecten heeft Diethylstilbestrol?

A
  1. Transplacentair carcinogeen
  2. Teratogeen > malformaties
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

DES

Wat is het gevolg van het transplacentair carcinogeen effect?

A

°Epitheliale dysplasie thv vagina & baarmoederhals > 40 keer meer kans ontwikkelen adenocarcinoom van de vagina op jonge leeftijd (19j)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

DES

Wat is het gevolg van het teratogeen effect?

A

°Malformaties thv gangen van Müller = fusiestoornissen & thv tubae & uterus

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

DES

Wat is het gevolg van deze malformaties?

A
  • Verminderde vruchtbaarheid
  • Hogere kans op buitenbaarmoederlijke zws
  • Hogere kans op miskraam
  • Hogere kans op vroeggeboorte
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

NSAIDs

Wat zijn NSAIDs?

Voorbeeld

A

= Niet-steroïde anti-inflammatoire middelen

Ibuprofen / Diclofenac

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

NSAIDs

Wanneer zijn NSAIDs gecontraïndiceerd?

A

Tijdens 3de trimester

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

NSAIDs

Welk teratogeen effect hebben NSAIDs wanneer?

A
  • 1ste trim: licht verhoogd risico op miskraam, schisis & septumdefecten
  • 3de trim: vroegtijdig sluiten ductus arteriosus > °uitzetting rechterhart, hartfalen & veralgemeend oedeem (=hydrops foetalis)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

NSAIDs

Welke uitzondering is er bij de NSAIDs qua teratogeniciteit?

A

Lage dosis aspirine ter preventie van pre-eclampsie of remmen plaatjesaggregatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Retinoïden

Wat zijn retinoïden?

A

= Vitamine A-preparaten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Retinoïden

Geef een voorbeeld van een retinoïde

A

Isotretinoïne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Retinoïden

Waarvoor gebruikt men isotretinoïne?

A

Systemische behandeling van acne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Retinoïden

Welk teratogeen effect heeft isotretinoïne?

A

Verhoogde kans op:
* Miskraam (40%)
* Majeure, congenitale malformaties (35%)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Retinoïden

Wat is de verklaring voor deze majeure, congenitale malformaties bij isotretinoïne?

A

Verstoren embryologie van de cellen van de neurale lijst > rol bij aanleg grote bloedvaten, oren, hersenen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Retinoïden

Welke malformaties zien we vooral bij retinoïden embryopathie?

A
  • CZS: hydrocefalie, microftalmie
  • Craniofaciaal: schisis, microtie, anotie (kleine of niet aangelegde oorschelp
  • Cardiovasculair: transpositie van de grote vaten, tetralogie van Fallot, onderbroken aortaboog, septumdefecten
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Retinoïden

Wat is tetralogie van Fallot?

A

= complexe, aangeboren hartafwijking waarbij
1. Pulmonaalklep vernauwd
2. Groot VSD
3. Aorta scheef boven VS
4. Spierwand RV sterk verdikt

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Retinoïden

Wat zijn enkele maatregelen ter preventie van retinoïden embryopathie?

A
  • Gebruik retinoïden volledig afgeraden tijdens zws
  • Zws uitsluiten vooraleer behandeling starten
  • Contraceptieve middelen tijdens behandeling bij vrouwen in vruchtbare periode (liefs 2)
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
# Coumarines Wat zijn coumarines? | voorbeeld
Vitamine K-antagonisten | Warfarine
26
# Coumarines Wat is de functie en gebruik van coumarines?
= orale anticoagulantia die aanmaak **stollingsfactoren onderdrukken** door metabolisme vit K tegen te werken | bij diep veuneuze tromboze
27
# Coumarines Waarvoor is **warfarine** een mooi voorbeeld?
**The dose makes the poison** Eerst als rattenvergif gebruikt, later gebruikt als anticoagulans bij mensen
28
# Coumarines Welk **teratogeen effect** hebben coumarines? | Wanneer?
Verhoogd risico op: * Miskraam * Foetale dood * IUGR * Congenitale malformatie | Blootstelling tussen 6w-12w zws ## Footnote Einde zws > °bloedingen neonaat
29
# Coumarines Waar treden **congenitale malformaties** op bij gebruik van coumarines?
Vooral thv: * botten * CZS
30
# Coumarines Waarom zien we vooral **congenitale malformaties** thv botten & CZS bij gebruik van van coumarines?
Vitamine K is belangrijk bij aanleg van deze structuren
31
# Coumarines Welke klinische symptomen zien we bij **coumarine embryopathie**? | Synoniem?
1. Afwijking thv de **neus** 2. Afwijkende ontwikkeling van de **ledematen** 3. Afwijkingen thv **CZS** | Warfarine syndroom
32
# Coumarines Welke afwijkingen thv de neus zien we bij **coumarine embryopathie**?
* Onderontwikkeld **neustussenschot** * **Midface hypoplasie** (onderontwikkeld midden gezicht)
33
# Coumarines Welke afwijkingen thv de ledematen zien we bij **coumarine embryopathie**?
* Microcelie (verkorting) * Syndactylie (vergroeiing) * Hypoplasie (onderontwikkeling)
34
# Coumarines Welke afwijkingen thv CZS zien we bij **coumarine embryopathie**?
* Intracraniale bloedingen * Microcefalie * Mentale retardatie > * Epilepsie * Anomalieën ogen ( blindheid) * Atrofie van cerebellum ( vaak verstoorde motoriek)
35
# Coumarines Wat zijn enkele maatregelen ter preventie van **coumarine embryopathie**?
* Gebruik coumarines volledig afgeraden tijdens zws * Coumarines vervangen door Fraxiparine/Clexane > niet doorheen placentabarrière
36
# Anti-epileptica Wat houdt de behandeling met anti-epileptica in tijdens zws?
* Onderhoudsbehandeling met 1 anti-epilepticum * Op punt stellen behandeling voor conceptie
37
# Anti-epileptica Waarom toch behandelen met anti-epileptica tijdens zws?
Risico's bij onbehandelde epilepsie: * Miskraam * Foetale dood * IUGR * Prematuriteit
38
# Anti-epileptica Welk **teratogeen effect** hebben anti-epileptica? | Welk meest teratogeen?
Congenitale malformaties | Valproaat
39
# Anti-epileptica Welke klinische symptomen zien we bij **valproaat embryopathie**?
1. Cardiovasculair 2. Ledematen 3. CZS 4. Craniofaciaal
40
# Anti-epileptica Welke klinische symptomen zien we **cardiovasculair** bij **valproaat embryopathie**?
* Transpositie grote vaten * Tetralogie van Fallot * VSD
41
# Anti-epileptica Welke klinische symptomen zien we aan **ledematen** bij **valproaat embryopathie**?
* Hypoplasie * Syndactylie
42
# Anti-epileptica Welke klinische symptomen zien we aan **CZS** bij **valproaat embryopathie**?
* NBD * Microcefalie
43
# Anti-epileptica Welke klinische symptomen zien we **craniofaciaal** bij **valproaat embryopathie**?
* Kleine neus * Laag ingeplante oren
44
# Anti-epileptica Wat zijn enkele maatregelen ter preventie van **valproaat embryopathie**?
* **Monotherapie** in laagst werkzame dosis * **Lamotrigine & carbamazepine** minder teratogeen dan valproïnezuur * **Foliumzuur** 4mg/d vanaf 1mnd voor tot 3mnd na conceptie * Maandelijks **echografische** evaluatie
45
# Anti-epileptica Waarom mag **valproaat** niet meer voorschreven worden aan zwangeren?
Bij **valproïnezuur** vertoonden 11% van de kinderen afwijkingen <> Bij **lamotrigine** vertoonden slechts 3% van de kinderen afwijkingen (background risk)
46
# Radiotherapie Wat speelt een rol op het teratogeen effect van radiotherapie?
1. Timing van de bestraling 2. Plaats van de bestraling
47
# Radiotherapie Welk teratogeen effect treedt op door radiotherapie bij verschillende timings?
* Eerste 2w: **All-or-none** fenomeen * 1ste trim: **teratogeen** voor embryo * 1-2de trim: **carcinogeen** > °leukemie of ander kankers tijdens eerste levensjaren
48
# Radiotherapie Op welk lichaamsdeel kan radiotherapie nog zonder mogelijks teratogeen effect?
**Bovenlichaam** kan in 1-2de trim < nog voldoende afstand tussen BM & bovenlichaam
49
# Chemoherapie Waarom is chemotherapie potentieel teratogeen?
* Geneesmiddelen dienen om **celdeling** bij snel delende cellen te **remmen** * Gemakkelijk door **placentabarrière**
50
# Chemotherapie Welk teratogeen effect treedt op door chemotherapie bij verschillende timings?
* Eerste 2w: **All-or-none** fenomeen * 1ste trim: **teratogeen** voor embryo > 10-20% congenitale afwijkingen * Vanaf 14w : **relatief veilig** > steeds risico op onderdrukken bloedaanmaak bij foetus
51
Wat zijn enkele vuistregels voor het kiezen van medicatie bij BV?
Piekconcentraties vermijden > inname voor voeding vermijden
52
Wat zijn enkele vuistregels voor het kiezen van medicatie tijdens zws?
1. **Risicoafweging**: voordelen moeder moeten nadelen foetus overstijgen 2. **Voorkeur naar GM**: * veel ervaring * veilig bij kleine kinderen * gekende lage passage naar foetus * toedieningsweg met lage systemische belasting (lokaal of inhalatie)
53
# GM: Veilig tijdens zws/lactatie Amoxicilline (IV)?
Veilig tijdens zws & BV
54
# GM: Veilig tijdens zws/lactatie Griepvaccin (IM)?
Termijn ter discussie : Veilig tijdens zws & BV vanaf 2de trimester vs vanaf 1ste trimester
55
# GM: Veilig tijdens zws/lactatie Ijzerpreparaten (peroraal)? | Voorbeeld ## Footnote Functie
Veilig tijdens zws & BV | Losferron, Ferricure ## Footnote Bloedaanmaak
56
# GM: Veilig tijdens zws/lactatie Metoclopramide (tabletten)? | Functie
Veilig tijdens zws & BV !!Dosisbeperking!! | Tegen misselijkheid
57
# GM: Veilig tijdens zws/lactatie Miconazol (vaginale crème)? | Functie
Veilig tijdens zws & BV | Schimmelwerend
58
# GM: Veilig tijdens zws/lactatie Misoprostol (tabletten)? | Functie
Niet veilig > wekt arbeid op (ok bij miskraam/abortus) | maagzuur
59
# GM: Veilig tijdens zws/lactatie Nitrofurantoïne (tabletten)? | Functie
Veilig tijdens zws (1-2de trim) & BV (vanaf 2de maand) > kans op hemolyse | AB bij blaasontsteking
60
# GM: Veilig tijdens zws/lactatie Omeprazole (tabletten)? | Functie
Veilig tijdens zws & BV | Verhelpt brandend maagzuur
61
# GM: Veilig tijdens zws/lactatie Paracetamol (tabletten)? | Functie
Veilig tijdens zws & BV !!Dosisbeperking!! | Pijn, koorts & ontstekingsremmer

Z - Teratologie & Toxicologie (6 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions