Gerechtelijke organisatie Flashcards
(77 cards)
Internationale Rechtscolleges (5)
- Europees gerecht van Eerste Aanleg
- Europees Hof van Justitie
- Europees Hof voor de Rechten van de Mens
- Internationaal Gerechtshof
- Internationaal Strafhof
Europees gerecht van Eerste Aanleg
Gevestigd in Luxemburg en telt 15 rechters. Deze worden voor een hernieuwbaar termijn van 6 jaar benoemd door de lidstaten.
1 kan de rol van Advocaat-Generaal (aanklager) op zich nemen.
Voornamelijk bevoegd voor de behandeling van klachten van personen tegen
→ Europese instellingen: bepaalde beslissingen of wegens het uitblijven van bepaalde beslissingen
→ Lidstaten: bepaalde beslissingen of nalatigheden
Verschillende klachtvormen mogelijk: annulatievorderingen, aansprakelijkheidsordeningen en vorderingen tot vergoeding.
Europees Hof van Justitie (3)
Gevestigd in Luxemburg en telt 15 rechters. Deze worden voor een hernieuwbaar termijn van 6 jaar benoemd door de lidstaten.
De rechters worden bijgestaan door 8 Advocaten-Generaal.
Het gaat na of Europese instellingen en de lidstaten zich aan de basisregels v/d Europese Gemeenschap houden.
→ kan na een klacht van een Europese instelling/lidstaat/Europees onderdaan
Behandelt de hogere beroepen tegen de beslissing van het Europees Gerecht van Eerste Aanleg.
Beantwoord prejudiciële vragen van nationale rechtscolleges in verband met Europese normen.
Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM)
Gevestigd in Straatsburg. Rechters worden benoemd door de lidstaten v/d Raad van Europa.
Het gaat na of de lidstaten v/d Raad van Europa de mensenrechten naleven → aan de hand van teksten v/h Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (met bijhorende protocollen)
Internationaal Gerechtshof
Gevestigd te Den Haag.
Binnen de Verenigde Naties werd het Internationaal Gerechtshof opgericht.
Het is een permanent internationaal hof en telt 15 rechters.
De rechters zien toe op de naleving v/h internationaal recht door de lidstaten v/d VN.
Internationaal Strafhof
Gevestigd te Den Haag bestaande uit 18 rechters en een procureur.
Beoordeeld misdaden tegen de menselijkheid, oorlogsmisdaden, volkerenmoord en internationale
agressie.
3 pijlers Belgische federale structuur
Wetgevende macht & Uitvoerende macht
→ Federaal en regionaal niveau
→ Politieke instellingen (verkozen door volk)
→ Brengen recht tot stand, wijzigen recht en schappen rechtsregels af
Rechterlijke macht (rechtbanken en gerechtshoven)
→ Zuiver juridisch orgaan (rechter niet verkozen, benoemd door koning o.b.v. kennis)
→ Toepassing van rechtsregels
→ Juridische geschillen, conflicten oplossen aan de hand v/h geldend recht
De eenheid van de rechtspraak
Voor de rechtszekerheid v/d rechtzoekers moeten de interpretatie en toepassing van rechtsregels, binnen de verschillende rechtscolleges niet te verschillend zijn.
Rechters zijn onafhankelijk tegenover de wetgevende macht en endere rechters. TOCH zijn de rechtscolleges piramidaal opgebouwd.
Geschillen → lagere rechtbanken
Beroep? → 1 keer bij een hogere rechtsmacht en soms naar een hoogste gerechtshof
Door de piramidevorm wordt de eenheid in rechtspraak gewaarborgd.
De dubbele aanleg
Partijen in een geschil moeten beschermd worden tegen vergissingen of willekeur van 1 rechter of rechtscollege.
Elk geschil kan in hoger beroep gaan en 2 keer volledig opnieuw behandeld worden door een andere rechtbank.
1) Eerste aanleg → zaak wordt voor de eerste keer behandeld
Je kan niet in beroep gaan als:
- Onbelangrijke geschillen (minder dan € 1 860,00 of € 2 500,00)
- Beslissingen in het Hof van Assisen → doet uitspraak in 1ste en laatste aanleg
2) In hoger beroep worden geschillen volledig opnieuw behandeld
3) Procedurefout? Geschonden wetten? → Hof van Cassatie (grond van de zaak)
De actoren
- De particulieren
- De gerechtsdeurwaarder
- Advocaat
- De griffier
- Openbaar Ministerie
- Politie
- De zittende magistratuur
De particulieren (Burgerrechtelijke Procedure)
Gericht op schade herstellen
De partijen:
- de eiser/aanlegger/aanleggende partij= initiatiefnemer procedure start
- de verweerder/verwerende partij= tegenwie de procedure is gestart
Er kunnen meerdere eisers en/of verweerders zijn.
De verweerder of de derde zelf kunnen betrekken worden als → een tussenkomende partij
Hoger beroep?
→ Appellant → tekent hoger beroep aan
→ Geïnitimeerde → andere partij
Cassatie?
→ Aanlegger in cassatie
→ Verweerder in cassatie
Vonnis bij verstek
Gebeurt als verweerder niet aanwezig is op het proces.
De verweerder kan verzet aantekenen
→ oorspronkelijke verweerder → eiser op verzet
→ oorspronkelijke aanlegger → verweerder op verzet
De particulieren (Strafrechtelijke Procedure)
- Het slachtoffer
- De vermoedelijke dader
Het slachtoffer (Strafrechtelijke Procedure)
Gericht op straffen
Slachtoffers van een misdrijf kunnen op verschillende manieren een klacht indienen
1) Bij een politiedienst (klacht gaat naar parket)
2) Bij het parket (Openbaar Ministerie)
3) Klacht met burgerlijke partijstelling voor de onderzoeksrechter
Klacht ≠ schadevergoeding wensen
Als je een schadevergoeding wil → aanmelden als burgerlijke partij
Procureur des Konings
- Dossier seponeren/zonder gevolg → geen strafprocedure opgestart
Als het slachtoffer een schadevergoeding wilt → burgerlijke procedure of de vermoedelijke dader rechtstreeks voor de strafrechter dagvaarden
- Strafprocedure gevoerd → dader door Procureur des Konings voor de strafrechter gedagvaard. Het slachtoffer kan voor de strafrechter zijn schade-eis als burgerlijke partij neerleggen.
Na onderzoeksdaden (tussenkomst onderzoeksrechter) → raadkamer beslist of er voldoende bewijs is om strafrechtelijk te vervolgen.
→ ook met een klacht met een burgerlijke partijstelling
❗️De benadeelde kan zich steeds als burgerlijke partij stellen voor de onderzoeksrechter.
Als de verdachte vervolgd wordt → opnieuw aanmelden voor de strafrechter
Als benadeelde aanmelden
Het slachtoffer wordt door het parket op de hoogte gehouden v/h verloop v/d strafprocedure.
Dus als de Procureur des Konings iets heeft beslist.
Dit MOET om op de hoogte gehouden te worden.
De vermoedelijke dader (Strafrechtelijke Procedure)
Iedereen onschuldig tot de schuld bewezen is!
Verdachte? → als tegen een vermoedelijke dader een strafonderzoek wordt ingesteld of als een slachtoffer zich burgerlijke partij stelt tegen hem
Ernstige onderzoeksdaden nodig? → strafrechtelijk onderzoek in handen van onderzoeksrechter
Voldoende bewijzen? → onderzoeksrechter kan de vermoedelijke dader in verdenking stellen
Afloop strafproces
- Beklaagde/beschuldigde vrijgesproken
- Schuld wordt bewezen → veroordeelde
De veroordeelde wordt gedetineerd.
Ontoerekeningsvatbaar? → geïnterneerd
Soorten misdrijven
Overtreding= kleine misdrijven, bestraft met een politiestraf
→ 1-7 dagen gevangenisstraf en/of een geldboete van max €25 (x8 dit is altijd)
Wanbedrijf= zwaardere misdrijven, bestraft met een correctionele straf
→ gevangenisstraf van 8 dagen - 5 jaar of een werkstraf van min. 46 uur en/of een geldboete van min €26 (x8 dit is altijd)
Vb. diefstal, oplichting, opzettelijk slagen
Misdaad= zware misdrijven; bestraft met een criminele straf
→ opsluiting, hechtenis
Vermoedelijke dader bij het strafgerecht?
Beklaagde/betichte
Vermoedelijke bij het Hof van Assisen?
Beschuldigde
Opsporingsonderzoek
Als het strafonderzoek in handen is van het parket.
Recidivist
Als de beklaagde opnieuw voor een strafgerecht wordt vervolgd, voor een misdrijf dat gelijkaardig is aan een reeds gepleegd misdrijf.
Gerechtsdeurwaarder
Is een openbaar ambtenaar en zijn in elk gerechtelijk arrondissement aanwezig.
Hij stelt zaken vast en deze zaken worden als echt gezien indien men er niet in slaagt te bewijzen dat hij een valse verklaring aflegt.
Zijn bevindingen worden neergeschreven in authentieke akten → zeer sterke bewijskracht voor de rechtbanken
Door deze bewijskracht is tussenkomst van een gerechtsdeurwaarder nodig als:
- Hij roept bij dagvaardingsakten mensen op om voor het gerecht te verschijnen
- Hij maakt vonnissen officieel aan de partijen bekend op verzoek van een van hen
- Hij voert de burgerlijke vonnissen uit
- Hij stelt tenslotte gewoon zaken vast, zoals huurschade, het bestaan van een uitweg enzovoort
Hij rekent kosten aan → verplaatsing, fiscale zegels, vertalingen, typewerk - en een ereloon volgens een vastgesteld tarief fiscale → worden betaalt door degene die de tussenkomst v/d gerechtsdeurwaarder vraagt
(wordt vaak teruggevraagd aan de tegenpartij als deze het pleit verliest)
Advocaat
Heeft rechten gestudeerd en is aangesloten bij een balie → groepering van alle advocaten van een gerechtelijk arrondissement
De griffier
Is een openbaar ambtenaar die administratief werk verricht op de rechtbanken → schrijft op wat er tijdens een zitting gebeurd en wat er gezegd wordt, typt de vonnissen en maakt er afschriften van
Hij is niet perse een rechtsgeleerde.