gevolgen van domesticatie en selectie op huisdieren Flashcards
1
Q
Noem grote uitwendige verscheidenheid. (Morfologische kenmerken)
A
- in hoogte (hond 10-95cm; paard 65-180cm)
- in gewicht (runderen 250-1500 kg; varkens 35-400kg)
- meeste huisdierensoorten knnen dwergvormen (o.a. honden, varkens, geiten, kippen, eenden).
- verdedigingsmiddelen weggevaagd (runderen, schapen, geiten de hoornen; varkens slachttanden; paarden, honden, katten de gewone tanden, waaronder haaktanden).
- beharings- en andere lichaamsbedekkingsvormen (schapen kort en stugge wol > lang en zacht; lange beharing bij geit, konijn, hon, kat; kip kamvorm, vleesachtige kopversiersels, bevedering, klomp- en langstaarten, poot- en voetbevedering; duif punt- en schelpkappen, kragen, jabot, snavelbevedering, krulbevedering, poot- en voetbevedering, overontwikkelde kroppen, wratvormige woekeringen aan de snavelbasis en om het oogwas)
- monotone schutkleuren bij wilde dieren vs bontheid, aftekeningen en albinisme bij huisdieren.
2
Q
Primitieve dieren hebben een …. skelet en hebben nood aan …. verdedigingsmiddelen.
A
zwaarder skelet; efficiënte verdedigingsmiddelen.
3
Q
Wegens … hebben de gedomesticeerde dieren veel minder behoefte aan …
A
de bescherming door de mens; uitwendige aanpassing aan hun leefomgeving.
4
Q
Noem veranderingen in functionele eigenschappen bij huisdieren tov wilde dieren.
A
- de mens wijzigt het instinct en bevordert het geheugen, de wil en het verstand van huisdieren.
- communicatiemiddelen (wilde canidae/hondachtigen huilen, gedomesticeerde honden blaffen; katten schreeuwen onderling, miauwen en spinnen in hun betrekking tot de mens)
- voortplantingskenmerken vaak vroegrijper ( NL melkveevaarzen 2 jr, wilde runderen 4 jr; Chinese varkens 3,5 mnd = 1,5 wk korter dan drachtigheidsduur) en geen seizongebonden voortplaning meer bij sommige soorten; vruchtbaarder (meer nakomelingen per worp/geboorte).
- moederinstinct soms verdrongen soms ten bate van de productiviteit (moederdieren verlaten nakomelingen bv sommige merries; kannibalisme mbt de jongen varkens en konijnen; legkippen geen gelegenheid tot paren en broedloest; melkvee kalveren verwijderd voor melkproductie bijkomende melkejectiereflexen)
- hersenomvang afgenomen (25% kat en schaap, 30% hond, 35% varken) voor de delen die instaan voor de waarnemingen van de zintuigen, het gevoel en motoriek. Delen voor het geheugen en verstand toegenomen.
- erfelijke gebreken, sommige rassen kunnen niet zonder hlup van de mens (doggenmuil, verkorte ledenmaten, losse heupgewrichten [heupdysplasie] bij honden niet jagen; dikbilrunderen [musculaire hypertrofie] niet kalveren; verkorte onderkaak [varkensgebit] bij runderen en schapen beletten grazen; neurotische legkippen pikzucht [pica]; sterk bespierde en stress gevoelige varkens sterven aan plotse hartsdood bij opwinding of fyschische spanning)
5
Q
De domesticatie en recente selectie heeft de …. van de nutshuisdieren en de … bij de niet-nutshuisdieren doen …. .
Het valt onder de verantwoordelijkheid van de mens om in het belang van de dieren de ongewenste neveneffecten tot een minimum te beperken. Ook dit kan mbv … .
A
productiviteit; variatie; toenemen; selectie
