Görüntüleme Yöntemleri Flashcards
(34 cards)
Görüntüleme yöntemleri
- Röntgen
- Bilgisayarlı Tomografi (BT)
- Manyetik Rezonans Görüntüleme (MR)
- Radyonüklid Görüntüleme (Sintigrafi)
- Ultrasonografi (US)
BT (Bilgisayarlı Tomografi) X-ışını kullanılarak vücudun incelenen bölgesinin ince dilimler halinde (3-10mm) kesitsel görüntüsünü oluşturmaya yönelik yapılan radyolojik teşhis yöntemidir.
• İnceleme sırasında hasta bilgisayarlı tomografi cihazının masasında hareket etmeksizin yatar. Masa manuel ya da uzaktan kumanda ile cihazın ‘‘gantry’’ adı verilen açıklığına sokulur.
Bilgisayarlı tomografi
Bilgisayarlı tomografi
Hasta hareketsiz yatar
- X-ışını kaynağı incelenecek hasta etrafında 360 derecelik bir dönüş hareketi
- dokuların birbiri ardı sıra kesitsel görüntüleri oluşturulur.
- Depolanabilir
- BT incelemesi tamamen ağrısızdır.
Bt 2
hastaya kol damarlarından kontrast madde enjekte edilebileceği gibi kontrast madde içmesi de istenebilir.
Hasta günlük aktivitelerine devam edebilir.
Günümüzde BT incelemelerinde kullanılan ışının miktarını azaltmak için yoğun çalışmalar yapılmakta, çocuklarda mümkün olan en az dozla inceleme yapılması önerilmektedir
Bilgisayarlı Tomografi (BT) Avantajları 1
- Organların, yumuşak doku ve kemiklerin şekil ve yerleşimini
oldukça net gösterir. - BT incelemeleri doktorlara basit bir kist ve solid tümör ayırıcı tanısında yardımcı olarak hastalıkların daha iyi değerlendirilmesini sağlar.
- BT çok daha ayrıntılı görüntüler oluşturduğu için kanserlerin yayılımı daha net değerlendirilir ve uygulanacak tedavi şeklinin (kemoterapi, radyoterapi, cerrahi tedavi) belirlenmesine yardımcı olur.
Bilgisayarlı Tomografi (BT) Avantajları 2
- BT, direkt grafilerle gösterilemeyen vücudun beyin gibi birçok kesiminin değerlendirilebilmesini sağlar.
- BT, diğer görüntüleme yöntemlerinden daha erken ve doğru şekilde bir çok hastalığın teşhisini sağlar.
MR cihazı
protonların manyetik alan altındaki titreşimlerinden yola çıkarak oluşturulmuş ve tanı amaçlı kullanılmaktadır.
Radyo frekansı
Protein
SPIN hareketi
15 - 45 dakika
MR
insan vücudunun büyük bir kısmının sudan (H2O) oluşması nedeniyle bir çok hastalığın özellikle de TÜMÖR teşhisinde kullanılır.
📝
Kafatası H+ iyonunu Ca elementinden çok daha az bulundurduğu için kafatası kemiği MR görüntülerinde seçilemez.
Aksine MR yumuşak dokularda maksimum kontrastlama ve görüntüleme yeteneğine sahiptir. Bu sayede MR ile yumuşak dokulardaki lezyon ve patolojik dokular kolayca incelenebilir.
Mr cihazı;
Beyin lezyonlarının görüntülenmesi ve incelenmesinde,
• Akciğer, bronş ve soluk borusunun detaylı incelenmesinde, • Böbrek ve idrar yollarının incelenmesinde,
• Eklem yerleri ve romatizmal bulgularda,
• Sporcu sakatlanmalarında,
• Ürogenital organların genel incelemesinde,
• Bağırsak ve batın incelemelerinde.
📝
Beyin omurilik zarının yırtılması sonucu oluşan komplikasyonlar ancak hastanın MR cihazına sokulması ile anlaşılabilmektedir.
MR CİHAZININ AVANTAJLARI
Yüksek oranda yumuşak doku kontrast çözümleme
Sadece aksiyel değil; koronal ve sagital düzlemlerde de inceleme olanağı sağlamaktadır. (Multiplansr görüntüleme)
MR avatntaj 1
Güçlü bir manyetik alanda RF kullanıldığı için radyasyon riski yoktur.
Damarlar kontrast madde uygulanmasına gerek olmadan görüntülenebilir.
MR da kullanılan kontrast maddelerin yan etkisi çok azdır.
Cihazın kendini oluşturan bileşenlerine ayrılması kolaydır
MR DEZAVANTAJ 1
Tetkik süresinin uzunluğu ve bunun sonucu artefakt (istenmeyen görüntü)
Cihazın yüksek maliyeti, kontrast ilacının pahalı oluşu nedeniyle
Dar ve kapalı bir yerde uzun bir süre kalma gerekliği nedeni ile
Vücudunda kalıcı dövme, kalp pili , metalik implant , nörostimülatör ve anevrizma klipsi taşıyan hastalar MR cihazının yüksek manyetik alanından etkilenme riski nedeniyle tetkike alınmazlar.
MR DEZAVANTAJ 2
Kompakt kemik (sıkı yapıda, boşluk içermeyen dokudur) ve kalsifikasyonların sinyalsiz olmalarından dolayı belirlenmeleri çoğu zaman zordur. Beyinde akut kanama varsa, sinyal özelliklerinin görülememesi nedeni ile iyi belirlenemeyebilir. RF dalgaları vücutta minimal de olsa ısı artımı yaratabilmektedir.
📝
Boyun fıtık mr
Omurilik tümörü
Radyonuklid görüntüleme(sintigrafi)
Hastanın incelenecek olan organ veya organlarının yapısına uygun radyonükleid hastaya verildikten belli bir süre sonra bu maddenin hedef bölgelerde toplanıp verdiği GAMA IŞIMASI miktarının sayımına göre tanıya gidilen bir sistemdir
Sintigrafi
Görüntülerde vücuttaki veya incelenmek istenilen bölgedeki dağılım saptanarak dokunun içindeki az ya da fazla çalışan kısımlar ortaya çıkarılarak dokunun fonksiyonu görüntülenir.
•Veriler sayısaldır, (normal anormal saptanımı net)
Sintigrafi 1 📝
Radyolojiden farkı, radyoloji’de işlemleri yapan makinalar radyoaktifken, nükleer tıp’ta hastanın kendisi radyoaktif hale getirilir.
Sintigrafi AVANTAJLARI 1
AVANTAJLARI
Hastaya zarar ve rahatsızlık vermeden yapılabilir.
Radyoaktif ilaçlar laboratuarda insan vücuduna vermek amacıyla özel olarak üretilmiş, düşük radyasyonlu, kısa ömürlü ve vücutta birikim yapmayan radyoaktif maddelerdir.
Nükleer Tıp’ta kullanılan radyoaktif ilaçların yan etkisi ve alerjik etkileri yoktur.
Vücuda alınan radyasyon, röntgen görüntülemesinden daha düşüktür. Çok duyarlı bir tanı yöntemidir.
Amaca özgüldür.
Sintigrafi AVANTAJLARI 2
Sintigrafi, bol damar içeren meninjiyom gibi tümörleri yüzde 100 doğru olarak saptayabilir.
Kan-beyin engelinin zedelendiği iltihap durumlarında (ensefalit) da tomografide herhangi bir bulguya rastlanmazken, sintigrafi beyindeki bozukluğu ortaya çıkarabilir.
Diğer yöntemlerle saptanamayan fizyolojik, metabolik ve moleküler düzeyde bilgi sağlar.
Sintigrafi DEZAVANTAJLARI 2
Radyoaktif bileşikler az da olsa vücuda zarar verdiği için arka arkaya sintigrafi uygulamasından kaçınmak gereklidir.
Hamilelerde, yaşlı ve çocuklarda uygulaması sakıncalıdır. Bu tür kişiler radyasyona karşı çok duyarlıdır.
Beyne başka bir yerden metastazla gelmiş tümörlerin tanısında oldukça yetersiz kalmaktadır.
Tümörün çapı 2 cm’den küçükse ya da tümör orta hatta ya da tabana yakınsa saptanması zorlaşır.
Sintigrafi📝
Meninjiyom
ULTRASONOGRAFİ
- İncelenecek olan vücut bölgesine insan kulağının duyamayacağı kadar yüksek frekanslı SES dalgalarının gönderilmesi ve bunların farklı doku yüzeylerinden yansıması esasına dayanan bir görüntüleme yöntemidir.
- Kısacası; Ultrasonografi yumuşak doku ve parankimal organların incelenmesinde ses dalgalarından yararlanılan bir görüntüleme yöntemidir.