güncel SINAV Flashcards

(163 cards)

1
Q

kemik yapısındaki hemapoetik yapı=

A

medulla osseum rubra

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

mesenter nedir?

A

GIS zarı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

os longum
orta bölümleri _____, uçları ____ adını alır

A

os longum
orta bölümleri diafiz, uçları epifiz adını alır

Epiphysis
Metaphysis
Cartilago epiphysialis
(Linea epiphysialis)
Diaphysis
Facies articularis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Foramen transversarium’lardan ______ birlikte geçer
(ilk 6 servikal vertebra’da)

C7’deki foramen transversarium en küçüktür, sadece v. vertebralis accessoira geçer (arteria vertberalis geçmiyor!)

A

Foramen transversarium’lardan a. v. vertebralis birlikte geçer
(ilk 6 servikal vertebra’da)

C7’deki foramen transversarium en küçüktür, sadece v. vertebralis accessoira geçer (arteria vertberalis geçmiyor!)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

C7 (Vertebra prominens)

A

*Processus transversus’u ve Proc. spinosus’u
en uzun servikal vertebradır.
Bu yüzden elle palpe edilebilen ve gözle görülebilen tek
servikal vertebradır.
*Proc. spinosus’u çatalsız tek servikal vertebradır.
*En küçük foramen transversarium bundadır ve sadece V.
vertebralis accessoria geçer.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

plevral sıvı almak için ______ hizasından girilir

A

plevral sıvı almak için 7. costa hizasından girilir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

1.-10.-11.- 12. kostaların ortak ve birbirinden
farklı özellikleri

A

• Caput costae tek eklem yüzü içerir
• (ortak özellik)

• Collum costae, tuberculum costae yok
• (11-12. kostalar)

• Sulcus costae, angulus costae yok
• (12. kosta)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

N. spinalis’ler nereden geçer?

A

Foramen intervertebrale

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Apertura thoracis superior’u sınırlayan yapılar

A

Manubrium sterni’nin üst kenarı
Birinci costa’nın kıkırdak parçası
Birinci torakal omur
Birinci costa

(Clavicula sınırlamaz)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

angulus sterni seviyesinde sternum ile eklem yapan kemik?

hangi servikal vertebralar atipik?

C3-C7 vertebralarda ________ denilen çıkıntılar bulunur

Arcus costalis’i ____ yapar

A
  1. costa

1,2,7. servikal vertebralar

C3-C7 vertebralarda processus uncinatus denilen çıkıntılar bulunur

Arcus costalis’i 7-10 kaburgalar yapar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

en çabuk kemikleşen kosta

A

costa prima

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

sinir iletimi hızına etki eden faktörler:

A
  • miyelin kılıf
    miyelin kılıfı MSS’de Oligodendrositler, Periferik sinir sisteminde Schwann hücreleri yapar
  • çap
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Homeostatik mekanizma Geri besleme (geri bildirim, feedback) sistemi ile çalışır

Geri bildirim sistemleri:
● Negatif geri bildirim (negative feedback)
● Pozitif geri bildirim (positive feedback)
● İleri beslemeli kontrol (feed-forward
control)

A

NEGATİF GERİ BİLDİRİM
⮚ Hipotalamus-hipofiz-hedef organ döngüsü
⮚ Kan glikoz seviyesi homeostasisi
⮚ Vücut ısısı homeostasisi (ter, vazodilatasyon/konstriksiyon, piloereksiyon)
⮚ Kan basıncı homeostasisi
(o2/co2 homeostasisi de galiba)

pozitif feedback: pıhtılaşma, doğum, hücre zarı voltaj kapılı iyon kanalları kontrolü (Na)
ileri beslemeli: yiyecek koku/görüntüsü ile mide asit salgısı

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

linea interspinalis ___ hizasındadır

A

T4 - torakal 4. vertebra hizasında

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Clavicula vücutta en ______ başlayan ve _______ kemik

A

Clavicula vücutta en erken kemikleşmeye başlayan ve kemikleşmesi en son tamamlanan kemik

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

pronasyon sırasında _____ ______’yı çaprazlar

A

pronasyon da radius ulnayı çaprazlar

supinasyonda paraleller

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

proximalde incisura ______, distalde incisura ______

A

proximalde incisura radialis, distalde incisura ulnaris

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Radius’un circumferentia
articularis’i; ulna’nın
incisura _____’i ile
eklemleşir (art.radioulnaris
______)

Ulna’nın circumferentia
articularis’i; radius’un
incisura ____’i ile
eklemleşir (art.radioulnaris
______)

A

Radius’un circumferentia
articularis’i; ulna’nın
incisura radialis’i ile
eklemleşir (art.radioulnaris
proximalis)

Ulna’nın circumferentia
articularis’i; radius’un
incisura ulnaris’i ile
eklemleşir (art.radioulnaris
distalis)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Anatomik pozisyonda lateralden mediale carpal kemikler

Proximal sıra:

Distal sıra:

A

Proximal sıra:
• Os scaphoideum
• Os lunatum
• Os triquetrum
• Os pisiforme

Distal sıra:
• Os trapezium
• Os trapezoideum
• Os capitatum
• Os hamatum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Anatomik pozisyonda medialden laterale carpal kemikler

Proximal sıra:

Distal sıra:

A

Anatomik pozisyonda medialden laterale carpal kemikler

Proximal sıra:
Os pisiforme
Os triquetrum
Os lunatum
Os scaphoideum

Distal sıra:
Os hamatum
Os capitatum
Os trapezoideum
Os trapezium

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

mikrovillus
intestinal absorbtif hücrelerde _______,
böbrek proksimal tübül hücrelerinde ______ olarak adlandırılır

A

mikrovillus
intestinal absorbtif hücrelerde çizgili kenar
böbrek proksimal tübül hücrelerinde fırçamsı kenar olarak adlandırılır

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

mikrovillusun içinde longitudinal uzanan
paralel 25-30 aktin filament bulunur=> mikrovillusun üst ucunda _______ bağlanırlar, alt uçta ise _____ denilen yoğun
filamentöz yapıya tutunurlar

A

mikrovillusun içinde longitudinal uzanan
paralel 25-30 aktin filament bulunur=> mikrovillusun üst ucunda amorf bir bölgeye
(villin) bağlanırlar, alt uçta ise hücrenin apikal
sitoplazmasındaki aktin, spektrin ve intermediate
filamentlerden oluşan “terminal web” denilen yoğun
filamentöz yapıya tutunurlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Terminal ağ ara filamentleri arası başlıca proteinler:

A

miyosin 2, spektrin ve ara filamanlar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

stereosil mikrovillusta bulunan _____ içermez, aktini plazma membranına bağlayan “____” içerir

A

stereosil mikrovillusta bulunan villin’i içermez, aktini plazma membranına bağlayan “erzin” içerir

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Siller (hareketli) nerede bulunur?
solunum yollarında akciğerlerde, tuba uterinalarda, duktus eferenteslerde spermlerin harektini sağlar
26
Bütün ökaryotik silyalar (hareketli), ____ olarak adlandırılan plazma membranıyla çevrili, dairesel dizilmiş _______ ve merkezde ______ oluşur = silya enine kesit yapısı ___ modelinde
Bütün ökaryotik silyalar, aksonem olarak adlandırılan plazma membranıyla çevrili, dairesel dizilmiş 9 çift mikrotübül ve merkezde 2 adet tek mikrotübülden oluşur = silya enine kesit yapısı 9+2 modelinde
27
periferik mikrotübülüs çiftleri silyum tabanında _____ katılır _____ sentriyol yapısına benzer, mikrotübülüsler _______ dizilim gösterir, _____de mikrotübül yoktur
periferik mikrotübülüs çiftleri silyum tabanında Bazal cisme katılır Bazal cisim sentriyol yapısına benzer, mikrotübülüsler 9 adet üçerli (9x3) dizilim gösterir merkezde mikrotübül yoktur
28
Lateral yüz özelleşmeleri Tıkayıcı birimler (occluding junctions) Sıkı bağlantı (zonula occludens=tight junction) _____, ______ ve _______ transmembran proteinleri rol alır, Hücre içinde de aktinlere bağlanırlar
Lateral yüz özelleşmeleri Tıkayıcı birimler (occluding junctions) Sıkı bağlantı (zonula occludens=tight junction) Occludin, Claudin ve JAM (junctional adhesion molecule) transmembran proteinleri rol alır, Hücre içinde de aktinlere bağlanırlar
29
Tutundurucu bağlantı birimleri Zonula adherens hücreleri çepeçevre sarar !komşu hücre zarları arası ____ aralık bulunur Hücrelerarası aralıkta cadherin ailesi üyeleri olan desmocollin ve desmoglein proteinleri bulunur Ca⁺⁺ bağımlıdırlar Zar üzerinde desmoplakin ve plakoglobin proteinlerinin olduğu plaklar bulunur !Hücre içinde ____ ile ____’e bağlanırlar Makula adherens=desmozom komşu iki hücre arası mesafe ______ Hücrelerarası aralıkta cadherin ailesinin üyeleri olan desmocollin ve desmoglein proteinleri bulunur Ca⁺⁺ bağımlıdırlar Zar üzerinde plakoglobin ve desmoplakinlerden oluşan bağlantı plağı (diski) !Hücre içinde _____ tutunur Hemidesmozom ________’a bağlı sitoplazmik plaka & Zarı bazal laminaya bağlayan ________ içeren zar plakası
Tutundurucu bağlantı birimleri Zonula adherens hücreleri çepeçevre sarar !komşu hücre zarları arası 15-20 nm aralık bulunur Hücrelerarası aralıkta cadherin ailesi üyeleri olan desmocollin ve desmoglein proteinleri bulunur Ca⁺⁺ bağımlıdırlar Zar üzerinde desmoplakin ve plakoglobin proteinlerinin olduğu plaklar bulunur !Hücre içinde catenin ile aktin’e bağlanırlar Makula adherens=desmozom komşu iki hücre arası mesafe 30 nm veya daha fazla Hücrelerarası aralıkta cadherin ailesinin üyeleri olan desmocollin ve desmoglein proteinleri bulunur. Ca⁺⁺ bağımlıdırlar Zar üzerinde plakoglobin ve desmoplakinlerden oluşan bağlantı plağı (diski) !Hücre içinde ara filamanlara (tonofilamanlar) tutunur Hemidesmozom Ara filamanlara (keratin filamanları, tonofilamanlar) bağlı sitoplazmik plaka & Zarı bazal laminaya bağlayan laminin 5 tutundurucu filamanlarını içeren zar plakası
30
Fokal adezyon & Hemidesmozom farkı
Fokal adezyon= bağlayıcı protein intergrinler, !fibronektin gibi ESM proteinlerine bağlanır hücre iskeletinden !aktin filamentlerine bağlanırlar Hemidesmozom= (integrin var ve) !laminin 5 yapısındaki tutundurucu filamanlar ile bazal laminaya bağlanır hücre içinde !ara filamanlara (tonofilamanlar) bağlı
31
İletişim birimleri (oluklu bağlantı=neksus=gap junction) Hücreler arası aralık ___ ___ adet transmembran protein (____), özel bir biçimde organize olarak _______ adı verilen borucukları oluştururlar
Hücreler arası aralık 2-4 nm Altı adet transmembran protein (konneksin), özel bir biçimde organize olarak KONNEKSON adı verilen borucukları oluştururlar protein? konneksin kanal? konnekson
32
Bazal lamina Lamina lusida: Lamina densa:
Bazal lamina Lamina lusida: !Laminin ve entaktin (ekstrasellüler glikoprotein) ile !integrinlerin (transmembran proteinler) ekstrasellüler bölümleri bulunur Lamina densa: !Tip IV kollajenden oluşan, örgümsü yapıdadır. Lamina retikülarise bakan yüzde ayrıca !fibronektin (glikoprotein) bulunur
33
tek katlı (basit) kübik epitel Koruyucu fonksiyonunun (ovaryum epiteli) yanısıra, absorbsiyon ve salgılama fonksiyonu (________) vardır Bazı özel tükrük bezi duktuslarında (çizgili kanallarda), iyon ve su konsantrasyonunu düzenler ➢ Salgı ve boşaltım ürünlerini taşıyan kanalların duvarında bulunur: Böbrek tubulleri, birçok ekzokrin bezin duktusları gibi ➢ Ayrıca; ovaryumun yüzey epiteli ve lens kapsülünün iç yüzeyini ve tiroid folliküllerini döşer
Koruyucu fonksiyonunun (ovaryum epiteli) yanısıra, absorbsiyon ve salgılama fonksiyonu (tiroid follikülleri) vardır
34
“________” Pıhtılaşması engellenmiş kan başta kan sayımı olmak üzere hematolojik analizlerde kullanılır:
TAM KAN • Hematokrit* (kırmızı kan hücrelerinin oluşturduğu hacmin, toplam kan hacmine oranı) • Hemoglobin* (eritrositlere kırmızı rengini veren tetramerik globüler protein) • Kan hücreleri sayımı ve değerlendirilmesi* • Sedimentasyon ( eritrosit çökme hızı) • Kan grubu • Kanama zamanı • Pıhtılaşma zamanı • Pıhtılaşma faktörleri…..vb • Tam kan sayımı (hemogram)*
35
BOS’un gözle muayenesi ______ renk:
BOS’un sarı (ksantokromik) görünümü • Eski beyin kanaması • BOS dolaşımını bozan tümör • İndirekt bilirubin düzeyinde artış • Protein artışı
36
Foramen obturatum _____ tarafından oluşturulur, oluşumuna ______ katılmaz Spina ischiadica, tuber ischiadicum _____’a ait Os pubis’in iki ramus’u varken (______) os ischii’nin tek dalı var (______)
Foramen obturatum Pubis ve ischium tarafından oluşturulur, oluşumuna os ilium katılmaz Spina ischiadica, tuber ischiadicum- os ischium’a ait Os pubis’in iki ramus’u varken (ramus superior/inferior ossis pubis) os ischii’nin tek dalı var ramus ossis ischii
37
Pelvis major ile pelvis minor arası sınırı kim oluşturur?
Linea terminalis
38
Apertura pelvis superior= Linea terminalis’in sınırladığı geçit Linea terminalis’e hangi oluşumlar dahildir?
Linea terminalis Arkada promontorium’dan başlayan, ilium’lardaki linea arcuata’dan, os pubis’lerdeki pecten ossis pubis ve crista pubica’lardan geçen ve önde symphysis pubica’nın üst kenarında birleşen hayali bir çizgi
39
Hangisi normal doğum olup olamayacağını belirleyebilir?
Conjugata verae (obstetrica) (11 cm) (9 cm’e kadar normal doğum yapar, 9’un altında zor, 6’nın altında kesin sezaryen) [Conjugata diagonalis (12.5-13 cm) = fizik muayene ile ölçülebilen tek çap]
40
Patella ______ ile eklem yapar, ______ katılmaz Fibula _____ katılmaz Talus’a ______
Patella sadece femur ile eklem yapar, diz eklem oluşumuna katılmaz Fibula diz eklem oluşumuna katılmaz Talus’a hiçbir kas tutunmaz
41
Talus _______ ile tibia’yla eklem yapar _______ ile fibula’yla eklem yapar
Talus Facies malleolaris medialis ile tibia’yla eklem yapar Facies malleolaris lateralis ile fibula’yla eklem yapar
42
Ünisellüler ekzokrin bez/hücre Goblet/ Kalisiform hücresi en çok ______’de görülür
en çok sindirim (ince barsak duodenumdan rektum’a kadar vardır), solunum sisteminde görülür
43
Duktusları ne? İntestinal bezler= Midedeki pilor bezleri= Ekrin ter bezleri= Uretrada parauretral ve peri üretral bezler= (gastrik bezler) Brunner bezleri= (ekzokrin pankreas)= (tükrük bezi, meme bezi, lakrimal bez)=
Duktusları ne? İntestinal bezler= Basit tübüler Midedeki pilor bezleri= Basit dallanmış tübüler Ekrin ter bezleri=Basit kıvrımlı tübüler Uretrada parauretral ve peri üretral bezler= Basit asiner (gastrik bezler) Brunner bezleri=Bileşik tübüler (ekzokrin pankreas)= Bileşik asiner (alveolar) (tükrük bezi, meme bezi, lakrimal bez)=bileşik tübüloasiner
44
Müköz Bez:___ salgılar Seröz Bez:____ salgılar Serö-Müköz Bez: ______ salgılar Müköz bez Hücre biçimi: Boyanma: Salgı granülleri: Çekirdek: Lümen: Seröz bez Hücre biçimi: Boyanma: Salgı granülleri: Çekirdek: Lümen:
Müköz Bez: Mukus salgılar Seröz Bez: Protein salgılar Serö-Müköz Bez: Mukus+ Protein salgılar Müköz bez Hücre biçimi: Düzensiz kübik Boyanma: Soluk bazofilik Salgı granülleri: Büyük müsinojen damlacıklarıdır. Rutin boyamada kaybolur. Çekirdek: Yassı, bazale yakın Lümen: Geniş ve belirgin Seröz bez Hücre biçimi: Piramidal Boyanma: Asidofilik Salgı granülleri: Hücrenin apikal kısmını doldurur. Rutin boyamada seçilir. Çekirdek: Yuvarlak, ortada Lümen: Küçük, çoğu kez seçilemez
45
Duktus Sistemi İntralobular Duktuslar: Extralobular Duktuslar:
Duktus Sistemi İntralobular Duktuslar - İnterkalar duktus=boyun bölümü Lümeni belirgin biçimde görülmez. Kısa boylu kübik epitelle döşelidir - Çizgili kanal=Salgı kanalı Lümeni belirgin. Yüksek silindirik epitelle döşelidir. Bazal bölümde enine çizgilenmeler görülür Extralobular Duktuslar -İnterlobuler duktus -Lobar duktus -Boşaltma duktusu
46
Örnekleri Merokrin (Ekrin) bez: Apokrin: Holokrin:
Örnekleri Merokrin (Ekrin) bez: Pankreas, hipofiz, parotis bezi [ekzositozla atılan salgı hücrenin bir ürünüdür, hücrenin bir bölümü değildir] Apokrin: meme sütün lipid bölümü, koltukaltı ter bezleri [hücrenin “apikal” bölümü, salgı granülleriyle birlikte dışarıya verilir. Bir miktar sitoplazma ve membran kaybı söz konusudur] Holokrin: Yağ bezlerinin salgısı; yağ ile yüklü ölü hücrelerdir (sivilce) (PASİF) Ovaryum ve testisten canlı hücre (ovum, spermium) atılır (AKTİF) [Sitoplazmada fazla miktarda salgı ürünü biriktirilmesini takiben, hücre lizisi olur ve bu hücreler salgılanır. Yani; dışarıya atılan salgı, hücrenin kendisidir]
47
Miyoepitel (kassal epitel) Sitoplazmalarında _______ yanısıra, bol _______ da içerir [Miyofibroblast (b.d.) sitoplazmasında sadece aktin filamanları bulunur, miyozin yok]
Miyoepitel (kassal epitel) Sitoplazmalarında tropomiyozin ve miyozin yanısıra, bol aktin mikrofilamanlarını da içerir
48
Makrofaj (histiyosit)- ______ kökenli ____ b.d. hücresi Monosit- ______ kökenli ______ b.d. hücresi
Makrofaj (histiyosit)- Hematopoetik kök hücre kökenli sabit b.d. hücresi Monosit- Hematopoetik kök hücre kökenli gezgin b.d. hücresi
49
Tip 1 kollajen nerede bulunur?
Deri (dermis tabakası), kemik, tendon, dentin
50
Retiküler fibriller (kollagen tip 3) ______tir, _______
Retiküler fibriller (kollagen tip 3) arjirofiliktir, gümüşle (Ag) boyanmayı sever_ gümüş tuzları ile iyi boyanır
51
Gevşek (areolar) bağ dokusu _______ hücrelerini ve _______ fibrilini yapısında bulundurur en yaygın b.d. tipidir
Gevşek (areolar) bağ dokusu retiküler hücreler dışında tüm bağ dokusu hücrelerini ve üç tip bağ doku fibrilini (kollajen, retiküler, elastik) yapısında bulundurur en yaygın b.d. tipidir
52
düzensiz sıkı bağ doku nerede bulunur? retiküler bağ doku nerede bulunur?
düzensiz sıkı bağ doku nerede bulunur? Derinin dermis tabakasında (stratum retikulare), sinirlerin kılıflarında, dalak-testis(tunica albuginea)-ovaryum-böbrek ve lenf düğümünün kapsüllerinde bulunur retiküler bağ doku nerede bulunur? Karaciğer sinuzoidlerinde, yağ dokusunda, kemik iliğinde (Hematopoetik d.), lenf düğümünde (Lenfatik d.), dalakta, düz kasların çevresinde; Langerhans adalarında bulunurlar
53
Dermis - Stratum papillare’de ________ - Stratum reticulare’de _______
Dermis - Stratum papillare’de gevşek bağ dokusu - Stratum reticulare’de düzensiz sıkı bağ doku
54
Gevşek bağ doku nerede bulunur?
tübüler, sindirim ve solunum sistemi epiteli tabaka altında Özellikle vücudun iç ve dış yüzeylerini döşeyen epitelin altında yerleşmiştir
55
Tip 4 kollajen ____ yapısında bulunur ve ___ yapıdadır (______ değildir= _____ kollajen) süper heliks değil, ______ oluşturur
Tip 4 kollajen lamina densa’nın yapısında bulunur ve ağsı yapıdadır (fibriller,lifçik oluşturan değildir=non-fibriller kollajen) süper heliks değil, suprastrüktür oluşturur
56
Elastin ____ genetik tipi vardir ____ konformasyonu gösterir ____ yapı yok (kollajende var), ______ yapı var- _____ segmentler ve ____ segmentler ___lenmemiştir ve yapısında hidroksiprolin _____ ama hiç _______ bulunmaz
Elastin tek genetik tipi vardir büklüm (gelişigüzel büklüm/random-coil) konformasyonu gösterir düzenli heliks yapı yok (kollajende var), düzensiz sekonder yapı var- hidrofobik segmentler ve alfa sarmal segmentler glikozillenmemiştir ve yapısında hidroksiprolin bulunur ama hiç hidroksilizin bulunmaz
57
Kollajen: Elastin:
Kollajen: birçok farklı genetik tip Üçlü sarmal (düzenli heliks yapı) (Gly-X-Y)n şeklinde tekrarlayan yapı Hidroksilizin varlığı Karbonhidrat içeriği Molekül aldol çapraz bağları Biyosentez sırasında uzayan peptidlerin varlığı Elastin: Bir genetik tip Üçlü sarmal yok; uzama/gerilmeye olanak sağlayan gelişigüzel büklüm yapıları (düzensiz sekonder yapı) (Gly-X-Y)n şeklinde tekrarlayan yapı yok Hidroksilizin yok Karbonhidrat yok Molekül içi desmozin çapraz bağları Biyosentez sırasında uzayan peptid yok
58
(b.d. biyokimyası) Proteoglikanlar •_____ ve _____ regüle ederler •GAG (________) zincirleri _________ kontrol ederler ECM Proteoglikanı : _______ Sinyal moleküllerine bağlanır; büyüme faktörlerinin aktivitesini etkiler
(b.d. biyokimyası) Proteoglikanlar •Proteolitik enzimleri ve proteaz inhibitörleri regüle ederler •GAG (anyonik moleküllerdir- negatif yükleri su toplar, eklemlerde çarpmalara karşı korur) zincirleri moleküllerin giriş-çıkışını kontrol ederler ECM Proteoglikanı : AGREKAN Sinyal moleküllerine bağlanır; büyüme faktörlerinin aktivitesini etkiler
59
(b.d. biyokimyası) Adhezif glikoproteinler Fibronektin
ECM ile hücre membranı arasında bağlantı oluştururlar Proteoglikanlara, kollajenlere ve transmembran ECM reseptörlerine (integrinler) bağlanırlar FN iki özdeş zinciri olan bir dimerdir
60
Kollajen biyosentezi Hücre içi Lys/Pro hidroksilasyonu- _____=>______ Hidroksilizinlerin glikozillenmesi-_______=>______ Hücre dışı Tropokollajenleri schiff bazları ve aldol kondensasyon aracılığıyla kovalent çapraz bağlama (piridinyum/dezoksipiridinyum)- _____=>_____
Kollajen biyosentezi Hücre içi Lys/Pro hidroksilasyonu- Hidroksilaz=>Vit C (askorbat) Hidroksilizinlerin glikozillenmesi-Hidroksilizil galaktozil transferaz=> Mn+2 aktivatör Hücre dışı Tropokollajenleri schiff bazları ve aldol kondensasyon aracılığıyla kovalent çapraz bağlama (piridinyum/dezoksipiridinyum)- Lizil oksidaz=>Bakır bağımlı
61
SAM bazı önemli metabolit ve hormonların sentezinde metil donörü olarak görev görür, Her biri _____ kullanır SAM S-adenosilhomosistein \ / ——— / \ Metil alıcı Metillenmiş ürün Guanidinoasetat ——> Norepinefrin ——> Fosfatidiletanolamin ——> N-Asetilseratonin ——> Eğer met.da kofaktör olarak ___ yoksa, ____ eksikse bu rx.larda etkilenecek, ürünlerin oluşumu etkilenecek
SAM bazı önemli metabolit ve hormonların sentezinde metil donörü olarak görev görür, Her biri spesifik metil transferazlar kullanır SAM S-adenosilhomosistein \ / ——— / \ Metil alıcı Metillenmiş ürün Guanidinoasetat ——> Kreatin Norepinefrin ——> Epinefrin Fosfatidiletanolamin ——> Fosfatidilkolin N-Asetilseratonin ——> Melatonin Eğer met.da kofaktör olarak SAM yoksa, Biotin (vit B7) eksikse bu rx.larda etkilenecek, ürünlerin oluşumu etkilenecek
62
Aa katabolizması, karbon iskeletlerinin yıkılımı Transaminasyon (PLP gerekir) ve Tek-karbon transfer rx.larıyla gerçekleşir Tek-karbon transfer rx.ları kofaktörleri:
- Biotin - Tetrahydrafolat [Ser Gly’e dönüşürken (serine hidroksimetiltransferaz) Karbon ünitesi THF’a aktarılır, N5,N10-metilentetrahidrafolat oluşur=> kofaktörler THF ve PLP] - S-adenosilmethionin (SAM) [Metiyonin ve ATP’den Metiyonin adenozil transferaz ile SAM sentezlenir]
63
Gly ___’e dönüşebilen bir aa- iki yönlü (tek karbon transfer rx.u=>kofaktör THF, N5N10-metilentetrahidrofolat)
Gly Ser’e dönüşebilen bir aa- iki yönlü (kofaktör THF, N5N10-metilentetrahidrofolat)
64
6 aa pirüvata kadar yıkılır:
Trp, Thr, Ala, Ser, Gly, Cys (Gly, Ser’e dönüşebilen bir aa- iki yönlü)
65
Hem ketojenik hem glukojenik aa’ler: Beş Amino Asid alfa-ketoglutarat’a Dönüşür: 2 aa Oxaloasetat’a dönüşür:
Hem ketojenik hem glukojenik aa’ler: Threonine, Trp, Tyr, Ile, Phe Beş Amino Asid alfa-ketoglutarat’a Dönüşür: (tca döngüsüne alfa-ketoglutarat olarak katılır) Glutamine, Pro, Arg, His, Glutamate 2 aa Oxaloasetat’a dönüşür: Aspartat ve Asparagin
66
7 aa asetil-coa’ya kadar yıkılır
Aromatik aa Trp (asetoasetil-Coa ve asetil-Coa’ya yıkılır, nikotinat ve serotonin oluşur), Phe, Tyr Thr Dallı zincirli aa [Dallı zincirli aa’ler; (leucine, isolösin, and valin) sadece kas, yağ dokusu ve beyin dokusunda yıkılırlar] Ile, Leu Lys (Lys ve Leu tamamen ketojenik)
67
Fenilalanin’in 9C’unun 4’ü asetoasetil-Coa sonra asetil-Coa’ya, 4’ü Fumarate’a dönüşür- bunlar TCA’ya girer; kalan tek karbon CO2 olarak salınır Phe hidroksile olmasıyla _____ oluşur=> __________ enzimi- kofaktör ________ [ ___________ gerek] eksikliğinde (_____, ______, _____ sentezini etkiler) Fenilketonüri Alkaptonüri- Defektif enzim: _________ Albinizm-Defektif enzim: ________ Maple syrup urine disease-Defektif enzim: ________
Fenilalanin’in 9C’unun 4’ü asetoasetil-Coa ve sonra asetil-Coa’ya, 4’ü Fumarate’a dönüşür- bunlar TCA’ya girer; kalan tek karbon CO2 olarak salınır Phe hidroksile olmasıyla Tyr (tirozin) oluşur=> Fenilalaninhidroksilaz enzimi- kofaktör Tetrahidrobiopterin (THB) [dihidrobiopterin redüktaz gerek] eksikliğinde (Tirozin, kateşolamin, serotonin sentezini etkiler) Fenilketonüri Alkaptonüri- Defektif enzim: Homogentisat Dioksigenaz Albinizm-Defektif enzim: Tirozin-3 Monooksigenaz Maple syrup urine disease-Defektif enzim: Branched-chain α-keto acid dehydrogenase
68
4 aa Süksinil-Coa’ya dönüşür: ________ gerektirir
4 aa Süksinil-Coa’ya dönüşür: Valin, Isoleucin, Methionin ve Threonin (TCA döngüsüne Suksinil-CoA basamağından katılırlar) BİOTİN VE VİTB12 GEREKTİRİR
69
Reseptör enzimler için ligandlar: _______ G protein bağlı reseptörler (GPCR) için ligandlar: ______
Reseptör enzimler için ligandlar: insülin hormonu, sitokinler, büyüme faktörleri G protein bağlı reseptörler (GPCR) için ligandlar: hormonlar, büyüme faktörleri, koku molekülleri, görme pigmentleri ve nörotransmitterler
70
Amplifiye edici enzim: Adenylyl cyclase (membran) İkincil haberci: Bağlı olduğu hücre yüzey reseptör grubu: Amplifiye edici enzim: Guanylyl cyclase (membran/sitozol) İkincil haberci: Bağlı olduğu hücre yüzey reseptör grubu: Amplifiye edici enzim: Fosfolipaz C İkincil haberci: Bağlı olduğu hücre yüzey reseptör grubu:
Amplifiye edici enzim: Adenylyl cyclase (membran) İkincil haberci: cAMP (ATP’den yapılır) Bağlı olduğu hücre yüzey reseptör grubu: GPCR (G proteini bağlı reseptörler) Amplifiye edici enzim: Guanylyl cyclase (membran/sitozol) İkincil haberci: cGMP (GTP’den yapılır) Bağlı olduğu hücre yüzey reseptör grubu: Reseptör enzim ve Nitrik oksit (NO) Amplifiye edici enzim: Fosfolipaz C İkincil haberci: Lipid kökenli- IP3 ve DAG (membran fosfolipidelerinden yapılır) İyon- Ca2+ Bağlı olduğu hücre yüzey reseptör grubu: GPCR (G protein bağlı reseptörler)
71
Craniumdaki pneumatic kemikler: (paranasal sinuslar)
Craniumdaki pneumatic kemikler: os ethmoidale, os frontal, os sphenoidale, os maxilla (en büyüğü)
72
Craniumdaki antropometrik noktalar: Nasion İnion (protuberentia occipitalis externa) Gnathion
73
Difüzyon Kolaylaştırılmış difüzyonda moleküllerin _____, konsantrasyon her yerde eşit olana kadar gerçekleşir
Difüzyon Kolaylaştırılmış difüzyonda moleküllerin net hareketi, konsantrasyon her yerde eşit olana kadar gerçekleşir (iki yönlü akış her zaman devam eder ama net akış olmaz)
74
Zardan madde geçişi sadece _____ değil, ______ fark da etkili
Zardan madde geçişi sadece konsantrasyon farkıyla değil, elektriksel ve elektrokimyasal fark da etkili
75
Taşıyıcı proteinler (kolaylaştırılmış difüzyon, aktif transport) ile kanal proteinleri (basit difüzyon) arası fark:
Taşıyıcılar tek tarafta açık, hiçbir zaman iç ile dış arasında tam bağlantı olmaz Kanal kapalı olabilir ama açıldığında hücre içi-dışı arası doğrudan bağlantı vardır
76
Kolaylaştırılmış difüzyon kanalları tek yönlü taşımaz, _____ Na-K ATPaz ___ hücre dışına, ___ hücre içine taşır (___ aktif taşıma) İkincil (sekonder) aktif taşıma- biri ______ diğeri _____ taşınır Na konsantrasyon gradientine doğru taşınırken, Glukoz konsantrasyon gradientine zıt yönde taşınır Taşıyıcılar taşınan moleküle ____ (glut) Pinositoz (sıvı endositozu) moleküle ____
Kolaylaştırılmış difüzyon kanalları tek yönlü taşımaz, iki yöne de taşıyabilir Na-K ATPaz 3 Na hücre dışına, 2 K hücre içine taşır (primer aktif taşıma) İkincil sekonder aktif taşıma- biri konsantrasyon gradientine diğeri tersine taşınır Na konsantrasyon gradientine doğru taşınırken, Glukoz konsantrasyon gradientine zıt yönde taşınır Taşıyıcılar taşınan moleküle özgüldür (glut) Pinositoz (sıvı endositozu) moleküle özgü değildir
77
Hacmi zardan geçemeyen maddeler belirler, zarı geçebiliyorsa belirlemez
78
Modifiye AA’ler Kalıcı olanlar
Modifiye AA’ler Kalıcı olanlar Hidroksiprolin Hidroksilizin Metillizin Gama-karboksiglutamat Desmozin Selenosistein (21. aa)
79
Selenosistein Modifiye aa’lerden farkı: Standart aa’lerden farkı:
Selenosistein Modifiye aa’lerden farkı: Translasyon sonrası ortaya çıkar Standart aa’lerden farkı: Kendisine özgü tRNA’sı yok
80
(mod. aa’ler- kalıcı olmayanlar) Fosfoproteinler ______, ______ ile ortadan kaldırılır O/N-glikozilasyon ____
Fosfoproteinler kalıcı değildir, fosfoprotein fosfatazlar ile ortadan kaldırılır O/N-glikozilasyon geçiçi
81
Protein yapısında bulunmayan aa’ler Alfa aa’ler (amin grupları alfa karbona bağlı)
Ornitin Sitrülin Argininosüksinat (üre sentezi ara ürünleri) N-asetil glutamate Tiroksin DOPA 5-hidroksitriptofan
82
Protein yapısında bulunmayan aa’ler Non-alfa aa’ler (Amino grubu alfa karbonda olmayan aa’ler)
Protein yapısında bulunmayan aa’ler Non-alfa aa’ler (Amino grubu alfa karbonda olmayan aa’ler) beta-alanin beta-aminoizobutirik asit Gama-aminoizobutirik asit (Nörotransmitter) Delta-aminolevülinik asit (Hem sentezi ara ürünü) S-Adenozilmetionin (AdoMet)/S-adenozilhomosistein (AdoHcy) (Metil grubu vericisi Taurin (Nörotransmitter)
83
Taurin’in diğer protein yapısında bulunmayan Non-alfa aa’lerden farkı: _____ grubu içermeyen tek aa Karboksil grubu yerine _____ içerir Taurin’in ___ grubu sayesinde Taurokolik asidin pK’sı ___ (2), safrada çok hızlı ____ olurlar ve safra tuzları arasında en iyi _____dırlar
Taurin’in diğer protein yapısında bulunmayan Non-alfa aa’lerden farkı: Karboksil grubu içermeyen tek aa Karboksil grubu yerine Sülfonik asit içerir Taurin’in sülfit grubu sayesinde Taurokolik asidin pK’sı düşük (2), safrada çok hızlı iyonize olurlar ve safra tuzları arasında en iyi deterjandırlar
84
Sistin iki molekül sistein’in oksidan koşullarda doğal olarak sülfidril grupları arasında geri dönüşümlü disülfit bağı oluşur, pek çok protein yapısını stabilize eder Proteinler yıkıma uğradığında disülfit bağları proteazların katalizi ile açılmaz Sistin, sentez sırasında ______ olmayan ancak yıkım sonrasında ortaya çıkan bir aa dir. Yapısındaki S-S bağları «_______» adı verilen spesifik enzimle yıkılır
Sistin iki molekül sistein’in oksidan koşullarda doğal olarak sülfidril grupları arasında geri dönüşümlü disülfit bağı oluşur, pek çok protein yapısını stabilize eder Proteinler yıkıma uğradığında disülfit bağları proteazların katalizi ile açılmaz Sistin, sentez sırasında tRNAsı olmayan ancak yıkım sonrasında ortaya çıkan bir aa dir. Yapısındaki S-S bağları «sistin redüktaz» adı verilen spesifik enzimle yıkılır
85
21. aa ____ (___) 22. aa ____ (___)
21. aa Selenosistein (UGA) 22. aa Pirrolizin (UAG)
86
Hücre membranı K’a daha geçirgen, Na’a daha az geçirgen Neden?_________ Dinlenim zar potansiyeli ________ bağlı olarak ortaya çıkar, Voltaj veya ligand kapılı kanalların açılması ______ oluşturur Kimyasal (ligand) kapılı kanallar-____ kanal Hücre membranında bulunan elektrojenik pompa-______
Hücre membranı K’a daha geçirgen, Na’a daha az geçirgen Neden? sodyum hidrat kılıfı ve Ca iyonlarının Na kanal girişlerinde pozitif yük birikimi yapması Dinlenim zar potansiyeli sızma kanallarının geçirgenlik özelliklerine bağlı olarak ortaya çıkar. Voltaj veya ligand kapılı kanalların açılması aksiyon potansiyelini oluşturur. Kimyasal (ligand) kapılı kanallar- özgül kanal Hücre membranında bulunan elektrojenik pompa- Na K ATPaz
87
Membran potansiyeline aktif transport katkısı Na-K pompası: vücuttaki _____ zarında bulunur ilave ____luk potansiyel fark oluşturur _________ oluşumunda olmazsa olmaz değil AMA bizim için olmazsa olmaz =____ dengesi için ________ dengesi: Proteinler nedeniyle hücre içinde daha fazla ozmotik aktif madde toplanır, hücre içine su girerek hücrenin şişmesine neden olur. Normal koşullarda ________ hücrede iyon birikimini ve su alıp şişmeyi önler (hücre ozmolaritesinin artmasını engellemekte)
Membran potansiyeline aktif transport katkısı Na-K pompası: vücuttaki bütün hücrelerin zarında bulunur ilave -4mV luk potansiyel fark oluşturur dinlenim zar potansiyeli oluşumunda olmazsa olmaz değil AMA bizim için olmazsa olmaz = Donnan dengesi için Gibbs-Donnan dengesi: Seçici geçirgen membranın bir tarafında membranı geçemeyen anyonların varlığında kurulan denge Proteinler nedeniyle hücre içinde daha fazla ozmotik aktif madde toplanır, hücre içine su girerek hücrenin şişmesine neden olur. Normal koşullarda Na-K pompası hücrede iyon birikimini ve su alıp şişmeyi önler (hücre ozmolaritesinin artmasını engellemekte)
88
Nernst denge potansiyelinde etkili faktörler: ______ Dinlenim zar potansiyeli; Goldman Membran birden fazla iyona geçirgen ise 3 faktöre bağlı: ______
Nernst denge potansiyelinde etkili faktörler: iyonun hücre içi/dışı konsantrasyonu ve elektriksel yükü Dinlenim zar potansiyeli; Goldman Membran birden fazla iyona geçirgen ise 3 faktöre bağlı: Her iyonun elektriksel yük çeşidi Membranın her iyona geçirgenliği Her iyonun membranın iki tarafındaki konsantrasyonu
89
___mV Na kanalları için _____ eşiği, eş zamanlı olarak K kanalları ____ olur
+35mV Na kanalları için inaktivasyon eşiği, eş zamanlı olarak K kanalları aktive olur
90
craniumdaki tek oynar eklem-_____ tipte (sinoviyal) - art. ________
craniumdaki tek oynar eklem- biconduler tipte (sinoviyal) - art. temporomandibularis
91
Palatum durum: (cavitas oris tavanı, cavitas nasi alt duvarı)
Palatum durum: Maxilla-proc. palatinus Os palatinum- Lamina horizontalis
92
Orbitanın yapısına katılır: Os palatinum, proc. orbitalis - Paries ____
Orbitanın yapısına katılır: Os palatinum, proc. orbitalis - Paries inferior
93
Kondrojenik hücre (______) _____ hücrelerden farklılanırlar, _____ kökenli (kondroklastlar, çok çekirdekli hücreler; kökeni perivasküler hücreler, Kİ kök hücreleri)
Kondrojenik hücre (Perikondrial mezenkimal hücre) Mezenşimal hücrelerden farklılanırlar, mezoderm kökenli
94
Glikozaminoglikanlar Tekrarlayan disakkarid ünitelerine göre:
Glikozaminoglikanlar Tekrarlayan disakkarid ünitelerine göre: • Hyalüronik asid (HA) • Keratan sülfat (KS) • Kondroitin sülfat (CS) • Heparin (H) • Heparan sülfat (HS) • Dermatan sülfat (DS)
95
GAG ve Proteoglikanların fonksiyonları
GAG ve Proteoglikanların fonksiyonları ECM yapısal bileşenidir Kollajen, elastin, TGF-β, fibronektin vb. proteinlerle nonspesifik etkileşimler yaparlar Polianyonlardır (polikatyonlar, Na, K vb bağlarlar)-(negatif yüklüdürler, katyonları bağlarlar) Turgor oluşumuna katılırlar (ozmotik basınç) Moleküler elek oluştururlar (çok su tutarlar, negatif yükleri iterler) Esnek yapıya katkı sağlarlar, düşük konsantrasyonda jel yapı Fleksibilite, kompresyon – reekspansiyon
96
GAG VE PROTEOGLİKANLARIN FONKSİYONLARI spesifik:
Hücre migrasyonunu kolaylaştırırlar (HA) Korneada saydamlık (KSII, DS), sklerada yapısal rol (DS) Böbrek glomerüllerinde seçicilik sağlarlar (HS) Sinaptik vesiküllerin komponentidir (HS) Plazma membranlarının bileşenidir (reseptör, hc adezyonu, hc-hc etkileşimleri) (HS) Antikoagülandırlar (heparin)
97
Yaşlanma ile ___ ↓ _______↑ ______ enzimi ↑ (kıkırdak doku su içeriği azalır) Eklemlerde hareket kısıtlılığı, ağrı- osteoartrit
Yaşlanma ile CS ↓ HA ve KS ↑ Agrekanaz enzimi ↑ (kıkırdak doku su içeriği azalır) Eklemlerde hareket kısıtlılığı, ağrı- osteoartrit
98
Sinoviyal eklemlerde eklem yüzlerinin birbirinden ayrılmasını (lüksasyon) engelleyen faktörler
Sinoviyal eklemlerde eklem yüzlerinin birbirinden ayrılmasını (lüksasyon) engelleyen faktörler - Eklem boşluğundaki düşük hava basıncı- vakum etkisi (En önemlisidir) - Eklem kapsülü ve eklem bağları - Eklemi saran kaslar ve tendonlar - Eklem yüzlerinin şekli
99
Art. fibrosae Syndesmosis’e örn: Schindylesis’e örn: Art. cartilaginae-Amphiartrosis Synchondrosis’e örn: Symphisis’e örn: Art. synoviales-Diarthrosis Art. composita’ya örn:
Art. fibrosae Syndesmosis’e örn: Membrana interossea Syndesmosis tibiofibularis Schindylesis’e örn: vomer ve sphenoidale arası - art. sphenovomeris Art. cartilaginae-Amphiartrosis Synchondrosis’e örn: linea (synchondrosis) epiphysialis Symphisis’e örn: Symphisis pubis, symphisis intervertebralis Art. synoviales-Diarthrosis Art. composita’ya örn: Art. cubiti
100
Sinoviyal eklemlere (tam hareketli) örn Art. trochoidea (pivot): Art. bicondylaris: Art. sellaris: Art. spheroidea: Art. gingylimus: Art. elipsoidea: Art. plana:
Sinoviyal eklemlere (tam hareketli) örn Art. trochoidea (pivot): art. atlantoaxialis mediana art. radioulnaris proximalis/distalis Art. bicondylaris: art. genus Art. sellaris: art. carpometacarpea pollicis 2 eksenli- transverse & sagittal Sircumduction yapar! Art. spheroidea: art. humeri art. coxae Art. gingylimus: art. humeroulnaris Art. elipsoidea: art. radiocarpalis 2 eksenli- transverse & sagittal Art. plana: Artt. zypophysiales karpal/tarsal kemikler arası- artt. manus
101
Art. radiocarpalis-_____ tip ______ eksende hareket eder _______ ve _______ yaparız Art. carpometacarpea pollicis- ____ tip _______ eksende harekete eder ______ yapar
Art. radiocarpalis- elipsoid tip transverse ve sagittal eksende hareket eder adduksiyon, abduksiyon ve fleksiyon, ekstensiyon yaparız Art. carpometacarpea pollicis- sellar tip transverse ve sagittal eksende harekete eder oppozisyon, repozisyon, sirkumdüksiyon yapar
102
________ , _______ Canalis carpi Tuberculum ossis scaphoidei, tuberculum ossis trapezii ve os pisiforme, hamulus ossis hamati arasında uzanır
Retinaculum flexorum, Lig. carpi transversum Canalis carpi Tuberculum ossis scaphoidei, tuberculum ossis trapezii ve os pisiforme, hamulus ossis hamati arasında uzanır
103
Aa’den amino azotun uzaklaştırılması Transaminasyon- ________tir Amino gruplarının glutamat’a yönlendirilmesi Koenzimi: ______ _____ eksikliğinde _____ iyi işlemez Tüm aminotransferazlar koenzim olarak _____ kullanırlar. ALT (Alanin—amino grubunu kopardık—>___) ve ASP (Aspartat —> ____) enzimleri ______da var tüm transaminasyon reaksiyonlarında; α-Ketoglutarat-______ (glutamat oluyor) Glutamat ________ çift taraflı rx.
Aa’den amino azotun uzaklaştırılması Transaminasyon - TAMAMEN substrat spesifiktir Amino gruplarının glutamat’a yönlendirilmesi Koenzimi: Piridoksal fosfat = vit B6 Tüm aminotransferazlar koenzim olarak PLP (B6-vit) kullanırlar. B6 eksikliğinde transaminazlar iyi işlemez ALT (Alanin—amino grubunu kopardık—> Piruvat) ve ASP (Aspartat —> OAA) enzimleri KC, böbrek, barsak, kasta var α-Ketoglutarat / Glutamat tüm transaminasyon reaksiyonlarında genel amino alıcı ve vericisi α-Ketoglutarat- genel bir amino grubu alıcısı (glutamat oluyor) Glutamat genel bir amino grubu vericisi çift taraflı rx.
104
Amino asitlerin amin grupları KC’e nasıl yönlendirilir? Kas dokusunda → Diğer dokularda →
Amino asitlerin amin grupları KC’e nasıl yönlendirilir? Kas dokusunda → Alanin Diğer dokularda → Glutamin Glutamattan glutamin sentaz ile tek taraflı rx.la Glutamin sentezlenir, glutaminaz ise amonyağı üre sentezinde kullanılmak üzere serbest bırakır tekrar glutamat oluşur
105
Amino asitten azotun uzaklaştırılması Oksidatif deaminasyon Glutamat dehydrogenaz rx.u ____ düzenlenir, ____ varlığında hızlanır, ____ varsa inhibe olur (rx. özellikle _____te) Üre sentezindeki ______ kaynağı glutamat dehidrogenaz enzimi ile serbestleşen amonyak- azot kaynağıdır
Amino asitten azotun uzaklaştırılması Oksidatif deaminasyon Glutamat dehydrogenaz rx.u Allosterik düzenlenir, ATP varlığında hızlanır, GTP varsa inhibe olur (rx. özellikle KC ve böbrekte) Üre sentezindeki ilk serbest amonyağın (NH3) kaynağı glutamat dehidrogenaz enzimi ile serbestleşen amonyak- azot kaynağı
106
Üre döngüsü Sadece ____de gerçekleşir çünkü _____ enzimi sadece ____’de- ______ yarışmalı inhibitörleridir
Sadece KC de gerçekleşen (çünkü Arginaz enzimi sadece KC’de- Ornitin ve Lizin yarışmalı inhibitörleridir), hücrenin mitokondrisinde başlayıp sitozolünde devam eden (enzimlerin bir kısmı sitozolde bir kısmı mitokondride) 3 ATP kullanarak (1 ve 3. bsmk) “2 mol amonyak’tan 1 mol ÜRE” yapımı ile sonuçlanan 5 aşamalı enerji kaybettiren bir döngü
107
KC hücresi mitokondrisinde üre siklusunun ilk rx.unu gerçekleştirir=> ______- ____ enzim (yani düzenleyebiliriz, aktive/inhibe edilir) _____ bir rx., enerji-____ ____’den —>____ elde edilir ____, ____ girer; ____ açığa çıkar Karbomoil fosfat sentaz 1 enzim allosterik aktivatörü: NAG (N-Asetil Glutamat) Glutamat+ Asetil-KoA —NAGS—> KoA + N-AsetilGlutamat NAG-> Karbomoilfosfat Sentaz1 aktifleşir-> üre döngüsü çalışır NAGS aktivitesi etkili yani
KC hücresi mitokondrisinde üre siklusunun ilk rx.unu gerçekleştirir=> Karbomoil fosfat sentaz 1 - Allosterik enzim (yani düzenleyebiliriz, aktive/inhibe edilir) tek taraflı bir rx., enerji- 2 ATP kullanır NH4’den —> Karbomoil fosfat elde edilir HCO3, 2 ATP girer; 2 ADP + Pi açığa çıkar Karbomoil fosfat sentaz 1 enzim allosterik aktivatörü: NAG (N-Asetil Glutamat) Glutamat+ Asetil-KoA —NAGS—> KoA + N-AsetilGlutamat NAG-> Karbomoilfosfat Sentaz1 aktifleşir-> üre döngüsü çalışır NAGS aktivitesi etkili yani
108
üre siklusunde rejenere olup tekrar mitokondri matrix’ine gelen?
ornitin (Aspartat/Argininosüksinat yolunda Aspartat’da sürekli yenilenir ve üre siklusu 3. bsmk.ında kullanılır)
109
TCA döngüsünün bazı enzimleri ______’ın sitozolde izoenzimleri mevcuttur- _______’ı vardır (izoenzim= yaptığı görev aynı, hücre içi yerleşimleri farklı)
TCA döngüsünün bazı enzimleri fumaraz ve malta dehidrogenaz’ın sitozolde izoenzimleri mevcuttur- sitozolik izoformları vardır (izoenzim= yaptığı görev aynı, hücre içi yerleşimleri farklı)
110
yıkılırken transaminasyona uğramayan aa’ler:
yıkılırken transaminasyona uğramayan aa’ler: Lizin, Treonin, Prolin, Hidroksiprolin
111
ses dalgasında (____ dalga) madde değil ___ taşınır ses şiddeti (desibel): ses dalgası ______na bağlı ____ ne kadar büyükse ses o kadar _____ -Kaynaktan uzaklaşıldıkça ses ____ uzaklığın karesiyle ___ orantılı olarak azalmaktadır- perde: sesin ___ _____ ne kadar fazlaysa ses o kadar ___ (___ etkisi) tını (karmaşıklık): sesin ___/___
ses dalgasında (boyuna dalga) madde değil enerji taşınır ses şiddeti (desibel): ses dalgası genliğine (yoğunluğuna) bağlı genlik ne kadar büyükse ses o kadar şiddetli Kaynaktan uzaklaşıldıkça ses şiddeti uzaklığın karesiyle ters orantılı olarak azalmaktadır perde: sesin tonu frekans ne kadar fazlaysa ses o kadar tizdir (Doppler etkisi) tını (karmaşıklık): sesin doğası/niteliği
112
Mach sayısı=______ Mach <0,8 ->____ Mach = 0,8-1,2 ->____ Mach >1,2 ->_____ Mach >5,0 ->_____
Mach sayısı= nesnenin ses hızına göre ne kadar hızlı olduğunu söyleyen birim Mach <0,8 -> Ses Altı (subsonic) Mach = 0,8-1,2 -> Ses Ötesi (transonic) Mach >1,2 -> Süpersonik (supersonic) Mach >5,0 -> Hipersonik (hypersonic)
113
Weber-Fechner yasası=_________ (1bel=10desibel/dB)
Weber-Fechner yasası= seslerin ayrılabilmesinde (ses artış/azalışının anlaşılabilmesinde) fiziksel şiddetten çok oran önemlidir (1bel=10desibel/dB)
114
Ultrason Dönüştürücü şekli Doğrusal: Konveks: Vektör:
Ultrason Dönüştürücü şekli Doğrusal Yakın alanda geniş, derin dokularda sınırlı görüntüleme- yüzeysel yumuşak dokular, damar yapıları, kas ve iskelet sistemi Konveks Yakın alanda/Derin dokularda geniş, uzak alanda çözünürlük problemleri- Batın, obstetri, jinekoloji, derin damar yapıları Vektör çok dar akustik pencereden, yakın alanda çok dar/uzak alanda çözünürlük problemleri- Ekokardiyografi, batın
115
Art. coxae/coxofemoralis capsula articularis acetabulum ve lig. transversum acetabuli’ye tutunur, femurda ise önde _____ arkada _____’e tutunur-________ ’yı örtmez
Art. coxae/coxofemoralis capsula articularis acetabulum ve lig. transversum acetabuli’ye tutunur, femurda ise önde linea intertrochanterica arkada collum femoris’e tutunur- fossa traochanterica’yı örtmez
116
neyi sınırlarlar? Lig.iliofemorale (Y lig. of Bigelow): Lig.ischiofemorale: Lig.pubofemorale:
Lig.iliofemorale (Y lig. of Bigelow): ekstensiyonu,iç rotasyonu ve adduksiyonu sınırlar, tek ayak üzerinde dengeyi sağlar Lig.ischiofemorale: ekstensiyonu ve iç rotasyonu sınırlar Lig.pubofemorale: ekstensiyon ve abduksiyonu sınırlar
117
Art. coxae/coxofemoralis Zona orbicularis üç bağı birbirine bağlayan dairesel demetlerden oluşur, ________ sağlayan en önemli oluşumdur eklem stabilitesinde (eklem yüzlerinin ayrılmamasında) en önemli etken düşük hava basıncı, ama oluşum/yapı zona orbicularis
üç bağı birbirine bağlayan dairesel demetlerden oluşur, eklem stabilitesini sağlayan en önemli oluşumdur eklem stabilitesinde (eklem yüzlerinin ayrılmamasında) en önemli etken düşük hava basıncı, ama oluşum/yapı zona orbicularis
118
Art. genus Lig.cruciatum anterius femurun ______ ve aşırı _____ sınırlar, _______ daha sıktır Lig.cruciatum posterius femurun _______ engeller ve aşırı _____ sınırlar, Merdiven veya yokuş çıkarken femur’u stabilize eder
Art. genus Lig.cruciatum anterius femurun arkaya kaymasını ve aşırı ekstensiyonu sınırlar, yaralanması daha sıktır Lig.cruciatum posterius femurun fleksiyonda öne kaymasını engeller ve aşırı fleksiyonu sınırlar, Merdiven veya yokuş çıkarken femur’u stabilize eder
119
Lig. collaterale tibiale zarar görürse _____ ve ______ etkilenir- hem _____’i sıkıca çevrelediği hem de ______’la dolaylı bağlantısı nedeniyle
Lig. collaterale tibiale zarar görürse meniscus medialis ve lig. cruciatum anterius etkilenir- hem menisküs medialis’i sıkıca çevrelediği hem de lig. cruciatum anterior’la dolaylı bağlantısı nedeniyle
120
m. popliteus’un örttüğü ligament
Art. tibiofibularis (superior)- plan tip Lig. capitis fibulae anterius Lig. capitis fibulae posterius- m. popliteus tendonu örter
121
Artt. pedis Art. talocruralis- ____ tip __ ekseni var->______ _________ yapar
Artt. pedis Art. talocruralis- gingylimus tip 1 ekseni var- transverse fleksiyon ve ektensiyon yapar
122
Art. talocruralis Lig. collaterale mediale (lig. _____) ___ şeklinde, tepesi ___ ve _____’e tutunur, güçlü bir bağdır, ayağın aşırı _______ önler - pars _____ - pars _____ - pars _____ - pars _____
Art. talocruralis Lig. collaterale mediale (lig. deltoideum) Üçgen şeklinde, tepesi yukarıda ve malleolus medialis’e tutunur, güçlü bir bağdır, ayağın aşırı eversiyonunu önler - pars tibiotalaris anterior -pars tibionavicularis -pars tibiocalcenea -pars tibiotalaris posterior
123
Ayağın inversiyonu/eversiyonu nerede, nasıl bir eksende yapılır?
Ayağın inversiyonu/eversiyonu nerede yapılır? Art. talocalcanea (art. subtalaris)’de sinus tarsi’den geçen oblique bir eksende yapılır (art. talocalcaneanavicularis ile birlikte hareket eder) -lig. talocalcaneum laterale -lig. talocalcaneum mediale -lig. talocalcaneum interosseum- en güçlü bağdır (Art. talocruralis gingylimus tip’tir ve sadece transverse eksende fleksiyon/ekstensiyon yapar)
124
Ayak kubbesini oluşturmada rol oynayan ligamentler: -Lig. calcaneonaviculare plantare (spring/yay ligament) art. calcaneacuboidea -Lig. plantare longum (tuber calcanei’nin ön tarafından metatarsal basis’lerine tutunur) -lig. calcanecuboideum dorsale -lig. calcanecuboideum plantare (lig. plantare breve)
Ayak kubbesini oluşturmada rol oynayan ligamentler: -Lig. calcaneonaviculare plantare (spring/yay ligament) art. calcaneacuboidea -Lig. plantare longum (tuber calcanei’nin ön tarafından metatarsal basis’lerine tutunur) -lig. calcanecuboideum dorsale -lig. calcanecuboideum plantare (lig. plantare breve)
125
Art. calcanecuboidea - ______, _______, ______
Art. calcanecuboidea -Lig. plantare longum tuber calcanei’nin ön tarafından metatarsal basis’ine gelip tutunur -Lig. calcaneocuboideum dorsale -Lig calcaneocuboideum plantare (lig. plantare breve)
126
Calcaneus naviculare ile eklem yapmaz ama bağlarla bir arada tutulur - Lig. __________ (spring/yay ligament) __________ alttan destekler, __________ korumada önemlidir (____ destek), koparsa ______ gelişir
Calcaneus naviculare ile eklem yapmaz ama bağlarla bir arada tutulur - Lig. calcaneonaviculare plantare (spring/yay ligament) Talus başını alttan destekler, ayak kubbesini korumada önemlidir (pasif destek), koparsa pes planus gelişir
127
Lakuna= _____, içinde osteosit osteoklastlar ____ kökenli, _____ özellikli,___ çekirdekli, ____ karakterli
Lakuna= osteoplast içinde osteosit osteoklastlar monosit (ki) kökenli, makrofaj özellikli, çok çekirdekli, asidofilik karakterli
128
Clavicula ____ osifikasyon geçirir- ___ kemik
Clavicula membranöz osifikasyon geçirir- uzun kemik
129
Kemik minerali kaybolursa ________ kalır, Organik kollagen yapı bozulursa kemiğin şekli bozulmaz ama _______ Osteogenezis imperfecta cam kemik hastalığı, kollagen üretimi genetik olarak hatalı kraker kemikler
emik minerali kaybolursa esnek kollagen kafes kalır. Organik kollagen yapı bozulursa kemiğin şekli bozulmaz ama aşırı derecede kolay kırılır. Osteogenezis imperfecta cam kemik hastalığı, kollagen üretimi genetik olarak hatalı kraker kemikler
130
Kemik, uygulanan etkiye direnç gösterecek biçimde farklı büyümelerle cevap verir (Fonksiyonel Adaptasyon) = ___ yasası kemikte _____ özellik (_____), _____ özellik vardır 1. sınıf kaldıraç- ______ avantaj, destek yük ve kuvvet ortasında, örn. _______ 2. sınıf kaldıraç- _______, kuvvet kolu yük kolundan uzun, örn.______ 3. sınıf kaldıraç-___ için avantaj,örn.___
Kemik, uygulanan etkiye direnç gösterecek biçimde farklı büyümelerle cevap verir (Fonksiyonel Adaptasyon) = Wolff yasası kemikte piezoelektrik özellik (biyoelektrik), biyoflorans özellik 1. sınıf kaldıraç- hareket ve hız avantaj, destek yük ve kuvvet ortasında, atlanto-occipital eklem 2. sınıf kaldıraç- güç için avantaj, hız ve hareket için dezavantaj, kuvvet kolu yük kolundan uzun, metatarsofalangeal eklemler 3. sınıf kaldıraç hız için avantaj, biceps
131
Her bir aminoasit için,___ (___bağımlı) Aminoaçil-tRNA sentetaz enzimi vardır- _____ görevi vardır, ribozom hatalı aa’i fark etmez ilk tRNA ribozomun__ bölgesine diğerleri ___ bölgesine bağlanarak girer P bölgesindeki peptidil transferaz aktivitesiyle ___ bölgesinde ___ bağı oluşur ___’ler _____ arası bağı kırar sonra tRNA ribozomun exit bölgesinden ayrılır
Her bir aminoasit için, özgül (Mg bağımlı) Aminoaçil-tRNA sentetaz enzimi vardır- hata düzeltme görevi vardır, ribozom hatalı aa’i fark etmez ilk tRNA ribozomun P bölgesine diğerleri A bölgesine bağlanarak girer P bölgesindeki peptidil transferaz aktivitesiyle A bölgesinde peptit bağı oluşur RF’ler polipeptit ile tRNA arası bağı kırar sonra tRNA ribozomun exit bölgesinden ayrılır
132
Prokaryot: ribozom sedimantasyon katsayısı ___—> alt birimleri ______ Pek çok mRNA _____ ve pek çok proteini kodlar Prokaryotik mRNA’sında her kodlama dizilimi kendine ait başlama ve sonlanma kodonlarına sahiptir ____ başlama faktörü IFs gereklidir Başlama aa’i _____ _____ dizilimi 5’ ucundan AUG başlama kodonuna kadar yer alır ve 30S ribozomal subunitin bağlanma bölgesidir Ökaryot: ribozom sedimantasyon katsayısı ___—> alt birimleri _______ Her mRNA ____ yani her mRNA ____ kodlar Ökaryotlarda en az ____ başlama faktörü gereklidir (eIFs) Ökaryotlarda başlama aa’i _____ Translasyonun başlaması için prokaryotlardaki gibi özel bir başlangıç tRNA gereklidir. Bu Met tanıyan transfer RNA dır. Met aa ’in yüklediğinde sentez başlar Met-tRNAi^met Ökaryotik mRNA’ları Shine–Dalgarno dizilimini içermez. Bunun yerine 40S ribozomal subunit mRNA’nın 5’ ucuna bağlanır ve 3’ ucuna doğru AUG başlangıç kodonunu bulana kadar hareket eder. Bu sürece (____) denir.
Prokaryot: ribozom sedimantasyon katsayısı 70S—> alt birimleri 30S ve 50S Pek çok mRNA polysistroniktir ve pek çok proteini kodlar Prokaryotik mRNA’sında her kodlama dizilimi kendine ait başlama ve sonlanma kodonlarına sahiptir 3 farklı başlam faktörü IFs gereklidir Başlama aa’i N-formilmethionine Shine–Dalgarno dizilimi 5’ ucundan AUG başlama kodonuna kadar yer alır ve 30S ribozomal subunitin bağlanma bölgesidir Ökaryot: ribozom sedimantasyon katsayısı 80S—> alt birimleri 40S and 60S Her mRNA monosistroniktir yani her mRNA tek bir proteini kodlar Ökaryotlarda en az 9 farklı başlama faktörü gereklidir (eIFs) Ökaryotlarda başlama aa’i Metiyonin Translasyonun başlaması için prokaryotlardaki gibi özel bir başlangıç tRNA gereklidir. Bu Met tanıyan transfer RNA dır. Met aa ’in yüklediğinde sentez başlar Met-tRNAi^met Ökaryotik mRNA’ları Shine–Dalgarno dizilimini içermez. Bunun yerine 40S ribozomal subunit mRNA’nın 5’ ucuna bağlanır ve 3’ ucuna doğru AUG başlangıç kodonunu bulana kadar hareket eder. Bu sürece (Tarama) denir.
133
posttranslasyonel mod. ________ rezidülerinin hidroksil grupları enzimatik olarak ATP ile fosforillenir
posttranslasyonel mod. Ser, Thr ve Tyr rezidülerinin hidroksil grupları enzimatik olarak ATP ile fosforillenir
134
ER’de oluşan modifikasyonlar
ER’de oluşan modifikasyonlar 1. Proteinlerin üç boyutlu yapılarını kazanmaları 2. Multi-subunitli proteinlerin biraraya getirilmesi 3. Disülfid bağlarının oluşması (Disülfid izomeraz)(İnsulin) 4. Glikozilasyon (Oligosakkarid transferaz) 5. Glikolipid takılarının eklenmesi (GPI takıları)
135
KH’lar proteinlere iki şekilde bağlanır: O-glikozidik bağ (Ser/Thr, OHLys) neden? N-glikozidik bağ (Asn) neden?
KH’lar proteinlere iki şekilde bağlanır: O-glikozidik bağ (Ser/Thr, OHLys) Serin’in hidroksil grubundan bağlandığı için N-glikozidik bağ (Asn) Asn amino grubundan bağlandığı için
136
Pterion: _________’in arka ucu Asterion: – sutura _____ – sutura _____ – sutura _____ Nasion: sutura _____ ile sutura _____’in birleşim yeri Gnathion: mandibula alt kenarının ____ noktasıdır Dacryon: _____, os _____, os _____’nin birleşim yerine denir
Pterion: Sutura sphenoparietalis’in arka ucu Asterion: – sutura lambdoidea – sutura parietomastoidea – sutura occipitomastoidea Nasion: sutura internasalis ilesutura frontonasalis’in birleşim yeri Gnathion: mandibula alt kenarınınorta noktasıdır Dacryon: maxilla, os frontale, os lacrimale’nin birleşim yerine denir
137
Orbita Paries superior: ________’i ve arkada kalan küçük bir bir bölümü _______ –_______, ______ Paries inferior: _______’i ile ______’i, arkada küçük bir bölümü _________ –_______ Paries medialis: _________, _______, _______, _______ -______, _____, _______ Paries lateralis: Arkada ________, önde _______ •_______, _______ Aditus orbita-_____, ______, ______
Orbita Paries superior: os frontale- pars orbitalis’i ve arkada kalan küçük bir bir bölümü os sphenoidale- ala minor – fossa glandula lacrimalis – canalis opticus: fossa cranii media ile orbita’yı bağlar Paries inferior: maxilla- facies orbitalis’i ile os zygomaticum- facies orbitalis’i, arkada küçük bir bölümü os palatinum- processus orbitalis – sulcus infraorbitalis Paries medialis: maxilla- processus frontalis, os lacrimale, os ethmoidale- lamina orbitalis, os sphenoidale korpusu • Dacryon: maxilla, os frontale, os lacrimale’nin birleşim yeri – sulcus lacrimalis – canalis nasolacrimalis Paries lateralis: Arkada os sphenoidale- ala major,facies orbitalis, önde os zygomaticum- facies orbitalis • Fissura orbitalis superior • Fissura orbitalis inferior- maxilla & sfenoid kemik Aditus orbita- frontal, maxilla, zygomaticum
138
foramen lacerum nelerin arasında kalır?
Os occipitale pars basilaris, corpus ossis sphenoidale ve os temporale pars petrosa arasında kalan geçite foramen lacerum denir
139
fossa cranii media’yı orbitaya bağlar
canalis opticus
140
Art. temporomandibularis hareketleri
• Kayma hareketi (protrüzyon ve retrüzyon), os temporale ile discus articularis arasında, üst kompartmanda meydana gelir • Ginglymus hareketleri (depresyon, elevasyon ve hafif rotasyon) ise caput mandibula ile discus articularis arasında, alt kompartmanda meydana gelir
141
Sella turcica’yı oluşturan yapılar
dorsum sellae, tuberculum sellae ve fossa hypophysialis
142
porus acusticus internus- ______’da for. ovale, spinosum, rotundum- ______’da eminentia arcuata -_______ ’da impressio trigeminalis- ________da
porus acusticus internus- fossa cranii posterior’da for. ovale, spinosum, rotundum- fossa cranii media’da eminentia arcuata - fossa cranii media’da impressio trigeminalis- fossa cranii media’da
143
Agranülositler (lenfosit ve monositler);_________da yapılırlar
Agranülositler (lenfosit ve monositler); hem kırmızı kemik iliğinde, hem de lenforetiküler dokuda (lenfoid organlarda) yapılırlar
144
Lenfoid kök hücre ve miyeloid kök hücre _____’tir
Lenfoid kök hücre ve miyeloid kök hücre multipotent’tir
145
Pluripotent Hematopoetik kök hücre Düşük ____ sahiptir AMA __________
Pluripotent Hematopoetik kök hücre Düşük mitotik aktiviteye sahiptir AMA mitozla çoğalabilir
146
Eritropoez’de mitozla çoğalamayan hücreler:
Eritropoez’de mitozla çoğalamayan hücreler: -Ortokromatofilik hücre (normoblast) -Retikülosit -Eritrosit
147
Granülopoez’de mitoz var: mitoz yok (olgunlaşma):
Granülopoez’de mitoz var: • Kök hücre • Myeloblast • Promyelosit • Myelosit mitoz yok (olgunlaşma): • Metamyelosit • Band formu • Matür granülosit
148
Prekürsor _____’lar _____’te olgunlaşır - T lenfosit
Prekürsor T lenfoblast’lar timüs’te olgunlaşır - T lenfosit
149
Kanın Şekilli Elemanları/Plazma oranı=_____ tir Eritrosit Membranı %__ lipid, %__ protein, %__ k.hidrat içerir integral membran proteinleri: ______proteinleri Periferik membran proteinleri: ___… Lökositler _____ taşımazlar, _____ vardır
Kanın Şekilli Elemanları/Plazma oranı=45/55 tir Eritrosit Membranı %40 lipid, %50 protein, %10 k.hidrat içerir integral membran proteinleri: glikoporinler ve Band3 proteinleri Periferik membran proteinleri: Spektrin… Lökositler Hemoglobin taşımazlar, çekirdekleri vardır
150
Agranülositler (monosit, lenfosit) ______ nükleusa sahip - “_______” Granülositler: _____ nükleus ________ granüller
Agranülositler (monosit, lenfosit) segmentsiz nükleusa sahip - “mononükleer lökositler” Granülositler: segmente nükleus spesifik + azurofilik (lizozomlar) granüller
151
Bazofil - Mast hücreleri Bazofil: ___ dokuda görülür daha ___ ömürlü Mast hücreleri daha ___ ömürlü ___ dokuda görülür (ayırıcı triptaz içerir)
Bazofil - Mast hücreleri Bazofil: kan dokuda görülür daha kısa ömürlü Mast hücreleri daha uzun ömürlü bağ dokuda görülür (ayırıcı triptaz içerir)
152
Granülosit (polimorfonükleer lökosit) Nötrofil Sitoplazma: Granül yapısı: Çekirdek: Çap: Eozinofil Sitoplazma: Granül yapısı: Çekirdek: Çap: Bazofil Sitoplazma: Granül yapısı: Çekirdek: Çap: Agranülosit Lenfosit Sitoplazma: Granül yapısı: Çekirdek: Çap: Monosit Sitoplazma: Granül yapısı: Çekirdek: Çap:
Granülosit (polimorfonükleer lökosit) Nötrofil Sitoplazma: geniş, pembe Granül yapısı: mor, ince azurofilik Çekirdek: Parçalı 2-5 lob, 1-2 (genç hücre) Çap: 10-15 mikrometre Eozinofil Sitoplazma: Geniş, pembe Granül yapısı: kırmızı, kaba Çekirdek: parçalı 2-3 lob Çap: 10-15 mikrometre Bazofil Sitoplazma: Geniş, pembe Granül yapısı: Koyu mor, kaba Çekirdek: Parçalı 2-3 lob Çap: 10-15 mikrometre Agranülosit Lenfosit Sitoplazma: Dar, mavi Granül yapısı: (-) Çekirdek: yuvarlak Çap: 7-18 mikrometre Monosit Sitoplazma: Geniş, mavi Granül yapısı: (-) Çekirdek: Nal, böbrek Çap: 12-20 mikron
153
osteositler kemikteki ____ algıyan ve _____ kemikte yönlendiren hücreler Osteoblast ___ çekirdekli, osteoklast ___ çekirdekli ve ___ kökenli Osteoblast alkalen fosfataz sentezler Alkalen fosfataz:
osteositler kemikteki basıları algıyan ve osteoklastları kemikte yönlendiren hücreler Osteoblast tek çekirdekli, osteoklast çok çekirdekli ve kemik iliği kökenli Osteoblast alkalen fosfataz sentezler Alkalen fosfataz: kemikte ve safra yollarında bulunur-> “kemik ve KC izoenzimi” pirofosfatları parçalayarak Ca ile kompleks haline gelmesini sağlar, kalsiyum fosfat kristallerinin oluşmasını sağlar kemik yapımından sorumlu enzim kemik yapım parametresi olarak lab.da ölçülür- yüksekse kemik yapımı vardır evet ama yıkım da vardır (turnover) çocuklarda referans aralığı daha geniş çünkü turnover daha hızlı
154
Kemik rezorpsiyonu osteoklast- “______” (_______de bulunur) CO2+H2O->_____->_____ ____hücreden çıkınca ___ hücreye girer ve H ile ____ oluşumu sağlanır =____ kısmı parçalar ortamdaki H+ artınca ____ artar-> ____ fonk. görür (“____ gibi”, lizozomal enzimler)=____ kısmı parçalar “membran pot. ve kons. gradienti”
Kemik rezorpsiyonu osteoklast- “karbonik anhidraz enzimi” (eritrosit, osteoklast, böbrek epitel hücresinde bulunur) CO2+H2O->karbonik asit (H2CO3)-> HCO3 + H+ HCO3 hücreden çıkınca Cl- hücreye.girer ve H ile HCl oluşumu sağlanır = mineral kısmı parçalar ortamdaki H+ artınca asidiklik artar-> proteazlar fonk. görür (katepsin gibi)= protein kısmı parçalar “membran pot. ve kons. gradienti”
155
RANKL temel işlevi: iskelet sisteminde ekspresyon yeri: RANK temel işlevi: iskelet sisteminde ekspresyon yeri: OPG temel işlevi: iskelet sisteminde ekspresyon yeri:
RANKL temel işlevi: transmembran ligand (osteoklast farklılaşma faktörü- ODF) iskelet sisteminde ekspresyon yeri: Osteoblastik seri hücreleri RANK temel işlevi: RANKL spesifik reseptörü iskelet sisteminde ekspresyon yeri: osteoklastlar OPG temel işlevi: RANKL için çözünür nötralize edici reseptör iskelet sisteminde ekspresyon yeri: osteoblastik seri hücreleri
156
D vit ölçümlerinde _____ (__________) takip edilir ______e gidip rx.la (enzim:______, aktivatör:____) ______ (______) oluşturacak
D vit ölçümlerinde Kalsidiol (25-Hidroksikolekalsiferol) takip edilir böbreklere gidip rx.la (enzim: 1 alfa hidroksilaz, aktivatör: PTH) Kalsitriol (1,25-dihidroksikolekalsiferol) oluşturacak
157
Omurganın dik tutulmasından sorumlu ligament
Lig. flavum/flava ( Artt. zygapophysialis (23 çift) Art. plana Proc. articularis superior ve inferior’lar arasında Lig. flavum (Omurganın dik tutulması) )
158
Atlas-axis arası ___ yok Diskus içinde ASLA _____ barındırmaz, _____ beslenir Lig. supraspinale servikal bölgede (______) “lig. ____”
Atlas-axis arası diskus yok Diskus içinde ASLA kan damarı barındırmaz, difüzyonla beslenir Lig. supraspinale servikal bölgede (C7-protuberentia occipitalis externa) “lig. nuchae”
159
Omurganın en geniş yapabildiği hareket=
Omurganın en geniş yapabildiği hareket= fleksiyon (fleksiyon, ekstensiyon, lateral fleksiyon, sirkumduksiyon, rotasyon yapar)
160
art. costotransversaria-plana tipi eklem (_______’da bulunmaz)
art. costotransversaria-plana tipi eklem (11. ve 12. costa’da bulunmaz)
161
varis özellikle alt ekstremitenin _____ venlerinde görülen anormal şişkinlik ve kıvrılma
özellikle alt ekstremitenin yüzeyel venlerinde görülen anormal şişkinlik ve kıvrılma
162
Pulsasyon (nabız) alınır:
A. tibialis posterior pulsasyonu A. dorsalis pedis pulsasyonu
163
Mikrovillus Boy: Görev: Bulundukları yerler: Aktinleri plazma zarına bağlayan protein: Terminal ağa bağlantı: Başlık: Her bir yapı arası sitoplazmik bağlantı: Stereosilya Boy: Görev: Bulundukları yerler: Aktinleri plazma zarına bağlayan protein: Terminal ağa bağlantı: Başlık: Her bir yapı arası sitoplazmik bağlantı:
Mikrovillus Boy: 1 mikron Görev: Emilim Bulundukları yerler: bağırsak, böbrek Aktinleri plazma zarına bağlayan protein: Fibrin Terminal ağa bağlantı: Spektrin Başlık: var (villin proteinleri) Her bir yapı arası sitoplazmik bağlantı: yok Stereosilya Boy: 8 mikron Görev: Emilim, duyu reseptörü Bulundukları yerler: erkek üreme sistemi, kulaktaki duyu (tüy) hücreleri Aktinleri plazma zarına bağlayan protein: Ezrin (tüy hücrelerinde yok) Terminal ağa bağlantı: alfa-aktinin (tüy hücrelerinde yok) Başlık: yok Her bir yapı arası sitoplazmik bağlantı: var