H41 endocriene signalering Flashcards
(26 cards)
Hormoon
Uitgescheiden molecuul die door het lichaam circuleert en specifieke cellen stimuleert. Deze specifieke cellen hebben receptoren die met het specifieke hormoon kan binden. Cellen zonder de receptor voor dat hormoon worden niet beïnvloed.
Edocrien systeem
Chemische signalering door hormonen
Zenuwstelsel
Neutwerk van neuronen die onderling signalen uitwisselen
Functie endocriene signalering
- Bloeddruk en volume
- Energie metabolisme
- Opgeloste stoffen concentraties in lichaamsvloeistoffen
Endocriene signalering geeft reacties op
- Omgeving stimuli
- Reguleert groei en ontwikkeling
- Triggert fysieke en gedragsveranderingen die een link hebben met seksuele volwassenheid en voortplanting
Endocriene signalering
Gebeurt doordat de chemische stofjes in de bloedbaan diffunderen en vanuit daar overal in het lichaam terecht kunnen komen
Paracriene signalering
Gebeurt doordat de chemische stofjes heel lokaal diffunderen en een respons veroorzaken bij de omliggende cellen. Paracriene signalering werkt d.m.v. lokale regulatoren
Lokale regulatoren
Moleculen die over korte afstanden werken
Prostaglandine
Soort lokale regulator. Ze worden in het hele lichaam geproduceerd en hebben als bijvoorbeeld als functie om ontstekingen te bevorderen en gevoel van pijn te geven als reactie op een letsel. Prostaglandinen zijn vetzuren
Stikstofmonoxide (NO)
Is een soort lokale regulator in gas vorm. Als het niveau van zuurstof daalt in het bloed wordt er NO uitgescheiden door de vaatwanden. NO activeert in de gladde spiercellen een enzym die de cel laat relaxen. Het resultaat is vasodilatatie en hierdoor komt er meer bloed in de weefsels
Waar spelen lokale regulators een rol bij
- bloeddruk
- functioneren van het zenuwstelsel
- reproductie
Autocriene signalering
Gebeurt op dezelfde cel als dat het chemische stofje heeft vrijgelaten
Synapsische signalering
Is wanneer de neurotransmitters diffunderen van synaps naar synaps om daar een impuls voort te zetten. Neurotransmitters leggen door diffusie een kleine afstand af en binden dan met receptoren van de targetcellen
Synapsische signalering is belangrijk bij
- sensatie
- geheugen
- kennis
- beweging
Neuro-endocriene signalering
Hierbij diffunderen neurohormonen in de bloedbaan en worden via daar naar de doelcellen geleid waar zij een impuls veroorzaken.
Bij neuro endocriene signalering scheiden neurosecretory cells (vorm van neuronen) neurohormonen uit. Deze neurohormonen gaan door diffusie van de zenuwcel naar de bloedstroom. Een voorbeeld van een neurohormoon is antidiuretisch hormoon (ADH)
Feromonen
Zijn een soort hormonen die in de omgeving worden vrijgelaten met als doel zijn soortgenoten.
Functies feromonen
- verdedigen territorium
- waarschuwing voor jagers
- het lokken van partners
Onder welke drie belangrijke chemische hoofdklassen vallen hormonen
- polypeptiden, dit zijn lange kettingen die bestaan uit aminozuren (voorbeeld: insuline)
- steroïden, deze bestaan allemaal uit cholesterol (voorbeeld: cortisol)
- aminen, deze bestaan alleen uit een aminozuur (voorbeeld: epinephrine en thyroxine)
exocytose
het vervoeren van stofjes in blaasjes richting de buitenkant van de cel
wateroplosbare hormonen
worden uitgescheiden door exocytose en reizen daarna vrij door de bloedstroom. Wateroplosbare hormonen kunnen niet door het plasmamembraan of target heengaan door diffusie, dit komt door de hydrofobe lipide laag waaruit het membraan bestaat.
Daarom binden de hormonen met receptoren op het celoppervlak. Dit kan ervoor zorgen dat er veranderingen plaats vinden in de cytoplasmatische moleculen en soms aanpassingen aan de genen.
Dit hormoon gaat dus zelf de cel niet in en werkt alleen als ligand. De binding met van een wateroplosbaar hormoon en receptor triggert een cellulaire respons. Dit kan bijvoorbeeld een enzym zijn in de cel die geactiveerd wordt.
signaaltransductie
De reeks van gebeurtenissen die het extracellulaire chemische signaal omzet naar een specifieke intracellulaire respons
voorbeeld wateroplosbaarhormoon epifrine (adrenaline)
Dit hormoon reguleert veel organen, waaronder de lever. Hier bindt het zich aan een G-proteïne-gekoppelde receptor in het plasmamembraan van doelwitcellen.
Dit veroorzaakt een reeks aan gebeurtenissen met synthese van cAMP dat zich nuttig maakt als tweede boodschapper.
Cylische AMP activeert proteïnekinase A en dit leidt tot activering van een enzym dat nodig is voor de afbraak van glycogeen in glucose of juist voor de inactivering van een enzym dat nodig is voor glycogeensynthese als er meer nodig is
vet oplosbare hormonen
gaan de endocriene cellen uit door diffusie door het plasmamembraan, Daarna binden de hormonen met transporteiwitten zodat ze vervoerbaar zijn in het bloed. Dan gaan de hormonen door middel van diffusie de target cel in waar ze met een receptor binden die zich in het cytoplasma of nucleus bevindt.
endocriene klieren
endocriene cellen die een groep zijn en kanaalloze organen vormen.
endocriene klieren scheiden hormonen direct uit aan de omgeven vloeistof
