H5: ethiek en spiritualiteit Flashcards
(38 cards)
Wat is spiritualiteit?
spiritus = geest/adem
innerlijke leven - verbinding met het hart
ervaring van diepe verbinding met alles en iedereen
vergelijking met boom
Van een boom zien we enkel de stam, takken, kruin, bladeren, vruchten
wortels zien we niet –> verborgen, onzichtbare deel van wie we zijn
zonder wortels kan boom niet groeien, geen voedsel krijgen en verliest hij houvast
Onze wortels: ku verwijzen naar onze ‘roots’, familiegeschiedenis, plaats waar we werden geboren en opgroeiden, levensbeschouwing die we meekregen, waarden en normen waarin we werden opgevoed
Onze wortels ku verwijzen naar de bronnen waar we kracht uithalen voor ons handelen, bronnen voor het opbouwen van zinvol bestaan, bronnen voor antw op onze existentiële vragen en worstelingen
Als je vanboven wilt groeien, dan zal je diep onder de grond ook moeten groeien
verschil spiritualiteit en religie
spiritualiteit beschouwd als een persoonlijke zoektocht naar betekenis en verbondenheid met iets dat groter is dan onszelf
religie verwijst naar een georganiseerd systeem van geloofsopvattingen, praktijken en rituelen die meestal binnen een gemeenschap worden beoefend
link tussen spiritualiteit en religie
Voor veel mensen biedt religie een structuur en context voor hun spirituele zoektocht. Religieuze praktijken en rituelen kunnen dienen als manieren voor een diepere spirituele ervaring
wat is spiritueel verlangen
verlangen naar innerlijke vrede, rust
kan ook spiritueel zijn en richting zingeving wijzen
bv verlangen naar God
wat is spirituele pijn?
= een niet-lichamelijke pijn in het diepst van je ziel/wezen
–> mensen die aan het einde van hun leven komen stellen zich heel wat zingevingsvragen bv wat is mijn leven geweest? Waar ga ik naartoe? Dit gaat gepaard met hulpeloosheid, machteloosheid, er komt een ruimte en tijd om na te denken, verwondingen in de ziel zelf te ervaren
3 kerngedachten van Karen Armstrong ‘handvest voor compassie’
- Compassie als universele waarde: compassie een essentiële waarde is die in alle religieuze tradities en morele systemen te vinden is. Ze pleit ervoor dat compassie de basis moet vormen voor menselijk handelen en onze interacties met anderen.
- Het overbruggen van verschillen: Armstrong stelt dat compassie ons in staat stelt om over de grenzen van religie, cultuur en nationaliteit heen te kijken en begrip en mededogen te tonen voor alle mensen, ongeacht hun achtergrond.
- De gouden regel: Armstrong benadrukt de waarde van de ‘Gouden Regel’ - behandel anderen zoals je zelf behandeld wilt worden - als een ethische leidraad die voortkomt uit compassie.
wat is thema van evangelieverhaal marcus? (4)
1) aanraking staat centraal (Jaïrus smeekt Jezus om zijn dochter aan te raken en vrouw wilt mantel aanraken om te genezen)
2) angst (vrouw heeft veel moed en wordt bang als Jezus vraagt wie hem heeft aangeraakt + Jezus spoort mensen rond het kind aan om niet bang te zijn)
3) rol van vertrouwen/geloog (Jezus prijst het sterke geloof van de vrouw + moedigt aan om te blijven geloven aan de mensen rondom het kind)
4) ‘sta op’ –> zowel Jaïrus als vrouw als het kind laat Jezus terug opstaan
Hoe kan het evangelieverhaal ons vandaag inspireren in ons eigen handelen?
- Geloof in genezing en hoop: Het verhaal laat zien dat geloof en hoop krachtige drijfveren kunnen zijn voor genezing. Het inspireert ons om te geloven in de mogelijkheid van herstel, zowel fysiek als emotioneel, en om hoop te koesteren, zelfs in schijnbaar hopeloze situaties.
- Mededogen en zorg voor anderen: Jezus toont diep mededogen voor degenen die lijden en gaat actief op zoek naar manieren om hen te helpen. Dit inspireert ons om compassie te tonen voor anderen, om ons in te zetten voor hun welzijn en om actief op zoek te gaan naar manieren om hen te ondersteunen en te genezen.
parabel van de koets
koets?
paarden?
koetsier?
passagier?
koets: lichaam
paarden: energie/emoties
koetsier: het denken
passagier: diepste zelf/ziel
parabel van de koets
Hoe kan je het geluk en het goede leven vorm geven? Link met de afbeelding
- verbinding met je diepe zelf (passagier die slaapt)
- van waaruit je je denken stuurt (koetsier)
- dat jouw energie in goede banen leidt (paarden)
- in een lichaam dat je verzorgt (koets)
wat is belangrijkste drijfvoor voor ons handelen volgens Viktor Frankl?
DE WIL TOT BETEKENIS, WAARDEVOL ZIJN VOOR DE ANDER
Verlies van zingeving = verlies waardevol te zijn(= vol van waarden) te zijn voor jezelf, voor iemand anders.
Wat is de belangrijkste zin volgens Viktor Frankl?
wat betekent dit?
Wat is de zin van mijn bestaan
velen zijn de verbinding met zichzelf verloren, dan ga je enkel nog handelen volgens wat anderen denken/zeggen/doen
de verbinding met jezelf als voorwaarde voor de verbinding met de ander
situeer Emily Esfahani: Wie is zij? Wat doet ze?
Emily Esfahani Smith is een Amerikaanse schrijfster, spreker en onderzoeker op het gebied van psychologie en filosofie. Ze is vooral bekend om haar werk op het gebied van welzijn, zingeving en de zoektocht naar een betekenisvol leven. Ze heeft verschillende boeken geschreven, waaronder “The Power of Meaning”, en haar werk is gericht op het bevorderen van een dieper begrip van wat ons leven betekenisvol maakt.
wat is haar antwoord op het zoeken naar het goede leven en het geluk?
Volgens Emily Esfahani Smith is het nastreven van een betekenisvol leven belangrijker dan puur geluk. Ze benadrukt dat het goede leven wordt gevonden door het cultiveren van doel, verbondenheid, verhaal en transcendentie. Het vinden van betekenis en voldoening geeft veerkracht en vervulling, terwijl geluk een bijproduct is van een zinvol leven.
Welke handelingen vindt zij belangrijk?
handelingen die bijdragen aan een zinvol leven
–> stellen van doelen
–> aangaan van diepgaande relaties
–> creëren van een betekenisvol verhaal van ons leven
–> ervaren van momenten van transcendentie.
Deze handelingen helpen bij het vinden van betekenis, voldoening en een gevoel van verbondenheid met iets groters dan onszelf.
benoem de 4 pijlers voor een zinvol leven en leg ze uit
- Purpose (Doel): Het hebben van een duidelijk doel in het leven en het voelen van betekenisvolle bijdragen aan iets groters dan jezelf.
- Belonging (Verbondenheid): Het ervaren van diepgaande relaties en sociale verbondenheid met anderen. Het draait om het gevoel van betrokkenheid, acceptatie en wederzijdse steun in relaties met familie, vrienden, gemeenschap of een grotere sociale groep.
- Storytelling (Verhaal): Het begrijpen en interpreteren van ons leven als een samenhangend verhaal. Het houdt in dat we betekenis en doel geven aan onze ervaringen, zowel de positieve als negatieve
- Transcendence (Transcendentie): Het ervaren van momenten die ons boven onszelf uittillen en ons verbinden met iets groters dan onszelf. Dit kan worden bereikt door bijvoorbeeld religie, spiritualiteit, kunst, natuur of andere activiteiten die een gevoel van verwondering, transcendentie en verbondenheid met het grotere geheel bevorderen.
soefisme
zeer spirituele tak in Islam
Draaiende Derwisjen
dans, mensen die draaien rond hun eigen as
Konja in Cappadocië
plaats van soefisme binnen de islam
Mantra
gebed dat je een aantal keer per dag gaat opzeggen, dat zich telkens weer herhaalt, met als doel dat het brein er in gaat geloven en het geeft een bepaalde vorm van rust (bekendste mantra in hindoeïsme = ohm-klank)
wat is gouden regel? en van wie?
Karen Armstrong: Doe nooit aan iemand anders wat je zelf niet wil dat men aan jou doet
Schets de context van het verhaal van Immaculée Illibagiza
Immaculée Ilibagiza is een overlevende van de Rwandese genocide, die plaatsvond in 1994. In die periode werden naar schatting 1 miljoen Tutsi’s en gematigde Hutu’s vermoord in een periode van 100 dagen. Tijdens de genocide vond Immaculée toevlucht in het huis van een Hutu. Ze verborg zich daar, samen met een aantal andere Tutsi-vrouwen, gedurende 91 dagen in een kleine badkamer, terwijl er buiten geweld en de moordpartijen waren. Na haar bevrijding zette ze zich in om haar ervaringen te delen, anderen te inspireren en bij te dragen aan de genezing en verzoening van haar land. Ze is uitgegroeid tot een internationale spreker en auteur, en haar verhaal dient als een krachtig getuigenis van veerkracht, vergeving en hoop te midden van onvoorstelbaar lijden.
Wat is haar eerste reactie na de aanval van Hutu’s op het huis van de protestantse dominee? Wat is haar 2e reactie?
Eerst voelde ze woede en haat, ze wou ze allemaal vermoorden, fysiek voelt ze dat door te zweten en een barstende hoofdpijn. De volgende ervaring in de badkamer is wanneer ze plots alles gaat waarderen wat ze wel heeft: mensen om zich heen, ze heeft eten en een toilet, ze leeft nog ⟹ de haat gaat verdwijnen door op andere gedachten te focussen. Ze heeft haar intuïtie gevolgd, maar niet die door angst of haat gevoed wordt. Later wanneer ze weer vrij komt, heeft ze geen haat, ondanks het feit dat ze iedereen verloren was
