H9: sociale structuur

Question 1

extern rolconflict

Answer 1

conflict waarbij iemand een tegenstrijdigheid ervaart in de rolverwachtingen die verbonden zijn aan twee sociale posities die hij uitoefent

Question 2

emancipatie

Answer 2

strijd waarbij een bepaald rolpatroon wordt doorbroken en nieuwe rechten worden verworven

Question 3

gesloten samenleving

Answer 3

een samenleving waarin je sociale positie al vanaf je geboorte vastligt, sociale mobiliteit is eerder een uitzondering

Question 4

groep

Answer 4

personen die in interactie gaan en dezelfde waarden en normen delen

Question 5

horizontale mobiliteit

Answer 5

het innemen van een nieuwe sociale positie met dezelfde SES binnen dezelfde sociale laag

Question 6

intern rolconflict

Answer 6

conflict waarbij iemand de rolverwachtingen die verbonden zijn aan 1 bepaalde sociale positie als tegenstrijdig ervaart

Question 7

intergenerationele mobiliteit

Answer 7

verandering van sociale positie ten opzichte van die van de vorige of volgende generatie, horizontaal of verticaal

Question 8

intragenerationele mobiliteit

Answer 8

verandering van sociale positie binnen de eigen generatie, horizontaal of verticaal

Question 9

klassenmaatschappij

Answer 9

soort stratificatie sinds de 19e eeuw

Question 10

maatschappelijke rangorde

Answer 10

hiërarchie in de maatschappij

Question 11

meritocratische samenleving

Answer 11

samenleving waarin iemand kan toetreden tot een hogere klasse door eigen verdienste

Question 12

open samenleving

Answer 12

een samenleving waarin het mogelijk is om vlot te stijgen of te dalen naar een andere sociale positie

Question 13

positieset

Answer 13

alle sociale posities die iemand op een gegeven moment inneemt

Question 14

role set

Answer 14

geheel van rolrelaties waarbij personen betrokken zijn op grond van een specifieke sociale status

Question 15

rolgedrag

Answer 15

gedrag op basis van positie en rol

Question 16

rolmodel

Answer 16

een voorbeeldfunctie voor anderen

Question 17

rolpartner

Answer 17

lid van een groep of samenleving met wie je onderling verbonden bent

Question 18

rolpatroon

Answer 18

geheel van gedragingen die overeenkomen met de rol die iemand vervult

Question 19

rolspanning

Answer 19

spanning of stress die een persoon ervaart wanneer de verwachtingen of eisen van 1 rol in strijd zijn met die van een andere rol

Question 20

rolverwarring

Answer 20

onzekerheid over het eigen gedrag in een bepaalde situatie, omdat je niet kunt kiezen uit het passende rolgedrag

Question 21

SES

Answer 21

socio-economische status: opleidingsniveau, beroep, inkomen en aanzien

Question 22

sociaal aanzien

Answer 22

erkenning voor het vervullen van een sociale rol

Question 23

sociale controle

Answer 23

controle van anderen waardoor iemand zich aanpast aan het verwachte gedrag van de groep of maatschappij

Question 24

sociale mobiliteit

Answer 24

verandering van sociale positie en (soms) sociale laag

Question 25

sociale positie

Answer 25

plaats binnen een groep of samenleving

Question 26

sociale rol

Answer 26

verwachtingen van anderen in een groep of samenleving over de manier waarop iemand een sociale positie vervult

Question 27

sociale status

Answer 27

waardering van anderen voor iemands sociale positie

Question 28

sociale stratificatie

Answer 28

sociale gelaagdheid: indeling van groepen in lagen

Question 29

sociale structuur

Answer 29

vorm van georganiseerd samenleven, verzameling van geordende relaties met betrekking tot mensen, groepen en instituties

Question 30

standenmaatschappij

Answer 30

soort sociale stratificatie tijdens de middeleeuwen

Question 31

verticale mobiliteit

Answer 31

het innemen van een nieuwe sociale positie met een andere SES en dus verandering van sociale laag

Question 32

factoren bij sociale stratificatie

Answer 32

- leeftijd - geslacht - migratiegeschiedenis - gezondheid - burgerlijke staat - socio-economische status

Question 33

standenmaatschappij (lagen)

Answer 33

middeleeuwen tot einde vroegmoderne tijd= 3 standen afkomst bepaalt je stand - clerus of geestelijken: sociaal aanzien van geestelijken= groot. Katholieke Kerk-> invloed en macht-> standensysteem door God gewilde orde - Adel: -> recht op grondbezit= macht en rijkdom. doorgegeven vader op zoon standen= erfelijk. trouwen= binnen eigen stand - Boeren, handelaars, ambachtslui: = geen rechten, binnen stand trouwen. Lage adel of lage clerus opklimmen-> militaire daden, rechten kopen of toe treden tot geestelijken eind 18e eeuw einde aan standensamenleving

Question 34

klassenmaatschappij (19e eeuw)

Answer 34

- kapitalisten/ bourgeoisie: -> familieachtergrond-> adel en gegoede burgerij -> hoogste positie werk, opleiding en vermogen-> burgerij of middenklasse= haar status - (on) geschoolde arbeiders of proletariaat: arbeid= verloning-> niet bezit van productiemiddelen

Question 35

huidige maatschappij

Answer 35

-> sociale zekerheid halverwege 20e eeuw-> opklimmen middenklasse -> middenklasse groter= ajuinmodel - hogere klasse: hogere ambtenaren, administratieve beroepen en professionals - middenklasse: lagere ambtenaren en administratieve beroepen. Lagere middenklasse en hogere middenklasse - arbeidersklasse: (on) geschoolde handarbeiders. Mobiliteit= mogelijk-> eigen verdienste => meritocratische samenleving afkomst speelt nog altijd grote rol, niet iedereen dezelfde kansen-> toenemende kansarmoede