Háþrýstingur á meðgöngu - RTG Flashcards
(23 cards)
Er háþrýstingur algengur á meðgöngu?
Jáb - eitt algengasta vandamálið á meðgöngu
Í hvað skiptist háþrýstingur á meðgöngu?
Meðgönguháþrýstingur - 95%
Hár blóðþrýstingur fyrir meðgöngu - 5%
Hvað er meðgönguháþrýstingur?
Konur með eðlilegan bþ f. meðgöngu sem fá háan bþ eftir 20. viku en lagast eftir fæðingu
Hvað er superimposed gestational hypertension?
Meðgönguháþrýstingur ofan á langvinnan háþrýsting
Meðgönguháþrýstingur. Skilgreining.
Eðlilegur bþ fyrst í þungun
Mælist svo yfir 140/90 amk 2x m. 6klst millibili eftir 20. viku
Lagast á fyrstu 6 vikum e. fæðingu
Meðgöngueitrun (pre-eclampsia). Skilgreining.
Meðgönguháþrýstingur með próteinuriu eða bþ yfir 160/110 amk 2x án próteinuriu
Hversu mikil þarf proteinurian að vera til að vera pre-eclampsia?
Yfir 300mg/L eða ++
Eða
500mg/24klst
Hvað þýðir 1 plús (+) á stixi?
50% er falskt jákvætt og þarfnast endurmats úr miðbunuþvagi
Alvarleg meðgöngueitrun (severe pre-eclampsia). Skilgreining.
Bþ yfir 160/100 + próteinuria
Eru meiri líkur á pre-eclampsiu ef þú ert með undirliggjandi háþrýsting fyrir meðgöngu?
Já 6x líklegra
Hvað er eclampsia?
Fæðingakrampi
Konur geta orðið mjög veikar en dauðsföll sjaldgæf hér í fyrsta heiminum
Meðgönguháþrýstingur. Tíðni á Íslandi?
10-15% þungaðra kvenna
Meðgöngueitrun. Tíðni á Íslandi?
4-7% þungaðra kvenna
Alvarleg meðgöngueitrun. Tíðni á Íslandi?
1-3% - ca. 50-80 konur á ári
Fæðingarkrampi. Tíðni á Íslandi?
Minna en 0,04% kvenna, 1-3 á ári
Áhættuþættir meðgönguháþrýstings.
Frumbyrjur 3:1 fjölbyrju - betra ef næsta þungun er með sama maka Fyrri saga um PE/E/háþrýsting Fjölskyldusaga Offita Fjölburameðganga Ofl. OBS: reykingar verndandi
Meðferð?
Mikilvægt að lækka þrýsting án þess að fara of lágt vegna flæðis um fylgju. Helstu lyf: - Labetolol (Trandate) - Nifedipine (Adalat) Ef slæmt eða eclapsia: - Magnesíum súlfat - Diazepam til vara
Hvað er óheppilegt við að nota Nifedipine til að lækka of háan þrýsting á meðgöngu?
Ca2+ blokkarar blokka líka áhrifum magnesíum súlfats svo ef mjög hár þrýstingur og endar á að þurfa að grípa til MgSO4+ þá er óheppilegra að hafa fyrst notað Nifedipine (adalat)
Hvað þarf að pæla eftir fæðingu?
Veruleg krampahætta fyrstu 48-72 tímana
Forvörn?
Setja konur í áhættuhópi á aspirín við 15/16 vikur.
- dregur úr og seinkar aðeins
Hefur meðgöngueitrun áhrif seinna á konurnar?
Játs.
Styttir ævina um 5-7 ár.
Meiri hætta á hjarta- og æðasjúkdómum síðar.
Hvað er HELLP?
Hemolysis, Elevated liver enzymes, Low platelets. Einkenni: - epigastric/RUQ verkur - háþrýstingur - slappleiki - uppköst
Einkenni meðgönguháþrýstings?
Höfuðverkur Sjóntruflanir Epigastrial verkir, ógleði, vanlíðan Spenna í legi Auknir reflexar Oliguria Dreifður bjúgur (andlit, hendur) Eclampsia