HC's week 5 Flashcards
(103 cards)
1
Q
Waaruit ontstaan somieten?
A
Paraxiaal mesoderm
2
Q
Hoe splitsten somieten zich op?
A
In:
- sclerotoom: axiaal skelet (wervels, ribben, sternum)
- myotoom (skelet spieren)
- dermatoom (dermis)
3
Q
Hoe en wanneer wordt mesoderm gemaakt?
A
Door de primitefstreek tijdens de gastrulatie.
4
Q
Beschrijf hoe sclerotoom en dermomyotoom ontstaan vanuit een somiet?
A
De mediale zijde van een somiet (paraxiaal mesoderm) barst open en de cellen migreren richting de notochord. Het deel dat openbarst heeft het sclerotoom en wat overblijft heet een dermomyotoom.
5
Q
Hoe komt de differentiatie van de somieten tot stand?
A
Door de afgifte van signaalmoleculen door de omliggende structuren (notochord, neurale buis, ectoderm, lateraal mesoderm).
6
Q
Waaruit ontstaat het perifere zenuwstelsel?
A
Uit de neurale lijst.
7
Q
Wat doen de oscillerende genen?
A
Regelen samen met signaalmoleculen de segmentatie van de somieten.
Ze coderen voor een klokeiwit die zijn eigen synthese voor een korte tijd kan blokkeren.
8
Q
Wat gebeurt er met de somieten wanneer de snelheid van de segmentatieklok groot is?
A
Er ontstaan veel kleine somieten.
9
Q
Waar hangt de snelheid van de oscillatie van af?
A
Van de afbraaksnelheid en dus de stabiliteit van de klokeiwit.
10
Q
Welke twee dingen zorgen voor de segmentatie?
A
- segmentatieklok
- gradienten van signaalmoleculen
11
Q
Hoe werkt het determination front?
A
Klokgenen actief - er begint een segment aan het determination front
Klokgenen geblokkeerd/inactief - segment eindigt aan het determination front
12
Q
Wat zijn Hox genen?
A
Transcriptie factoren die een rol spelen in het bepalen van cranio-caudale identiteit.
13
Q
Wat zijn de kenmerken van Hox genen?
A
- liggen gegroepeerd in clusters op een chromosoom
- er zijn 4 clusters van hox genen
- ze zijn genummerd van A t/m D en vanaf 1 aan craniale zijde
- hox genen met dezelfde nummer hebben een soortgelijke functie (en kunnen elkaars functie overnemen)
- de genen die het meest aan de 3’ kant liggen komen het meest craniaal tot expressie
14
Q
Welke hox genen komen eerder tot expressie?
A
Lage hox genen (met een laag nummer) komen eerder tot expressie dan hoge hox genen.
15
Q
Wat is het gevolg van de verstoringen in segmentatie genen?
A
Het vormen van scoliose (scheve wervelkolom).
16
Q
Waar hangt de cranio-caudale identiteit van somieten van af en hoe is de identiteit vastgelegd?
A
- het tijdstip van het ontstaan van de somieten
- door differentieel expressie van o.a. hox genen
17
Q
Wat voor soort spieren zijn er?
A
- gladde spieren
- dwarsgestreepte spieren
- hartspier
- skeletspier
18
Q
Hoe zit een skeletspier in elkaar?
A
Myofilamenten vormen myofibrillen.
Myofibrillen vormen spiervezels.
Spiervezels voermen spierbundels.
19
Q
Hoe is een myofibril opgebouwd?
A
Uit sacromeren die bestaan uit dunne actiefilamenten en dikke myosinefilamenten.
20
Q
Uit welke stappen bestaat de crossbridge cycle? Leg uit.
A
- Attached state - myosinekopje zit gebonden aan een actinefilament
- Released state - ATP bindt aan myosine kopje, waardoor myosine loslaat
- Cocked state - ATP hydrolyseert tot ADP; de vrijgekomen energie zorgt voor conformatie van het myosinekopje
- Crossbridge state -
Weak: myosin bindt een stukje verderop aan actine
Strong: Pi wordt losgelaten - Powestroke state - het myosinekopje komt terug in de conformatie van de attached state en myosine wordt verplaatst ten opzichte van actine
- ADP laat los van het myosinekopje, waardoor de volledige cyclus is doorgelopen.
21
Q
Wat is rigor mortis en waardoor ontstaat het?
A
Rigor mortis is het stijf worden van de spieren na de dood.
Ontstaat door onvoldoende ATP. De myosinekopjes blijven in attached state omdat er geen ATP aanwezig is om ze los te koppelen.
22
Q
Hoe wordt de spiercontractie mogelijk gemaakt door de calcium ionen?
A
- Tropomyosine zit om het actinefilament en bedekt de bindingsplaatsen van actine voor het myosinekopje
- Tropomyosine wordt op zijn plaats gehouden door troponine complex
- Als er binnen de cel meer calcium zit zal de troponine aan calcium binden en een conformatie ondergaan ( troponine complex trekt de tropomyosine omhoog zodat de bindinsdplaats vrijkomt)
- Hierdoor komen de bindingsplaatsen vrij en is spiercontractie mogelijk
23
Q
Wat zijn T-tubuli en wat is hun functie?
A
- T-tubuli zijn instulpingen van het plasmamembraan
- Ze grenzen aan het SR
- Gevuld met extracellulaire vloeistof
- Op de grens van A- en I-band
Functie:
- een depolarisatiesignaal door hele spiervezel verspreiden
24
Q
Wat zijn de stappen van excitatie-contractie koppeling?
A
- actiepotentiaal wordt voortgeleid naar T-tubuli
- calcium kanalen worden geprikkeld door de depolarisatie om open te gaan
- calcium stroomt naar binnen en dat zorgt voor het openen van ryanoidereceptoren in het membraan van SR
- calcium bindt aan ryanoidereceptoren en stroomt het SR in
25
Wat bepaalt de duur van de contractie in een skeletspiervezel?
Het wegvallen van calcium concentratie.
26
Wat is het verschil tussen isometrische en isotone contractie?
Isometrische contractie - kracht ontwikkeling; lengte van de spier blijft constant; hoge spanning in een spier
(bijv. als je een lege glas vasthoudt en langzaam met water begint te vullen)
Isotone contractie - verkorting van de spier; kracht blijft constant
27
Wanneer kan een spier het meeste kracht leveren?
- als de overlap van de dikke en dunne filamenten maximaal is
- dus in rustfase
28
Kan een korte of een lange spier sneller contraheren?
Een lange spier kan door de serieschakeling van veel sacromeren relatief snel verkorten.
In een korte spier liggen de sacromeren parallel en kan het niet snel contraheren.
29
Welke soorten spiervezels zijn er?
Type I
- langzaam
- rood
- niet uitputbaar
- contractie duurt relatief lang bij een actiepotentiaal
- er wordt niet veel kracht gegenereerd
- heel goed doorbloed
Type IIa
- meer kracht generenen
- sneller dan Ia
- wit
- minder goed doorbloed
- vermoeibaar
Type IIb
- zeer snel
- zeer vermoeibaar
- wit
- leveren kracht kortdurig
30
Welke twee dingen zijn belangrijk voor de contractie van spieren?
ATP en calcium
31
Wat is het verschil tussen het aansturing van de spieren die precieze bewegingen moeten maken en spieren die grove bewegingen maken?
Precieze bewegingen - een motorneuron stuurt weinig spiervezels aan (oogspieren)
Grove bewegingen - een motorneuron stuurt meer spiervezels aan (kuitspier)
32
Welke typen spierweefsels zijn er?
- skeletspierweefsel
- hartspierweefsel
- glad spierweefsel
33
Wat zijn de kenmerken van de skeletspierweefsel?
- dwarsgestreept
- snelle contracties
- geen ritmische contracties
- contracties onder invloed van wil
Cellen:
- ovale kernen perifeer gelegen
- meerkernigheid
34
Wat zijn de kenmerken van de hartspierweefsel?
- dwarsgestreept
- snelle contracties
- ritmische contracties
- contracties niet onder invloed van wil
Cellen:
- centraal gelegen kern
- mononucleair (1 kern)
- intercalairlijnen tussen cellen
35
Wat zijn de kenmerken van de glad spierweefsel?
- geen dwarsstrepen
- langzame contracties
- contractie niet onder invloed van wil
Cellen:
- spoelvormige cellen
- mononucleiar
- centraal gelegen kern
- T-tubuli afwezig
- diagonaal geordend
36
Door welk bindweefsel wordt spierweefsel omgeven?
Epimyisum (vezelig onregelmatig) - om een gehele spier
Perimysium ( vezelig bindweefsel)- om een fascikel
Endomysium (reticulair) - om een spiervezel
37
Wat zijn de functies van bindweefsel in een spierweefsel?
- spierkracht van contraherende spiervezels doorgeven aan individuelen spiervezels
- begeleiden van bloed- en lymfevaten en zenuwen
- bevestiging aan bot en andere weefsels
38
Wat zijn de stappen van de prikkeloverdracht?
1. Een prikkel gaat via perimysium naar de endomysium en dan naar de spiervezels. De prikkel komt uiteindelijk in de motorische eindplaat terecht.
2. Vanuit de motorische eindplaat komt acetylcholine vrij en die bindt aan de Ach-receptoren op het sarcolemma
3. Sarcolemma wordt gedepolariseerd en de prikkel wordt snel en synchroon over de spiervezel verspreid via T-tubuli.
4. Vanuit het SR worden calcium ionen vrijgemaakt. Die komen in het sarcoplasma terecht. Dit zorgt voor contractie van de spiervezels.
39
Wat is de functie van Sarcoplasmatisch reticulum?
- snelle calciumrelease en -opnamen in/uit cytosol
40
Welke soorten onderlinge verbindingen tussen de hartspiercellen zijn er?
Sterke intercellulaire adhesie
- desmosomen : intermediare filamenten
- zona adherens : actine
Snelle impuls geleiding
- gap junctions : laten ionen door bijv. calcium, kalium
41
Wat zijn de verschillen tussen de hartspiervezels en skeletspiervezels?
- hartspiervezels hebben meer en grotere mitochondria
- hartspiervezels hebben meer en grotere T-tubuli dan skeletspier en T-tubuli bevindt zich op de Z-lijn
- hartspiervezels hebben een minder goed ontwikkeld SR (calcium komt ook uit T-tubuli naar de cytosol)
42
Hoe vindt contractie plaats van het glad spierweefsel? Leg uit.
Middels dense bodies.
- calcium bindt aan de calmoduline
- calmoduline vormt met MLCK een complex om het kinase te activeren
- dit complex fosforyleert de kopjes van myosinemoleculen
- er kan een interactie worden aangaan met actine
43
Hoe werkt de regeneratie van hartspierweefsel na schade?
- regenereert niet
- beschadigde structuren worden vervangen door bindweefsel
- hypertrofie in overgebleven cellen
44
Hoe werkt de regeneratie van skeletsspierweefsel na schade?
- beperkte regeneratie
- proliferatie en fusie komt op gang
- hypertrofie in de overgebleven cellen
45
Hoe werkt de regeneratie van glad spierweefsel na schade?
- herstelt goed
- behoudt de proliferatie capaciteit (kan goed prolifereren)
- hyperplasie en hypertrofie van de cellen
46
Waarom zijn steunweefsels belangrijk?
Voor vorm en beweging
47
Welke soorten steunweefsels zijn er?
Bindweefsel
Kraakbeen
Bot
Bloed
48
Wat zijn de overeenkomsten in opbouw van soorten steunweefsels?
- gelijke opbouw
- continuïteit - vezels kunnen in elkaar veranderen
- veranderlijk
- bepalend voor de vorm
- functie-vorm relatie - vorm afhankelijk van de functie en functie afhankelijk van de vorm
49
Welke typen gewrichten zijn er?
- bindweefsel
- kraakbeen
- bot
- synoviale gewrichten
50
Welke subtypes van bindweefsel gewrichten zijn er? Geef een voorbeeld en licht eventueel toe.
Sutuur
- schedel (schedeldakjes; al verbeend)
Syndesmosis
- membrana interossea (tussen ulna en radius)
Gomphosis
- gebitselementen in mandibula)
51
Welke subtypes van kraakbeen gewrichten zijn er? Geef een voorbeeld en licht eventueel toe.
Synchondrosis
- discus intervertebralis (hyalien kraakbeen)
Symphysis
- symphysis pubica (vezelig kraakbeen)
52
Welke type bot gewrichten is er? Geef een voorbeeld en licht toe.
Synostosis
- wervels in het sacrum ( verschillende botten zijn vastgegroeid tot een geheel)
53
Aan welke drie eigenschappen is een synoviale gewricht te herkennen?
1. een stevig gewrichtskapsel
2. een synovia
3. hyalien kraakbeen
54
Hoe kan de stabiliteit van de synoviale gewrichten worden bevorderd?
Passief
-congruentie (de mate van in elkaar passen)
Actief
- door de spieren
55
Welke accessoire structuren zijn er?
- discus articularis
- bursa
- peesschede
- sesambeen
56
Waar zijn accessoire structuren over het algemeen te vinden?
In gewrichten die vaak en intensief worden gebruikt of waar verschillende bewegingen mogelijk moeten zijn.
57
Waar is discus articularis te vinden? Wat is de functie?
Voorbeeld: menisci in het articulatio genus (knie); in het pols- en enkelgewricht
- kraakbeenschijf structuur
- biedt extra mogelijkheden in de gewrichten
- helpt bij het opvangen van druk
58
Waar is bursa te vinden? Wat is de functie?
Tussen twee structuren die veel en intensief worden gebruikt, bijv. in de schouder.
- zakje met synoviale vloeistof
- functie is extra versoepeling van de gewrichten
59
Wat is de functie van de peesschede?
Bescherming van de pezen en dient voor extra geleiding tussen de peesstructuren.
60
Geef een voorbeeld van een sesambeen. Wat is de functie? Hoe ontstaan ze?
Voorbeeld: patella, os pisiforme.
Functie:
-zorgt ervoor dat de pees ten opzichte van de knie kan bewegen bij grote bewegingen
Ze ontstaan door de kracht op een pees - de kracht zorgt voor verbening.
61
Welke soorten spieren zijn er? Noem telkens een eigenschap en/of een voorbeeld.
- spoelvormig: standaard spier; m. sartorius
- tweekoppig: splitst zich aan het uiteinde tot twee pezen; m. biceps brachii
- tweebuikig: twee buiken verbonden met een tussengelegen pees; m. digastricus
- plat: m. Pectoralis major
- multi-buikig: buiken die onderbroken worden door stukjes pees; m. rectus abdominus
- gehalveerd: genereren veel kracht, maar weinig verplaatsing; m. extensor digitorum longum
- geveerd: veel kracht, weinig verplaatsing; m. rectus femoris
62
Wat zijn de functies van het hoofd?
- opname van voedsel
- toegang van lucht
- zintuiglijke waarneming
- communicatie
- bescherming hersenen
63
Hoe kan het hoofd grofweg worden ingedeeld?
- neurocranium
- viscerocranium
64
Hoe kan de hals worden ingedeeld?
- visceraal compartiment (trachea en oesophagus)
- vasculair compartiment (2 bundels met arterie, een vene en een zenuw)
- vertebraal compartiment (ruggenmerg, wervelkolom en spieren)
65
Oogspieren innervaties:
- n. occulomotorius III;
- n trochlearis IV;
- n abducens VI
66
Kauwspieren innervaties:
- n. mandibularis V3 (derde tak van n. trigeminus)
67
Mimische spieren innervaties:
- n. facialis VII
68
Pharynx/larynx innervaties:
- n. glossopharyngeus IX (pharynx)
- n. vagus X (larynx)
69
Sternocleidomastoideus en trapezius innervaties:
n. accessorius XI
70
Tongspieren innervaties:
n. hypoglossus XII
71
Suprahyoidale spieren innervaties:
- n. mandibularis V3
- n. facialis VII
72
Welke spieren zijn geinnerveerd door cervicale zenuwen?
Infrahyoidale spieren en vertebrale nekspieren
73
Infrahyoidale spieren innervatie:
plexus cervicalis
74
Vertebrale nekspieren innervaties:
Prevertebrale en laterale nekspieren: plexus cervicalis/brachialis
Postvertebrale nekspieren: dorsale rami van cervicale zenuwen
75
Welke spieren ontstaan uit kieuwbogen?
Kauwspieren
Mimische spieren
Pharynx/larynx spieren
Sternocleidomastoideus
Trapezius
Suprahyoidale spieren
76
Welke groepen zenuwen zijn te onderscheiden in het hoofd-hals gebied?
De hersenzenuwen
De cervicale zenuwen
De autonome zenuwen
77
Wat is neurulatie?
Vorming van neurale buis.
78
Wat is neurale lijst?
Cellen tussen het neuro ectoderm en het ectoderm
79
Wat ontstaat er vanuit de neurale lijst?
- perifere zenuwstelsel (en perifere zenuwen)
- dorsale ganglia
- autonoom zenuwstelsel (sympathisch en parasympatisch)
- enterisch zenuwstelsel
- steuncellen
- pigment huid (melanocyten)
- bijniermerg
80
Wat ontstaat er vanuit de neurale buis?
De hersenen en het ruggenmerg.
81
Na hoeveel weken zijn alle 5 hersenblaasjes ontwikkeld?
na 5 weken
82
Wat is het neurogenese?
Het ontstaan van zenuwcellen in de neurale buis.
83
Wat is het stomodeum?
Primitieve mond-neus holte.
84
Wanneer ontstaat de kaakregio?
Tijdens de krommingsproces en de vorming van de kopplooi.
85
Wanneer vindt het vorming van aangezicht plaats?
Tussen de 5de en de 8e week.
86
Hoe wordt het gehemelte (palatum) gevormd?
- eerst het primaire palatum door fusie van prominente medionasalis
- dan het secundaire palatum door uitgroei en fusie van de processi maxillaris met elkaar en met het primaire palatum
- primaire en secundaire palatum vormen samen het gehemelte
87
Wat ontstaat er vanuit de eerste kieuwboog, eerste kieuwspleet en eerste kieuwzak.
Eerste kieuwboog - maxillaris en mandibula
Eerste kieuwspleet - gehoorgang
Eerste kieuwzak - tuba auditiva
88
Wat is het verschil tussen de intrinsieke en extrinsieke rugspieren?
Intrinsieke rugspieren zijn de spieren binnen de rug.
Extrinsieke rugspieren gaan naar de extremiteiten.
88
Wat is het verschil tussen de intrinsieke en extrinsieke rugspieren?
Intrinsieke rugspieren zijn de spieren binnen de rug.
Extrinsieke rugspieren gaan naar de extremiteiten.
89
Hoe zijn de cervicale wervels te herkennen?
-een kleiner corpus
- foramen transversarium
- processus transversus
- gespleten processus spinosus
- facetgewrichtjes omhoog georiënteerd
90
Hoe zijn de thoracale wervels te herkennen?
- articulatio costae
- facetgewrichtjes staan in de frontale vlak
91
Hoe zijn de lumbale wervel te herkennen?
- groot corpus vertebralis
- facetgewrichtjes staan in de midsaggittale vlak
92
Welke bewegingen maken cervicale, thoracale en lumbale wervels mogelijk?
Cervicale - rotatie en retroflexie
Thoracale - lateraalflexie
Lumbale - flexie en extensie
93
Benoem de gordel, proximaal, intermediair en distaal segment van de bovenste extremiteit.
Gordel: sternum, clavicula, scapula
Proximaal segment: humerus
Intermediair segment: radius, ulna
Distaal segment:
3 carpalia
4 carpalia
5 metacarpalia
5 vingers (phalangen)
94
Benoem de gordel, proximaal, intermediair en distaal segment van de onderste extremiteit.
Gordel: ilium, ischium, pubis
Proximaal segment: femur
Intermediair segment: tibia, fibula
Distaal segment:
talus, calcaneus, naviculare
4 tarsalia
5 metatarsalia
5 tenen (phalangen)
95
Wat is somatotopie?
Plaatsbepaling aan de hand van de somieten
96
Welke spieren en delen van de hand innerveert n. radialis?
- extensoren van vingers, hand en onderarm
- bovenzijde duim en de grootste deel van de handrug
97
Welke spieren en delen van de hand innerveert n. medianus?
- flexoren van vingers en hand
- alle vingers behalve de pink
98
Welke spieren en welke delen van de hand innerveert n. ulnaris?
- intrinsieke spieren van de hand
- ventrale en dorsale zijde van de pink
99
Welke spieren en welke delen van de hand innerveert n. musculocutaneus?
- m. biceps brachii, m. coracobrachialis
- duimzijde onderarm
100
Wat innerveert n. femoralis?
quadriceps
101
Wat innerveert n. obturatorius?
adductoren
102
Wat innerveert n. ischiadicus?
glutei, hamstrings, flexoren en extensor voet
