HC.2

Question 1

Wat is oligomenorroe?

Answer 1

onregelmatig en minder frequente menstruaties

Question 2

Wat is amenorroe?

Answer 2

afwezigheid van menstruaties

Question 3

Wat is menorrhagie?

Answer 3

regelmatige, maar langdurige en overvloedige menses tot Hb ondermijnend

Question 4

Wat is metrorrhagie?

Answer 4

geen cycluspatroon herkenbaar

Question 5

Wat is dysmenorrhoea?

Answer 5

pijnlijke menstruatie

Question 6

Welke 2 oorzaken kan een cylcusstoornis hebben?

Answer 6

organisch of regulatoir(hormonaal)

Question 7

Wat kunnen organische oorzaken zijn?

Answer 7

uterus myomatosus, endometrium/cervix pathologie, stollingsafwijking of iatrogeen(spiraaltje)

Question 8

Hoe lang duurt een cyclus normaal?

Answer 8

25-35 dagen

Question 9

Hoe lang en veel is een menses?

Answer 9

80-120 mL maximaal
3-6 dagen

Question 10

Wat is de menarche?

Answer 10

1e bloeding

Question 11

Wanneer is de cyclus fysiologisch onregelmatig?

Answer 11

post-menarche en pre-menopauze

Question 12

Wat is de endocriene besturing van de cyclus?

Answer 12

hypothalamus-hypofyse-gonade-as

Question 13

Hoe verloopt de hypothalamus-hypofyse-gonade-as?

Answer 13

1. Hypothalamus produceert GnRH, waardoor de hypofyse wordt gestimuleerd tot aanzetting FSH.
2. FSH stimuleert de follikel tot groei en tot productie oestradiol.
3. Oestradiol stimuleert de aanleg van het endometrium, geeft een negatieve feedback op FSH en zorgt bij een hoge spiegel voor de LH piek.
4. De LH piek leidt tot de ovulatie van de eicel
5. Het follikel is nu het corpus luteum geworden en gaat over tot productie progesteron.
6. Progesteron remt de LH productie en remt de frequentie van GnRH.
7. Door de daling LH, zal het corpus luteum niet in stand worden gehouden en stopt de progesteron productie waardoor er afbraak van endometrium plaatsvindt.

Question 14

Hoe wordt de onttrekking van progesteron bij een zwangerschap opgelost?

Answer 14

embryo produceert HcG dat het corpus luteum in stand houdt, tot het embryo zelf progesteron kan produceren

Question 15

Hoe kun je de ovulatie testen?

Answer 15

progesteron: dan is er corpus luteum
LH-piek: alleen is er dan niet zeker dat er daarna ovulatie komt, maar wel zeer aannemelijk

Question 16

Wat heb je niet als je anovulatoir bent?

Answer 16

mid-luteale progesteron stijging

Question 17

Waar kan de storing van de cyclus zitten?

Answer 17

uterien, ovarieel, hypothalaam en endocriene disbalans

dit laatste komt het vaakst voor

Question 18

Welke anamnese gegevens heb je nodig bij een cyclusstoornis?

Answer 18

• begin laatste menstruatie: zwanger of niet-zwanger?
• regelmaat: tijd tussen 2 menses en mensesduur
• oligomenorroe/amenorroe: zijn er toch cyclische veranderingen merkbaar(toch afscheiding mid-cyclisch, stemmingsschommelingen)

Question 19

Wanneer onderzoek doen bij secundaire amenorroe?

Answer 19

bij uitblijven langer dan 3-4 maanden

Question 20

Wanneer onderzoek doen bij primaire amenorroe?

Answer 20

• uitblijven na 14e jaar bij afwezigheid groei of ontwikkeling secundaire geslachtskenmerken
• uitblijven op 16e jaar bij aanwezigheid van groei of ontwikkeling van secundaire geslachtskenmerken

Question 21

Wat is de classificatie van anovulation?

Answer 21

WHO 1: laag FSH, LH en oestradiol
WHO 2: normaal FSH, LH en oestradiol
WHO 3: hoog FSH en LH en laag oestradiol

Question 22

Welke ziektebeelden wil je van je lijstje kunnen afstrepen bij anovulatie?

Answer 22

hyperprolactinemie
hypo/hyperthyroïdie
Cushing’s syndroom
androgeen secreting neoplasma

Question 23

Welke hormonen prik je in het lab bij diagnostiek cyclusstoornissen?

Answer 23

FSH, LH, oestradiol, prolactine, TSH/FT4

op indicatie: androgenen, steroiden, SHBG

Question 24

Wat is de presentatie van WHO 1?

Answer 24

amenorrhoe en vertraagde puberteit
leeftijd tussen de 20 en 30

Question 25

Wat zijn oorzakelijke factoren van WHO 1?

Answer 25

- hypothalamus-aanleg/anatomisch: trauma, tumor, Kallmansyndroom - hypothalamame functiestoornis: idiopathisch, stress, eetstoornissen, extreme fysieke belasting, gewichtsreductie - hypofyse functiestoornis: aanleg, tumor

Question 26

Wat zijn de gevolgen van WHO 1?

Answer 26

korte termijn: infertiliteit en anovulatie lange termijn: osteoporose en CVD

Question 27

Welke therapie kun je inzetten bij WHO 1?

Answer 27

- cyclus herstel: HST voor preventie osteoporose - psychiater bij stress/eetstoornis - fertiliteit: herstel ovulatie met GnRH of gonadotrofines

Question 28

Hoe wordt WHO 1 ook wel genoemd?

Answer 28

hypo-oestrogeen of hypogonadotroop

Question 29

Hoe beïnvloed prolactine de menstruatiecyclus?

Answer 29

1. hypofysair prolactine wordt gereguleerd door dopamine uit de hypothalamus 2. GnRH secretie hypothalamus wordt gereguleerd door balans dopamine en norepinephrine 3. dopamine beinvloed negatief GnRH afgifte en remt prolactine uitscheiding 4. hyperprolactinaemie gaat samen met verstoring GnRH pulsaliteit, via verhoogde dopaminerge activiteit hypothalamus

Question 30

Wat zijn de gevolgen van hyperprolactinaemie?

Answer 30

oestrogene derving vagina atrofie dyspareunie osteoporose galactorroe visusbeperking

Question 31

Welke therapie bij hyperprolactinaemie?

Answer 31

dopamine agonisten

Question 32

Wat is de presentatie van WHO 2?

Answer 32

oligo- of amenorrhoe, overgewicht, hyperandrogenisme(hirsutisme, acne en virilisatie) en PCOS

Question 33

Wat zijn de oorzakelijke factoren van WHO 2?

Answer 33

multifactorieel: familiair en genetisch

Question 34

Hoe wordt WHO 2 ook wel genoemd?

Answer 34

normooestrogeen-normogonadotroop

Question 35

Wat zijn de gevolgen van WHO 2?

Answer 35

korte termijn: subfertiliteit/anovulatie en hyperandrogenisme lange termijn: type 2 diabetes, endometrium carcinoom, CVD en depressiviteit

Question 36

Wat zijn de behandelmogelijkheden bij WHO 2?

Answer 36

overgewicht reduceren: preventie DM en CVD cyclus herstel met OAC: vermindering hirsutisme en preventie endometriumkanker fertiliteit: ovulatie inductie middels gonadotrofinen, oestradiol-R modulatie

Question 37

Wat is de presentatie van WHO 3?

Answer 37

amenorrhoe

Question 38

Wat zijn de oorzakelijke factoren van WHO 3?

Answer 38

natuurlijke veroudering, Turner syndroom, Iatrogeen en bepaalde mutaties

Question 39

Hoe wordt WHO 3 ook wel genoemd?

Answer 39

hypo-oestrogeen--hypergonadotroop

Question 40

Wat zijn de gevolgen van WHO 3?

Answer 40

korte termijn: infertiliteit/anovulatie lange termijn: osteoporose, bijnierinsufficientie en CVD

Question 41

Welke behandelingsmogelijkheden zijn er bij WHO 3?

Answer 41

- herstel cyclus: HST - preventie osteoporose: beperk met OAC, biphosphonaten en leefstijl - androgeen replacement therapie: libido - fertiliteit: IVF/eiceldonatie

Question 42

Wat is polymenorrhoea?

Answer 42

een cylcusinterval van minder dan 21 dagen

Question 43

Wat is mastalgia?

Answer 43

gezwollen en oncomfortabele borsten