HC4: Tunnelvisie (+ LP H1,2&7 + OB H2,4,6,&9)

Question 1

Rechtelijke dwaling

Answer 1

Stel je voor dat je een beslissing moet maken die in 99% van de gevallen een juiste uitspraak hebt. In 1% van de gevallen wordt een onschuldige veroordeeld. Dit is een rechtelijke dwaling.

Question 2

Confirmation bias

Answer 2

Als je een idee of bepaalde overtuiging hebt, dan zul je geneigd zijn om dat idee te bevestigen.

Question 3

Conformerende strategie

Answer 3

Je doet wat je denkt.

In het voorbeeld van de deuren: De mensen die de zwarte deur open doen denken ook dat het object echter de zwarte deur zit.

Question 4

Falsificerende strategie

Answer 4

Je doet het tegenovergestelde van wat je denkt.

In het voorbeeld van de deuren: De mensen die de witte deur open doen terwijl ze denken dat hetgeen ze zoeken zich achter de zwarte deur bevindt. Je kan hierbij niet falen.

Question 5

Framing effect

Answer 5

Onze beslissingen kunnen worden gestuurd door de precieze formulering van het probleem. Uiteindelijk kan hetzelfde probleem anders worden opgelost, afhankelijk van de kadering.

Question 6

Context effect

Answer 6

We kunnen worden beïnvloed door contextuele informatie die in feite niet relevant is voor de beslissing die voorhanden is.

Question 7

Primacy effect

Answer 7

Dingen die je als eerst hoort zullen sneller blijven hangen

Question 8

Psychologische valkuilen

Answer 8

Problemen die in de besluitvorming, dus niet in de fouten in het bewijs, kunnen optreden.

Voorbeelden hiervan zijn:

• Framing-effect
• Confirmatiebias
• Volgorde effecten
• Verankering door irrelevante informatie

Question 9

Scenario

Answer 9

Een samenhangende reeks van mededelingen waarin een gebeurtenis of toestand is beschreven. Scenario’s zijn noodzakelijk om aan informatie een betekenis te geven.

Question 10

Falsificatie

Answer 10

Het schuldige scenario wordt ondersteund doordat de gevonden bewijsmiddelen wel bij dat scenario, maar niet bij enig ander redelijk scenario passen.

Question 11

Conditio sine qua non

Answer 11

Het lijkt alsof de bewijsmiddelen de schuld van de verdachte bewijzen, zonder dat de onschuld van de verdachte wordt overwogen.

Question 12

Topdown

Answer 12

Een scenario wordt gesteund door bewijs als de concurrerend scenario’s voorspellen dat het bewijsmiddel niet voorkomt.

Question 13

Verhoudingsgetal

Answer 13

De kans dat het bewijsmiddel optreedt als scenario A waar is gedeeld door de kans dat het bewijsmiddel optreedt als scenario B waar is.

Question 14

Dactyloscopisten

Answer 14

Vingerafdrukdeskundigen

Question 15

Tunnelvisie heeft 3 componenten:

Answer 15

1. Confirmation bias = De neiging om vooral gericht te zijn op bevestigen wat men al denkt. Mensen neigen ertoe om informatie die hun standpunt ondersteunt actief te zoeken en, indien gevonden, overmatig te waarderen.
2. Belief perseverance = De neiging om aan een eenmaal gevormde opinie vast te houden in weerwil van bewijs van de juistheid van het tegendeel. Informatie die met een ingenomen standpunt strijdig is, zoekt men niet op en als men dat toch tegenkomt, wordt strijdige informatie ondergewaardeerd of zelfs genegeerd.
3. Vermijden van cognitieve dissonantie = Mensen trachten gebeurtenissen en gedachten die niet met elkaar rijmen zo veel mogelijk te vermijden of weg te verklaren.

Question 16

Theorie van Verhaal en Verankering

Answer 16

Bewijzen bestaat uit twee onderdelen:

1. Er moet een vervormd verhaal (scenario) zijn dat belastend is voor de verdachte
2. Dat verhaal moet worden ondersteund door bewijsmiddelen die op enig moment verankering vinden in feiten van algemene bekendheid

Question 17

Meer en Vaart-verweer

Answer 17

Verdachte zegt dat de bewijsmiddelen even goed passen bij zijn onschuldige verhaal als bij het schuldige verhaal van het OM.

Question 18

Oslo-confrontatie

Answer 18

Een rij mannen onder wie de verdachte wordt getoond aan de getuige met de vraag of hij iemand herkent als dader van het misdrijf.

Question 19

base rate

Answer 19

De kans op een juiste uitslag evenzeer afhangt van de scheefheid van de verdeling als van de kracht van het bewijsmiddel.

Question 20

Diagnostische waarde

Answer 20

Een getal dat wordt berekend door het aantal keren goed te delen door het aantal keren fout

Question 21

Zeven gouden W-vragen

Answer 21

1. Wie
2. Waar
3. Wat
4. Waarmee
5. Welke wijze
6. Waarom
7. Wanneer

Question 22

Weddenschapsmodel

Answer 22

Willem Hofstee - Bewijzen is een sociale aangelegenheid. Dat wil zeggen dat waarheidsvinding een gezamenlijke onderneming is.

Hierin worden bewijzen gezien als een vorm van discussie over een weddenschap. Deelnemers en beslissers moeten het eens zijn over het onderwerp van de weddenschap, de methode waarmee de weddenschap zal worden beslecht en over het criterium dat wordt gekozen om te bepalen wanneer de een dan wel de ander wint.

Question 23

Cognitive biases

Answer 23

Weeffouten in de menselijke geest

Question 24

Representativeness

Answer 24

De neiging om de waarschijnlijkheid van een gebeurtenis af te meten met aan de mate waarin de gebeurtenis lijkt op al beschikbare gegevens

Question 25

Availability

Answer 25

De neiging om de waarschijnlijkheid van gebeurtenissen af te meten aan het gemak waarmee ze ons te binnen schieten. Bv. Iemand denkt kanker te hebben, omdat iemand in zijn omgeving daar aan is overleden.

Question 26

Bounded rationality

Answer 26

Mensen verzamelen informatie tot de informatie aan een vooraf gesteld doel voldoet

Question 27

Satisficing heuristiek

Answer 27

De strategie waarbij wordt besloten zodra een vooraf gesteld criterium is bereikt

Question 28

Adaptive toolbox

Answer 28

Een aanpasbare gereedschapskist met heuristiek, gebruiken al naar gelang de situatie vereist.

Question 29

Take-the-best

Answer 29

De strategie waarbij uit de alternatieven gekozen wordt door steeds een ander beslissingscriterium te onderzoeken totdat een criterium wordt gevonden dat discrimineert tussen de alternatieven