HC.8: Medische geschiedenis Flashcards
Jewson-these
Bedside medicine (<1800)
Hospital medicine (ca. 1800-1850)
Laboratory medicine (ca. 1850-1900)
Surveillance medicine (20e eeuw)
Informationale medicine (21e eeuw)
Bedside medicine
Bij patiënt thuis –> autonomie/macht bij patiënt
Boekenkennis
Holisme, dynamische interactie uniek individu
Zieke mens = persoon
Diagnostiek bedside medicine
Verhaal/biografie van de patiënt centraal
Geen/nauwelijks rol voor technologie
Hospital medicine
Parijse klinische school: hospitalen
Strikt empirisme, klinisch-anatomische methode
Van holisme naar lokalisatieprincipe
Zieke mens = geval
Diagnostiek hospital medicine
Nieuwe ideologie van lichamelijk onderzoek: subjectieve verhaal patiënt –> objectieve eigen zintuigelijke waarneming arts
Technologie gaat rol spelen: ziekte opgespoord met instrumenten op/in lichaam geplaatst
Laboratory medicine
Opkomst laboratoriumwetenschap, experimentele fysiologie, natuurwetenschappelijke aanpak
Microdeterminisme en specificiteitsdenken
Zieke mens = cellencomplex (disappearance of sick man)
Diagnostiek laboratory medicine
Ideaal van wetenschappelijke werkwijze uit lab ook in kliniek/diagnostiek geïntroduceerd
Grote rol technologie: ook precisie-instrumenten uit laboratorium
- Grafische weergave
- Numerieke weergave
- Visuele weergave
Transformatie klinische praktijk
Sterk vergroot inzicht in ziekteprocessen en enorm verbeterde betrouwbaarheid en accuratesse van diagnostiek
Keerzijde
- Oude vaardigheden afgenomen
- Vertrouwen in anamnese, lichamelijk onderzoek en klinische redeneren afgenomen
- Afhankelijkheid van techniek
- Overdiagnostiek
Transformatie van de medische professie
Specialisering in de geneeskunde
–> Tot 1900: echte arts = generalist, specialist = kwakzalver
Transformatie gezondheidszorg
Ontstaan van het moderne ziekenhuis
- Explosieve expansie en schaalvergroting
- Röntgenapparatuur, klinisch-chemische laboratoria, operatiekamers, SEH
- Uitdijing differentiatie personeel
Ontstaan technologische systemen
Surveillance medicine
Van bestrijding ziekten naar gezondheid bevorderen
Naast individu, ook collectief: volksgezondheid
Opbouw van enorme infrastructuur preventieve zorg
Zieke mens = risicoprofiel
Diagnostiek surveillance medicine
3e persoons perspectief
Numerieke definities: statische afwijkingen / abnormaliteiten
Risicofactoren + vroege opsporing
Screening normale populatie
Aspecten surveillance
Medicalisering: expensie medisch domein
Disciplinering
Niet alleen top-down
Informational medicine
Transformatie geneeskunde o.i.v. ICT
Toegang tot medische kennis/informatie
Quantified self
Zieken mens = expert / health seeker
Diagnostiek informational medicine
Ideaal P4-medicine: predictive, preventive, personalized, participatory
Enorme ontwikkeling biomarkers / genetische markers
Imaging en computeralgoritmes
