Hematologia Flashcards
(54 cards)
1
Q
AML - kryteria rozpoznania:
A
odsetek blastów (mieloblastów i ich ekwiwalentów: monoblastów, promonocytów i megakarioblastów) w badaniu cytologicznym i immunofenotypowym szpiku lub krwi obwodowej wynosi ≥20% (przy wartościach 6–19% rozpoznaje się zespół mielodysplastyczny [MDS]
Obecność zmian cytogenetycznych t(15;17), inv(16) i t(8;21) lub mięsaka mieloidalnego wystarcza do rozpoznania AML bez względu na odsetek blastów.
2
Q
AML - leczenie:
A
- Ocena rokowania: (ECOG, choroby współistniejące, zasoby pacjenta)
- Indukcja remisjii:
- antracykliny (daunorubicydyna/idarubicyna
- Ara-C (argininian cytarabiny); cytarabina
opcjonalnie:
- kladrybina
- midostauryna (AML z FLTD3) - Konsolidacja remisji - usunięcie MRD:
- rok. korzystne - 3-4 Ara-C
- rok. pośrednie i niekorzystne - optymalizacja leczenia: najlepsza kontrola MRD + nie opóźnienie allo-HCT - Leczenie pokonsolidacyjne:
- pośrednie lub niekorzystne rokowanie:
a) allo-HCT od zgodnego / haploidentycznego
b) auto-HCT - rokowanie pośrednie bez dawcy lub
przeciwskazania do allo-HCT
- korzystne - monitorwanie MRD
3
Q
APL - leczenie:
A
kwas all-trans retionwy, trójtlenek arsenu, chemioterapia
4
Q
AML - kryteria CR i PR:
A
Całkowitej remisji (CR):
- <5% blastów w szpiku,
- nieobecne blasty i komórki z pałeczkami Auera we krwi,
- bez zmian pozaszpikowych,
- neutrofile ≥1000/μl, płytki ≥100 000/μl.
Częściowej remisji (PR):
- 5–25% blastów w szpiku
- zmniejszenie odsetka blastów w szpiku o ≥50% w stosunku
do wartości wyjściowej,
- wartości morfologii jak w CR
5
Q
ALL - klasyfikacja immunofenotypowa:
A
B-ALL (CD 19+, CD22+, CD79a+): - common (CD10+; najczęstsza) - pro-B - pre-B T-ALL (cyCD3+, CD7+): - pro-T i pre-T (CD4-, CD8-) - korowa ( CD4+, CD8+, CD1a+; lepsze rokowanie) - z dojrzałych komórek T (sCD3+, CD4+/CD8+)
6
Q
ALL - rozpoznanie:
A
- limfoblasty białaczkowe we krwi (morfologia)
- > =2 antygeny specyficzne liniowo (immunofenotyp)
Chłoniak - pobrać węzeł, zrobić cytogenetyka i badania molekularne.
7
Q
ALL - wskaźniki niekorzystnego rokowania w oparciu o leczenie:
A
- mała wrażliwość na GKS (blastemia >1000/ul po przedleczeniu)
- blastoza szpiku >5% po 8-15 dniach indukcji
- CR po >1 cyklu indukcji
- MRD >10e-3 po indukcji i >10e-4 po konsolidacji
8
Q
ALL - leczenie (ALL Ph -):
A
- Przedleczenie - DEKSAMETAZON (jeśli T-ALL razem z
CYKOLOFOSFAMIDEM) - Indukcja remisji (naj. 4 tyg.):
- winkrystyna
- antracykliny (daunorubicyna/idarubicyna)
- Pegaspargaza
- deksametazon
- ew. rytuksymab - Ocena MRD i stanu remisji - cytometria + mielogram
- MRD ≥10e-3 stosuje się przed konsolidacją drugą
indukcję z użyciem innych leków.
- MRD ≥10e-3 stosuje się przed konsolidacją drugą
- Konsolidacja remisji - sekwencyjne podawanie dużych lub
średnich dawek chemioterapii. - Leczenie pokonsolidacyjne:
- grupa dużego ryzyka - allo-HCT
- pozostali - leczenie podrzymujące
(merkaptopuryna/metotreksat) / auto-HCT
9
Q
ALL - leczenie ALL Ph+:
A
Zmiany w stosunku do ALL Ph-: 1. Indukcja i konsolidacja: - TKI (imatynib, dazatynib, ponatynib) - GKS z/bez chemioterapią 2. Leczenie pokonsolidacyjne: - allo-HCT - u kwalifikujących się - TKI - u pozostałych - do czasu wystąpienia nawrotu lub nietolerancji
10
Q
ALL - leczenie zmian w OUN:
A
Dokanałowo - CYTARABINA, METOTREKSAT, DEKSAMETAZON, ew. radioterapia (jeśli oporność lub zmiany miąższowe)
11
Q
MDS - cechy charakterystyczne:
A
- cytopenie krwi obwodowej
- dysplazja =>1 linii krwiotworzenia
- nieefektywna hematopoeza
- powtarzalne zmiany genetyczne
- częsta transformacja w AML
12
Q
MDS - kryteria rozpoznania:
A
Cytopenia przez >=6 mies. lub w przypadku zmian w kariotypie (5q-, mono 7 i del(7q) / dwuliniowej dysplazji >=2 mies.
Kryteria 1. oraz >=1 z pozostałych:
- cytopenia obwodowa - 1-, 2-. 3- liniowa
- dysplazja >=10% komórek w >=1 linii
- niektóre charakterystyczne zmiany cytogenetyczne
- mieloblasty w szpiku 5-19%
13
Q
MDS - leczenie:
A
- allo-HCT - jedyne wyleczenie, <65-70, db stan ogólny, brak chorób współistniejących (IPSS-R - pośrednie, duże, bardzo duże); blastoza szpiku >=10% - chemioterapia indukucjąca/azacytydyna
- Intensywna chemioterapia indukująca: jak w AML; pomost do allo-HCT jeśli blasty w szpiku >=10%
- Leki hipometylujące: jeśli brak kwalifikacji do allo-HCT - odpowiedz po >=3 cyklach; lecz do uzyskania progresji lub toksyczności
- Lenalidomid - zespół 5q-
- Skojarzona immunoterapia: globulina antytymocytowa (ATG) i cyklosporyna – rozważ u chorych <60. rż., z odsetkiem blastów <5%, hipoplastycznym MDS, prawidłowym kariotypem, obecnością HLA-DR15 i krótką zależnością od przetoczeń KKCz (<6 mies.) lub z obecnym klonem PNH, którzy nie kwalifikują się do leczenia ESA lub są oporni na ESA
14
Q
CML - kryteria rozpoznania AP:
A
- Kryteria AP wg WHO (obecność ≥1):
1) przetrwała lub zwiększająca się leukocytoza >10 000/μl, nieodpowiadająca na leczenie
2) przetrwała lub zwiększająca się splenomegalia, nieodpowiadająca na leczenie
3) przetrwała nadpłytkowość >1 mln/μl, nieodpowiadająca na leczenie
4) przetrwała małopłytkowość <100 000/µl (niezwiązana z leczeniem)
5) bazofilia ≥20%
6) odsetek blastów we krwi obwodowej lub szpiku 10–19%
7) dodatkowe zmiany cytogenetyczne w komórkach Ph+ przy rozpoznaniu (trisomia 8, drugi chromosom Ph, izochromosom 17q, trisomia 19, kariotyp złożony, nieprawidłowości 3q26.2)
8) dodatkowa klonalna aberracja chromosomowa w komórkach Ph+ w trakcie leczenia.
15
Q
CML - podstawa rozpoznania:
A
Stwierdzenie obecności chromosomu Ph za pomocą badania cytogenetycznego lub obecności genu BCR-ABL1 za pomocą badania molekularnego.
16
Q
CML - rozpoznanie BC:
A
- Kryteria BC wg WHO (obecność ≥1): blasty we krwi obwodowej lub w szpiku ≥20%, pozaszpikowe nacieki białaczkowe (poza śledzioną).
17
Q
CML - leczenie:
A
- linia IMATYNIB (TKI) - jako jedyny zarejestrowany w Polsce,
NILOTYNIB, DAZATYNIB, BOSUTYNIB, PONATYNIB (T315I
genu BCR-ABL) - Zmiana TKI na inny jeżeli brak MMR po 36-48 mies.
- Jeśli TKI II gen nie działa => Ponatynib / allo-HCT
18
Q
CML - Kryteria optymalnej odpowiedzi na terapię TKI:
A
Ilość transkryptu genu BCR-ABL1:
1) ≤10% osiągnięty po 3 mies.
2) ≤1% osiągnięty po 6 mies.
3) ≤0,1% (większa odpowiedź molekularna [MMR]) osiągnięty po 12 mies. leczenia i kiedykolwiek później.
19
Q
CML - leczenie w ciąży:
A
Interferon alfa
20
Q
CML - CHR (całkowita remisja histologiczna):
A
Całkowita remisja histologiczna:
- liczba leukocytów <10 000/µl,
- płytki <450 000/µl,
- układ neutrofilopoetyczny bez odmłodzenia,
- bazofile w rozmazie krwi <5%,
- śledziona niepowiększona
21
Q
CML - monitorowanie:
A
- morfologia co 2 tyg. aż do uzyskania CHR (później co 2-3 mies.)
- badanie cytogenetyczne (3, 6, 12 mies.)
- RQ-PCR (co 3 mies.)
Okresowa kontrola ogólnoustrojowa ( elektrolity, ALT, ASP, GGTP, kreatynina, eGFR, lipaza, amylaza, EKG) ze względu na działania niepożądane TKI.
22
Q
CML - TKI działania nieporządane:
A
nilotynib - wzrost amylazy i lipazy, hipercholesterolemia, hiperglikemia i miażdżyca
dazatynib - wysięki w jamach surowiczych
bosutynib - biegunka i nudności
ponatynib - incydenty zakrzepowo-zatorowe
Pacjenci leczeni ponatynibem i nilotynibem wymagają kontroli czynników ryzyka sercowo-naczyniowego.
23
Q
PV - kryteria rozpoznania:
A
Rozpoznanie: 3 większe lub 2 pierwsze większe i 1 mniejsze: (WHO2016):
Kryteria większe:
- HGB >16 g% K i 16,5 g% M lub HCT >48%K i >49%M
- panmieloza; rozrost wszystkich 3 linii krwiotworzenia
- mutacja V617F genu JAK2 lub mutacja w eksonie 12 genu JAK2
Kryterium mniejsze: spadek EPO w surowicy.
24
Q
PV - postacie kliniczne:
A
- prepolictyemiczna - HCT i HGB w normie/lekko podwyższone
- jawna policytemia - HCT i HGB powyżej GGN
- wyczerpania - stopniowy spadek HCT, HGB (niedokrwistość) => transformacja we włóknienie szpiku.`
25
PV - postępowanie diagnostyczne:
1. morfologia + rozmaz
2. mutacja V617F genu JAK2
3. oznaczenie EPO
4. potem trepanobiopsja szpiku
26
PV - leczenie PRZYCZYNOWE:
1. Upusty krwi - aby Htc<45% (pomiar ferrytyny, przy spadku żelaza zmniejszyć częstość upustów - NIE SUPLEMENTOWAĆ!
2. Cytoredukcja - wysokie ryzyko powikłań zakrzepowo-zatorowych:
I linia - hydroksymocznik 15-20mg/kg/d lub PEG-Interferon A2a
II linia - zmiana HU na INFA2a lub w razie oporności - ruksolitynib (selekrywny inhibitor kinazy JAK1/2); chorzy >70 r.ż. lub <10l przeżywalność - busulfan
27
PV - odpowiedź całkowita - kryteria:
1. >= 12 tyg. ustąpienie objawów przedmiotowych oraz znaczna poprawa podmiotowych;
2. >=12 tyg. remisja morfologii krwi (HCT<45% bez upustów, płytki <400 000/ul, leukocyty <10 000/ul)
3. brak progresji choroby, krwawień, zakrzepicy
4. remisja histologiczna szpiku kostnego
28
PV - odpowiedź częściowa - kryteria:
1. >= 12 tyg. ustąpienie objawów przedmiotowych oraz znaczna poprawa podmiotowych;
2. >=12 tyg. remisja morfologii krwi (HCT<45% bez upustów, płytki <400 000/ul, leukocyty <10 000/ul)
3. brak progresji choroby, krwawień, zakrzepicy
NIE WYSTĘPUJE REMISJA HISTOLOGICZNA SZPIKU!
29
PV - leczenie wspomagające:
1. ASA 75-100 mg/d p.o. - wszyscy chorzy bez przeciwskazań.
2. HDCz - w przypadku zakrzepicy
3. hiperurykemia - NLPZ, kolchicyna, ew. GKS
30
ET - kryteria rozpoznania:
WHO 2016 - konieczne 4 większe lub 3 większe i 1 mniejsze:
Większe:
1. PLT >450 000/ul
2. trepanobiopsja - proliferacja linii megakariocytowej z obecnością dużych, dojrzałych megakariocytów z wielopłatowym jądrem.
3. wykluczenie innych MPN - CML, PV, MDS, PMF itp.
4. obecność 1 z ww. mutacji kierujących;
Mniejsze:
obecność markera klonalnego lub brak dowodów na nadpłytkowość odczynową.
31
ET - ryzyko IPSET-thrombosis:
bardzo małe - <60 lat, zakrzepica (-), JAK2 (-)
małe - <60 lat, zakrzepica (-), JAK2 (+)
pośrednie - >=60 lat, zakrzepica (-), JAK2 (-)
duże - >=60 lat/ zakrzepica w wywiadzie, JAK2 (+)
32
ET - leczenie przyczynowe:
Leczenie cytoredykcyjne - grupa dużego ryzyka (rw. w grupie ryzyka pośredniego) - HU 15-20mg/kgmc/d i IFN-a lub PEG-IFN2a
II linia - zamiana leków lub ANAGRELID 1,5-2 mg/d; busulfan lub pipobroman
Leki przeciwpłytkowe - ASA 75-100 mg/d - wszyscy z wyjątkiem bardzo małego ryzyka - unikaj stosowania ASA z ANAGRELIDEM
33
ET - rokowanie IPSET:
wiek >60l - 2pkt
LEU > 11 000/ul - 1pkt
przebyty incydent zakrzepowy - 1 pkt
1-2pkt = 25 lat
3 pkt = 14 lat
34
PMF - kryteria rozpoznania:
WHO 2016 - 3 większe i >=1 mniejsze:
1. ) prefibrotyczny PMF - proliferacja i atypia megakariocytów bez włóknienia retikulinowego >1 st. z towarzyszącymi: zwiększoną komórkowością szpiku, granulopoezą i zahamowaniem erytropoezy.
1. 1) jawny PMF - proliferacja i atypia megakariocytów z towarzyszącym włóknieniem retikulinowym lub kolagenowym st. 2 lub 3
2. niespełnienie kryteriów rozpoznania innych chorób
3. obecność 1 z ww. mutacji kierujących
kryteria mniejsze:
1. niedokrwistość
2. leukocytoza >11 000/ul
3. powiększenie śledziony w palpacji
4. LDH > ggn
5. leukoerytroblastoza
35
PMF - leczenie:
allo-HCT - jedyna forma wyleczenia
małe i pośrednie 1 - bez dolegliwości=bez leczenia
pośrednie 2 i duże - allo-HCT i ruksolitynib
leczenie cytoredukcyjne - ruksolitynib i hydroksymocznik
36
HE - definicja:
EOS >1500/ul we krwi obwodowej i /lub naciek eozynofilowy tkanek
37
HES - definicja:
HES = HE + uszkodzenia narządowe spowodowane nacieczeniem tkanek
38
HE - eozynofilia stopnie:
łagodna 500-1500/ul
umiarkowana 1500 - 5000/ul
ciężka >5000/ul
39
HE - EOS <5000/ul bez zmian narządowych - leczenie:
Nie wymagają cytoredukcji. Diagnostyka przyczynowa wraz z leczeniem.
40
HE - EOS >5000/ul
Niezależnie od etiologii - szybka redukcja za pomocą GKS lub leukaferezy leczniczej.
41
HE - CEL z gen. F1P1L1-PDGFRA / klonalny HES z PDGFRB - leczenie:
imatynib - TKI przy zajęciu serca przez 7-10 dni z GKS.
42
HE - monitorowanie:
morfologia, badania narządowe i molekularne co 3 mies.
43
CMML - definicja:
1. przewlekła monocytoza >1000/ul i >10% komórek
2. BCR-ABL (-), Ph (-)
3. blastoza <=20%
44
Podtypy CMML:
MD - CMML - LEU <13 000/ul
| MP - CMML - LEU >13 000/ul
45
CMML - kryteria WHO 2016:
1. moncytoza >1000/ul i >=10% komórek
2. brak mutacji JAK2, BCR-ABL, PDGFRA/B
3. niespełnione kryteria innej choroby hematologicznej
4. blastoza we krwi obwodowej i szpiku <20% (żeby nie było AML)
5. dysplazja >=1 linii komórek krwiotwórczych, jeśli nie:
a) obecność zab. klonalnych lub cyt. gen.
b) monocytoza trwająca >=3 mies. i wykluczenie innych przyczyn monocytozy.
46
Leczenie CMML:
tylko allo-HCT, reszta paliacja.
47
CLL - objawy B:
1. utrata masy ciała o >=10% w ciągu ostatnich 6 mies.
2. gorączka >38,5C utrzymująca się >=1 mies.
3. nadmierna potliwość (szczególnie nocna) >2 tyg.
48
CLL - kryteria WHO 2016:
1. limfocytoza krwi obwodowej >=5000/ul z przeważającą populacją morfologicznie małych , dojrzałych limfocytów utrzymująca się przez >=3 mieś .
2. obecność klonalności łańcuchów lekkich (K lub L) oraz charakterystycznego immunofenotypu krążących komórek.
Podejrzenie SLL/LBL - biopsja powiększosnych węzłów
49
CLL - leczenie:
I linia:
a) TP53 lub del17p - IBRUTYNIB
b) <65 lat, dobry stan sprawności, bez chorób - IMMUNOCHEMIOTERAPIA FCR/BR / IBRUTYNIB
c) >65 lat, schorowani - ibrutynib / chemioterapia + przeciwciało anty-CD20
II linia:
a) ibrutynib z anty-CD20
b) i c) ibrutynib/wenetoklaks + rytuksymab
50
PCM - kryteria rozpoznania:
1. plazmocyty klonalne w szpiku i we krwi obwodowej >10% lub potwierdzony guz szpikowy (kostny lub pozaszpikowy) i >=1:
a.) hiperkalcemia
b.) zabrzuenia czynności nerek - niewydolność
c.) anemia
D.) uszkodzenia kostne >=1
2. >=1 biomarker nowotworu:
a. ) plazmocyty w szpiku >60%
b. ) stosunek łańcuchów lekkicj K/L >100 przy stężeniu >100mg/l
c. ) >=1 zmiana ogniskowa o wymiarach >=5 mm w MR
51
Szpiczak tlący się (bezobjawowy) - kryteria:
białko M w surowicy >=30 g/l lub w moczu 500 mg/24h i/lub klonalne plazmocyty w szpiku 10-60%
52
Szpiczak niewydzialający - rozpoznanie:
brak białka M w surowicy, zwiększone stężenie sFLC
53
Białaczka plazmocytowa - rozpoznanie:
>2000/ul plazmocytów białaczkowych we krwi
54
PCM - leczenie przeciwnowotworwe:
1. Chorzy <70 r.ż. i >=70 r.ż. bez chorób współistniejących:
bortezomib, deksametazon + lek immunomodulujacy (cyklofosfamid, talidomid, lenalidomid, doksorubicyna)
2. mobilizacja krwinek G-CSF + wysokodawkowa chemioterapia (melfalan)
3. auto-PBSCT
4. leczenie podtrzymujące: talidomid, lenalidomid, bortezomib
