Brainscape's Knowledge GenomeTM

Browse over 1 million classes created by top students, professors, publishers, and experts.


See full index

LÍFF2LK - hlutapróf 2 > Hlutapróf 2 > Flashcards

Hlutapróf 2 Flashcards

1
Q
A
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Í hvað skiptist fruman?

A

frumuhimnu, umfrymi, kjarna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Segðu frá frumuhimnu

A

Aðskilur innra umhverfi frumunnar frá því ytra.
Hólfar starfseiningar frumunnar niður (frumulíffæri).
Stjórnar ferð efna inn og út úr frumunni.
Samskipti milli frumna og milli frumu og umhverfis- miðlar boðum.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Segðu frá umfrymi

A

Svæði milli frumuhimnu og kjarna.
Skiptist í frumuvökva og frumulíffæri sem hver hefur sína byggingu og hlutverk.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Segðu frá kjarnanum

A

Kjarninn er stærsta frumulíffærið
Stjórnstöð og því inniheldur litninga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Hvað eru litningar?

A

Þeir bera gen sem stjórnar byggingu frumunar og starfsemi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Segðu frá frumuhimnunni

A

Búin til úr fosfólípíð
Aðskilur innra og ytra umhverfi
Stjórnar ferð efna inn og út úr frumunni
Hólfar starfseiningar frumunar niður

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Segðu frá svipu

A

Sér til þess að fruman geti hreyft sig
Langar byggingareiningar sem teygja sig út úr frumuyfirborðinu
sáðfrumur eru einu frumurnar í líkamnum með svipu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

segðu frá hvatbera

A

Er gerður úr tveimur himnum
orkuver frumunar
Bruni fer fram í hvatberum og orka losnar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Segðu frá frymisfléttu/golgifléttu

A

Er vinnslu-, pökkunar og dreifingarstöð fyrir prótín og fitur. býr til blöðrur sem flytur efni um frumuna og út úr henni
Er í öllum frumum nema dreifkjörnugum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Segðu frá grófu frymisneti

A

Framleiða prótín
hefur ríbósóm utan á sér
Er í öllum frumum nema dreifkjörnugum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

segðu frá sléttu frymisneti

A

Framleiðir fituefni ofl.
Án ríbósóm
Er í öllum frumum nema dreifkjörnugum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Segðu frá netkornum laust

A

Eru laus í umfryminu
eru í öllum frumum
Próteinsmiðja frumunar sjálfrar, amínósýrur tengjast saman og mynda prótein
Eru aðeins 20-30 nanómetrar, ósýnileg nema með rafeindasmásjá

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Segðu frá netkonum fast

A

sitja föst á frymisnetinu
Eru aðeins 20-30 nanómetrar, ósýnileg nema með rafeindasmásjá
eru í öllum frumum
próteinsmiðja frumunar sem er ætlað útflutningi,
amínósýrur tengjast saman og mynda prótein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

segðu frá geislaskauti

A

Geislaskaut er rétt fyrir utan kjarnan
Þar fe myndun og niðurröðun örpíplna fram

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Segðu frá deilikornum

A

eru tveir, Sívalangir og hornrétt hvort á annað
Bara í dýrafrumum
sjá um að færa litninga í sundur við kjarnaskiptingu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Segðu rá örþráðum

A

himnalausir þræðir
Taka þátt í hreyfingu frumunar og móta lögun hennar
mynda samdráttarprótein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

segðu frá próteinþráðum

A

flutingur efna
frumuskipting
gegna hlutverki í sambandi við lögun og hreyfingu frumna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Segðu frá seytibólum

A

Flytur efni úr frumunni, t.d. hormón og meltingarensím
er gerð úr frymishimnu
Í öllum frumum nema dreifkjörnungum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Segðu frá leysibólum

A

er í dýrafrumum
inniheldur ensím sem sjá um niðurbort matareiinga og ónýtra frumulíffæra
“meltingarkerfi frumunar”

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Segðu frá oxunarkornum

A

brjóta niður langar fitusýrur við oxun þar sem súrefni er notað beint

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Segðu frá kjarnahjúp

A

2x himna úr fituefnum og próteinum
Opið gleypir í gegn ákveðnum efnum
t.d. kjarnasýrum og ríbósómeininga

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Segðu frá opinu á kjarnahjúpnum

A

hleypir í gegn ákveðnum efnum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Segðu fra litningum

A

langri þræðir í kjarna sem geyma erfðaefni lífverunnar
Er gert úr DNA og próteinum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Segðu frá kjarnakornum

A

eru inní kjarna frumunar
er gert úr próteinum og RKS
Tekur þátt í smíði próteina ásamt öðrum frumulíffærum

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Segðu frá bifhárum

A

Himnalausar, holar pípur sem eru samsettar úr örmámum píplum
Hreyfing efna utan frumunar
Þekja öndunarveginn
Hrekja burt slím og óhreinidi

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Segðu frá örtotum

A

auka flatarmál þarmanna og auðvelda þar með frásog næringarefna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Segðu frá glýkógenkornum

A

Glýkógen er forðanæring dýrafrumunnar

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Segðu frá proteasome

A

Notar ensím til að saxa prótein niður í peptíð og svo í amínósýrur sem hægt er að endurvinna í ný prótein

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

útskýrðu hugtakið líkamsvefur

A

Líkamsvefur er hópur svipaðra frumna (oftast af sama stofni) sem starfa saman
Millirfumuefni telst einnig til vefjarins

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Hverjir eru 4 megin vefjaflokkar líkamans?

A

Þekjuvefur
Stoðvefur
Vöðvavefur
Taugavefur

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Hver eru helstu einkenni þekjuvefjar?

A

hylur allt yfirborð líkamans, bæði innra og ytra
(ysta lag húðar, slímhimnur, öndunar-, meltingar-, kyn-, og þvagfærum)
Hefur lítið millifrumuefni/grunnefni
Ekkert blóðflæði
taugatengdur
mikla endurnýjunarhæfni

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Í hvað skiptist þekjuvefur

A

yfirborðsþekju og kirtilþekju

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
34
Q

Segðu frá yfirborðsþekju

A

hefur alltaf frítt yfirborð
flokkað eftir lögun frumna og hvernig þær raða sér upp.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
35
Q

Segðu frá kirtilþekju

A

Skiptitst í útkirtla og innkirtla
seytir efnum frá kirtilfrumum
Liggja oft í klösum djúpt í yfirborðsþekjunni
Kirtill getur verið úr 1 eða fleirum sérhæfðum frumum
Seyta efnum í gegnum kirtilgöng upp á yfirborð eða í blóð

36
Q

Hvering er lögun og uppröðun frumna skipt niður (skoða myndir í glærum)

A

Flögulaga
Tenginslaga
Stuðlalaga

  • Eitt lag
  • mörg lög
  • fölsk marglaga þekja
  • breytiþekja
37
Q

Nefndu dæmi um yfirborðsþekjur

A

einföld flöguþekja er í lungablöðrum
Marglaga flöguþekja er í húð
Einföld stuðlaþekja er í þörmum

38
Q

Hver er munurinn á innkirtlum og útkirtlum?

A

Innkirtlar eru lokaðir, eru án kirtilrásar og seyta hormónum út í blóðið
Útkirtlar eru opnir, hafa kirtilrásir og seyta efnum út um húð og meltingarveg

39
Q

Hver eru einkenni stoðvefjar?

A

Mikið millifrumuefni sem er úr grunnefni og þráðum (kollagen-, teygju -, og netþræðir)
Ríkulegt blóðflæði (nema brjósk, sinar og liðbönd)
Hefur taugatengingu (nema brjósk)

40
Q

Hver er algegnasta vefjagerðin?

A

Stoðvefur

41
Q

Hvert er hlutverk stoðvefjar?

A

Bindur saman, styður og styrkir aðrar vefjagerðir
Verndar og einangara líffæri
Aðskilur vefi
Aðal flutningskerfi líkamans
orkugeymsla
ónæmis viðbrögð

42
Q

Hvaða frumur eru algengastar í stoðvef?

A

Fíbróblasta (þráðmyndunarfrumur)
Macrophagar (átfrumur, H-blóðkorn)
Plasmafrumur (ónæmisfrumur, mótefni)
Mastfrumur (mynda histamín)
Fiturfrumur

43
Q

Hvað er grunnefni og hvert er hlutverk þess?

A

er á milli frumna og þráða
styður frumur og bindur þær saman
flytur efni á milli frumna og blóðs
Tekur virkan þátt í allri starfsemi og virkni vefjarins
inniheldur vatn og stórar lífrænar sameindir

44
Q

Hvað er millifrumuefni

A

Efni á milli frumna
skiptist í grunnefni og þræði

45
Q

Hvað eru þræðir?

A

Þræðir styrkja og styðja vefinn
Þeir eru þrenns konar
- kollagenþræðir
- teygjuþræðir
- netjuþræðir

46
Q

Segðu frá kollagenþráðum

A

Sterkir
óteygjanlegir
sveigjanlegir
Eru í beinum, brjóski, liðböndum og sinum

47
Q

Segðu frá Teygjuþráðum

A

Minni um sig en sterkir
Teygjanlegir (geta farið upp í 150% af lengd sinni og skropið til baka)
Eru í húð, æðum og lungum

48
Q

Segðu frá netjuþráðum

A

þunnir og greinóttir þræðir (kollagen og glykóprótein)
Styðja og styrkja
mynda greinótt kerfu um aðal vef og stoðgrind um mjúk líffæri, s.s. milli fitufrumna, í eitlum og milta

49
Q

Hverjir eru undirflokkar stoðvefs

A

Bandvefur (þéttur og laus)
Stuðnings stoðvefur (brjósk og beinvefur)
Fljótandi stoðvefur (blóð og vessi)

50
Q

Segðu frá lausum bandvef

A

meira af grunnefni heldur en þráðum
skiptist í
- laus almennur bandvefur
- fituvefur
- netjubandvefur

51
Q

Segðu frá lausum almennum bandvef

A

mjúkur og teygjanlegur
pökkunarefni og fylliefni milli líffæra
Veitir styrk, teygjanleika og stuðning

52
Q

Segðu frá fituvefur

A

hlutverk hans er
- forðanæring
- einangrun
- stuðningur

53
Q

segðu frá netjubandvef

A

er í liffærum ónæmiskerfisins (eitlum og milta)
myndar ramma um líffæri og bindur saman slétta vöðva
filtrar út gömul blóðkorn

54
Q

Segðu frá þéttum bandvef

A

Meira af þráðum heldur en grunnefni
(þræðirnir beita aukinn styrk)
Skiptist í
- þéttur reglulegur bandvefur
- þéttur óreglulegur bandvefur
- Teygjanlegur bandvefur

55
Q

Segðu frá þéttum reglulegum bandvef

A

Glansandi hvítur
Sterkur og sveigjanlegur
Myndar sinar og liðbönd

56
Q

Segðu frá þéttum óreglulegum bandvef

A

Hefur þykkari trefjar og eru óreglulega uppraðaðar
Er í örvef, liðum og húð

57
Q

Segðu frá teygjanlegum bandvef

A

Getur teygst og skroppið saman
Er í lungnavef, veggjum slagæða, raddböndum og sumum liðböndum hryggjaliða

58
Q

Segðu frá brjóski

A

sterkur en sveigjanlegur stoðvefur
bláhvitur glansandi og gúmmíkendur
Í millifrumuefninu eru kollagen- og teygjuþræðir
Hefur hvorki blóðflæði né taugatengingu
(tekur langan tíma í viðgerðir)
gefur lögun og styður, s.s. eyru, nef og barka
hlífir beinum
Skiptist í glærbrjósk, trefjabrjósk og gulbrjósk

59
Q

Segðu frá glærbrjóski

A

Á milli frumna eru fínlegir kollagenþræðir
Styður og styrkir
myndar púða
vinnur á móti þjöppunarálag
Staðsett á endum beina við liðamót, rifbeinum, nefi og barka

60
Q

Hver er algengasta brjóskgerðin

A

glærbrjósk

61
Q

Segðu frá trefjabrjóski

A

Er svipað og glærbrjósk en ekki eins stíft
á milli frumna eru stífir kollagenþræðir
starfa sem höggdeyfar
eru t.d. í brjóskþófum milli hryggjaliða og í hnjám

62
Q

Segðu frá gulbrjóski

A

á milli frumna eru teygjuþræðir
Gulbrjósk er teygjanlegt
Viðheldur lögun
Er t.d. í eyrum

63
Q

Segðu frá beinvef

A

skiptist í
- þéttur beinvefur
- frauðbein

64
Q

Segðu frá þéttum beinvef

A

er gert úr hringlaga einingum sem kallast Havers Kerfi
Eru úr kalsíum fosfati og kollagenþráðum með gang með blóðæðum í miðjunni

65
Q

Segðu frá frauðbeinum

A

Eru gerð úr beinbjálkun
Aðsetur rauða beinmergsins
myndar blóðkorn

66
Q

Segðu frá fljótandi stoðvef

A

Skiptist í blóð og vessa

67
Q

segður frá blóðvef/blóð

A

samanstendur af blóðvökva 55% og blóðkornum 45%
- Rblóðkorn flytja súrefni
- Hblóðkorn sjá um varnir líkamans
- Blóðflögur sem sjá um að stöðva blæðingar

68
Q

Segðu frá vessavef/vessi

A

Tær vökvi sem er staðsettur í vessaæðum
Líkist blóðvökva en inniheldur minna prótein
Hefur nokkrar frumugerðir

69
Q

Hver eru einkenni vöðvavefjar og í hvað skiptist hann?

A

Frumur vöðvavefjar er sérhæfðar frumur til samdráttar
(Við vöðvasamdrátt er efnaorka [ATP] breytt í hreyfiorku)
Skiptist í
- rákótta beindagrindavöðva
- Slétta vöðva
- hjartavöðva

70
Q

Segðu frá rákóttum beinagrindavöðvum

A

Eru fastir við bein og hreyfa líkamshluta
Eru viljastýrðir

71
Q

Segðu frá sléttum vöðvum

A

eru í innri líffærum
Eru óviljastýrðir (ósjalfráðir)

72
Q

Segðu frá hjartavöðva

A

Rákóttir og greinóttir
Bara í hjartanu
Er óviljastýrður

73
Q

Hver eru einkenni taugavefja og í hvað flokkast það?

A

Tekur á móti áreiti og breytir því í taugaboð
flytur svo boðið áfram til annarra frumna og kirtla
skiptist í
- taugafrumur
- taugatróð

74
Q

Segðu frá taugafrumum

A

eru sérhæfðar boðfrumur
eru mjög næmar fyrir áreiti

75
Q

Segðu frá taugatróð

A

flytur ekki boð en sér um ýmsa aðra starfsemi taugavefjarins

76
Q

Hvert er hlutverk líkamshimna og í hvað er þeim skipt í?

A

sveigjanlegar himnur sem þekja hluta yfirborðs, fóðra líkamshol og hlífa líffærum
Skiptist í
- þekjuhimnur
- slímuhimnur
- háluhimnur
- húð
- liðhimnur

77
Q

Segðu frá þekjuhimnunni

A

er gerð úr þekjuvef og undirliggjandi bandvef
Bandvefshimnur sá þekjuvefnum fyrir súrefni og næringarefnum, úrgangsefni burt og bindur við undirlag

78
Q

Segðu frá slímhimnum

A

klæðir holrými sem opnast út á yfirborðið
seytir slími
seytir ensímum í meltingarvegi
Finnst í meltingar-, öndunar-, kyn- og þvagfæri

79
Q

Segðu frá háluhimnu

A

Holrými sem opnast ekki út á yfirborðið
Klæðir líkamsholin að innan og líffærin að utan (kviðar og grindarhol)
- parietal lagið tengist vegg líkamshols
- Visceral lagið klæðir líffærið að utan

80
Q

Segðu frá húðinni

A

klæðir líkamann að utan

81
Q

Segðu frá liðhimnum

A

Hefur ekki þekjuvef
klæðir liðhol að innan og mynda liðvökva
Nærir brjósk
fjarlægir örverur
efni úr liðholi

82
Q
A
83
Q

Hvernig fer viðgerð vefja fram?

A

Þegar að slitnun, skemmdun og dauðum frumum er skipt út.
Nýjar frumur verða til með frumuskiptingur
vefjagerðir hafa mismunandi hæfni til endurnýjunar

84
Q

Hvernig er endurnýjunahæfni þekjuvefsins?

A

mjög mikil

85
Q

Hvernig er endurnýjunarhæfni stoðvefsins?

A

bein hafa mikla endurnýjunarhæfni og mikið blóðflæði
Brjósk ekki því það er lítið blóðflæði

86
Q

Hvernig er endurnýjunarhæfni vöðvavefs

A

frekar lítil
- stofnfrumur hjartavöðvans geta myndað nýjar hjartafrumur við sérstakar aðstæður
- Í beinagrindavöðum er of hæg frumuskipting til að endurnýja skemmdan vef
- sléttir vöðvar geta endurnýjap sig að einhverju leiti, samt hægar en þekjuvefur

87
Q

Hvernig er endurnýjunarhæfni taugavefa

A

minnsta endurnýjunarhæfnin

LÍFF2LK - hlutapróf 2 (1 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2024 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions