Hoofdstuk 2 - aarde

Question 1

verschillende soorten sferen

Answer 1

• lithosfeer: gesteente, reliëf en bodem
• atmosfeer: lucht, gassen rond aarde
• hydrosfeer: water, damp, sneeuw en ijs
• biosfeer: levende natuur
• antroposfeer: mens

Question 2

opbouw aarde

Answer 2

• aardkern: vaste binnenkern, vloeibare buitenkern
• aardmantel: vaste binnenmantel, stroperige buitenmantel, er zijn convectiestromen
• aardkorst, buitenste steenlaag, dun

Question 3

soorten platentektoniek

Answer 3

• convergentie: naar elkaar toe, bergvorming
• divergentie: van elkaar af
• transforme: langs elkaar
  .
• subductie: zware plaat schuift onder continent, verbrand en magma vormt vulkaan aan kust. het vormt trog waar oceanische plaat wegzakt en gebergtevorming door ophoping

Question 4

soorten gebergtevorming

Answer 4

• plooiingsgebergte: delen van aardkorst bewegen naar elkaar en gesteente plooit
• breukgebergte: door verzakking/opheffing door rek/druk.

Question 5

soorten erupties en vulkanen

Answer 5

• explosieve eruptie: heftig en uistoting van steen, as en gas. taai-vloeibare lava.
• stratovulkaan: hoog, stijl, lagen lava, as en steen
• caldera: komvormig, dak en magmakamer weggeblazen.
  .
• effusieve eruptie: rustige uitvloeiing, dun vloeibaar
• schildvulkaan: breed met flauwe helling

Question 6

soorten gesteentes en hoe ze ontstaan (3)

Answer 6

• stollingsgesteente: ontstaat door afkoelen vloeibaar gesteente/magma
• sedimentgesteente: ontstaat door verharding en vervorming van afgezet materiaal door druk (zand -> zandsteen, klei -> schalie)
• metamorfgesteente: ontstaat door omvorming van stolling/sediment door hoge temperatuur/druk (kalksteen -> marmer, schalie -> leisteen)

Question 7

6 soorten gesteente

Answer 7

• graniet: stolling/diepte, gevormd in ondergrond bij langzame stolling van magma. grote kristallen en verschillende kleuren
• basalt: stolling, gevormd bij snelle stolling van lava. kleine, ontzichtbare kristallen, donker/zwart.
• zandsteen: sedimentgesteente. zandkleurig, korrelig en soms gelaagd
• kalksteen: sediment, uit kalk. wit of andere kleur, soms fossielen zichtbaar.
• marmer: metamorf, door omzetting van kalksteen. fijne korrels en gekleurde banden.
• leisteen: metamorf, door omzetting van sediment van klei. glad, fijn gemaald en donker/zwart.

Question 8

verweer, erosie en sedimentatie

Answer 8

• verweer: afbraak van gesteente door exogene factoren. mechanisch: door temperatuur verschillen en plantenwortels. chemisch: door omzetting gesteente door reaties zoals zure regen.
• erosie: uitschuren van gesteente door los materiaal in wind, water en ijs.
• sedimentatie: neerleggen/afzetten van materiaal na erosie en transport.

Question 9

landschapzones

Answer 9

• tropische zone: tropisch regenwoud en savanne. niet bruikbaar door verwering van hoge temperatuur en neerslag
• aride/droge zone: steppe en woestijn. erleven rondtrekkenden en bodem houdt voedingsstoffen goed vast
• subtropische zone: overgang naar gematigde zone. kan ik zomer/winter droog zijn of hele jaar nat.
• gematigde zone: loofbos, bodems zijn erg vruchtbaar
• boreale zone: naaldbos, te koud voor bodemgebruik. er wordt hout gekapt.
• polaire zone: toendra en landijs. er leven rondtrekkenden

Question 10

klimaatsysteem van köppen

Answer 10

• A: tropisch regenklimaat, warm en nat, >18 graden
• B: aride/droog klimaat, droog en in subtropen.
• BW: woestijn, droogste klimaat
• BS: steppe, overgang naar vochtiger
• C: gematigd klimaat, klein temperatuur verschil
• D: landklimaat, groot temperatuur verschil
• E: polair klimaat, koud en temperatuur <10 graden
• EH: hooggebergte
• ET: toendra, grenst gematigd kliamat
• EF: sneeuwklimaat, ijskoud