hoofdstuk 3

Question 1

het binnenste deel van de aarde waar warmte ontstaat

Answer 1

aardkern

Question 2

het buitenste laagje van de aarde dat bestaat uit stukken oceaanbodem en stukken continent

Answer 2

aardkorst

Question 3

het deel van de aarde waar de aardkorst op drijft

Answer 3

aardmantel

Question 4

het gedeelte van de mantel dat gedeeltelijk vloeibaar is en waar de lithosfeer overeen beweegt

Answer 4

asthenosfeer

Question 5

stollingsgesteente dat ontstaat bij vulkaanuitbarstingen en veel in oceanische korst voorkomt

Answer 5

basalt

Question 6

stroming van vloeibaar gesteente in de aardmantel ontstaan door de afgifte van warmte vanuit de aardkern

Answer 6

convectiestroom

Question 7

de diepste plaatsen in de zeebodem die ontstaan waar oceanische korst onder andere korst wordt geduwd

Answer 7

diepzeetrog

Question 8

stollingsgesteente dat ondergronds stolt

Answer 8

graniet

Question 9

de aardkorst en bovenste deel van de aardmantel die samen als aardplaten bewegen

Answer 9

lithosfeer

Question 10

een wereldwijd aaneengesloten ‘onderwatergebergte’ op de oceaanbodem ontstaan doordat oceanische korst uit elkaar drijft

Answer 10

midoceanische rug

Question 11

het idee dat natuurlijke processen zoals ze tegenwoordig verlopen dat in het verleden op dezelfde wijze hebben gedaan

Answer 11

actualiteitsprincipe

Question 12

de plaatgrenzen waarbij aardplaten naar elkaar bewegen

Answer 12

convergente plaatgrenzen

Question 13

de plaatgrenzen waarbij aardplaten uit elkaar bewegen

Answer 13

divergente plaatgrenzen

Question 14

het bewegen van de aardplaten

Answer 14

platentektoniek

Question 15

het wegduiken van de oceaanbodem in de aardmantel

Answer 15

subductie

Question 16

het enorme continent dat ongeveer 200 miljoen jaar geleden bestond uit alle huidige continenten samen

Answer 16

supercontinent Pangea

Question 17

een grote cirkelvormige krater ontstaan nadat het bovenste deel van de vulkaan is weggeblazen na een zeer krachtige eruptie of is ingestort na het snel leeglopen van de magmakamer

Answer 17

caldera

Question 18

een vulkaanuitbarsting die rustig verloopt

Answer 18

effusieve eruptie

Question 19

een explosief verlopende uitbarsting van een vulkaan

Answer 19

explosieve eruptie

Question 20

plek op aarde waar in de aardmantel pluimen van zeer heet magma omhoogkomen

Answer 20

hotspot

Question 21

al het materiaal dat bij een vulkaanuitbarsting in de lucht wordt geslingerd, zoals lava, as en stenen

Answer 21

pyroklastica

Question 22

een vulkaan die ontstaat doordat de dun vloeibare basaltische lava ‘rustig’ vanuit de krater uitstroomt en een uitgestrekt gebied kan bedekken

Answer 22

schildvulkaan

Question 23

kegelvormige vulkaan die bestaat uit een gelaagde opbouw van afwisselend as- en lavalagen

Answer 23

stratovulkaan

Question 24

barsten in het gesteente ontstaan door toenemende spanning

Answer 24

breuken

Question 25

gebergte dat ontstaan wanneer langs een breuk een deel van de aardkorst wegzakt of een ander deel omhoog komt

Answer 25

breukgebergte

Question 26

punt op het aardoppervlak waar de meeste beweging door een aardbeving plaatsvindt

Answer 26

epicentrum

Question 27

een stuk aardkorst dat langs een breuk omhoog is gekomen

Answer 27

horst

Question 28

de sterkte van een aardbeving gemeten aan de hand van de hoeveelheid schade

Answer 28

intensiteit

Question 29

de sterkte van een aardbeving gemeten aan de hand van de hoeveelheid vrijgekomen energie

Answer 29

magnitude

Question 30

het langs een helling naar beneden bewegen van gesteente

Answer 30

massabeweging

Question 31

gesteente dat door de druk in de aardkorst verbogen wordt

Answer 31

plooien

Question 32

schaal waarbij de intensiteit van een aardbeving wordt gemeten aan de hand van de hoeveelheid schade die is aangericht

Answer 32

schaal van Mercalli

Question 33

schaal waarbij de magnitude van een aardbeving wordt gemeten aan de hand van de hoeveelheid energie die vrijkomt

Answer 33

schaal van Richter

Question 34

een stuk aardkorst dat langs een breuk naar beneden is gezakt

Answer 34

slenk

Question 35

golven die ontstaan door aardbevingen op de bodem van de oceaan

Answer 35

tsunami

Question 36

verwering waarbij het gesteente uit elkaar valt doordat wortels van planten en bomen de spleten van het gesteente binnendringen

Answer 36

biologische verwering

Question 37

het oplossen van gesteente door de inwerking van water, zuren en zuurstof fysische verwering

Answer 37

chemische verwering

Question 38

het verbrokkelen van gesteente door het bevriezen van water, temperatuurwisselingen of de werking van wortels

Answer 38

mechanische verwering

Question 39

het verbrokkelen van gesteente onder invloed van het weer en de werking van planten

Answer 39

verwering

Question 40

verwering waarbij het gesteente uit elkaar valt doordat water in de spleten van het gesteente bevriest en spleten groter worden

Answer 40

vorstverwering

Question 41

de uitschurende werking van water, wind of ijs dat in beweging is

Answer 41

erosie

Question 42

materiaal dat door een gletsjer wordt neergelegd

Answer 42

morene

Question 43

de ophoping van gesteenten die door massabewegingen langs de helling naar beneden zijn gekomen

Answer 43

puinhelling

Question 44

de kegelvormige ophoping van verweringsmateriaal die ontstaat zodra de stroomsnelheid van een rivier plotseling snel afneemt

Answer 44

puinwaaier

Question 45

de hoofdrivier met al haar zijrivieren en zijtakken

Answer 45

rivierstelsel

Question 46

gebied waarbinnen al het regen- en smeltwater via een hoofdrivier wordt meegenomen

Answer 46

stroomgebied

Question 47

het vervoer van verweringsmateriaal door ijs, water en wind

Answer 47

transport

Question 48

nieuw land in zee dat ontstaat op een plaats waar een rivier in zee uitmondt en het sediment ophoopt

Answer 48

delta

Question 49

een trechtervormige riviermonding die ontstaat bij grote verschillen tussen eb en vloed

Answer 49

estuarium

Question 50

sedimentgesteente dat ontstaat door het samenpersen van schelpen en kalkskeletten

Answer 50

kalksteen

Question 51

sedimentgesteente dat ontstaat door het samenpersen van lagen klei

Answer 51

schalie

Question 52

het ophopen van sediment op plaatsen waar de snelheid van water of wind afneemt

Answer 52

sedimentatie

Question 53

gesteente dat ontstaat door het samenpersen van sedimenten

Answer 53

sedimentgesteente

Question 54

sedimentgesteente dat ontstaat door het samenpersen van lagen zand

Answer 54

zandsteen

Question 55

processen die van binnenuit op de aardkorst inwerken

Answer 55

endogene krachten

Question 56

processen die van buitenaf op de aardkorst inwerken

Answer 56

exogene krachten

Question 57

de kringloop van het water

Answer 57

hydrologische kringloop

Question 58

de indeling van de geschiedenis van de aarde in tijdvakken

Answer 58

geologische tijdschaal

Question 59

de kern van het continent, waar de oudste gesteenten voorkomen

Answer 59

schild

Question 60

stollingsgesteente dat ontstaat wanneer magma ondergronds afkoelt en stolt

Answer 60

dieptegesteente

Question 61

de doorgaande omvorming van stollingsgesteente naar sedimentgesteente naar metamorf gesteente

Answer 61

gesteentekringloop

Question 62

stijgend magma dat vast gesteente binnendringt, afkoelt en stolt

Answer 62

intrusie

Question 63

metamorf gesteente dat ontstaat uit schalie

Answer 63

leisteen

Question 64

metamorf gesteente dat ontstaat uit kalksteen

Answer 64

marmer

Question 65

gesteente dat ontstaat doordat bestaand gesteente onder invloed van hoge temperatuur en grote druk langzaam wordt vervormd

Answer 65

metamorf gesteente

Question 66

gesteente dat ontstaat doordat vloeibare lava of vloeibare magma stolt

Answer 66

stollingsgesteente

Question 67

stollingsgesteente dat ontstaat wanneer lava aan het aardoppervlak afkoelt en stolt

Answer 67

uitvloeiingsgesteente