Hoofdstuk 7: lenigheid Flashcards
(24 cards)
definitie spierlenigheid
= De eigenschap om bewegingen met een zo groot mogelijke amplitude uit te voeren
= beweeglijkheid / flexibiliteit
Stretchtolerantie en het rekvermogen
o Tolerantie = geen vast gegeven, maar verbetert door training
Waarom is lenigheid belangerijk
Ontwikkeling fysieke basiseigenschappen (KLUSC) Nodig voor techniek Blessures Efficiëntie o Economischer, verbruik lager
Wat zijn de verschillende soorten lenigheid
Algemene
o Bewegingen met voldoende amplitude uit te voeren
o Deels aangeboren
Specifieke
o Beweeglijkheid beperkt zich tot een spier/ spiergroep die van belang is voor de specifieke sport
o Beweging wordt gestuurd door de spier die op rek wordt gebracht
o Bv horden –> heupbuigers
Actieve
o Contractie antagonisten – uitrekking agonisten
o Rek-reserve zo klein mogelijk maken
Passieve
o Uitwendig inwerkende kracht (partner of zwaartekracht)
Als de lenigheid stijgt dan
stijgt de stretchtolerantie
stijgt het rekvermogen spier-pees systeem
daalt de spiertonus
Wat is het spier-pees systeem
o Spieren (20-50%)
Vooral statisch rekken grotere bewegingsamplitude
o Pezen en bindweefselcomponenten (10-20%)
Vooral ballistisch rekken explosieve sporten
Wat gebeurd er als de spiertonus zakt
o Relaxatiemogelijkheid
o Daling spiertonus rekbaarheid ↑
Hoe hoger de spanning hoe meer weerstand tegen de rekking
wat zijn spierspoeltjes en door wat worden ze beinvloed
Beschermen de spieren tegen een te sterke of plotse rekking
o Beïnvloed door:
Spiervermoeidheid
• Gevoeligheid spierspoeltjes neemt toe: beschermen de spieren tegen een te sterke of plotse rekking
Tijdstip (‘s morgens – ‘s avonds)
• ‘s morgens zijn de spierspoeltjes actiever
Emoties
Geslacht (oestrogeen)
• Meer vetgehalte en minder spiermassa lagere weefseldichtheid
Leeftijd
• 11-14j meest gevoelige leeftijd om lenigheid te ontwikkelen
Wat zijn de verschillende soorten rektechnieken
- ballistische methode
- dynamische methode
- statische methode
- PNF-methode
Wat is de ballistische rekmethode
= herhaalde kleine verende bewegingen in de eindpositie
Langzaam progressief
Effect op peesweefsel
Belangrijk bij explosieve sporten
Meestal in opwarming als voorbereiding op een beweging
Meestal na een statische stretching
Voor en nadelen ballistische methode
+: dynamische lenigheid tijdens warming-up
aanvullend op statische rek: rekvermogen spier stijgt
-: reflexreactie: minder rekking spierweefsel
risico op blessures
meer spiertonus
Wat is de dynamische stretchmethode
Maakt gebruik van zwaaimoment van het lichaamssegment om een rekking te produceren
Sport specifiek
Effect op peesweefsel
3 X 10 herhalingen of 1X 30seconden
Meestal als stretchtraining (onderhoudend) of specifiek tijdens opwarming als specifieke lenigheid
Toename in bewegingsamplitude
Wat zijn de voor en nadelen van de dynamische stretch methode
+: bevordert dynamische lenigheid
toename ROM in specifieke bewegingen
-: minder effectief voor spierlenigheid dan andere methodes
Wat is de statische stretchmethode
= langzaam maximaal rekken en aanhouden
= 1 of 2 fasen (easy stretch – development stretch)
Door rektolerantie kan je iets verder rekken
Effect op SPIERweefsel
Meestal als stretchtraining (onderhoudend) of specifiek tijdens opwarming als specifieke lenigheid
Toename in bewegingsamplitude
Wat zijn de voor en nadelen van de statische stretchmethode
+: efficiente methode
statische lenigheid stijgt
minder energie dan balistisch
-: meeste sportbewegingen een ballistisch karakter
Wat is de PNF-methode
= proprioceptieve neuromusculaire facilitatie
Contractie-relaxatie techniek (CR)
o Rekhouding
o Max isometrische contractie agonist
o Relaxatie
o Uitrekking agonist
o Gevoeligheid van de spierspoeltjes vermindert => minder spierafweerspanning tegen een stretchbeweging
Contractie – relaxatie techniek met contractie van de antagonist (CRAC)
o Rekhouding
o Max isometrische contractie agonist
o Relaxatie
o Uitrekking agonist + contractie antagonist
Niet bij hartpatiënten wegens nadeel persademen tijdens isometrische contractiel
Enkel bij goed getrainde en gemotiveerde sporters
Voordelen PNF-methode
+: beter evenwicht F antagonisten en agonisten
Verhoogde stabiliteit
Beter rendement
-: complex
meer risicovol
minder geschikt voor school/recreatiesport
Wat zijn de effecten van rekken
- Compensatie krachttraining
- Actieve en passieve lenigheid ↑
Actieve op techniek
Passieve op blessures - Preventieve blessures afh van:
bewegingsamplitude
Aandeel plyometrische spiercontracties
Sportspecifiek-individuele verschillen: aangeboren stijfheid - Geen effect op spiertemperatuur noch verwijderen afvalstoffen
- Geen effect op spiervermoeidheid/ spierkater DOMS (delayed onset muscle soroness)
- Sportprestatie
Explosieve kracht ↓na statische rek
Prestatiebevorderende effecten zijn niet aangetoond - Lokale spierdoorbloeding ↑
Langer dan 1min stretchen is nadelig
Wat zijn de algemene richtlijnen van stretchen
1. Langdurig proces (lange termijn effecten) Stretchen is een essentieel onderdeel van training 2. Voor wedstrijd: > 15 min voor explosieve sportprestaties Optimale bewegingsamplitude 3. Verbeteren: dagelijks trainen 4. Onderhoud: 3X/week 5. Specifiek 6. Goede opwarming 7. Effect beweeglijkheid slechts 10 à 15min 8. Lokaal rekken 9. Ontspannen 10. Begin/ einde training Techniekles: rekken op begin Kracht en snelheid training: ook tussenin rekken 11. Ademhaling 12. Niet over pijngrens 13. Systematisch rekken Van boven naar onder of omgekeerd Voorzijde, dan achterzijde Eerst agonisten dan antagonisten 14. Rugbewust rekken
Hoe stretchen: methodiek
Belangrijkste spiergroepen Herhalingen: 2 à 3 Tijdsduur: min 10sec Rust: 30-60 sec Totaal 30sec
Hoe wordt lenigheid getest
- Plexometer/goniometer
* Lineaire metingen
Wat zijn de voordelen van een warming up
- Mentale voordelen (concentratie – motivatie)
* Fysiologische voordelen
Wat zijn de fysiologische voordelen van een warming up
- Lichaamstemperatuur ↑, biologische processen ↑
- Bloedtoevoer ↑, aerobe energielevering & lactaat ↓
- Zenuwprocessen ↑ , kracht – snelheid – uithouding ↑
- Centraal zenuwstelsel waakzaam, alertheid en coördinatie ↑
- Risico op blessures ↓
- Lenigheid ↑
Richtlijnen opwarming
• omgevingstemperatuur • ook belangrijk voor kinderen • 5-10’ algemene opwarming (cadiovasculair) o 5’ stretching o Specifieke opwarming: sportspecifiek • Lage intensiteit = aeroob • Timing: max 5-10 min voor prestatie
Richtlijnen en samenstelling cooling down
• Versnellen recuperatie wanneer lichte oefeningen worden uitgevoerd (snaller afbraak van lactaat)
o Lichte aerobe inspanning
o Massage of oefeningen die doorbloeding verhogen
o Stretchingsoefeningen die zich beperken tot de spiergroepen die tijdens de training intens werden belast
• 5-20’ rustig joggen + stretchen