Hoorcollege 1 Flashcards
(35 cards)
Hoe werd ziek zijn gezien in de prehistorie?
Als een bezeting van een kwaadaardige geest
Hoe werd ziek zijn gezien door de Oude Grieken?
Als een verstoring van de humorenbalans, gelinkt aan persoonlijkheid
Hoe werd ziek zijn gezien in de Middeleeuwen?
Als straf van god, je kon het dus genezen dor iemand te martelen en veel te bidden
Hoe werd ziek zijn gezien in de Renaissance?
Dualistisch. Er kwam meer onderzoek en dus ook meer medische kennis, hierdoor ontstond het biomedisch model (verklaart ziekte via een puur biologisch proces)
Wat is kritiek op het biomedisch model?
Het kijkt niet naar psychologische of sociale aspecten van gezondheid en ziekte
Wie stelden dat persoonlijkheidstypen gelinkt zijn aan ziekten? Zoals een ulcer-prone personality?
Dunbar en Alexander
Wie bedacht het biopsychosociaal model?
Engel
Wat is een 2 voor- en nadelen van het biopsychosociaal model?
Voordeel: het model is compleet en je kunt ook gezondheid verklaren (niet alleen ziekte)
Nadeel: het sociale component wordt erg onderbelicht, en het is erg complex
Wat is het verschil van de rol van de dokter/patiënt/systeem tussen het biomedische en biopsychosociale model?
Biomedisch: de dokter is verantwoordelijk voor alles
Biopsychosociaal: de patiënt en hun omgeving speelt een belangrijke rol, die moet meewerken en ook meebeslissen
Waarom is epidemiologische data belangrijk?
Omdat je op basis daarvan goede voorspellingen kunt doen, en kunt zien waar er verbetering kan komen
Prevalentie
Hoeveel mensen ergens op een specifiek moment last van hebben
Hoeveel mensen in Nederland hebben een chronische fysieke aandoening?
59%
Wat is het verschil tussen gezondheidspsychologie en medische psychologie?
Gezondheidspsychologie is psychologische zorg voor een lichamelijk probleem, het focust op gezondheidsbevordering en preventie (bijv. stoppen met roken, helpen met dieet)
Medische psychologie is zorg voor mensen die door een medisch probleem ook een psychologisch probleem ervaren, maar kan ook focussen op functionele klachten (zonder lichamelijke oorzaak)
Hoe kunnen medisch psychologen indirect mensen helpen?
Bij het helpen van hun collega’s, en door andere medische professionals in te lichten over psychologie
Wat maakt dat niet iedereen dingen even snel herkent als een symptoom van een ziekte?
Geef 5 punten
Individuele verschillen: zoals hypochondrie of neuroticisme
Aandachtsverschillen, in tune zijn met je lichaam
Situationele factoren
Stress
Stemming
Wat bepaalt wat je doet wanneer je een symptoom herkent?
Interpretatie ervan. Dus komt het vaker voor, welke verwachtingen iemand heeft, en de ernst van de symptomen beïnvloeden dit
Wie bedacht het common sense model of illness?
Leventhal
Wat is het common sense model of illness?
Mensen hebben impliciete geloven over symptomen en ziektes, die bouwen illness representations. Hierdoor reageren zij anders op de ziekte en zorg.
Deze hebben 6 dimensies:
1. Identiteit, het label (kanker, of het k-woord)
2. Snap je de oorzaak?
3. Snap je de consequenties? (behandeling, symptomen)
4. Weet je wat de tijdlijn is?
5. Geloof je dat het behandeld kan worden?
6. Coherence, zijn de percepties accuraat?
Waarom is het belangrijk voor professionals om te snappen wat iemands illness representations zijn?
Dan kun je ook makkelijker inspelen erop
Waaruit is total patient delay opgebouwd?
Appraisal delay
Illnes delay
Behavioral delay
Scheduling delay
Treatment delay (is samen met scheduling delay = medical delay)
Appraisal delay
De tijd tussen het herkennen van een symptoom en het bedenken of je ziek bent of niet
Illness delay
De tijd tussen het bedenken dat je ziek zou kunnen zijn, en het beslissen dat je medische zorg gaat opzoeken
Behavioral delay
De tijd tussen het beslissen dat je medische zorg gaat opzoeken, en het werkelijk opzoeken van die zorg
Scheduling delay
De tijd tussen het opzoeken van zorg, en de eerste afspraak
