Hormonlar Flashcards
1
Q
Kortikotropin təbii preparatları
A
İnyeksiya üçün kortikotropin məhlulu
Sink kortikotropin inyeksiyası
2
Q
Sink Kortikotropin inyeksiyasının təsir müddəti
A
Uzunmüddətli təsir /24 saat
3
Q
Kortikotropinin sintetik analoqu
A
Tetrakozaktrin
4
Q
Kortikotropinlərdən nə zaman istifadə edilir
A
Böyrəküstü vəz ikincili hipofunksiyası zamanı
Kortikosteroidlərdən uzunmüddətli istifadə zamanı baş verən böyrəküstü vəz atrofiyası zamanı
Kəsmə sindromunun qarşısını almaq üçün
5
Q
Kortikotropin əlavə effektləri
A
AT yüksəldir
Ödem
Yuxusuzluq
Regenerativ proseslərin zəifləməsi
Katobolik effekt
6
Q
Təbii kortikotropinlərə xas arzuolunmaz cəhət
A
Antitel əmələ gətirmək
7
Q
AKTH preparatlarının istifadəsi əks göstərişdir
A
Şəkərli diabet
Hipertoniya x ağır forması
Xora xəstəliyi
Kəskin endoartrit
Kəskin ürək çatışmazlığı
8
Q
Somototrop hormonu hansı mexanizmlə təsir edir
A
Somotomedinlər adlanan kiçik peotidlərlə
9
Q
Somotomedinlər ən çox hansı orqanlarda olur
A
Qaraciyər
Böyrək
Eninəzolaqlı əzələ
10
Q
Somatotropin preparatları nə zaman istofadə edilir
A
Cırtdanboyluluqlda
Prader Vil xəstəliyi zamanı
Şerşevski-Turner sindromu
Cinsi yetişkənliyin əvvəlində baş verən xroniki böyrək çatışmazlığında
Doping maddə kimi
Süd artıran maddə kimi
11
Q
Somotatrop preparatlarından istifadə zamanı baş verən əlavə effktkər
A
İnyeksiya nahiyəsində şişmə,ağrı hissi
Allergik reaksiyalar
12
Q
Somatotrop hormonunun antoqonisti
A
Peqvisomant
13
Q
Peqvisomant əlabə effektləri
A
Dispeptik pozğunluq
Qaraciyər funksiyasında pozğunluq
Qlükoza metabolizmi
Sümük iliyi pozğunluğu
14
Q
Somatotropin sekresiyasını stimulə edən prepartlar
A
Somatorelin—təbii
Sermorelin
15
Q
Somatotrop hormonun sekresiyasını süstləşdirir
A
Somatostatin
16
Q
Somatostatin süstləşdirir
A
Somatotropin və Tirotropini
17
Q
Somatostatin hansı orqanlarda sekreisya oluna bilər
A
MBT
Mədəaltıvəzdə
Hipotalamusda
18
Q
Somatostatin fosfotirozin fosfataza ferementini aktivləşdirməklə…..
A
Antiproliferativ və şişəleyhinə təsir göstərir
19
Q
Somatostatin sintetik analoqu
A
Oktreotid asetat(Sandostatin)
20
Q
Somatostatin və Okterotid təsirləri
A
Pankreasdan insulin və qlükaqon sekresiyasını
Mədə selikli qişasından qastrin,pepsin,HCl ifrazını azaldır
Nazik bağırsaqdan qida absorbsiyasını süstləşdirir
MB motorikasını azaldır
Sekretin,Xolesistokinin,VİP kimi bağırsaq homonlarına antoqonistlik edərək— vazokonstriksiya törədir
21
Q
Somatostatin-1,4 preparatı nə zaman istifadə edilir
A
Akromeqaliya müalicəsində
MB qanaxmalarında
Mədəaltı vəz cərrahi müdaxilələrindən sonra profilaktik məqsədli
22
Q
Okterotid asetat nə zaman istifadə edilir
A
Akromeqaliya müalicəsində
Qastroenteropakreatik şişlərin müalicəsində
23
Q
Akromeqaliya müalivəsində istofadə edilə bilər
A
Okterotid
Bromokriptin
Lanreotid
24
Q
Okterotid əlabə təsirləri
A
MBT normal funksoyasını pozur
Öddaşı
İnyeksiya nahiyəsində lokal ağrı
25
Tirotropin preparatəndan nə zaman istofadə edilir
Qalxanabənzər vəz xərçəngi zamanı,Radioktiv J müalicəsinin effektini artırmaq üçün
Miksedema diaqnostikasinda
26
Tərkibində FSH və LTH olan preparat
Perqonal
27
Qonodotropinlər nə zaman təyin oluna bilər
Sonsuzluğun bəzi növləri
Menstural pozğunluqlar
Kişilərdə hipogenitalizm
Cinsi infantilizim
Kriptorxizm
İkincili hipoqonadizm
Endometrium kistası zamanı yaranan uşaqlıq qanaxmaları
Test sınaqlarda
28
Tibbdə istifadə edilən tireoliberin prerparatı
Rifatiroin(protirilen)
29
Tireoliberin hansı hormonların ifrazını artıra bilər?
Ön hipofizdən prolaktinin
*Akromeqaliyalı xəstələrdə STH artırır
AKTH
30
Tireoliberin sekresiyasını süstləşdirir
Dofaminergik və serotinergik neyronların aktivləşməsi
Opiod reseptorların stimulyasiyası
31
Tireoliberindən nə zaman istifadə edilir
Qalxanabənzər vəz funksiyalarının öyrənilməsində test kimi
Psixostimulyator
Analeptik təsir
MSS travmatik və degenerativ pizğunluqlarının müalicəsində
32
FSH vəzifəsi
Qadinlarda: Follikulogenezi stimulə edir
Follikuldan estrogen ifrazını stimulə edir
Kişilərdə: qametogen təsir(spermatozoid əmələ gəlməsi)
33
LH vəzifəsi
Qadınlarda:Ovulyasiya və sarı cismin yaranması
Progesteron sekresiyasını stimulə edir
Kişilərdə:leydiq divararalığı hüceyrələrinə təsir edir,testesteron sekresiyasını stimulə edir,
34
FSH rekombinat preparatları
Follitropin alfa(Gonal-F)
Follitropin beta(Puregon)
35
Rekombinat insan xorionik qonodatropini preparatı
Xorioqonadotropin alfa(Ovitrelle və Choragon)
36
Rekombinat LH preparatı
Lutrotropin alfa(Luveris)
37
Menapozal qonodotropin preparatları
Pergonal
Humegon
38
Menapauzal qonodotropin haqqında
Postmenapauza dövründə qadınların sidiyindən alınır
FSH və LH qarışığı
Paraşok halında(tərkibində laktoza da olur)
Ə/d inyeksiya olunur
39
Urofolitropin
FSH preparatı
Dünyasını dəyişmiş insanların hipofizindən alınmış və təmizlənmiş( LH -dan) FSH
40
İnsanın xorionik qonodotropini
Profasi və Pregynl preparatları
Hamilə qadın sidiyindən alınır
Cift mənşəli
ə/d təyin edilir
41
İnsan xorionik qonadotropinin əlavə təsirləri
Başağrısı
Halsızlıq
Allergik reaksiya
Ödem(maye və duz ləngiməsi ilə əlaqədar)
İnyeksiya nahiyəsində ağrı
42
Qonodorelin hansı növ parenteral üsullarla istifadə edilir
V/d,ə/d,d/a
43
Qonadorelin nə zaman iatifadə edilir
Funksional hipotalamik amenoreya
Sonsuzluq müalicəsində
Hipoqonadotropik hipoqonadizm
Hər iki cinsdə cinsi yetişkənliyin gecikməsi zamanı
Amenoreya
44
Uzunmüddətli təsirə malik Sintetik Qonadorelin analoqları
Biserelin asetat (Suprefact)
Qoserelin asetat(Zoladex)
Leprorelin asetat(Carcinil,Lupron)
Nafarelin asetat
Triptorelin asetat (Decapeptyl)
45
Qonadorelin prepratlarının təyin üsulları
D/a
Ə/d
Burun spreyi şəklində
46
İmplant şəklində istifadə edilə bikən qonadorelin preparat
Qoserelin asetat
47
Qonodorelin analoqlarından nə zaman istifadə edilir
Cinsi hormonlardan asılı bədxassəli şişlərdə(prostat vəz xərçəngi,döş vəz xərçəngi)
Endometrioz
Yumurtalıq polikistası
Uşaqlıq mimoması(fibromiması)
Test sınağı—hipofiz qonadorelin həssaslığını yoxıamaq məqsədilə
48
Danazol
Qonadotrop hormonların sekresiyasını blokada edən zəif androgen aktivliyğ malik sintetik preparat
49
Qonadorelinlərin uzunmüddətli istifadəsi və ya depo preparatkarının istifadəsi səbəb olur
Tibbi overektomeiya
Tibbi kastrasiya
50
Qonadotrop hormonların sekresiyasını blokada edən oreoaratlar
Setroreliks
Qanireliks
51
Prolaktin təsirləri
Süd vəzlərinin inkişafı
Süd ifrazı
Süd vəzi Asinus epitelinin proliferasiyası
Asinus hüceyrələrində Sekretor qranulların sayının artması
Qonadotrpinlərin aekresiyasının azlaması
52
Prolaktin inhibəedici faktor
Dofamin və analoqları
GAP-inhibəedici zülali faktor
53
Artmış Prolaktin sekresiyasının qaeşısını almaq üçün istifadə edilən oreparatlar
Bromokriptin
Kaberqolin
Kinaqolid
Lizurid
54
Bromokriptin
Çovdar mahmızının Təbii alkolidi olan erqokriptinin Bromlu sintetik analoqu
Dofaminergik re aqonisti—D2
STH sekresiyasını da azaldır
55
Bromkriptin nə zaman istifadə edilir
Hipofiz adenomasında
Abortdan sonra arzuolunmaz laktasiyanın qarşısını almaq üçün
Parkinson
Qaloktoreya
Akromeqaliya
56
Bromokriptin əlavə təsirləri
Ürəkbulanma
Qusma
Orostatik hipotenziya
Yüksək dozada—ağızda quruluq,başağrısı,qəbizlik,ayaqlarda qıcolma,halyusinasiya
57
MSH preparatl
İntermedin
58
İntermedin nə zaman istifadə edilir
Ofotlmologiya sahəsində torlu qişa degenerativ dəyişiklikləri zamanı
Hemeralopiya
59
İntermedin necə təyin edilir
Göz damcısı
Subkonyuktival sahəyə inyeksiya
Elektroferez üsulu
60
Endogen neyropeptidlərin prekursoru
Lipotrop hormonlar
61
Oksitosin necə depolanır
Neyrofizin 1 və metenkefalinlə
62
Oksitosin sekresiyası azalır
Metenfekalin əks əlaqə prisipilə
Bədən t yüksələndə
Şiddətli ağrı və güclü səs təsiri
Azalmasına vasitəçilik edir:opioid reseptorlar
63
Oksitosin sekresiyası artır
Uşaqlıq və uşaqlıq yolunun genişlənməsi
Döş giləsinin stimulyasiyası
Psixi stress
64
Estrogen miqdarı ilə oksitosin təsirinin əlaqəsi
Kifayət qədər Estrogen olmadıqda oksitosin təsir etmir
65
Oksitosinin terapevtik dozlarda törətdiyi təsirlər
Damargenəldici
AT aşağı salır
Reflektoru taxikardiya
Çoox zəif antidiuretik təsir(V2 re)
AKTH sekresiyasını artırır
Prolaktin ifrazını artırır
MSS təsir edərək analıq hissi yaradır
66
Oksitosinin yükəsk dozalrda təzyiqə təsiri
İlk olaraq qısamüddətli aşağı salır
Sonra isə vazopressin re təsir edərək qaldırlr
67
Oksitpsin burun spreyi
Süd artırır
Uşaq əmizdirmədən 5 dəq əvvəl hər iki buruna 1 dəfə püskürdülür
68
Oksitosin re antoqonisti
Atosiban
69
Vazopressin təsirləri
Toplayıcı kanalcıqlarda suyun reabsorbsiyası
Yüksək dozada—saya əzələlərə stimuləedici təsir
70
V1A vazopressin re yerləşir
Saya əzələlərdə—vazokonstriksiya
Qaraciyər hüceyrə membranında—qlikogenoliz
Beyində
71
V1B re harda yerləşor
Ön hipofizdə
72
V2 vazipressin re harada yerləşir
Böyrəklərin toplayıcı və distal kanalcıqlarında
Damar endotelində—NO ifrazını artırır—> vazodilatasiya
73
V2 re selektiv aqonisti
Desmopressin
74
Vazopressin təsirləri
Koronar damarların spazmı
AT yüksəldir ilkin olaraq—reflektoe bradikardiya
Yüksək dozada—bağırsaq peristlatikasını və tonusuni artırır,tokomimetik təsir(V1)
AKTH sekresiyasını artırır(V1B)
STH sekreisyasınl da artırır
8.laxtalanma faktorunun miqdarını artırır amma eyni zamanda toxuma plazminogeninin aktivatorlarının qana ifrazına səbəb olur(uzunmüddətli istifadəsi laxtalabmabı poza bilər)
75
Vazooressin yaddaşa təsiri
Korsakov sindromunda yaddaş pozğunluğunu aradan qaldıra bilir
76
Vazopressin və analoqları nə zaman istifadə edilir
Şəkərsiz diabet zamanı
Polidipsiya və poliuriy zamanı
Enurez müalucəsində
Hipofizdə AKTH və STH ifrazetmə potensialının ölçülməsi üçün test maddə
Qida b varikoz qanaxması zamanı
Beyin cəreahi əməliyyatkarı zamanı qanaxmanı azaldan lokal təsirli maddə kimi
Lokal anestetiklərlə birgə
77
Vazopressin sintetik dərman analoqları
Desmopressin,lipressin,felipressin,terlipressin,vazopressin tannat
78
Vazopressin necə istifadə edilir
Ə/d cə d/a
Burundaxili
79
Desmopressin
V2 re daha çox təsir edir
Antidiureitk təsiri vazopressindən güclüdür
Zəif vazokonstriktiv təsir
Daha uzunmüddətli təsir
Qida b qanaxmanən qarşısını almaq üçün v/d infuziya edilir
Hemodiliya və Villebrand x zamanı da istifadə edilə bilər
80
Felipressinə
Hğm antidiuretik ,həm vazokonstriktiv effektləri vazopressindən güclüdür
Lokal anestetiklərlə birgə istofadə edilir
81
Terlipressin
Prodərman
Vazipressinə çevrildikdən sonra aktivlik qazanır
Yemək b varikoz qanxmalarının qarşısını almaq üçün istifadə edilir
Ən effektiv və güclüsüdür
82
Vazopressin və analoqlarənön istifadəsinin əlavə təsirləri(xüsusən yüksək dozalarda)
Ürəkbulanma
Gəyirmə
Dəridə solğunluq
Qarında ağrı
Allergik reaksiya
Defekasiya hissi
Uşaqlıqda ağrılar
Stenokardiya/Mİ/Kollaps
Su zəhərlənməsi
Desmopressin— ürətin zərbə qüvvəsinin artması və AT düşməsi
83
Antidiuretik hormon antoqnonisti
Tetrasiklin törəməsi(antibiotik kimi istifadə edilmir)— demoklosiklin
84
Demeklosiklin
ADH artması nəticəsində baş verən su zəhərlğnməsi zamanı
Bəzi dərman preparatları istifadəsi zamanı baş verən su zəhərlənməsində də istifadə edilir— neyroleptiklər,antiblastomlar,tiazid diuretiklər(həmçinin,spironalakton),teisiklik antidepressant,karbamazepin,tolbutmaid,xlorpropamid,nikotin,barbiturat,karpamazepin
Meningit zamanı baş verən su zəhərlənməsi
85
Melatonin nədən əmələ gəlir
Seratonindən
86
Melatonin təsirləri
Bədən t aşağı salır
Yuxugətirici təsir
MSS tormozlayıcı təsir edən oreparatların effektini artırır
QAYT ergik təsiri artırır
87
Melatonin prepararı
Melatonin(Melaksen)
88
Melaksen(melatonin) preparatı nə zaman istifadə edilir
Yuxu pozğunluqları zamanı
Gecikmiş faza sindromu zamanı
89
Melatonin preparatı istifadəsinə əks gpstərişdir
Hamiləlik və laktasiya dövrü
Leykemiya
Limfoma
Kəskin böyrək patologiyaları
90
Deyodinasiyada iştirak edən fermentlər
1.tip
2.tip
3.tip
91
1.tip deyodinaza
Tərkibində Se var
T4 həm iç,həm də bayır halqasından J qoparır—qismən T3 çevirir
Qalcanvari vəzdə,Qaraciyərdə,böyrəklərdə rast gəlinir
92
2.tip deyodinaza
Yalnız bayır halqdakı J qopararaq onu T3 ə çevirir
Beyində,hipofizdə və yağ toxumasında
93
3.tip deyodinaza
T4 iç halqasından J qoparır ,tərs T3 əmələ gətirir(inaktiv metabolit)—
Daha sonra yenidən deypdinaza təsirinğ məruz qalır
94
Tieoid hormonlar necə xaric edilir
Qlükuronlaşaraq bağırsaqlarla
Sulfat konyuqatı ilə böyrəklərdən
95
Tiroid hormon O2 təsiri
O2 tükədir və oksidləşmə reaksiyakarl sürətlənir
96
Tiroid hormonu hansı orqanlarda O2 tükətmir
Beyin
Xayalıq
Dalaq
97
Tiroksin preparatları
L-Tiroksin( na duzu şəklində)
98
Tirotropin preparatı
Liyotirionin( na duzu şəklində)
99
Tiroid h preparatkarl nə zaman istifadə edilir
Qalxanabənzər vəz hipofunksiyası
Miksedema
Kretinizim
Hiporireoz əlamətlərlə keçən piylənmə
Zob
Qalxanabənzər vəz xərçəngi
100
Tiroid hormonlardan sitifadənin əlavə təsirləri
Aritmiya
Əsəbilik
Taxikardiya
Tremor
Yuxusuzluq
Bədən t yüksəlməsi
Tərləmə
Diareya
Halsızlıq
Ürək çatışmazlığı
101
Tiroid preparatlarının şəkərli diabetə təsiri
İnsulin və antidiabetik dərman maddələrinə qarşı həssaslıq itir
102
Nə zaman tiroid preparatların istifadəsi əks göstərişdir
Şəkərli diabet
Addison xəstəliyi
Tükənmə sindromu
Ürək-damar çatışmazlığı
103
Tiriotoksikoz nə zmaan baş verir
Diffuz-toksiki zob
Bazedov(Qraves)
Düyünlü toksiki zob
104
Tiroid hormonların sintezini blokada edən J preparatları
Doymuş KJ məhlulu
Lüqol məhlulu
105
Tiroid hormonların sintezini blokada edən tiyokarbamid törəmələri
Propiltioirasil
Metimazol(Merkazolil)
Karbimazol
106
J qalxanabənzər vəz tərəfindən tutulmasını blokada edən prepratlar
Na perxlorat,K perxlorat
107
Qalxanabənzər vəz folikkul hüc dağıdan maddə
Radioktiv J
108
Tiokarbamid törəmələrinin təsir mexanizmi
Monoyodtirozin,diyodtirozinin bieləşməsino tormozlayır
1.tip deyodinaza f blokada edərək T4 ün daha aktiv forma olan T3 ə keçməsinin qarşısını alır
Tiroidstimuləedici İg əmələ gəlməsinin qarşısını alır
109
Karbimazol
Prodərman
Metimazola çevroldikdən sonra aktivləsir
110
Metimazol
Propiltiourasildən daha güclü preparat
111
Tiokarbamid qrup oreoararların törətdiyi əlavə effektlər
Başağrısı
Dəridə qaşıntı
MB pozğunluqlaeı
Aqranulsitoz(nadirən)
Aplastik anemiya
Trombositopeniya
Hipoprottombinemiya
112
Propiltiourasil və metimazol hamiləlik zmaanı
İstifadəsindən çəkinmək lazımdlrl çünki cift baryerini yaxşı keçirlər
113
K və Na prexloratdan nə üçün istifadəsi məsləhət görülmer
Geridönməz aplastik anemiya törədə bilər
114
Kalsitoninin böyrək kanalcıqlarındakə epitel hüceyrələrimə təsiri
Ca Na P sorulmasını azaldır
115
Kalsitonin preparatları
Qızıl balıqdan alınan kalsitonin preparatı salkatonin
Donuzdan alənan -kalsitrin
116
Kalsitonin preparatları nə zaman istifadə edilir
Hiperparatiroidizm zamanı
Sümük şişləri ilə bağlə osteolitik proseskər nəticəsində baş verən hiperCaemiya zamanı
Postmenapauzal osteoporozun müalicə və priflaktikasında
Paget xəstəliyi zamanı
117
Kalsitonin prepararlarının əlavə effektləri
Ürəkbulanma
Allergik reaksiyalar
Angioödemlər
118
Paratiroid h təsirləri
Bağırsaqlardan P və Ca sorulmasını artırır(D vitmaini vasitəsilə)
Böyrəklərəd Ca reabsorbsiyasını artırır
Fosfaturiya
Diuretik təsir
119
PTH preparatları nə zaman istifadə edilir
Hipoparatiroidizm və spazmofiliya zamanı
120
PTH preparatları
Parathormon
Teriparatid
121
Teriparatid
Qadınlarda postmenapauzal osteoporoz mülaicəsində istifadə edilir
D/a
Ağır böyrək çatışmazlığı və metabolik pozğunluqlarla bağlı sümük xəstəliyi zamanı istifadəso əks göstəriş
122
Enteroqlükaqon(qlisentin)
Bağırsaqlarda sintez edilən qlükaqon
123
Qlükaqon dərman kimi nə zaman istifadə edilir
Hipoqlikemik şok
Kardiogen şok
Ürək çatışmazlığı zamanı
124
Qlükaqon digər hormonlara təsiri
Epinefrini artırır
STH və kalsitonin sekresiyasını da artırır
125
Langerhans adacıqlarında əmələ gələn Somatostatin təsirləri
İnsulinin,qlükaqon və PP hoemonlarının sekresiyasını azalda bilir
Bağırsaqdan yağların absorbsiyasını gecikdirir
Mədədə HCl ,pepsin,İF sekresiyasını,tüpürcək sekresiyasını və bağırsaq hormon ifrazını süstləşdirir
Mədə Bağırsaq öd kisəsinin motorikasını zəiflədir
Mədə selikli qişasına sitoprotektor təsiri var
126
İnsulin sekresiyasını artıran şəkərlər.
Qlükoza Fruktoza Mannoza
127
İnsulin ifrazını ən çox stimulyasiya edən amin t
Arginin
128
İnsulin ifrazına təsiri qlükoza olmadan baş verən amin t
Leysin
129
Yağ turşuları insulin ifrazına necə təsir edir
GİP vasitəsilə
Birbaşa
130
İnsulin ifrazını dolayı yolla artırır
STH,kortizol,estrogen,progesteron,qlükaqon
131
İnsulin preparatlarının stabilliyini və təsir müddətini artırmaq üçün ….
İnsulini protamin və ya qlobulinlə birləşdirirlər— suda həll olmayan suspenziya
132
Qısamüddətli təsir göstərən insulin preparatları
Neytral requlyar insulin
Semilente insulin
133
Ortamüddətli təsir göstərən insulin preparatlarl
İzofan insulin
Qarışıq lenta insulin
134
Uzunmüddətli təsir fpstərən insukin preparatları
Protamin Zn insulin
Ultralente insulin
135
Venadaxili inyekrsiya edilə bilən yeganə insulin preparatı
Neytral requlyator insulin
136
Ən uzunmüddətli təsir gpstərən insulin oreparatı
Ultralente
137
Şəkərli diabetdə istifadə edilə 1. Nəsil sulfanilsidikcövhəri preparatlarl
Korbutamid,Xlorpropamid,Tolbutamid,Tolozamid,Asetoheksamid
138
Şəkərli diabetdə istifadə edilən biquanid törəmələri
Fenformin,Qlibutid,Metformin
139
Şəklərli diabetdə istifadə edilən tiazolidindionlar
Roziqlitazon,Pioqlitazon
140
Alfa qlükozidaza inhibitoru şəkərli diabetdə istifadə edilən oreparat
Akarboza
Miqlitol
141
Bitki mənşəli şəkərli diabet əleyhinə preparatlar
Arfazetin yığıntısı
Mirfazin yığıntısı
142
Sulfanilsidikcövhəri preparatları nə zaman istifadə edilir
Ketoasidoz,fəsadlaşma qorxusu olmayan şəkərli diabetlərəd
35 yaşdan yuxarı
Pəhrizlə 35 yaş aşağıya da təyin edilə bilər
143
Suıfanilsidikcövhəri istifadəsi əks göstəeişdir
Hiperqlikemiya
Acqarnına və yüksək qlükozuriya zamanı
144
Ən uzun müddət təsir edən və ğn güclü sulfanilsidikcövhər preparatları
Qlibenklamid(Qliberid)
Qlimepirid
145
Xlorpropamid əlavə effektləri
Leykopeniya
Aqranulositoz
Trombositopeniya
Qaraciyər fəaliyyətinə mənfi təsir
Yüksək dozada—ataksiya,halsızlıq,beyin mənşəli pozğunluqlar
146
2.Nəsil sulfanilsidikcövhəri preparatları
Qliburid(Qlibenklamid),-maninil
Qlipizid(Qlidiazinamid),
Qlibornurid
Qliklazid—minidab
Qlimeprid
Qlikvidon
147
Suıfanilsidikcövhəri bənzəyən preparatlar
Repaqlinid,Nateqlinid
148
Aldozareduktasa inhobitoru olan antidiabetik preparatlar
Tolrestat,Alrestatin,Sorbinil
149
Tolbutamid
Ən qısamüddətli sulfanilsidikcövhəri oreparatl
CYP2C9
Aldehid d.h blokada edir—spirtli içkilərdən istifadə olmaz müailəcə zamanl
150
Qlibenklamid(Qliberid) və Qlimeprid əks gpstərişdir
Böyrək və qaraciyər pozğunluqları olan xəstələrə
151
Qlipizid
Orramüddətli təsir
Qida maddələri absorsbiyasını azaldır
90%metabolizm— qaraciyər
10% dəyişilmədən—böyrək
Zəif diuretik təsir
152
Qlibornurid
Ortamüddətli təsir
Qlipiziddən daha yüksək hipoqlikemiya törədir
153
Qliklazid(diabeton)
Uzunmüddətli təsir edir
Qaraciyər metabolizmə uğrayır
20% dəyişilmədən böyrəklərlə xaric edilir
Antiaqreqant təsir
154
Qliklazid(diabeton)
Uzunmüddətli təsir edir
Qaraciyər metabolizmə uğrayır
20% dəyişilmədən böyrəklərlə xaric edilir
Antiaqreqant təsir
155
Qlibomet preparatl
Metformin+Qlibenklamod(Qliberid)
156
Biquanid istifadəsinə əks göstərişdir
Qaeaciyər xəatəlikləri
Ağır ürək xəstəlikləri
Dehidratasiya
Pis qidalanma
Alkoqlolizm
Sepsis
Mİ
Şok
157
Biquanidlər—Metformin
Qlükoza sorulmasını asaldır
Qlükoza utilizasiyasını artırır
Qlükoneogenezi zəiflədir
Endogen İnsulin antoqonistlərini süsrləşdirir
Anaerob qlikolizi sürətləndirir
Hipolipidemik təsir
Fibrinolitik təsir
Aneroksigen təsir—çəki itirmə
158
Uzunmüddətli Biquanid istifadəsinin nəticəsi
B12 və fol turşusunun absorbsiyası azalır
159
Biquanidlərin töeətdiyi əlavə effektlər
Dispeosiya,iştaha itməsi,ürəkbulanma,ağızda Me dadı
160
Qlitazonlar(tiazolindindionlar)
İnsulinə qarşı rezistentliyi aşağı salırlar— insukinə həssas gen steukturlarənın transkripsiyasını artırır
Qlükoza utilizasiyasını artırır
2.tip ŞD
Bədən çəkisini artırır,suyu ləngidiri(Ödemlər)
Lipid miqdarını azaldır
161
Oliqosaxarid analoqu olan alfa qlükozidaza ingibitori
Akarboza
162
Monosaxarid analoqu olan alfa qlükozidaza inhibitoru
Miqlitol
163
Alfa qlükozidaza inhibitorları
Qlükoza sorulmasını aşağı salır
Hiperqlikemiya qarşısını alır
164
Akarboza
Laktozadan başqa bütün karbohidratların sorulmasının qarşısını alır
Hiperqlikemiyanın qarşısını alır
Yeməkdən öncə istifadə edilir
165
Miqlitol
Akarbozadan güclü
Bağırsaqdan tamamilə absorbsiya olunur
166
Alfa qlükozidaza imhibitpelarının əlavə effektləri
Meteorizm
Qarınağrlsl
İshal
167
Akarboza tprətdiyi əlavə effektlər
Dəri allergik reak
Qanda qaraciyər fermentlərinin artması
Sarılıq
Hepatit
168
Dezoksikortikosteron(mineralokorrikoid) nə zaman iatifadə edilir
Addison x
Miasteniya,Adinamiya—əzələ işi və tonusunu artırır
169
Təbii qlükokortikoid preparatı
Hidrokortizon—v/d
170
Sintetik qlükokortikoid preparatları
Prednizalon
Deksametazon
Triamsinolol
Sinaflan
Flumetazon
171
Qlükokortikoid prepratlarə istofadə edilir
Addison x
Bronxiaı astma,allergik xəstəliklər
Yerli iltihabi xəstəliklər
Autoimmun reaksiyalar,transplantologiya
Onkologiya,şok,virus hepatiti,kəskin leykoz,kəskin leykpblast,infeksion mononukleaz
Neyrodermatit,ekzema
Hemolitik anemiya
Qlomerulonefrit
Kəskin pankreatit
Revmatoid
172
Yerli təsirli qlikokokorrikoidlər
Budesonid
Flutikazon
Beklomet
Flumetazon
Sinaflan
173
Estrogenlərdən nə zaman istifadə edilir
Menapauza və pistmenapauza pozğunluqları zamanı
Amenoreya,dismenoreya
Osteoporoz
Qadınlarda(>60) süd vəzi xərçəngi zamanı
Kişilərdə prostat vəz xərçəngi zamanı
Kontraseptiv maddə kimi
Diafunksional uşaqlıq qanaxmaları zamanı
174
Eatrogenlərin əlavə təsirləri
Ürəkbulanma
Qarından şişkinlik
Uşaqlıq qanaxmaları
Miometeium xərçəngi
Birincili qaraciyər xərçəngi
175
Steroid quruluşlu estrogeblər
1.Estradiol və digər təbii estrogenlər
2.Fitoesteogenlər
3.sintetik estrogenlər
176
Estradiol və digər təbii esteogenlər
Estradiol,Estradiol benzoat,Estradiol diprpionat,Estradiol valeriat,Estradiol spionat
177
Fitoestrogenlər
Genistein
diadzein
178
Sinetetik estrogenlər
Etiniliestradiol
Mestranol
Tibolon
179
Estrogen aktivliyə malik q.steroid maddələr
Sinestrol
Dietilstilbestrol
Dimestrol
Siqetin
180
Fitoestrogenlər
Fenol törəmələridir
Suda yaxşı həll olur
Bitkilərədn alınır
Toxumalarda sürətlə parçalanır,depolanmır
181
Tibalon
Sintetik streoud quruluşlu esteogen
Zəif progesteonik və androgenik təsirləri var
182
Estrogen aktivliyə malik q.steroid maddələr
Heksan törəmələridir
183
Siqetin
Birbaşa estrogen aktivliyə malik deyil
Qonodotrop funksiyanı stimulə edərək estrogen aktivliyi zəif artırır
Yüngül kriameteik pozgunluq zamanı təyin edilir
Uşaqlığın yığılma aktivliyini artırır
Miometeiumun oksitosinə qarşı həsasslığını artlrlr
Cift üan d yaxailasdirir
Doğuşu sürətləndirmək və döl asfiksiyasının profilaktikasında istifadə edilir
184
Antiestrogenlər
1.Esteogen re blokatorları
2.Aromatazanın inhibitorlarl
185
Estrogen re blokatorları
Klomifen sitrat
Tamoksifen sitrat
Toremifen
Fulvestrant
Raloksifen
Droloksifen
186
Aromatazanın steroid qruluşlu inhibitorları
Formestan
Eksemestan
187
Q.steroid quruluşlu aromatazanın inhibitorları
Anastrozol
Letrozol
188
Klomifen sitrat
Hipotalamusdakı esteogen re blokada edir
FSH LH sekresiyasını artırır
Qadınlarda bəzi növ sonsuzluqlarda istifadə edilir
189
Tomoksifen ,Toremifen
Periferik təsirli antiesteogenlər
Süd vəz xərçəngi zamanı istifadə edilir
190
Aromataza ingibitorları
Döş xərçəngi müalicəsində istifadə edilir
191
Progestinlər nə zaman istifadə edilir
Hamiləliyin birinci yarısında baş verə biləcək uşaqsalma hallarında
Dismenoreya
Disfunksional uşaqlıq qanaxmaları
Endometrioz
Endometium xərçəngi
192
Progesteron və onun törəmələri
Progesteron
Hidroksiprogesteron
Dihidrogesteron
Preqnin
193
Progesteron və onun törəmələri
Progesteron
Hidroksiprogesteron
Dihidrogesteron
Preqnin
194
Antigestagen
Mifepriston
Abort törədici maddə
195
Təbii androgen oreparatları
Testesteron propionat
Testenat
196
Sintetik preparatlar
Metiltestesteron
Danazol
Testerelon
Jestrinon
197
Antiandrogenlər
Siproteron asetat
Finasterid
Flutamid
198
Danazol
Qonodatrop h sekrediyasını blokada edir
Sintetik
Yüksək dozada zəif androgen və anabolik effekt
Sonsuzluqla müşahidə edilən Endometrioz zamanı
Kişilərdə ginekomastiya zamanı
Qadınlarda süd vəzin xoşxassəli şişləri zamanı
İrsi anginevrotik ödem zamanı istifadə olunur
199
Androgen aktivliyə malik maddələr istifadə edilir
Kişilərəd hipoqonadizm,androgen çatışmazlıöında
STH çatışmazlıöında
Kişilərdə klimaks zamanı
200
Androgen maddələr nə zaman əks göztəeişdir
Prostat hipertorfiyasl
Hamiləlik zamanı
201
Antiandrogen maddələr nə zaman iatifadə edilir
Prostat vəz xəeçəngi
Kişilərəd hiperseksual fəallıq
202
Testesteron re blokatoru olan antiandrogenlər
Siproteron asetat
Flutamid
Bikalutamid
203
5-alfa-reduktaza blokatoru olan antiandrogenlər
Finasterid
Duasterid
204
Anabolik steroidlər
Nandrolon—Fenobolin,Ratabolil
Meandriol
Metandienon
Testolakton
Majestrol
