II DEO

Question 1

HIJERARHIJSKA STRUKTURA poslovnog sistema

Answer 1

Hijerarhijska struktura poslovnog sistema stvara mogucnost za adekvatnije upravljanje organizacijom koja predstavlja sistem sastavljen od podsistema koji su poredjani hijerarhijski. Poslovni sistem je definisan okruzenjem.

Karakteristike hijerarhijske strukture sistema su:
1) sistem se u celini sastoji od grupe medjusobo delujucih podsistema postavljenih u vertikalnu hijerarhijsku strukturu- VERTIKALNI RASPORED podsistema sistema.
2) POSTOJE PODREDJENE I NADREDJENE JEDINICE
sto znaci da na funkcionisanje nekog podsistema na odredjenom nivou neposredno i eksplicitno uticu visi nivoa.
3) PERFORMANSE SISTEMA SU MEDJUSOBNO USLOVLJENE pa uspeh sistema u celini tavisi od performansi svih jedinica sistema

Question 2

OPSTI MODEL TEHNOLOSKOG SISTEMA

Answer 2

Tehnoloski sistem je deo sireg sistema i rezultat je integralnog delovanja ljudi u raznim vrstama radnih procesa.

Strukturu tehnoloskog sistema odredjuju 3 osnovna faktora:
A. SLOZENOST TEHNOLOGIJE
B. SLOZENOST PROIZVODA
C. SISTEM UPRAVLJANJA

Tehnoloski sistemi se po svojoj prirodi ubrajaju u vestacke ( jer je nastao pod delovanjem svesne covekove aktivnost), otvorene, dinamicke i stohasticke sisteme. U okviru tehnoloskog sistema izdvaja se tehnoloski proces u kome se obavlja transformacija ulaza sistema u zeljeni izlaz.

Tehnoloski sistemi se izucavaju kako u sferi proizvodnje tako i van nje, pa je njihova osnovna podela na:
1. Proizvodne tehnoloske sisteme
skup objekata (alata, mat, sredstva za rad, ljudski rad, gotovi proizvodi) sa relacijama koje postoje izmedju ulaznih elemenata i izlaznih elemnata s druge strane, posmatranih preko njihovih atributa ( cena, kolicncina, kvalitet)
2. Neproizvodne tehnoloske sisteme
vezuju se za oblst usluga u kojima je sve veci uticaj ostvaruju ikt kao npr u zdravstvu, obrazovanju, ugostiteljstvu

Question 3

STRUKTURA TEHNOLOŠKOG SISTEMA

Answer 3

Struktura t. sistema zavisi pre svega od prirode tehnologije, složenosti proizvoda i delom od sistema upravljanja.

Strukturu tehnoloskog sistema odredjuju 3 osnovna faktora:
A. SLOZENOST TEHNOLOGIJE
B. SLOZENOST PROIZVODA
C. SISTEM UPRAVLJANJA

OSNOVNI ELEMENTI TEHNOLOŠKOG SISTEMA su:

1) ulazni elementi - materijal, oprema, energija, ljudski rad, tehnološka dokumentacija
2) izlazni elementi - gotovi proizvodi, škart, gubici u materijalu i energiji
3) tehnološki proces- sastoji se od tehnoloski operacija, zahvata, pokreta, mikropokreta

Question 4

Veze između tehnološki sistema

Answer 4

Tehnološki sistemi prema vezama mogu biti:
1= MEĐUSOBNO uslovljeni teh. sistemi
izlaz iz jednog predstavlja ulaz u drugi sistem.
npr. tehnološki sitem za proizvodnju sirovog gvožđa i tehnološki sistem za proizvodnju čelika koji su međusobno uslovljeni.
2= POVEZANI
povezani jednim ili sa više zajedničkih ulaznih elemnata (mašina, uređaj, alat)
Povezanost se gleda kroz potrebu usklađiavnja tehnoloških operacija, procesa a takođe mogućnosti kvara, loma i smetnji
3= NEZAVISNI TEHNOLOŠKI SISTEMI
Nemaju zajedničkih elemenata

Question 5

Podela opreme u tehnološkim sistemima

Answer 5

oprema se u tehnološkim sistemima može klasifikovati :

1. PREMA NAMENI
2. S OBZIROM NA TEHNOLOŠKE OPERACIJE
3. SAVREMENA PROIZVODNA TEHNOLOGIJA

1.
Prema nameni oprema se deli na
= Specijalnu- za obavljanje specijalnih zadataka i tesko se prilagodjavaju za neki drugu namenu
= Univerzalnu- mogu da objavljuju vise funkcija i siri spektar operacija

2.
Prema tehn. opercijama, oprema se deli na opremu za usitanjavanje, grubo drobljenje, mesanje, mlevenje, oblikovanje, razdvajanje, pecenje, kompresiju

3. Savremena proizvodna tehnologija- roboti CAD ( computer aided design), CAM (computer aided manufacturing) sistemi, FPS, CIM

Question 6

Računarski integrisana proizvodnja - CIM

Answer 6

Kompjuterski integrisana proizvodnja nastala je kao posledica napretka u poizvodnji i rač. tehnologiji gde se računar javlja kao integrišuća komponent u sledećim funkcionalnim oblastima:

• projektovanje delova i proizvoda
• projektovanje alata i opreme
• planiranje procesa
• programranje numeričkih mašina
• kontrola kvaliteta
• skladištenje

CAD- kompjutersko projektovanje -computer-aided design
CAM- Computer Aided Manufacturing
CAPP- Computer-aided process planning
CAQC - Computer-aided quality control
ASR- automatsko skladištenje
Fleksibilni sistemi za mašinsku obradu su jedan od oblika kompjuterskog vođenja operacija.

Razlikuje se od klasičnih sistema - 
Stepen automatizacije viši 
Sastoji se od manje mašina
Vrsta opreme
Manji broj operacija pripreme alata
Veća količina informacija

Question 7

Grupna tehnologija i FPS

Answer 7

Grupna tehnologija je zasnovna na proizvodnji na grupi mašina ili radnih mesta.
Grupe mašina proizvode samo deo nekog proizvoda, radi se o prekidnoj proizvodnji. Za prekidni proces je karakteristično da se obavlja diskretna proizvodnja i radno je intenzviniji od kontinuiranog procesa.

Koncepcija koja se danas povezuje sa FPS je grupna tehnolgja u čijoj je osnovi zahtev da se tehnološki proces organizuje s obzirom na karakteristike proizvoda.

Praktična primena grupne tehnologije ima 2 osnovna koraka:

1. Identifikovanje i definisanje familija delova
2. organizacija proizvodne opreme u odgovarajuće linije

PROBLEM uspostavljanja grupne tehnologije se može rešavati:

1. Metodom klasifikacije- koristi se da bi se grupisali delovi u familiju deova i to u zavisnosti konstrukcionih karakeristika
2. Metodom ukrupnjavanja- korisit se da bi se mašine grupisale u mašinske ćelije a delovi u familije delova

Question 8

Ocena fleksiblinosti tehnologije

Answer 8

Fleksiblinost predstavlja meru potencijalnih mogćnosti koje sistem poseduje. Prvi korak je ocena tipa flek.
Razlikujemo fleksiblinosti

1. ☼ PROZVODNOG MIKSA☼
2. ☼ OPUSA PROIZVODA☼
   3. ☼ MAŠINA☼
   4. ☼ MODIFIKACIJA ☼
   
   5. ☼ toka materijala ☼
   6. ☼ EKSPANZIJE ☼
   7. ☼ INOVACIJA ☼
      8. ☼ OBIMA☼
   8. ☼ MATERIJALA ☼
      Ovi tipovi se grupišu u 2 osnovne kategorije:
3. procesna fleksibilnost - 1, 2, 3, 5 , 6, 8
4. proizvodna fleksiblinost - 4, 7, 9

Sledeci korak je slagledavanje sposobnosti sistema da se obezbedi upravo takav tip fleksiblinosti, ispitivanjem inputa i autputa.

Mera f. moze se raraditi u vezi različitih aspekata fleksiblinosti, koji su prisutni u FPS— fleksiblinost posla, rasporeda radnih mesta i masina i dugorocna i kraktorocna fleksiblinost